Morgunblaðið - 07.02.1978, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRUAR 1977
Selja
gögn
WashinKton 5. febrúar. Reuter, AP.
ÖRYGGISRÁÐGJAFI
Carters Bandaríkjaforseta,
dr. Zbigiew Brezezinski,
sagði í blaðaviðtali í dag að
stjórnin yrði að hugsa sig
vandlega um áður cn hún
tæki ákvörðun um vopna-
sölu til Egyptalands.
Brezezinski sagði, að
„það sem skipti máli væri
að forðast þá stöðu að
Egyptaland stæði varnar-
laust eftir að Sovétmenn
VEÐUR
víða um heim
stig
Amsterdam 6 rigning
Aþena 12 rigning
Berlin 0 bjart
Brussel 4 skýjaS
Chicago + 8 snjókoma
Frankfurt + 1 skýjað
Genf 6 sólskin
Helsinki + 4 skýjað
Jóhannasarb. 27 sólskin
Kaupmannah. 0 snjókoma
Lisaabon 17 sólskin
London 9 sólskin
Los Angeles 20 rigning
Madrid 15 sólskin
Malaga 17 bjart
Miami 23 bjart
Moskva + 8 skýjað
New York + 5 snjókoma
Ósló + 1 snjókoma
Palma.
Majorca 14 bjart
Paris 8 skýjað
Róm 6 sólskin
Stokkh. + 1 skýjað
Tel Aviv 20 skýjað
\Tokyó 7 skýjað
Vin 0 skýjað
Vesturveldin
fylgjast með
heræfingum
í Sovét
Moskvu, fi. febrúar, Reuter.
SOVÉZKAR hersveitir hefja
fimm daga æfingar I dag og f
f.vrsta sinn frá lokum sfðari
heimsstyrjaldar fylgjast brezkir
og bandarfskir sérfræóingar með.
Hernaðarsérfræðingum frá
Hoilandi, Belgfu og Luxembourg
hefur einnig verið boðið að fylgj-
ast með æfingum, sem fara fram í
IIvfta-Rússlandi og er þetta sam-
kvæmt Helsinki-sáttmálanum frá
1975.
Sérfræðingarnir áttu að halda
af stað til Minsk á sunnudags-
kvöld. Tuttugu og fimm þúsund
manns taka þátt í heræfingum
þessum, sem kallaðar eru „Bere-
zina" og eru það nokkru færri
hermenn en þeir sem tóku þátt í
heræfingunum í júlí s.l., þegar
vestur-þýzkum, frönskum, ítölsk-
um, austurrískum og svissneskum
sérfræðingum var boðið að fylgj-
ast með.
Helsinki-sáttmálinn kveður á
um að aðíldarríki NATO og Var-
sjárbandalagsins bjóði hvert öðru
að fylgjast með heræfingum og er
skílýrðið að í þeim taki þátt ineira
en tuttugu og fimm þúsund her-
menn.
Þetta er í fjórða sinn sem Sovét-
menn bjóða Vesturveldum að
fylgjast með heræfingum frá því
Helsinki-ráðstefnan var haldin,
en í fyrsta sinn sem Bandaríkja-
mönnum, Bretum og sérfræðing-
Framhald á bls. 37.
Bandaríkin her-
til Egyptalands?
hætta að senda hergögn.
Ég held að það kæmi sér
hvorki vel fyrir okkur né
fyrir ísraelsmenn.“
Sadat hefur farið fram á það við
Bandaríkjamenn að þeir selji
Egyptum nýtízku hergögn, þar á
meðal orrustuþotur af F-5E gerð.
Hermálayfirvöld í Bandaríkjun-
um hafa sagt Carter að þau hafi
ekkrt á móti því að Egyptum yrðu
seldar svo sem 50 orrustuþotur af
þessari gerð, en Sadat hefur beðið
um 120, en Carter hefur enn ekki
gert upp hug sinn í þessum efn-
um. Vopnasalan er háð friðar-
horfunum í Miðausturlöndum og
afstöðu bandaríska þingsins.
Brezezinski ræddi einnig í
blaðaviðtalinu um SALT-
viðræðurnar og sagði að svo virt-
ist sem sovézk stjórnvöld reyndu
mjög að draga úr hraða viðræðn-
anna af stjórnmálalegum ástæð-
um. En hann sagði einnig: „Næst-
um því í hverri viku verða þjóð-
irnar sammála um eitthvert
atriði."
