Morgunblaðið - 18.04.1980, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. APRÍL 1980
5
TÍZKUVERZLUN UNGA FÓLKSINS
KARNABÆR
Laugavegi 66 Sími frá skiptiborði 85055.
Tónlistarfélagið í Reykjavík:
Hörputónleikar í
Austurbæjarbíói
HORPULEIKARINN Osian Ellis
kemur íram á níundu tónleikum
Tónlistaríélagsins íyrir styrkt-
arfélaga á þessum starfsvetri.
Verða þeir haldnir í Austurbæj-
arbíói á morgun, laugardag og
hefjast kl. 14:30.
A efnisskrá eru verk eftir
Gabriel Fauré, William Mathias,
Benjamin Britten, Hándel, Albert
Zabel og ýmis þjóðlög frá Wales. í
frétt frá Tónlistarfélaginu segir
m.a. svo um hörpuleikarann:
Osian Ellis fæddist í Wales þar
sem hann ólst upp við aldagamla
tónlistarhefð, hóf ungur að leika á
hljóðfæri og hefur á ferli sínum
sem hörpuleikari haldið hljóm-
leika víða um heim, leikið inn á
hljómplötur og hefur hlotnast
fjöldi viðurkenninga fyrir plötur
sínar. Hefur hann bæði leikið flest
þekkt hörputónverk og miðalda-
tónlist og þjóðlög frá Wales. Árið
1960 vann hann með Benjamin
Britten, sem árið 1969 samdi
sérstaklega fyrir hann svítu fyrir
hörpu og er verkið talið marka
tímamót í samningu tónsmíða
fyrir hörpu. Árið 1970 var hann
gerður að doktor í tónlist við
háskólann í Wales og ári seinna
sæmdi Bretadrottning hann CBE
orðunni fyrir framlag hans til
tónlistar.
Osian Ellis hörpuleikari.
Hefur einkaleyfi á sér-
stökum fiskvinnslupöllum
— Notaðir sem
Bandaríski uppfinninga-
maðurinn Leroy M. Sylverst var
staddur hér á landi í vikunni, en
hann hefur m.a. fengið einkaleyfi
í nokkrum löndum fyrir sér-
stakri gerð palla sem nota má við
olíuboranir, rannsóknir á hafs-
botni eða fiskvciðar, en hér er um
að ræða eins konar skip, sem
útbúið er til ýmiss konar hlut-
verka.
Leroy M. Sylverst starfaði m.a.
um árabil í Svíþjóð og síðar
Teikning af fiskvinnslupall-
inum. sem fylgt getur eftir
togaraflota eða þjónað sem
olíuborpallur og pallur tii að
stunda af rannsóknarstörf á
hafi úti.
Finnlandi á árunum 1957 til 1963
er hann fluttist til Bandaríkjanna.
Meðan hann dvaldi í Svíþjóð kom
hann á framfæri uppfinningu sem
notuð er til að ferma og afferma
olíuskip svo að þau þurfi ekki að
leggjast að bryggju, en hún er nú
notuð í fjölmörgum löndum.
— Eftir miklar umræður og
tilraunir í Svíþjóð komst hug-
myndin loks á framfæri þar við
flotann og byrjuðum við á lítilli
flotbauju, sem staðsetja má þar
sem hin stærstu skip geta lagst að
henni, þ.e. utan við hafnir og
strendur. Liggur leiðsla frá olíu-
tanki í baujuna og má dæla olíu
gegnum hana. Er baujan þannig
útbúin og staðsett þannig að
skipið leggst með stefnið að henni
og getur snúist eftir því sem
vindurinn blæs og þarf því ekki að
tefjast þótt veður sé slæmt, sagði
Sylverst í spjalli við Mbl. Sagðist
hann hafa stofnað fyrirtæki um
móðurstöð fyrir
þessa uppfinningu sína og væri
hún nú notuð í fjölmörgum lönd-
um. Fyrstu baujurnar hefðu verið
miðaðar við 3 þúsund tonna skip,
en nú væru í notkun baujur, sem
500—600 þúsund tonna olíuskip
gætu athafnað sig við og hefði
þetta t.d. komið að mjög góðum
notum i Japan þar sem hafnir
væru víða slæmar.
Sú uppfinning, sem Leroy M.
Sylverst hefur á síðustu 6 árum
unnið að er eins konar pallur eða
skip, sem nota má í fjölbreyttum
tilgangi:
— Segja má að þetta geti verið
olíuborpallur, rannsóknarstöð
fyrir haf- og hafsbotnsrannsóknir
og fískvinnslustöð sem notuð væri
á fjarlægum miðum. Og þar er
einmitt ástæða þess að ég kem til
Islands til að kynna þessa upp-
finningu, að ég tel að Islendingar
verði að huga að framtíðinni og
geti þeir t.d. notað svona palla.
Þetta er eins konar skip, getur
verið af þeirri stærð, sem menn
óska og á því er komið fyrir
fullkominni fiskvinnslustöð. Tog-
arafloti, sem væri að veiðum á
fjarlægum miðum þyrfti því ekki
að sigla langar leiðir með afla að
landi, heldur gæti lagt upp í
stoðinni, hún ynni úr aflanum og
síðan kæmi fragtskip og flytti
afurðirnar á markað. Væri einnig
hægt að veita ákveðna þjónustu
frá móðurstöðinni og mannskap-
urinn væri fluttur á milli með
þyrlum eða skipum, rétt eins og
tíðkast með olíuborpalla.
Sylverst segir að Islendingar
þurfi innan tíðar að huga að
frekari útfærslu fiskveiða sinna,
verði jafnvel að leita langt út fyrir
200 mílur, til Grænlands, eða
suður í höf í því sambandi og því
sé nauðsynlegt að koma upp ein-
hverri miðstöð, sem hægt væri að
reka fiskveiðarnar frá þegar kom-
ið væri mörg hundruð mílur frá
heimalandi.
— Þarna er líka komið á enn
meiri vinnuhagræðingu, togararn-
ir eru gerðir til að fiska, þeir
myndu sinna því eingöngu, fisk-
vinnslustöðin til að fylgja flotan-
um eftir og vinna aflann og
fragtskipin til að flytja vistir að
stöðinni og framleiðsluna frá
fiskveiðiflota
henni á markað. Ég er hér ekki að
tala um neitt sem gerist í dag eða
á morgun heldur á næstu árum
eða áratugum og þess vegna er ég
að kynna þessa hugmynd og held
að t.d. Islendingar gætu haft gagn
af að gefa henni gaum fljótlega.
Sylverst sagði að lokum að þessi
uppfinning myndi ekki kosta öllu
meira í smiðum en skip og það
mætti smíða í hvaða landi sem
væri undir eftirliti verkfræðinga
hans, en aðalkosturinn við það
fram yfir t.d. verksmiðjuskip væri
að áhöfnin væri aðeins 5 menn,
allt væri tölvustýrt eins og hægt
væri og með því sparaður mann-
afli, en hann væri hár kostnaðar-
liður í rekstri líkra skipa.
Leroy M. Sylverst uppfinningamaður frá Bandaríkjunum
teikningu af fiskvinnslupallinum. Ljósm. Rax.
með
■#mfa höfum opnad eftir
U mwm gagngerar breytingar.
fu U mmr Mikiö úrval af nýjum, glæsilegum vorvörum.
Sjón er sögu ríkari — Verið velkomin