Morgunblaðið - 30.05.1978, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGINN 30. MAÍ 1978.
45
ZJ ✓S
VELVAKANDI
SVARAR j SÍMA
0100KL. 10—11
FRÁ MÁNUDEGI
r^í/jyunivK - ua'i) i r
• Að skilja
eftir sig
„Vafalaust mundum við gaml-
ingjarnir deila um, hvað bezt væri
að gera og hvernig. Erum við
íslendingar ekki deilugjarnir? En
samt hef ég trú á því, að
sameiginleg niðurstaða mundi
fást.
Játa verður þó, að ýmis viðhorf
okkar eru mismunandi. Ég hitti
t.d. um daginn jafnaldra minn,
sem átti það áhugamál helzt að
skilja sem mest eftir sig, þegar
hann færi, svo að blessuð börnin
gætu notið þess. Börn hans voru þó
vel í álnum.
Ég reyndi að skýra fyrir honum
mitt viðhorf. Hafði hann ekki
komið börnum sínum til mennta
og búið svo um hnúta, að þau voru
þess vel megnug að sjá um sig
sjálf, enda gert það? Væri nú ekki
komið að honum að njóta þess sem
hann ættr? Æ-i nei, hann var
ekkert viss um að hann tímdi að
leggja aurana sína í viststofnun,
þar sem hann gæti dvalist
áhyggjulaus síðustu æviárin. Slík-
an hugsunarhátt sagðist ég ekki
vilja heyra, svo við ákváðum að
hittast síðar og ræða þá málin
betur.
• Viljum ekkert
til að rífast um
„Ég veit, að þessi maður á
ekkert verri börn en ég, og ég
hvatti hann til þess að ræða þessa
skoðun mína við þau. Mín börn
hafa nefnilega sagt: Við viljum
ekki að þú skiljir nokkuð eftir þig,
eyddu því sem þú átt i sjálfan þig.
Við viljum ekki fá nokkuð eftir þig
til þess að rífast um.
Já, til þess að rífast um, að
dæmin eru alltof mörg um slíkt.
Ég er viss um, að margur maður-
inn hefði heldur viljað fara héðan
slippur og snauður ef hann hefði
haft hugmynd um, að eignir hans
yrðu til þess að sundra fjölskyld-
unni, og það jafnvel svo, að aldrei
greri um heilt.
Þetta er nú orðið miklu lengra
en ég ætlaði í fyrstu, en við skulum
vona að nú fari að vora hjá okkur
gamalmennunum.
Maður við aldur.“
Þessir hringdu . . .
• Hundar á
götunum
Kona í miðborginni hringdi og
spurði, hvort ekki væri rétt hjá sér
skilið, að hundahald væri bannað
í bænum. Að minnsta kosti yrðu
þeir, sem hunda ættu, að halda
þeim innan dyra. Hún sagðist
spyrja vegna þess, að nú tvo daga
í röð hefði hún mætt mönnum á
götunum með hunda í bandi.
Annan daginn tvo, en hinn daginn
einn. Hún sagði, að alveg hefði
gengið fram af sér, þegar einn
hundaeigandinn stanzaði og horfði
spekingslega út í loftið á meðan
gæludýrið kastaði af sér vatni við
húshorn.
Jú, hundahald er bannað í
borginni, en þetta er eitt af þeim
vandamálum, sem engin lausn
virðist fást á.
• Hjálpsemi
Þá hringdi önnur kona og vildi
koma á framfæri þakklæti til
tveggja unglingspilta, sem aðstoð-
uðu aldraða móður hennar við að
komast yfir Hringbrautina. Þeir
komu til hennar, þar sem hún stóð
og treysti sér ekki yfir götuna
vegna bílaumferðar. Það skal tekið
fram, að þetta var ekki við
gangbraut.
Piltarnir sáu að konan átti í
einhverjum erfiðleikum, gáfu sig á
tal við hana, leiddu hana síðan að
merktri gangbraut, skýrðu út fyrir
henni að þar ætti hún að fara yfir
og skildu ekki við hana fyrr en
heima við dyr.
„Þessu vil ég koma á framfæri“,
sagði konan, „það er nóg talað um
illá uppalda æsku“.
SKÁK
Umsjón:
Margeir Pétursson
Á alþjóðlegu skákmóti í Albena
í Búlgaríu í fyrra kom þessi staða
upp í skák þeirra Raicevics,
Júgóslavíu, sem hafði hvítt og átti
leik, og Suba, Rúmeniu
49. Rg5! (Leiðir til máts. Eftir
49. Kxh6 — Hxh4+ eða 49. Kxf6 —
c4 eru málin langt frá því að vera
ljós) Kg8, 50. Hc7. Svartur gafst
upp. Eftir 50.... Kf8, 51. Kxf6 -
Ke8, 52. Re6 er hann óverjandi
mát).
