Morgunblaðið - 08.03.1980, Síða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. MARZ 1980
Minning:
Edilon Kristófers-
son frá Kaldalœk
Fæddur 15. september 1905.
Dáinn 27. febrúar 1980.
I dag verður jarðsettur frá
Ólafsvíkurkirkju einn af sjógörp-
um Ólafsvíkur, Edilon Kristófers-
son. Hann lést á Landspítalanum í
Reykjavík þann 27. febrúar s.l.
Edilon var fæddur í Ólafsvík og
átti þar heima alla ævina, að
undanskildu síðasta æviárinu hér
í Reykjavík.
Foreldrar hans voru hjónin
Kristófer Sigurðsson, sjómaður í
Ólafsvík, og Vigdís Bjarnadóttir.
Var fjölskyldan kennd við bæirm
„Kaldalæk", þar sem þau áttu
heima.
Kristófer faðir Edilons var mik-
ill sjósóknari í Ólafsvík, en far-
kostirnir í þá daga voru opnir
árabátar. Hann drukknaði í fiski-
róðri ásamt allri skipshöfn, þar á
meðal einum sona hans. Edilon
var þá 13 ára. Hann varð því
snemma að taka þátt í harðri
baráttu fyrir lífinu sem fyrirvinna
heimilisins ásamt fósturbróður
sínum, Ingva Kristjánssyni, sem á
nú heima í Stykkishólmi, en milli
þeirra hafa ávallt verið traust og
sterk vinabönd.
Edilon byrjaði sem sjómaður 14
ára gamall og var það nær óslitið í
rúmlega 40 ár, þar af mörg ár á
togurum, en í þá daga komust á
slík skip ekki nema hraustustu
fiskimennirnir. Það var heldur
ekkert léttaverk að róa á opnum
róðrarskipum frá hafnlausri
strönd á þessum árum. Eftir
strangan róður þurftu þessir
menn að setja upp þunga bátana á
sínu eigin afli eftir hvern róður.
Nútímafólk fær ekki skilið
hvernig þetta er hægt, en þetta
varð að vera hægt, um annað var
ekki að ræða, en margir báru
þessa menjar alla ævina. Edilon
upplifði það á 40 ára sjómannsævi
að vera í takt við framfarir —
vélknúin skip og hafnarbætur.
Hann tók þátt í þeim framförum í
sjávarþorpinu sínu, Ólafsvík, af
lífi og sál.
Edilon hafði sérstaka hæfileika
sem sjómaður. Hann var meðal
þeirra fágætu sjómanna, sem
þekktu öll mið á Breiðafirði og í
kringum Snæfellsnes eins og
stofugólfið heima hjá sér. Það
þurfti ekki mælitæki í báta sem
Edilon var innanborðs á Breiða-
fjarðarmiðum. Hans leiðsögn var
örugg og veðurglöggur var hann
með afbrigðum. Eftir að hann
hætti sjósókn fræddi hann unga
sjósóknara um leyndardóma mið-
anna. Allir undruðust hæfni hans
á þessu sviði. Um langt árabil var
Edilon fenginn til að vera lóðs á
erlendum skipum, er þurftu að
sigla milli hafna á Snæfellsnesi,
enda fáir kunnugri um Breiða-
fjörð.
Árið 1933 gekk Edilon að eiga
eftirlifandi konu sína, Lilju Ág-
ústsdóttur frá Lýsuhóli í Staðar-
sveit, frábæra dugnaðarkonu. Þau
stofnuðu heimili í Ólafsvík. Sam-
búð þeirra var farsæl. Þau voru
samstíga í að komast upp úr
fátækt og kreppu fyrstu sambúð-
aráranna, enda bæði hamhleypur
til allrar vinnu. Lilja Ágústsdóttir
er sérstökum hæfileikum gædd
sem handiðnaðarkona. Þau eign-
uðust fjögur börn, sem öll eru
uppkomin:Aðalheiður, gift Sveini
Kristjánssyni kennara í Reykja-
vík, Magnea, gift Hellert Jóhann-
essyni, rannsóknarlögregluþjóni
Reykjavík, Kristófer, kvæntur
Ásthildi Geirmundsdóttur, Ólafs-
vík, Gústaf, kvæntur Bergljótu
Óladóttur, kennara. Barnabörnin
eru 13.