Brezezinski neitaði því að
Carter væri hikandi í utanríkis-
málum sínum, og sagði að hann
hefði alls ekki í hyggju að lítils-
virða SALT-samkomulagið.
„Það sem Bandaríkin eru að
leita eftir er samkomulag um af-
vopnun sem er bæði sanngjarnt
og gagnkvæmt."
Þá sagði hann að Bandaríkja-
menn hefðu hafið viðræður við
Sovétmenn um bann við sölu á
hergögnum til annarra ríkja, en
varið fyrirhugaða vopnasölu sína
til Egyptalands, írans og S:udi-
Arabíu.
Zbignew Brezezinski
Progress-1
með rusl út
í himinhvoffið
Moskvu, 6. feb. Reuter.
SOVEZKU geimfararnir tveir
sem eru um borð í geimrann-
sóknastöðinni Salyut 6. losuðu
í dag flutningaflaugina
Progress-1 frá og skutu henni
af stað með rusii og öðru
innanborðs og ætla þeir að hún
brenni upp út f himinhvolfinu.
Möguleikar eru þó á því, að
hlutar flutningaflaugarinnar,
sem vegur sjö tonn, nái að
hrapa til jarðar en sovézkir
vísindamenn segja að ef svo
verði lendi þeir hlutar í af-
skekktum svæðum á Kyrra-
hafi.
Með því að losa flutninga-
flaugina Progress-1 frá Salyut-
6 aukast möguieikar á að
senda mannað geimfar og
tengja það við stöðina til
aðstoðar mönnunum tveimur,
sem þar hafa verið síðastliðnar
átta vikur.
Tass-fréttastofan sagði losun
Progress-1 frá geimrannsókna-
stöðinni mikinn ár.angur i
sovézkum geimvísindum.
Flutningaflaugin Progress-1
færði geimförunum Yuri
Romanenko og Georgy
Grechko fæðu og vatn til að
þvo fatnað þeirra, sendibréf að
heíman og skýrði Tass frá því
að með aftengingunni ykjust
möguleikar á því að senda
mönnuð geimför til að tengja
við Salyut-6.
Tass skýrði enn fremur frá
þvf að Progress-1 mundi vera
yfir kyrrahafinu á miðvikudag
í þessari viku.
Verðnr Frydenlund
sáttasemjari í deilu
Grikkja og Tyrkja?
Ankara 5. febrúar. Reutor
TYRKNESKA utanríkis-
ráðuneytid tilkynnti í dag,
að Knut Frydenlund, utan-
ríkisráðherra Noregs, væri
væntanlegur í þriggja daga
opinbera heimsókn til
Tyrklands á miðvikudag.
Fregnir hermdu í dag, að
svo gæti farið að Tyrkir
bæðu Frydenlund að reyna
að miðla málum í deilu
Tyrklands og Grikklands
um yfirráð yfir Eyjahafi.
Frydenlund mun eiga viðræður
við forseta Tyrklands Fahri Koru-
turk, forsætisráðherrann Bulent
Ecevit og utanríkisráðherrann
Gonduz Okcun.
Knut Frydenlund.
Safnar upplýs-
ingum um danskt
silfur á Islandi
Talsmaður Lýðveldisflokksins
(RPP), sem er núverandi stjórn-
arflokkur, sagði að einnig væri
búizt við því, að Tyrkir bæðu
Norðmenn um aðstoð varðandi
nýtingu olíuauðlinda þeirra á
hafsbotni.
í sfðasta mánuði sagðist tyrk-
neska stjórnin ætla að endur-
skoða afstöðu sína til EBE og
gagnrýndi þá samninga sem sam-
skipti EBE og Tyrklands eru
byggð á. „Einnig á þessu sviði
getum við lært mikið af Norð-
mönnurn," sagði talsmaður RPP.
„Samband svipað því sem Norð-
menn hafa við EBE og byggt er á
frjálsri verzlun, myndi hæfa
okkur mun betur en núverandi
staða.“
Þá sagði talsmaðurinn að verið
gæti að rætt yrði um hvort Tyrk-
land ætti að taka upp svipaða
afstöðu til Nato og Norðmenn
hafa gert, en þeir leyfa ekki
erlendar herstöðvar í landinu og
ekki heldur að kjarnorkuvopn
séu í Noregi.
Ennfremur er gert ráð fyrir að
utanríkisráðherrarnir muni ræða
um leiðir til að auka verzlun milli
landanna, sem núna er lítil.
DANSKI sparisjóðurinn SDS hef-
ur ákveðið að veita Dananum O.
