Morgunblaðið - 08.03.1980, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. MARZ 1980
27
Gengur á ýmsu í utan-
ríkisstefnu Carters
Frá fréttararitara Morgun-
blaðsins. Önnu Bjarnadóttur.
RADDIR þeirra, sem gagnrýna
utanríkisstefnu Carters Banda-
ríkjaforseta, verða háværari
með hverjum deginum, sem lí-
ður. Þær fengu byr undir báða
vængi á mánudag, er Carter gaf
þá yfirlýsingu, að ruglingur
hefði valdið því, að Bandaríkin
studdu tillögu í Sameinuðu þjóð-
unum á laugardag, sem skorar á
ísraelsmenn að hverfa frá ný-
buggðum þeirra á herteknum
Arabasvæðum. Óbreytt ástand í
Iran og Afganistan er farið að
reyna á þolinmæði fólks, en
Carter virðist standa ráðþrota
frammi fyrir vandanum þar.
Carter sagði í yfirlýsingunni,
að óskýr fyrirmæli til Donalds
F. McHenry, sendiherra Banda-
ríkjanna hjá Sameinuðu þjóðun-
um hefðu valdið því, að hann
greiddi tillögunni atkvæði í stað
þess að sitja hjá eins og ætlazt
var til. Carter hefur lengi verið
andvígur nýbyggðum ísraela á
herteknu svæðunum, en hann
sagðist vera andvígur tillögunni
vegna þess að í henni er talað
um Austur Jerúsalem sem hvert
annað hertekið svæði. Carter
telur, að Jerúsalem eigi ekki að
vera skipt milli ríkja, heldur
opin bæði Gyðingum og Aröbum,
en borgin er helgur staður í
augum beggja þjóðanna.
Atkvæði Bandaríkjanna á
laugardag markaði nýja stefnu
Bandaríkjastjórnar. Ríkisstjórn-
in í ísrael brást þegar illa við
henni og Edward Kennedy, öld-
ungadeildarþingmaður sem
keppir við Carter um forsetaút-
nefningu demókrata um þessar
mundir, gagnrýndi nýja stefnu
Carters harðlega um helgina.
Það liðu 45 klukkustundir áð-
ur en Carter sagði, að stefna
hans væri óbreytt og atkvæða-
greiðslan hefði verið byggð á
misskilningi. Það þykir langur
tími og gagnrýnendur hans velta
því nú fyrir sér, hvort yfirlýsing
hans sé til komin vegna fjaðra-
foksins, sem stefnubreytingin
olli, eða vegna misskilnings inn-
an stjórnarinnar. Sumir segja,
að framtíðarstefna hans, ef
hann nær endurkjöri, hafi komið
upp á yfirborðið eitt andartak,
en aðrir segja, að þetta hafi
aðeins verið gott dæmi um
stefnu Carters í utanríkismálum
— ekki einu sinni þeir, sem eiga
sæti í ríkisstjórn hans, viti hver
hún er.
Þegar sendiráðsstarfsmenn
Bandaríkjanna í Iran voru tekn-
ir gíslar í nóvember sl., samein-
aðist þjóðin að baki forsetans.
Varla var á annað minnzt í
fréttum fjölmiðla í langan tíma,
og enn er dagafjöldinn síðan þeir
voru teknir, nefndur daglega í
fréttum. Carter brást við töku
gíslanna með því að kæra hana
fyrir Alþjóðadómstólnum í Haag
og Sameinuðu þjóðunum, en
gerði ekkert, sem verulega
kreppti að Iran.
Innrás Sovétmanna inn í Afg-
anistan í desember svaraði Cart-
er með viðskiptabanni á Sov-
étríkin. Hveiti er helzta inn-
flutningsvara Sovétríkjanna frá
Bandaríkjunum, en Carter hafði
mánuði áður sagt, þegar lagt var
til að stöðva hveitisölu til Iran,
að það væri „alveg út í hött að
nota matvæii sem vopn“. Til að
efla styrk Bandaríkjanna lagði
hann til við þingið, að herskyldi
yrði komið á aftur. Hann vildi að
menn og konur, fædd á árunum
1960 og 61 létu skrá sig svo hægt
væri að kalla til þeirra, ef þörf
krefði. Þessi tillaga vakti mikla
úlfúð með þjóðinni, sérstaklega
þó, að konur skyldu nú vera
herskyldar, og sýndi Sovét-
mönnum ekki þá samheldni
þjóðarinnar, sem Carter hafði
vonazt til. Hljótt hefur verið um
tillögu hans undanfarið.
Carter sagði, að Sovétmenn
yrðu að vera farnir frá Afganist-
an 20. febrúar eða Bandaríkja-
menn myndu ekki taka þátt í
Ólympíuleikunum í Moskvu í
sumar. Sovétmenn létu það ekki
á sig fá og eru enn í Afganistan,
en óvíst er um framtíð Olympíu-
leikanna.
- AB
Kynningar- og f járöflunardagur Tónlistarskólans á Akureyri:
Nýtt viðbótarhúsnæði á tveim-
ur hæðum tekið í notkun
Akureyri, 6. mars.