Öll eru börn þeirra myndarfólk,
sem eiga traust samferðamanna,
hafa fengið í arf dugnað og
mannkosti foreldra sinna.
Með Edilon Kristóferssyni er
fallinn í valinn einn af tímamóta-
mönnum Ólafsvíkur. Hann lifði í
æsku tímabil fátæktar og harðrar
baráttu íbúanna við að draga
björg í bú til að framfleyta lífinu.
Hann er einn af þeim sem ekki
bognuðu, enda þeim eiginleikum
gæddur að sjá fremur bjartari
hliðar lífsins. Hann lifði miklar
umbreytingar í heimabyggð, tók
þátt í framförum af sönnum
áhuga, þar stóðu hans rætur.
Edilon var alla ævina sannur
félagshyggjumaður. Hann tók
virkan þátt í verkalýðsbaráttunni,
var einn af frumherjum í réttlæt-
isbaráttu fyrir bættum kjörum í
sinni heimabyggð. Hann var einn
af áhugamönnum og stofnandi
samvinnuverzlunar í Ólafsvík
1943, sem rauf atvinnulega einok-
un á staðnum með byggingu ný-
tísku frystihúss og útgerð. Með
sama áhuga var hann einn af
stofnendum byggingarsamvinnu-
félags, sem byggði 10 íbúðarhús
1943-1945. Þau Lilja og Edilon
eignuðust eitt húsið, „Arnarholt",
að Grundarbraut 14 þar sem þau
áttu fallegt heimili allt til 1978, en
þau fluttust til Reykjavíkur að
Asparfelli 6.
Eftir að Edilon hætti sjó-
mennsku hóf hann störf við fisk-
verkun, aðallega í frystihúsinu.
Vann hann svo til óslitið fram á
síðustu árin, jafnvel eftir að hann
missti heilsuna. Hann var úrvals
verkamaður við hvað sem hann
starfaði, vinsæll hjá öllum, enda
glaðvær og tillögugóður. Hann
lagði ávallt gott til mála, enda
gæddur miklum félagsþroska og
lífsreynslu.
Edilon var sérstaklega fróður
um menn og málefni, hafði stál-
minni, var mikill sögumaður,
hann hafði yndi af því að rifja upp
atburði liðinna ára og kunni
ógrynni af kveðskap og drápum
eftir ýmsa samferðamenn. Er
skaði að ekki skyldi hafa verið
unnið að því að skrá eftir honum
þennan fágæta fróðleik. Edilon
var frændrækinn með afbrigðum
og mikill fjölskyldufaðir.
Ég átti því láni að fagna að eiga
trúnað hans og traust og það sem
mér fannst mest áberandi í fari
hans var væntumþykja hans til
umhverfisins. Saga byggðarlags-
ins, örnefnin, fiskimiðin — fá að
lifa með og taka þátt í framförum.
Allt auðgaði þetta líf hans og
tilveru, létti honum lífsbaráttuna
og heilsuleysi síðustu árin. Slíkir
menn hafa áhrif, skilja eftir síg
góðar minningar.
Ég þakka Edilon samfylgdina.
Fyrir hönd Ólafsvíkur flyt ég
honum þakkir fyrir framlag hans
við að gera Ólafsvík að byggi-
legum stað, sem nú á bjarta
framtíð. Trú hans á staðinn bilaði
aldrei, hann lifði það að sjá þá trú
rætast.