Villumsen Krog 700.000 króna
styrk til að halda áfram að taka
myndir af dönskum silfurmunum
á tslandi, svo og afrit af silfur-
stimplunum á mununum.
Villumsen Krog dvaldist hér á
landi í sjö vikur í fyrra en hann
mun á þessu ári ferðast um Norð-
ur- og Austurland í samráði við
Þjóðmínjasafn íslands og taka
7. febrúar, AP.
1976 — Kinverjar gefa til
kynna að Hua Kuo-Feng svo að
segja óþekktur varaforsætis-
ráðherra þeirra, hafi veríð út-
nefndur forsætisráðherra eftir
dauða Chou En-lais í janúar.
1975 — Tveir sovézkir geimfar-
ar ná heilu og höldnu lil jarðar
eftir að hafa sveimað umhverf-
is jörðina i 30daga.
1973 — Henry Kissenger utan-
rikisráðherra Bandaríkjanna
heldur f tveggja vikna sendiför
til Hanoi og Peking til friðar-
viðræðna eftir áratugar stríð í
Indókína.
1947 — Arabar og Gyðingar
fallast ekki á þá tillögu Breta
að Palestínu verði skipt niður á
milli Gyðinga og Araba.
1945 — Frankling D. Roosevelt.
Winston Churchill og Jósef
Stalin hittast á Jöltu við Svarta-
haf.
1944 — Þjóðverjar gera gagnár-
ás við Anzoi á ítalíu.
1920 — Alexander Koltchak
aðmiráll liflátinn af sovézkum
kommúnistum.
1887 — Kardínállinn Joachim
Pecci kosinn páfi og kallaður
Leó 12.
1831 — Stjórnarskrá Belgfu
birt.
1793 — Austurriki og Prúss-
land gera bandalag gegn Frökk-
um.
Afmæli eiga f dag: Wílliam
Boyce, enskt tónskáld (1710 —
1779), Henri Fuseli, enskur
listamaður (1741 — 1825),
Charles Dickens, brezkur rit-
höfundur (1812 — 1870),
Dimitry Mendeleyev, rússnesk-
ur efnafræðingur (1885 —
1935), Sir Thomas More, ensk-
ur stjórnmáiamaður og rithöf-
undur (1478 — 1535), Sinclair
Lewis, bandarískur rithöfund-
ur (1885 —1951).
Hugleiðing dagsins:
„Gefðu engum ráð nema þú
sért beðinn um þaó.“ Þýzkt
máltæki.
myndir af silfurmununum og lýsa
þeim.
Ætlunin er að gefa út rit sem
heitir „Danskir silfurstimplar
fyrir 1870“ og hefur Chr. A. Böjes
umsjón með því verki. Verða í
ritinu myndir af öllum dönskum
silfurmunum sem vitað er um,
ásamt afriti af stimpli þeirra og
lýsingu á þeim.
Þá á Villumsen Krog einnig að
kanna hvað til sé af skjölum, sem
varpað geta ljósi á dönsku ein-
okunarverzlunina á íslandi, en
mikill áhugi er nú á því tímabili f
Danmörku.
ERLENT
82.000 fyrir nátt-
húfu Napóleons
Monte Carlo, 6. febrúar. AP.
SILKINATTHÚFAN sem Napó-
leon notaði um borð f skipinu
„North Cumberland“, sem flutti
hann f útlegðina á Elbu, seldist á
uppboði f dag fyrir 375 dali, eða
um 82.000 krónur íslenskar.
Napóleon gaf William Pyle, sem
var einn af vörðum Napóleons,
húfuna og var það sonar-
sonar-sonar-sonur Pyle sem seldi
hana. Verðið var mjög svipað þvf
sem reiknað hafði verið með.
Poul P. M. Petersen
Danskt yfírlitsverk yf-
ir íslenzkar bókmenntir
DANSKA menningarmálaráðu-
neytið skýrði frá þvf f dag að það
hefði ákveðið að veita danska
skáldinu Poul P. M. Petersen
styrk að upphæð 5.7 milljónir fs-
lenzkra króna til að kosta útgáfu
yfirlitsrits yfir fslenskar bók-
menntir. Handritið er tilbúið til
prentunar og er gert ráð fyrir að
kostnaður við prentunina verði
um 3.8 milljónir. Poul P.M. Peter-
sen er vel þekktur hér á landi, en
hann hefur þýtt fjölmargar fs-
lenzkar bækur á dönsku.