Morgunblaðið - 14.01.1979, Qupperneq 1

48 SÍÐUR
11. tbl. 66. árg. SUNNUDAGUR 14. JANÚAR 1979 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
FYRSTU FLÓTTAMENNIRNIR. Mynd þessi var tekin á landamærum Thailands og Kambódíu er fyrstu
flóttamannahóparnir komu frá bardagasvæðunum. Flóttamennirnir segjast vera óbreyttir borgarar en
landamæraverðir í Thailandi telja að þeir séu upp til hópa sigraðir hermenn stjórnar Rauðu khmeranna.
Símamynd AP
íranskeisari hafnaði
byltingarboði hersins
Khmerar
hlaupa
á fjöll
Bangkok — 13. janúar — AP
HER Rauðu khmeranna hraðar
sér nú til fjallahéraðanna í
norðvestur hluta landsins, en
þaðan er talið að stuðningsmenn
Pol Pots muni á næstunni reka
skæruhcrnað gegn víetnamska
innrásarliðinu, sem stöðugt
herðir tökin á sva’ðum, sem það
hefur á valdi sínu. Areiðanlegar
heimildir herma að sovézkir
skriðdrekar Víetnama hafi náð
borginni Siem Reap og senniiega
líka hinum fornu Angkor-muster-
um í nágrenni hennar en muster-
in eru hin helgustu í gjörvöilu
landinu. Samkvæmt sömu
heimildum stendur umsátur enn
um borgina Battambang og gera
Víetnamar harðnandi hríð að
henni.
Fregnir hafa borizt af því að
sigraðar hersveitir Rauðu khmer-
anna haldi nú suður á bóginn, í
áttina að Cardamon og Fíla-
fjöllum, en þar hafa uppreisn-
armenn og skæruliðar löngum
haldið sig nálægt strönd Síams-
flóa.
Bardagar geisa nú meðfram
landamærum Kambódíu að Thai-
landi. Hafa stjórnir ASEAN-ríkj-
anna fimm, sem eru hlutlaus,
fordæmt innrásina í Kambódíu og
segjast ekki munu viðurkenna
hina nýju stjórn landsins fyrr en
allt erlent herlið sé á brott þaðan.
Yfirlýsing ASEAN-stjórnanna er
enn harðorðari en búizt var við. Er
meðal annars vitnað til heit-
strenginga Hanoi-stjórnarinnar
um að virða sjálfstæði annarra
ríkja og sagt að innrásin í
Kambódíu séu svik, sem hljóti að
verða til þess að ASEAN-ríkin
endurskoði frá grunni afstöðu sína
til stjórnar Pham Van Dong
forsætisráðherra í Víetnam.
Sihanouk prins sagði í um-
ræðum í Öryggisráði Sameinuðu
þjóðanna á föstudagskvöld, að það
væri rétt hjá Jimmy Carter
Bandaríkjaforseta, að stjórn
Rauðu khmeranna hefði öllum
öðrum fremur brotið mann-
réttindi.
Teheran, 13. janúar — AP
REZA Pahlevi, íranskeisari, hef-
ur tjáð hernaðaryfirvöldum í
írah, að hann kjósi fremur að
fara úr landi en að herinn geri
byitingu gegn hinni nýju stjórn,
þar sem bylting hersins mundi
óhjákvæmilega kosta nýjar blóðs-
úthellingar, að því er áreiðanleg-
ur heimildarmaður í Teheran
skýrði frá í dag.
Að sögn hans átti keisarinn
fund með æðstu herforingjum fyrr
í vikunni, þar sem fram kom tilboð
um að herinn, sem telur 430
þúsund manns, tæki til sinna ráða
í því augnamiði að keisarinn
öðlaðist á ný alræðisvald í landinu.
Keisarinn hafnaði þessu og kvaðst
vilja leggja sitt af mörkum til að
þeirri skálmöld, sem kostað hefur
fimmtán hundruð manns lífið,
lyki.
