Morgunblaðið - 15.03.1980, Qupperneq 37

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. MARZ 1980
37
Fjölskyldan mín
Foreldrar! — •
Hvetjið börnin
til að senda
teikningar, ljóð,
skrýtlur, sögur
og annað frum-
samið efni
Barna- og fjölskyldusíðunni
berst alltaf talsvert af frumsömdu
efni frá börnum, sem umsjónar-
menn eru afar þakklátir fyrir. En
nú langar okkur til þess að biðja
ykkur og hvetja til að senda okkur
efni, sem bundið er fjölskyldunni
ykkar. Skemmtilegar sögur af
pabba og mömmu, einhverju at-
viki við matarborðið, lærdómsrík-
um atburði á sjúkrahúsi eða við
andlát innan fjölskyldunnar, —
ljóð frá liðnu sumri, gátur.sem þið
hafið samið sjálf o.s.frv. Innan
tíðar, eftir 4 vikur koma páskar og
þá væri gaman að fá eitthvert
efni, sem bundið er páskum. En
munið eftir að merkja myndirnar
vel með nöfnum og heimilisfangi
og allt efni sem þið sendið. Segið
okkur gjarnan í leiðinni.hvernig
ykkur líkar Barna- og fjölskyldu-
síðan. — Látið hendur standa
fram úr ermum.
Myndir, Ijóð og sögur frá
börnum víðs vegar að af landinu
verða birtar á næstu vikum.
Mamma, hvar er skólataskan mín?
Helga, 8 ára.
Botni. Mjóafirði.
Mamma! Ég finn ekki skóla-
töskuna.
Jæja, elskan min. Ekki veit ég
hvar hún er.
Pabbi, veistu nokkuð, hvar bók- Nei, Gísli minn. Ekki var ég að
in min er? nota hana.
Hvert förum við
með börnum okkar?
Hvenær heldur Sinfóníu-
hljómsveit íslands næstu
tónleika fyrir börn?
Sinfóníuhljómsveit
íslands hélt upp á þrjátíu
ára afmæli sitt um síðustu
helgi með góðum og
skemmtilegum tónleikum.
Jón Ásgeirsson segir í
ágætri grein sinni í Mbl. 11.
mars sl.:
„Það er hins vegar stað-
reynd, að einn veigamesti
þáttur menntunar er list-
menntun og án listrænnar
sköpunar er hætt við að
mönnum þætti t.d. ritmál
lítilfjörlegt og umhverfi
allt óvistlegt, ef ekki kæmi
til myndmennt. Tónlist er
sprottin upp af túlkunar-
þörf mannsins og vegna
sterkra áhrifa á tilfinn-
ingar manna er hún mjög
mótandi um allt atferli
mannsins, sem best má sjá
í atferli nútímafólks, sér-
staklega þar sem tónlist er
notuð sem „mótorískur"
hreyfihvati.“
Skapandi starf er börn-
um eðlilegt og öll hvatning
sem börnin fá á þessu sviði
verður þeim örvun til frek-
ari listsköpunar. Það gildir
því ekki sama máli hvað
börnin sjá, heyra og nema
— það er ekki sama hvert
við förum með börnum okk-
ar.
Við bíðum með óþreyju
eftir næstu barnatónleik-
um Sinfóníuhljómsveitar-
innar.
FURAIII
Broddfura — Pinus aristata
BRODDFURA er ein þeirra furutegunda sem fyrst var sáð
til hér á landi. Það var árið 1903 austur á Hallormsstað. Er
það merkilegt þar sem hún hefur þá verið lítið eða ekkert
þekkt annarsstaðar í Evrópu og sjaldgæf þar enn þann dag
í dag. Broddfuran er ættuð frá vesturríkjum Bandaríkj-
anna: Colorado, Utah, Nevada og Kaliforníu. Fræið sem
hingað til lands kom er talið vera frá Colorado. Ekki sýnast
þetta nú líkleg svæði til þess að velja frá trjágróður fyrir
Island. En broddfuran vex uppi í háfjöllum við efstu
skógarmörk, víða um 3000 m og upp í 3700 m yfir sjó. Hún
vex hægt og verður ekki há miðað við annan trjágróður þar
vestra eða 10—15 m. Og þar sem hún lætur svona lítið yfir
sér eru ekki nema rúm tuttugu ár síðan menn komust að því
að þarna voru til langelstu tré jarðarinnar 4000—5000 ára
gömul. Þau hafa sum verið yfir 1700 ára gömul þegar elstu
RISAFURUR Kaliforníu voru að stinga kímblöðunum upp
úr moldinni, en þær risafurur voru áður taldar allra trjáa
elstar. Og þessar umræddu broddfurur hafa verið um 3000
ára þegar tímatal okkar hefst. Raunar hafa grasafræðingar
nýlega skilið þessar furur — á vissu svæði — frá sem aðra
BRODDFURA — Pinus aristata. Myndin er tekin í Lystigarðin-
um á Akureyri sumarið 1977.
tegund, þar með talin þessi ævagömlu tré — og heitir
tegundin nú Pinus longaeva.
Broddfuran hefur víst ekki vakið mikla aðdáun hjá
íslenskum skógræktarmönnum lengi vel. Hún óx svo
dæmalaust hægt, svona 10—12 sm á ári. Því var þó veitt
athygli og í frásögur fært að engar skemmdir sáust á henni
í harðindunum 1918. Svo liðu tímar fram og broddfururnar
á Hallormsstað urðu smám saman hin myndarlegustu tré
og fóru nú að bera köngla og þroska fræ, ekki bara í góðum
árum heldur á hverju einasta ári. í Ársriti Skógræktarfé-
lags íslands 1957 er sagt að hæsta furutréð á Hallormsstað
sé 5,5 metrar á hæð og mörg milli 4—5 m og þau þroski þá
fræ árlega.
Nú fóru menn að átta sig á því að hér var fundið eitt af
hinum bestu barrtrjám fyrir íslenska garða, hæfilega- stórt,
gullfallegt og allra trjáa harðgerðast.
Broddfuran er með fimm dökkgrænar nálar í hverju
knippi, 3—4 sm langar. Hún er auðþekkt frá öllum öðrum
furum á litlum hvítum harpixkornum, sem sitja dreift um
öll nálaknippin. Margir halda að þarna sé lús á ferðinni, en
það er öðru nær. Engin óþrif sækja á broddfuruna svo ég
viti. Hún virðist vaxa allvel í góðum moldarjarðvegi a.m.k. í
Lystigarði Akureyrar þar sem fallegasta broddfuran er nú
um 2 m á hæð. Árssprotarnir á henni eru oft um 15 sm og
stundum lengri. Hún er allt árið jafn dökkgræn og falleg, en
þó langfallegust á sumrin meðan nýju sprotarnir eru að
vaxa og standa þráðbeinir eins og lítil ljósgul kerti á
greinunum.
HS/Frh.