Við hjónin flytjum Lilju, börn-
um þeirra og öðrum ástvinum
hans innilegustu samúðarkveðjur
og biðjum guð að blessa þeim
minninguna.
Minningin um líf og starf Edil-
ons Kristóferssonar mun lifa.
Alexander Stefánsson
Hugljúfur vinur minnn lauk
jarðvist sinni á Landspítalanum í
Reykjavík hinn 27. næstliðins
mánaðar, Edelon Kristófersson.
Hann var fæddur á Kaldalæk í
Ólafsvík á Snæfellsnesi hinn 14.
september 1905, og var því á
sjötugasta og fimmta aldursári er
hann lést. Foreldrar hans voru
Kristófer Sigurðsson útvegsbóndi
og formaður á Kaldalæk og Vigdís
Bjarnadóttir. Kristófer fórst í
sjóróðri við áttunda mann hinn 15.
apríl 1918, fimmtíu og fjögurra
ára að aldri, fæddur 19. júlí 1864.
Foreldrar hans voru Sigurður
Bjarnason og kona hans Þórkatla
Jóhannsdóttir. Bát Kristófers rak
mannlausan á fjörur innan við
Öndverðanes tveim dögum eftir
slysið með öllum farviði. Edelon
ólst upp á Kaldalæk við mikið
ástríki fósturmóður sinnar, Ingi-
bjargar Jónsdóttur, til fullorðins-
ára. Þegar Edelon svo ungur að
árum sem hann var þegar faðir
hans féll frá varð hann snemma
að vinna fyrir sér. Hann varð
snemma ötull og kappsamur að
vinna fyrir sér sem hann raunar
átti kyn til enda viljugur og
samviskusamur sem ávallt síðan a
lífsleiðinni, enda á orði haft hve
mikið traust hann ávann sér
meðal almennings á lífsferli
sínum vegna dyggðar og vandaðs
lífernis lífsgötuna á enda. Alla
ævi sína vann Edelon störf verka
mannsins sem til féll hvort heldur
var á sjó eða landi og var virtur og
mikils metinn af öllum samferða-
mönnum sínum, háum sem lágum
í mannfélagsstiganum, því að upp-
lagi var maðurinn hvort tveggja í
senn hreinskilinn og hreinskipt-
inn, svo af bar. Ég sem þessi orð
skrifa ætla mér ekki þá dul að ég
sé þess megnugur að skrifa til
hlítar um jarðvistardvöl Edelons
Kristóferssonar. Þar um eru aðrir
mér færari er stundir líða fram,
en víst má ég fullyrða það að
framgangsmáti hans á lífsleiðinni
var honum og fjölskyldu hans ekki
til lýta. Það mun láta nærri að
liðinn sé um það bil hálfur fjórði
áratugur síðan kynni mín við þessi
góðu hjón og börn þeirra hófust,
og er mér óhætt að fullyrða sem
satt, að þar féll aldrei skuggi á
meðan allra naut vio. Hinn 20. maí
árið 1933 gekk Edelon að eiga
unnustu sína, Lilju Ágústsdóttur
frá Lýsuhóli í Staðarsveit.Varð
hjónaband þeirra með miklum
ágætum þau fjörutíu og sjö ár,
sem þau nutu samvistanna, enda
var umhyggju hans við heimili sitt
og fjölskyldu viðbrugðið, og mun
ég ekki fjölyrða um það á þessum
vettvangi, svo kunn var hún öllum
Ólafsvíkingum. Börn þeirra hjóna
urðu fjögur og eru þau öll á lífi, en
þau eru þessi: Aðalheiður, gift
Sveini Kristjánssyni kennara;
Magnea, gift Hellert Jóhannessyni
rannsóknarlögreglumanni; Krist
ófer bifreiðarstjóri, kvæntur
Ásthildi Geirmundsdóttur; og
Gústaf M. rakari, kvæntur Berg-
ljótu Óladóttur. Og nú við fráfall
þessa vinar míns er mér efst í
huga að þakka honum og fjöl-
skyldu hans vináttu þeirra og
tryggð. Ég minnist þeirra un-
aðsstunda, er við áttum saman á
þessum mörgu árum. Fari hann
nú að leiðarlokum heill og sæll.