HÖGNI HREKKVÍSI
Hillan með hundamatnum er 22 sm lengri en hillan fyrir
kattamatinn?
Þórey Sigurgrímsdóttir
Pétursson - Minning
Hinn 8. maí s.l. andaðist
Vestur-íslenska merkiskonan Þór-
ey Sigurgreimsdóttir Pétursson,
prestsfrú í Winnipeg. Hún var
fædd í Winnipeg 20. desember 1903
og átti þar heimili sitt alla ævi.
Faðir hennar var Sigurgrímur
Gíslason smiður frá Bitru í
Hraungerðishreppi, Guðmunds-
sonar á Löngumýri á Skeiðum en
móðir Sigurgríms og seinni kona
Gísla var Ingveldur Eiríksdóttir
dannebrogsmanns í Kampholti,
Helgasonar af hinni kunnu Bol-
holtsætt. Móðir Þóreyjar og kona
Sigurgríms var Hallbera Guðrún
Vigfúsdóttir frá Flatey á Mýrum
í Austur-Skaftafellssýslu, Sigurðs-
sonar, Sigurðssonar úr Öræfum,
en kona Vigfúsar var Þórey
Bjarnadóttir bónda að Holti á
Mýrum Gíslasonar.
Sigurgrímur og Hallbera
fluttust til Kanada árið 1903.
Settust þau að í Vinnipeg og
stundaði Sigurgrímur húsasmíði
þar meðan ævin entist, en hann dó
21. september 1927. Hallbera varð
háöldruð og dvaldi til dauðadags
hjá Þóreyju dóttur sinni. Árið
1926, hinn 26. september, giftist
Þórey Philip Markúsi Ólafssyni,
Péurssonar frá Ríp í Skagafirði.
Er Philip bróðursonur Rögnvalds
Péturssonar prests, sem á sínum
tíma var einn af þekktustu ís-
lenskum mönnum vestan hafs.
Eiginmaður Þóreyjar, Philip M.
Pétursson, fetaði mjög í fótspor
Rögnvalds frænda síns. Hann
gerðist prestur Unitarakirkjunnar
— Minning
Kjartan
Framhald af bls. 39
læknishéraðið. Oftast ók Kjartan
einn í bifreið sinni, nema þegar
hann varð að fara á bát yfir
Hornafjarðarfljót, sem var al-
gengt á hans fyrstu starfsárum í
læknishéraðinu.
Þeir sem um læknisþjónustu
hugsa og til þekkja hér í Hafnar-
héraði gera sér grein fyrir hversu
gífurlega er erfitt fyrir einn lækni
að inna þessa þjónustu af hendi.
íbúafjöldinn er hart nær 2000
manns og þar að auki 150—200
manns sem er aðkomufólk, en
einnig má taka með í reikninginn
fjölda ferðamanna, sem getur
þurft á læknisþjónustu að halda.
í þessu umfangsmikla starfi
naut Kjartan sinna miklu hæfi-
leika, sem fram komu í störfum
hans sem héraðslæknis, ennfrem-
ur var hann hollur ráðgjafi, sem
allir gátu leitað til með sín
vandamál og aldrei brást trúnaður
læknisins.
Fyrir utan störf héraðslæknis-
ins hafði Kjartan mörg áhugamál.
Hann hafði víðtæka þekkingu á
þjóðfélagsmálum bæði innlendum
og erlendum. í 6 ár átti Kjartan
sæti í stjórn Kaupfélags
Austur-Skaftfellinga, en baðst þá
undan endurkjöri. Ennfremur átti
Kjartan sæti í stjórn Fiskimjöls-
verksmiðju Hornafjarðar .f., út-
gerðarfélagsins Borgeyjan h.f. og í
stjórn Golfklúbbs Hornafjarðar
frá stofnun hans. Kjartan var
skjótur að átta sig á sérhverju
viðfangsefni og tillögugóður, því
var sótzt eftir honum í störf að
félagsmálum og gott með honum
að starfa, en hann hafði lítinn
tíma aflögu frá sínu aðalstarfi.
Kjartan kvæntist eftirlifaridi
eiginkonu sinni • Ragnhildi Sig-
björnsdóttur árið 1948. Ragnhild-
ur er mikilhæf myndar- og greind-
arkona, stúdent og húsmæðra-
kennari. Börn þeirra eru: Birna
húsmæðrakennari, gift Jóni
Hjaltalín Stefánssyni verkfræð-
ingi og eiga þau tvo drengi; Árni
byggingarverkfræðingur, stundar
framhaldsnám í arkitektúr í Sví-
þjóð, giftur Kristbjörgu Guð-
mundsdóttur stúdent og eiga þau
tvö börn; Anna stundar nám í
líffræði í Háskóla íslands; Sig-
björn stundar nám í jarðeðlisfræði
í Háskóla Islands. Börnin eru öll
í Winnipeg ög fyrstu sambands-
kirkju íslendinga þar. Þá var hann
forseti Þjóðræknisfélags Islend-
inga í Vesturheimi um skeið og
forseti hins Sameinaða kirkjufé-
lags Islendinga, Unitara og
annarra frjálstrúarmanna. Það
væri langur listi ef rekja ætti öll
hin margvíslegu störf séra Philips,
en þess skal aðeins getið til
viðbótar, að hann var í mörg ár.