Náinn samstarfsmaður keisar-
ans býst við að samþykkt verði á
næstunni að veita keisaranum
fjarvistarleyfi og leyfi frá opinber-
um skyldum um óákveðinn tíma,
og í Teheran er nú orðrómur um að
Túnisborg, 13. jan. — Reuter.
FJÓRIR flugræningjar, sem í gær
rændu Boeng-727-farþegaþotu frá
Tunis-Air flugfélaginu, gáfust upp í
dag á flugvelli Tripoliborgar í
hafinn sé undirbúningur að brott-
fcr keisarafjölskyldunnar til
Bandaríkjanna, þar sem hún muni
dveljast á næstunni.
Búizt er við að eftir helgi greiði
þingið atkvæði um traustsyfirlýs-
ingu á stjórn Shahpour Bakhtiars.
Nokkuð var um mótmælaaðgerðir
í Teheran í morgun, en ástand var
þó tiltölulega rólegt miðað við það
sem verið hefur.
Libýu. Áður höfðu þeir látið
farþegana, 75 að tölu, og átta
manna áhöfn þotunnar lausa.
Þotan var á leið frá Frankfurt í
Vestur-Þýzkalandi til eyjunnar
Djérba undan strönd Líbýu, með
viðkomu í Túnisborg. Meðal farþega
voru 25 Vestur-Þjóðverjar, hinir
voru flestir frá Túnis. Skömmu eftir
flugtak frá Túnisborg yfirtóku
ræningjarnir fjórir þotuna, og kröfð-
ust þess að fyrrum utanríkisráð-
herra Túnis og þarlendur verkalýðs-
leiðtogi yrðu látnir lausir úr fang-
elsi. Ekki var gengið að kröfum
ræningjanna.
I fyrstu ætluðu ræningjarnir að
neyða flugstjórann til að lenda á
eynni Möltu, en þegar ekki fékkst
lendingarleyfi þar, var haldið til
Líbýu, og lent á flugvellinum við
Tripolis.
Misheppnuð árás
Tel Aviv, 13. jan. — AP.
ÞRÍR palestínskir skæruliðar réð-
ust f dögun f morgun á gistiheimili f
borginni Maariv í Norður-ísrael,
tóku þar nokkra gfsla og kröfðust
þess að yfirvöld í ísrael létu lausa
fanga, sem þar eru í haldi.
Israelskir hermenn réðust til
atlögu við skæruliðana og felldu alla
þrjá. Einn ísraeli féll í átökunum, og
fimm særðust, enginn hættulega, að
sögn. Samtökin „Alþýðufylkingin
fyrir frelsun Palestínu" skýrðu frá
því í Damaskus í dag að þau hefðu
skipulagt árásina.
Ljóðalestri
Jevtúsjenkos
aflýst í
sovézka
sjónvarpinu
Moskvu — 13. janúar — AP.
SERGEI G. Lapin. formaður
útvarpsráðs í Sovétríkjunum.
hefur „persónulega“ hannað
útsendingu á tveggja tíma
dagskrá með ljóðalestri
skáldsins fræga, Evgení
Jevtúsjenko. Auk þess hefur
útvarpsráðsformaðurinn kraf-
izt þess, að upplag nýjustu
ljóðabókar Jevtúsjenkos verði
gert upptækt. en í þeirri bók
birtist ljóð það, sem er tilefni
málsins.
Lapin segir, að ljóðið „Vind-
ur morgundagsins“ sé niður-
lægjandi og móðgandi fyrir
sovézka sjónvarpið, alla starfs-
menn þess og áhorfendur. en
einkum eru það eftirfarandi
Ifnur, sem komið hafa slfku
róti á tilfinningar
útvarpsráðsformannsinsi
„Vindur dregur öll þessi berg-
numdu fífl, konur og karla.
frá klístruðum sjónvarpsskján-
um
og þræöir þau f einni hviðu
upp á'Ostankino-turninn undur-
samlega. eins og á tein.“
Ostankino-turninn er 533
metra hár sjónvarpsturn í
Evgení Jevtúsjenko.
norðurhluta Moskvu, og er
hann loftnet fyrir sjónvarpsút-
sendingar um gjörvöll Sovét-
ríkin.