Tónlistarskólinn á Akureyri efnir til
skólakynningar og fjáröflunar á sunnu-
daginn í tilefni þess, að um þessar
mundir er skólinn að taka í notkun
viðbótarhúsnæði á tveimur hæðum í
nýbyggingu sinni í Hafnarstræti 81.
Dagskrá hefst kl. 14 með lúðraþyt
miklum við skólahúsið og ávarpi skóla-
stjóra, Jóns Hlöðvers Áskelssonar.
Hálftíma síðar hefst kökubasar og
kaffisala, sem stendur til klukkan 19.
Tónleikar hefjast á klukkutíma fresti,
þar sem nemendur og kennarar skólans
koma fram og gleðja eyru gestanna
með fjölbreytilegum efnisskrám. Upp-
lýsingastöð um skólann verður starf-
rækt, lærðar fóstrur munu hafa ofan af
fyrir börnum og efnt verður til happ-
drættis um verðmæta vinninga, sem
ýmis fyrirtæki á Akureyri hafa gefið.
Ekki er að efa, að margir vilja kynnast
starfi skólans og styrkja það með því
að heimsækja hann á sunnudaginn og
njóta þess, sem fram er boðið af
lystilegu og listrænu sælgæti.
Nú eru um 470 nemendur í Tónlist-
arskólanum, og hefir fjöldi þeirra
tvöfaldast á 8 árum (var 236 árið 1972).
Kennt er á 17 tegundir hljóðfæra, en
Jón Hlöðver Áskelsson
þar að auki fer fram kennsla í söng,
tónfræði, tónheyrn, tónlistarsögu,
hljómfræði o.fl. Tónleikar eru haldnir
vikulega, á hverjum laugardegi, þar
sem nemendur skólans koma fram, en
kennararnir skipuleggja þessa tónleika
algerlega launalaust. Stundum taka
þeir líka beinan þátt í tónleikahaldinu.
— Aldur nemenda er frá 4 ára til
sextugs.
Þrengsli voru orðin mikil í skólahús-
inu þegar á árinu 1975, og nú að
undanförnu hefir skólastarfið farið
fram í fjórum húsum á Akúreyri. í
fyrravor bauðst skólanum að kaupa
tvær uppsteyptar og fokheldar hæðir
norðan við og sambyggðar við skóla-
húsið. Því boði var tekið, húsið keypt.
Loforð fékkst fyrir stuðningi Akureyr-
arbæjar í formi lánsábyrgða og árlegs
byggingarstyrks á næstu árum, en
húsakaupin hafa að mestu verið fjár-
mögnuð með lánum. 25 milljónir króna
hafa verið fengnar að láni í bönkum, en
þar til viðbótar hefir fengist vilyrði
fyrir 20 milljón króna láni, sem Akur-
eyrarbær hyggst taka í þessu skyni og
skal endurgreiðast bæjarsjóði með ár-
legum byggingarstyrk skólans. Skóla-
gjöldum nemenda er ætlað að standa
undir öðrum rekstrarkostnaði skóláns
en launákostnaði, og á þessu ári er
áætlað að leggja 15% skólagjald eða
5—6 milljónir króna til byggingarinn-
ar. Sótt hefir verið um ríkisstyrk, en
engin vissa er fyrir, að hann fáist á
þessu ári. Tónlistarskólar eru nefnilega
svo furðulega settir í fræðslu- og
skólakerfi landsmanna, að þeir teljast
sjálfseignarstofnanir, sem hvorki ríki
né sveitarfélög telja sér skylt að leggja
til fé, hvað þá reka, þó að sums staðar
sé svolítið látið af hendi rakna við þá.
Á 3. hæð hins nýja húsnæðisauka
skólans verða 6 kennslustofur og á 4.
hæð 110 fm salur til hljómsveitaræf-
inga og tónleikahalds. Eldra húsnæðið
er um 240 ferm og þar eru 10
vistarverur auk skrifstofu skólans,
sumar að vísu mjög litlar og teljast
tæplega kennslustofur. Kennarar skól-
ans eru 23 og skipa 16Vé stöðugildi.
Lífið og sálin í starfi skólans svo og
byggingamálum hans er skólastjórinn,
Jón Hlöðver Áskelsson, gæddur geis-
landi áhuga og dugnaði, sem hrífur
aðra með sér, kennara og nemendur, í
hinni góðu baráttu fyrir bættu tónlist-
arlífi á Akureyri.
Sv.P.
Fyrrverandi f ormaður
Lögþings Færeyja
lést í bílslysi
JAKUP Fredrik Öregaard fyrr-
verandi formaður Lögþings Fær-
eyja lést í bilslysi í Færeyjum sl.
fimmtudag. Öregaard sem var 73
ára gamall var á leið frá Götu,
heimabyggð sinni, til Þórshafnar
er bíll hans sveigði yfir á vinstri
akrein og rakst á annan bíl.
Álitið er að Öregaard hafi fengið
aðsvif. Hann var látinn er kom á
sjúkrahús.
