Morgunblaðið - 18.04.1980, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. APRÍL'1980
IngebrÍKt cða Ingibjartur ásamt Grími
Björnssyni með bókastafla fyrir framan sig,
en þeir voru miklir mátar meðan Ingebrigt
dvaldi á Akureyri á striðsárunum.
Innibjartur o« séra Kristján Ró- Kórallinn á pollinum á Akureyri á friðardaginn 1945,
bertsson á dekki Kóralsins við eins og sjá má mynda fánarnir V.
brygKju á Akureyri.
STADDUR á litlu hóteli rétt utan við Þránd-
heim um miðjan marz var það ekki sérlega
upplífjíandi að heyra kynnt í norska útvarpinu að
nú hæíist morgunstund barnanna. Einhver Inge-
brijít Davik átti að annast þáttinn og það var
ekki fyrr en þulurinn tilkynnti að efnið í
þættinum væri allt sótt til íslands, að undirritaður
vaknaði almennileKa. Jafnvel frábært norskt
morsunverðarborð mátti víkja fyrir þessari
íslenzku morgunstund í Noregi. Þegar til Óslóar
kom var það fyrsta verkið að grennslast fyrir um
þennan mann með viðtal í huga.
Það reyndist ekki erfitt að hafa
uppi á Ingebrigt Davik og hann
tók beiðni blaðamanns um viðtal
ljúfmannlega mjög, enda ljúf-
mennskan greinilega ríkur þáttur
í öllum háttum þessa manns.
Fljótlega kom i ljós þegar við
höfðum tekið tal saman, að stúlk-
an, sem rætt hafði máiin við hann
í barnatímunum og sungið af
innlifun, heitir Dóra og er dóttir
Þórhalls Guðmundsssonar og Her-
dísar dóttur Páls Ásgeirs
Tryggvasonar sendiherra. Dóra er
6 ára og sagði Ingebrigt, að hún
væri fyrsti Islendingurinn, sem
hann heyrði tala hreina Bergen-
mállýzku, með err-ið á sínum stað
og annað það, sem tilheyrir í
framburði Björgvinjarbúa.
Inagebrigt Davik er Islending-
um að góðu kunnur. Hann hefur
komið hingað oftar en einu sinni,
bækur hans hafa verið gefnar út
hér á landi og sömuleiðis hljóm-
plötur. Fyrst og síðast þekkir
Ingebrigt þó land og þjóð frá dvöl
sinni á Akureyri á stríðsárunum
og margir Islendingar þennan 54
ára gamla Norðmann frá þeim
tíma. En gefum honum orðið:
— Faðir minn var útgerðar-
maður og við bjuggum skammt frá
Álasundi þegar stríðið skall á. Er
Þjóðverjar hernámu landið okkar
vildi pabbi ekki una því og nokkr-
ar fjölskyldur flúðu á bát föður
míns fyrst til Færeyja og síðan til
íslands, rúmlega 30 manns. Bátur-
inn hét „Kórallinn", um 150 tonna
síldarbátur, og á honum komum
við í októbermánuði 1940 til Akur-
eyrar. Báturinn var síðan mikið
notaður til flutninga fyrir herinn
meðan við dvöldum hér á landi og
þá einkum til hafna á Norður-
landi. 1
— Ég man eftir því að skipið
fór nokkrum sinnum til Jan
Mayen með vistir, vopn og her-
menn, og einu sinni fór ég með,
mér til skemmtunar. Ekki datt
mér í hug þá, að þessi hrjóstruga
eyja ætti eftir að verða bitbein
milli frændþjóðanna, en það er nú
annað mal.
— Þetta er merkilegur tími,
sem ég átti á Akureyri. Ég lauk
gagnfræðaprófi frá Menntaskól-
anum á Akureyri. Framan af
langaði mig mikið heim. Það var
stríð í heiminum og maður frétti
lítið frá frændum og vinum í
Noregi, en þegar ég hélt heim til
Noregs 1945 kallaði ég Akureyri
orðið heimili mitt og það segi ég
Þau stóðu sig vel i íslenzkum
dögunum, ræddu málin, sungu ug
af Jóni Oddi ug Jóni Bjarna. Til
hægri Ingebrigt Davik.
barnatima i nurska útvarpinu á
hiógu, og Ingibjartur las söguna
vinstri er Dóra Þórhalisdóttir, til
satt, að fyrst eftir að ég kom til
Noregs á ný hafði ég heimþrá til
Islands.
