Morgunblaðið - 16.10.1980, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. OKTÓBER 1980
15
Helga, húsfreyja á Siguröarstööum, hellir upp á könnuna
á Aga-vélinni.
Spjallað við
húsfreyjuna
á Sigurðar-
stöðum, Helgu
Sæmundsdóttur,
um búskap
og mannlíf
á Sléttu
þessar jarðir henta ekki til
nútímabúskapar, a.m.k. ekki
eins og veðráttan hefur verið
hér síðan ’65. Ég sá einu sinni
íshrafl hér við ströndina í
æsku og síðan ekki aftur fyrr
en ’65. En með ísnum kemur
rekinn og hann, ásamt æðar-
varpinu og silungnum, telst til
mestu hlunninda Sléttunnar.
Það hafa komið nokkur góð
rekaár. T.d. í fyrravor. Þá kom
mikill reki með ísnum og eins
árið 1975. Mér sýnist rekinn
ekki fara minnkandi. Hann er
ekki minni núna en ég man
eftir sem barn. Hér er engin
selveiði stunduð lengur, en
selur var skotinn til matar hér
í eina tíð. Selur var í
Oddsstaðalóninu og í Leirhöfn
voru látur.
Það, sem heldur í fólk og
fær það til að búa hér áfram,
er tryggð við staðinn og svo
fjölbreyttir búskaparhættir.
Annars sér maður bara til, frá
ári til árs,“ sagði Helga.
„Áður fyrr voru
heimilin mannmörg“
„Félagslífið er heldur lítið.
Það er fátt á bæjunum og
langt á milli þeirra. Það er
helst að sótt sé inn á Kópa-
sker, enda erum við í sama
hreppi, Presthólahreppi. Þetta
var allt annað áður fyrr, þegar
byggðin var meiri og heimilin
mannmörg, þ>ótt alltaf væri
langt á milli. Hér var líka
líflegra þegar síldin var. Ég
fór nú aldrei í síldina en
Sigurður fór upp úr ’66.“
Nú bættust í hópinn þeir
feðgar, Sigurður og Valgarður,
að vonum þurfandi fyrir heit-
an kaffisopa, eftir allt sagið í
slagviðrinu, sem ekkert lát var
á úti fyrir. Alls eiga þau hjón
fimm börn, það yngsta ný-
fermt, en aðeins tvö voru
heimavið þessa stundina; Val-
garður, sem er að ljúka námi í
Vélskólanum á Akranesi og
dóttirin Unnur. „Krakkarnir
hafa sótt skóla á Kópaskeri,"
sagði Helga. „Og þrír síðustu
bekkir grunnskólans eru í
Lundi í Axarfirði."
Er blm. og ljósm. voru að
tygja sig til farar, bárust þau
boð um sveitasímann, að von
væri á gesti frá Oddsstöðum.
Var það Árni Pétursson,
hlunnindaráðunautur, sem
þar var á ferð. En hann hefur,
að sögn hjónanna á Sigurðar-
stöðum, hafst við á Oddsstöð-
um í sumar, í heldur óvenju-
legu sambýli, þ.e. við 50 æðar-
unga, sem hann hefur fóstrað
og eru að sögn mjög hændir að
þessum fóstra sínum.
Væntanlega hefur hlunn-
indaráðunauturinn þó verið
einn á ferð í þetta sinn. En úr
því fékkst ekki skorið hvort
fiðurfénaðurinn væri með í
förum, því tíminn gerðist
naumur og kvöddum við því
húsfreyjuna á Sigurðarstöðum
og hennar heimafólk með
þökkum fyrir góðar móttökur
og það að hafa veitt okkur smá
innsýn í líf Sléttunga.
Melrakkasléttan býr yfir
sérstökum töfrum, þótt ekki
sé þar um aö ræöa hrika-
lega náttúrufegurð, líkt og í
sumum öörum nyrstu
byggðum landsins. Sléttan
er flatlend að mestu og það,
sem einkennir landslagið
þegar fariö er eftir þjóðveg-
inum, eru mýrarflóar, vötn,
lón og tjarnír á eina hönd og
sjórinn á hina. Reki er yfir-
leitt töluverður í fjörum og
vötnin eru flest krökk af
fiski, þótt hulið sé augum
vegfarenda.
Kyrröin er mikil, enda
margir bæjanna nyrst á
Sléttu komnir í eyöi og því
fáir á ferli, utan kannski
nokkrir vegageröarmenn aö
vinna viö „haröindaveginn",
eins og Sléttungar kalla veg-
inn um Sléttuna og allt til
Vopnafjaröar, eöa einmana-
legur sjófugl á sveimi. En
fuglalífiö er annars fjölskrúö-
ugt á þessum slóöum, sé
betur aö gáö.
Feröalangur fær þá tilfinn-
ingu að hér, út viö nyrsta haf,
sé það náttúran sjálf, sem
ræöur ríkjum. Verksummerki
gerð af manna höndum koma
fyrir sjónir eins og eitthvaö,
sem gestur hefur skiliö eftir
sig eftir dvöl á framandi staö.
Enda hafa náttúruöflin gert
ábúendum á Sléttu marga
skráveifuna. Hafísinn hefur
veriö tíöur vágestur og hvíta-
birnir gengiö á land.
Þessir þankar eiga þó ekki
alls kostar rétt á sér, því á
Melrakkasléttu hefur verið
búiö frá því aö land byggöist,
og er enn, þótt ábúendum
hafi fækkaö til muna frá því
sem var í eina tíö. Þar hafa
löngum verið margar jaröir
og góöar, því þaö, sem á
skorti í landgæðum bættu
hlunnindin upp. Hér voru
m.a. bestu varpjarðir á ís-
landi í eina tíö. En, eins og
einn viðmælenda blaöa-
manns Mbl. á Sléttu, Helga
Sæmundsdóttir á Sigurðar-
stööum, oröaöi þaö, þá hafa
sléttuvörpin staöist illa. Nú-
tíminn haföi í för með sér
breytta búskaparhætti og
aörar kröfur til lífsgæöa en
þær, sem fyrri kynslóðir
höföu gert. Meira varð um
vert að hafa aögang að
nýtanlegu landi, sem gæfi af
sér seljanlegar afuröir, en aö
hafa í sig og á, beint af
landsins gæöum. Þess var
löngum kostur á Sléttu, en
gróöursæl hefur hún víst
aldrei verið. Enda vart við því
aö búast af landi, sem er aö
hluta norðan heimskauts-
baugs.
í kvöld kl. 19.30 koma þeir félagar Magnús og Jóhann í
heimsókn til okkar og leika fyrir matargesti.
Komið og borðið góðan mat á góðu verði.
Amtmannsstíg 1,
sími 13303.
Enskir og danskir herrafrakkar meö og án
beltis nýkomnir í miklu úrvali, hagstætt verö
t’ * y-
• -*- —---------------'
—
* • *
| ' V X -
WSnyrting
’'80
Kynnist haust og vetrarlínunni í
snyrtingu á glæsilegu fræðslu og
skemmtikvöldi snyrtifræðinga Súlna-
sal Hótel Sögu, í kvöld fimmtudags-
kvöld 16. okt., kl. 20.30.
Húsið opnað kl. 19.30.
Tízkusýningar.
Happdrætti.
Vörukynningar.
Gestir frá Línunni ofl. ofl.
mjk

U:

V\

Á.
•'.jtL
Félag íslenzkra
snyrtifræöinga.

GEÍsm