Öregaard var um langt árabil
formaður Lögþingsins í Færeyjum
en hann tók fyrst sæti á þinginu
1940 og sat þar í 40 ár, eða til
síðustu lögþingskosninga að hann
gaf ekki kost á sér. Sem ungur
maður var Öregaard sjómaður
bæði við ísland og Grænland. Auk
þingstarfanna í Færeyjum var
Öregaard heildsali og forstjóri
útgerðarfyrirtækis. Hann lætur
eftir sig konu og þrjú uppkomin
börn.
Kosið í Háskólanum í næstu viku:
Framboðslistar Vöku
til háskólaráðs og
stúdentaráðs
BIRTIR hafa verið fram-
boðslistar Vöku, félags
lýðræðissinnaðra stúd-
enta, við kosningar til
stúdentaráðs og háskóla-
ráðs á fimmtudaginn.
Efstu átta sætin á framboðslist-
anum til stúdentaráðs skipa eftir-
talin: Kristinn Andersen verk-
fræði- og raunvísindadeild, Líney
Árnadóttir viðskiptafræði, Hró-
bjartur Jónatansson lögfr., Gísli
Geirsson viðsk.fr., Guðmundur
Þóroddsson verkfræði- og
raunv.d., Guðmundur Már Stef-
ánsson læknisfr., Sveinn Guð-
mundsson lögfr., og Hjalti Krist-
jánsson læknisfr.
I framboði til háskólaráðs af
hálfu Vöku eru: 1. Atli Eyjólfsson
læknisfræði, Einar Örn Thorla-
cius lögfræði, Hildur Harðardóttir
læknisfræði og Sveinn Guð-
mundsson læknisfræði.
Þá hefur Vaka gefið út Vökblað-
ið, þar sem einkum er fjallað um
lánamál námsmanna, Félags-
stofnun stúdenta og önnur hags-
munamál stúdenta og annarra
námsmanna. Ritstjóri og ábyrgð-
armaður blaðsins er Ólafur Jó-
hannsson lögfræðinemi.
Afhenti
trúnaðarbréf
PÁLL Ásgeir Tryggvason,
sendiherra, afhenti Gustav Hus-
ak, forseta Tékkóslóvakíu, trún-
aðarbréf sitt sem sendiherra
íslands í Tékkóslóvakíu 28.
febrúar sl.
Hreinn Heiðar Pdlma-
son Búðardal — Minning
Fæddur 31. júlí 1935.
Dáinn 29. febrúar 1980.
Okkur skortir orð til að tjá
hugsanir okkar á þessari stundu.
Naumast er hægt að minnast góðs
vinar og vinnufélaga í dagblaði.
Við viljum reyna það þó af
vanefnum sé gert.
Hreinn Heiðar Pálmason fædd-
ist að Svarfhóli í Laxárdal 31. júlí
1935. Hann var sonur hjónanna
Pálma Finnbogasonar bónda þar
og Steinunnar Árnadóttur. Var
hann yngstur þriggja bræðra, en
nöfn þeirra eru: Finnbogi, sem er
látinn og Ólafur Árni bóndi í
Engihlíð, sem er nýbýli frá
Svarfhóli. Faðir hans er látinn en
móðir hans öldruð dvelur á elli-
heimilinu Grund í Reykjavík.
Heiðar kvæntist eftirlifandi
konu sinni Víví Kristófersdóttur,
árið 1958. Byrjuðu þau sinn bú-
skap að Svarfhóli en fluttust
þaðan til Búðardals þar sem þau
hafa búið síðan. Þeim hjónunum
varð tveggja barna auðið en þau
eru: Kristóbert Óli og Díana Ósk
og dvelja þau bæði í foreldrahús-
um. Var þetta einstaklega sam-
hent fjölskylda og mannkosta
fólk.
Heiðar var starfsmaður Kaup-
félags Hvammsfjarðar um árabil
en réðst til Búnaðarbankans í
Búðardal árið 1974 og starfaði þar
síðan.
Meðal samferðamannanna
ávann Heiðar sér traust fyrir
drenglyndi, heiðarleika og prúð-
mennsku. Hann var glaðlyndur og
hrókur alls fagnaðar í vinahópi.
Störf hans öll og framkoma báru
þess vitni að naumast var hægt að
hugsa sér betri starfsmann, vin og
félaga þegar á reyndi. Slíkan
vitnisburð er gott að hafa þegar
vegferð er lokið á stuttri ævi
meðal okkar mannanna barna.
Á skilnaðarstundu er margs að
minnast. Fátt eitt verður sagt að
sinni, það býður allt betri tíma. Þó
getum við verið fullviss um það að
minning um góðan dreng er gulli
betri og besta vegarnesti þeim
sem eftir lifa.
Við sendum Víví, börnunum og
ættingjum samúðarkveðjur á
skilnaðarstund. Við vitum að
söknuðurinn er sár og sorgin
mikil. En við skulum líka minnast
þess að enginn veit hvað morgun-
dagurinn ber í skauti sínu og
þegar kallið kemur og við búumst
til hinstu ferðar, að þá býður
okkar allra góð heimkoma og
vinur í varpa.
Vinnufélagar.