þingmaður á Manitóbaþingi og
ráðherra um skeið.
Það getur hver maður sagt sér
sjálfur, að kona slíks umsvifa-
manns hafi einnig haft mörgu að
sinna á gestkvæmu heimili, sem
um marga áratugi var í fremstu
röð heimila í Winnipegborg. Hið
mikilvæga hlutverk eiginkonunn-
ar, móðurinnar og húsmóðurinnar
rækti Þórey af mikilli alúð og
skilaði öllum sínum hlutverkum ■
með mikilli sæmd. Hlédræg mun •
hún hafa verið að eðlisfari, en
skörp greind og skörungsskapur til
allra framkvæmda skipuðu henni
í fremstu kvenna röð.
Þau hjón eignuðust tvö börn,
dóttur, Onnu Sigurveigu, sem
andaðist tæplega þrítug eftir
áratuga baráttu við heilsubilun
sem reyndi mjög á þrek foreldr-
anna, sérstaklega móðurinnar, og
son, Philip verkfræðing í Winni-
peg, sem giftur er vestur-íslenskri
konu og eiga þau fjögur börn. Þótt
þau hjónin Philip og Þórey væru
bæði fædd vestanhafs og elskuðu
landið sem fóstraði þau þá var
Framhald á bls. 31
góðum gáfum gædd, fjölþættum
hæfileikum og má mikils af þeim
vænta.
Heimili þeirra hjóna Ragnhildar
og Kjartans fékk fljótt orð á sig
sem alveg sérstakt menningar- og
myndarheimili, aðlaðandi, látlaust
en yfir því hugþekkur blær, bar
með sér einkenni fjölskyldunnar.
Fyrstu búskaparárin sín bjó lækn-
isfjölskyldan í gömlu óhentugu
húsnæði. Eftir nokkur ár var
byggður nýr læknisbústaður og
fluttist fjölskyldan í hið nýja hús.
Kjartan var mikill unnandi gróð-
urs og náttúruverndar, svo er og
í reynd með alla fjölskylduna. I
garði við hið nýja hús ræktaði
Kjartan tré og skreytti garðinn
fágætum steinum, en húsmóðirin
ræktaði fögur blóm og var reitur
þessi hinn fegursti. Þau læknis-
hjónin fengu land undir sumarbú-
stað í Stafafellsfjöllum. Byggðu
þau þar vandaðan bústað, sem er
einkaniega hlýlegur að allri gerð.
Þar naut fjölskyldan alltof fárra
næðisstunda. Þessi staöur kallaði
á hinn mikla áhuga Kjartans
læknis á gróðri og ræktun, enda
bersumarbústaðarlandið við
Raftagi! þess glöggt vitni.
Árið 1977 höfðu þau hjónin lokið
við byggingu vandaðs íbúðarhúss
hér á Höfn og fluttist fjölskyldan
þangað. Allt í þessu húsi ber vott
um menningu og einstaka smekk-
vísi og mikla skipulagshæfileika,
sem hafa skapað fagurt samræmi.
Þegar skyggnst er um utandyra
kemur í ljós hlýtt hugarþel til
fagurs gróðurs og umhverfis. Fyrir
hönd rekstrarnefndar Heilsu-
gæslustöðvarinnar og þá um leið
fyrir hönd Hafnarhéraðs kveð ég
Kjartan sem héraöslækni og kær-
an vin, með einlægri þökk og
virðingu. Við þökkum honum sem
mikilhæfum lækni, sem naut órofa
trausts hins sanna drengskapar-
manns. Ég flyt honum hugheilar
þákkir vinar- og saknaðarkveðjur
frá mér og minni fjölskyldu.
Ragnhildi og börnum hennar,
svo og barnabörnum votta ég mína
og okkar allra dýpstu samúð.
Móður hins látna héraðslæknis
Aagot Vilhjálmsson votta ég
einlæga samúð, virðingu og þökk,
svo og öllum öðrum aðstandend-
un).
Það er huggun í erfiðri raun, að
vera þess fullviss, að vel unnið
lífsstarf f.vlgir til starfa á enn
æðra tilverusviði.
Guð blessi ykkur öll.
Óskar Ilelgason