— Mér gekk furðanlega vel að
ná tökum á íslenzkunni og þegar
ég kom til Reykjavíkur á leið til
Noregs að stríðinu loknu varð ég
innilega ánægður og sennilega
bara svolítið montinn þegar ég var
spurður af Reykvíkingum hvort ég
væri frá Akureyri. Ég var víst
farinn að tala eins og þeir gera á
Norðurlandinu, en núna kann ég
orðið lítið í íslenzkunni, segir
hann á ágætri íslenzku og yrði
varla lengi að ná fullkomnum
tökum á málinu ef hann dveldi um
tíma meðal íslendinga.
Við flettum saman myndaalb-
úmi frá þeim tíma er Ingebrigt
dvaldi hér á landi. Þá var hann,
gjarnan kallaður Ingibjartur Dal-
víkur og hefur gaman af að rifja
slíka hluti upp. Hann þekkir alla
gömlu vinina enn með nafni,
„þarna er Ingvar, sem núna er víst
menntamálaráðherra, þarna er
Grímur Björnsson, hann er tann-
læknir, þeir voru tveir beztu
vinirnir mínir á Akureyri. Þarna
er hún, þarna er þessi þarna séra
Kristján." Minningarnar streyma
í gegnum huga Norðmannsins
meðan blöðunum er flett, en
blaðamaður er þegar byrjaður að
plokka myndir til láns úr albúm-
inu.
Bækur á íslenzku
Ingibjartur lauk stúdents- og
kennaraprófum eftir að hann kom
heim til Noregs, en einnig lagði
hann stund á leiklist og tónlist.
Þegar á námsárunum byrjaði
hann að koma fram opinberlega
Ingibjartur Dalvíkur með nokkr-
ar þeirra bóka og hljómplatna.
sem hann hefur samið og sungið
inn á, sumar eru á norsku, aðrar
á íslenzku.
með söng, glens og gaman og
fljótlega tók hann að einbeita sér
að efni fyrir börn. Bækur hans
með frásögnum og vísum hafa
verið gefnar út í Noregi og reynd-
ar einnig í hinum Norðurlöndun-
um. Hann byrjaði að koma fram í
útvarpi og síðar sjónvarpi og úr
útvarpinu var ekki löng leið yfir á
hljómplöturnar. Síðustu tvo ára-
tugina hefur hann verið óþreyt-
andi í að ferðast á milli staða í
Noregi og hefur haldið fjölskyldu-
skemmtanir í syðsta og nyrzta
hluta landsins.
— I þessum barnatíma, sem ég
var með núna, var allt efnið frá
Islandi, en ég hef oft verið með
efni frá íslandi i mínum þáttum.
Að þessu sinni sungum við Dóra
og töluðum saman, en einnig las
ég söguna af Jóni Oddi og Jóni
Bjarna. Sú bók minna, sem hlotið
hefur mestar vinsældir heitir á
íslenzku „Ævintýri í Maraþara-
borg“, en hana skrifaði ég 1960
fyrir útvarpið. Síðan var gefin út
bók með þessu efni og þá hljóm-
plata. Það var síðan 1970, að bókin
kom út á íslenzku, þýdd af Krist-
jáni frá Djúpalæk og hljómplata
skömmu síðar. Bókin um „Mumma
og jólin" hefur einnig komið út á
íslenzku, þýdd af Baldri Pálma-
syni.
— Þegar bókin mín kom út á
Islandi 1970 kom ég til Islands og
það segi ég satt, að það var
stórkostlegt að koma til Islands
aftur. Ég kom til Akureyrar og þó
mikið hefði verið byggt og margt
væri breytt, þá fann ég þarna
staðinn, sem var heimili mitt í
stríðinu. Ég hitti líka marga
skólafélaga mína og vini á ný og
það var ljúft að hitta aftur allt
þetta góða fólk. — áij.
Að loknum dönskutíma hjá Vernharði Þorsteinssyni. Á mynd.inni eru m.a. Aðalgeir
Kristjánsson, Oddur Árnason, Ragnar Steinbergsson, Eiríkur Bjarnason, Baldur
Ingólfsson, Ingvar Gíslason og Ingebrigt Davik.
Hressir félagar við Útgarð árið 1945, Ingebrigt efstur á myndinni.
Texti: Ágúst I. Jónsson