Edelon var staðfastur guðstrúar-
maður. í fullvissu um eilíft líf
kvaðst hann mundu taka móti
vinum sínum, er síðar tækju land
á strönd eilífðar landsins, og
gjarnan vildi ég verða þess aðnjót-
andi að þiggja leiðsögu hans er
þar að kæmi, ég myndi telja mér
sæmd að svo virðulegri landtöku.
Edelon verður jarðsettur frá Ól-
afsvíkurkirkju i dag, laugardaginn
8. marz. Að síðustu votta ég frú
Lilju og fjölskyldunni allri inni-
lega samúð mína og virðingu í
sorg þeirra. Lifi þau öll heil til
æviloka.
Kristján Þórsteinsson frá Önd-
verðanesi.
Svona er lífið. Það er aðeins
flutningur yfir í annað líf, æðra og
fullkomnara; á því er enginn efi.
Edilon andaðist að Landspítalan-
um 27. febrúar 1980, eftir langvar-
andi og erfiðan sjúkdóm, sem
hann bar einstaklega vel. Hann
var fæddur í Ólafsvík 15. septem-
ber 1905.
Frá því að við vorum báðir
drengir í Ólafsvík hefur aldrei
borið skugga á okkar vináttubönd,
enda var Eddi með afbrigðum
tryggur á öllum sviðum. Eftir að
hann giftist sinni ágætu eigin-
konu, Lilju Ágústsdóttur frá
Lýsuhóli í Staðarsveit, komum við
aldrei til Ólafsvíkur nema til að
heimsækja þau og börn þeirra.
Eftir að þau fluttust til Reykja-
víkur fyrir rúmum tveim árum,
leið aldrei svo dagur án þess að
Eddi annað hvort kæmi eða
hringdi. Þetta sýnir best hversu
tryggur hann var mér og fjöl-
skyldu minni.
Eddi gekk aldrei í neitt lang-
skólanám, enda ekki nema 14 ára
er faðir hans, Kristófer Sigurðs-
son, drukknaði ásamt 7 öðrum
duglegum atorkumönnum á ára-
báti. Kom þá það í hlut Edda að
axla þá ábyrgð að sjá heimilinu
farborða. Nú til dags hefði þótt
sjálfsagt að setja þennan unga
dreng til mennta í æðri skólum,
ekki skorti hann gáfur til þess. En
fátæktin var mikil og allir þurftu
að vinna. Fáa menn hef ég þekkt
sem höfðu eins gott minni og eins
skemmtilega og lifandi frásagn-
argáfu, hvort sem var í bundnu
eða óbundnu máli. Hann var
snillingur á því sviði. Það færi vel
á því, ef skráð yrði saga Ólafsvík-
ur, að hans, eiginkonu hans og
barna þeirra, yrði rækilega
minnst í þeirri bók.
Nú fer að líða að lokum þessarar
minningargreinar um góðan vin.
Margt er ósagt ennþá, en það
geymist og mun aldrei gleymast,
hvorki hjá mér, eiginkonu minni,
börnum okkar né barnabörnum.
Þau elskuðu Edilon öll, enda var
ekki annað hægt sökum þess
kærleika sem hann bar til þeirra
allra.
Að lokum þakka ég honum,
eiginkonu hans, börnum og
tengdabörnum fyrir órofa tryggð,
sem aldrei slitnar. Guð varðveiti
sálu hans nú og um alla framtíð.
Minn góði vinur tekur á móti
mér hinum megin, og ég vona og
bið Guð að þar geti farið vel um
okkur báða. Guð blessi öll skyld-
menni hans, sem ennþá eru lifandi
hér á jörðinni.