Sjónvarpsdagskráin var tek-
in upp í septembermánuði, en
hin nýja bók Jevtúsjenkos,
„Morgunfólk", kom út í desem-
ber og hafa þegar selzt 130
þúsund eintök af henni í
Moskvu, þannig að óraunhæft
er að gera upplagið upptækt úr
þessu. Lapin hefur verið for-
maður útvarpsráðs Sovétríkj-
anna í níu ár. Hann á sæti í
miðstjórn sovézka
kommúnistaflokksins, og var
áður forstöðumaður hinnar
opinberu fréttastofu í Sovét-
ríkjunum, Tass.
Jevtúsjenko vill ekkert láta
hafa eftir sér um mál þetta, en
bók hans, sem upphaflega
kostaði 1.20 rúblur, gengur nú
kaupum og sölum á svörtum
markaði fyrir 25 rúblur.
Kosningar á Grænlandi:
Fullvíst talið að heima-
stjórn verði samþykkt
Kaupmannahöfn, 13. jan. — Reuter.
ÍBÚAR Grænlands, stærstu eyju veraldar, ganga
til kosninga í næstu viku, þar sem þeir greiða
atkvæði um það hvort þeir vilja fá heimastjórn.
íbúar Grænlands eru um 50 þúsund, og á
miðvikudaginn, 17. janúar, verður þjóðaratkvæða-
greiðsla þar í landi um samþykkt danska
þjóðþingsins frá því í nóvember í fyrra varðandi
heimastjórn. Ef úrslit kosninganna verða þau, að
Grænlendingar kjósa heimastjórn, verður efnt til
þingkosninga þar í apríl, en samkvæmt ákvörðun
danska þingsins á heimastjórnin að taka við 1. maí.
Þingið hefur þá aðsetur í Godthaab.
Grænland, sem er 2.175.600 ferkílómetrar, var
dönsk nýlenda frá 1721 til 1953, en þá varð
Grænland hluti af Danmörku. Samkvæmt frum-
varpinu um heimastjórn eiga Grænlendingar
sjálfir að ráða eigin málum frá árinu 1981, og
færast þá til væntanlegs þings yfirráð yfir
kirkjumálum, tryggingarmálum, atvinnu- og
menntamálum, skatta- og tollamálum ofl. Þá er
einnig gert ráð fyrir því í samþykkt danska
þingsins að Grænlendingar yfirtaki konungsverzl-
unina dönsku og sjái sjálfir um framleiðslu og sölu
á afurðum fiskiðnaðarins og selveiða.
Gert er ráð fyrir að kosin verði fjögurra manna
ríkisstjórn og þing, þar sem situr 21 þingmaður,
kosinn til fjögurra ára. Danir fara hins vegar
áfram með stjórnarskrár- og dómsmál, utanríkis-
mál, varnarmál og auðlindamál.
Verði heimastjórn samþykkt, er gert ráð fyrir
því að tungumál Eskimóa verði ráðandi í
opinberum skjölum í stað dönskunnar, sem nú er.
Þá tekur sérstakur fulltrúi dönsku krúnunnar við
embætti í stað landshöfðingja Dana.
Ef heimastjórn verður samþykkt, sem talið er
fullvíst, fá Grænlendingar áfram tvo fulltrúa í
danska þjóðþinginu, á sama hátt og Færeyingar.
Eitt fyrsta málið, sem heimastjórnin fær til
afgreiðslu, er aðild Grænlands að Efnahagsbanda-
lagi Evrópu. Grænland varð aðili að bandalaginu
árið 1973 þrátt fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu þar í
landi þar sem aðildinni var hafnað með miklum
meirihluta atkvæða.
Flugræningiar gefast upp