Oliver Guðmundsson.
(Jarðarför Edilons fer fram frá
Ólafsvíkurkirkju 8. mars.)
Bústaðakirkja:
„Frelsun og
frelsi“
SÉRA Guðmundur Sveinsson predik-
ar við guðsþjónustu í Bústaðakirkju á
sunnudaginn kl. 2.00. Fjallar hann um
efnið „Frelsun og frelsi" út frá þessum
meginspurningum:
1. Hversu horfir hjálpræðisboðskapur
kirkjunnar við samtíðinni?
2. .Er kristindómurinn eini vegur
mannkyns til hjálpræðis og samfé-
lags við guðdóminn?
3. Hvernig er háttað sambandi frels-
unar og frelsis að kristnum skiln-
ingi?
4. Boðar kristindómurinn öllum þjóð-
um og mönnum frelsi? Eru for-
sendur frelsunar mannkynsins að
finna í kristinni trú og lífsskoðun?
Að guðsþjónustu lokinni býður sókn-
arnefnd upp á kaffi í safnaðarheimil-
inu, þar sem séra Guðmundur situr
fyrir og ræðir við söfnuðinn.
Er þetta þriðja og síðasta predikun
séra Guðmundar Sveinssonarí Bú-
staðakirkju að sinni, en á liðnum
árum hefur þekktum guðfræðingum
og kennimönnum verið boðið að stíga í
stólinn og síðan svara spurningum
kirkjugesta. Hefur þetta borið góðan
árangur og aukið verulega á fjöl-
breytnina í safnaðarlífinu.
Messan hefst kl. 2.00 og eru vitan-
lega allir boðnir velkomnir, utansafn-
aðarfólk sem heimamenn.
—(Fréttatilkynning.)
„Málið er
í athugun“
— segir iðnaðarráðherra
„MÁLIÐ hefur verið til meðferðar
hér í ráðuneytinu að undanförnu
og um þessar mundir vinnur
vinnuhópur ráðuneyta að skoðun
málsins þannig að ég get ekki tjáð
mig frekar á þessari stundu,"
sagði Hjörleifur Guttormsson iðn-
aðarráðherra er Mbl. innti hann
álits á þeim mikla vanda sem nú
blasir við ullariðnaðinum.
„Okkur er auðvitað ljóst að
þarna er við nokkurn vanda að
eiga, en það á eftir að skoða betur
hversu mikill hann er,“ sagði
Hjörleifur ennfremur.
+
Faöir okkar og tengdafaöir
BETUEL JÓN BETÚELSSON,
l^st „ Laugarnesvegi 106, Reykjavík,
lest o. .ffars sl. að Ási, Hverageröi.
Börn og tengdabörn.
+
Þökkum innilega auösýnda samúð við fráfall og jaröarför móöur
okkar
LOVÍSU VIGFÚSDÓTTUR,
Garöastræti 45.
Synir hinnar látnu,
Ragnar Þjóöólfsson,
Gunnar Þjóóólfsson.
+
Þökkum innilega samúö og vinarhug vegna andláts föður okkar
ÓLAFS GÍSLASONAR
Hesteyrí, Suöursveit.
Björn Ólafsson, Jóhanna Olafsdóttir,
Rósa Ólafsdóttir, Torfhildur Ólafsdóttir,
og fjölskyídur.
+
Þökkum innilega öllum þeim er vottuöu okkur samúö og vinarhug
viö andlát og útför eiginkonu minnar, móöur, tengdamóöur og
ömmu,
JÓHÖNNU GUDRÚNU OLAFSDOTTUR,
Hraunbae 35.
Ingimar Hallgrímsson,
Stella Ingimarsdóttir, Jón Pétursson,
Kristján Ingimarsson, Kristjana Haraldsdóttir,
Theodór Ingimarsson, Sjöfn Sverrisdóttir,
og barnabörn.