Morgunblaðið - 15.11.1980, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. NÓVEMBER 1980

Kostnaðarsamanburður húshitunar 400m^ hjá nokkrum orkuseijendum m.v. okt. 1980.
Orkusali Magn Einingar- Kostnaður oliu 1/11*80 Umbeðin h. Umbeðin h.
verð á ári verð + 9% 1/11 * 80. 1/2 81.
Hitaveitur:
Reykjavik 2,8 min i. 5.42 i 182.146 17% 198.539 37% 236.789
Seitjarnarnes 2,4 " 5.473 157.622 14% 171.807 30% 204.908 30% 266.380
Mosfeiishr. 2,8 M 5.427 182.347 17% 198.758
Suóureyri 5,2 " i5.656 976.934 89% 1.064.858
Hvammstangi 2,9 " Í0.396 361.781 33% 394.341
Biöndós 5,2 M i5.500 967.200 89% 1.054.248
Sauðárkrókur 4, i " 3.780 185.976 17% 202.713
Sigluf jörður 2,8 " 16.840 565.824 52% 616.748
óiafsfjöróur 5,2 " 6.667 416.021 39% 453.463
Daivik 5,2 " 5.960 371.904 34% 405.375
Hrisey 5,7 " 7.260 496.584 45% 541.276
Akureyri 2,8 " 16.456 552.922 51% 602.685
Húsavik 2,8 " 6.300 211.680 19% 230.731
Seifoss 2,8 " 6.537 219.643 20% 239.410
Hveragerði 2,8 " 6.700 225.120 21% 245.381
Þoriákshöfn 2,6 " 16.611 518.263 47% 564.906
Suðurnes 2,9 " 14.690 511.212' 47% 557.221
líarik 40 mwh 16.750 670.000 61%
Oliufélög 5.200 1 210 1.092.000
\i H71 oklólwr
AUGLÝSING
inn hit'kkun á Kjald.skrám hitaveitna.
^iimkv;riiil 2H. m. Orkul.iHii nr. .'»H 2U. :ipi'iI HM»7 licfnr ráfluncytiÖ stiififest 9%
liiekkiin á ^iUknnli ^jiilitskiiiiu i mríS siiSnri l»reyliiiH»ini1 cítirtulinna hituveitna frá
i»H mcð 1. iióv. IJWO.
tlitiiNCÍtu Itcykjiivikur nr. á2o 2H. iimi I9HU.
Itilavcitii Húsiivíkiii nr. 2.V.I H». juni 1977.
11itiivcitii llcssiistiiíSiihrcpps nr. 42H II. ágiisl 19811.
Hitavcitii Suðiirncsja' nr. 1». m.vcinhcr 1971».
Hitavcilu Scltjarniirncss nr. 22 21. junViar I97H.
l'jai liHim V <*stni:iiiniii-> |;i nr. iA.i 2i». aprii i*■»/'■».
Hitaveitu Sclfoss nr. 2l.t 9. iiiiií 19HU
Hitiivcitu Akurcyrar nr. ;tt*;t ;t. novcmhcr 1977.
Hitavcitu Hvaininstuiittii nr. 2H7 27. tics. 197;t.
Hitnvcitu ólafsfjarfiar nr. .'M»H á. úgúst 1975.
Hitavcitu lilönduóss nr. 591 20. oklóhcr 1977.
Hitnvcitu Hriseyjnrhrcpiis nr. 522 H. nóvcinhci 1975.
Hitnvcitu Lauguráss nr. 277 1. júli 1970.
Hitaveitu Sauðúrkróks nr. 115 5. upril 1975.
lOimönrróftunt'ylirt :tO. oklúbvr t'JRO.
F. h. r.
Páll Flygenring.
Kriatmundur Hnlldórason
Stjórnarlíóindi l< 51. nr. 55H—559. l'tgáfudagur 51. október 19H0.
Sigurgeir Sigurðsson bæjarstjóri, Seltjarnarnesi:
Hámark heimskunnar eða stjómviska?
1 tilefni afnreiðslu stjórn-
valda á erindum hitaveitna um
KjaldskrárhreytinKar er ekki
lenKur hægt að sitja undir
annari eins vitleysu án þess að
Kera Krein íyrir málum <>k
mótmæla hástöfum.
Hvað ræður?
Hér á síðunni á að vera mynd
af auKlýsingu iðnaðarráðuneyt-
isins frá 30. október sl. um
gjaldskrármál hitaveitna. Eins
og fram kemur í þessari auglýs-
ingu eru öllum sem sóttu um
hækkun veitt sama hækkunin,
eða 9%.
Nú verður að ætla að einhver
vottur af hugsun leynist með
þeim aðilum er þessa ákvörðun
tóku, þó erfitt sé að greina það.
Hitaveitur, a.m.k. flestar þeirra,
eru þjóðþrifafyrirtæki sem
spara notendum sínum stórfé
árlega og munu að flestra dómi
(annara en stjórnvalda) vera
besta kjarabót þeirra lands-
manna er notið fá.
Ef þessi fyrirtæki borgaranna
reyna að sinna þjónustuhlut-
verki sínu á viðunandi hátt, með
því að tryggja notendum næga
orku á sanngjörnu verði, þá
virðist „alríkisstjórninni" mis-
boðið, hennar er mátturinn og
dýrðin.
En hver er ástæðan fyrir
þessu upphlaupi mínu? Hita-
veita Seltjarnarness hefur nú í
rúmt ár óskað eftir hækkun á
gjaldskrá þannig að veitunni
verði kleift að fjármagna að
hluta, a.m.k., bráðnauðsynlega
borunarframkvæmd í stað þess
að taka erlent lán (ca. 100 m.kr.)
til verksins eins og ætlun stjórn-
valda virðist vera.
Hitaveitan hefur verið rekin
með raunverulegu tapi undan-
farið ár þar sem smáskammta-
hækkanir stjórnvalda hafa ekki
haldið í við verðbólguna hvað þá
styrkt fjárhaginn svo sem fyrir-
hugað var.
9% á Suðureyri.
Blönduósi ofí
Seltjarnarnesi
Hér með greininni er birt
önnur tafla sem sýnir kostnað í
október sl. við upphitun 400
rúmm. húss á 17 stöðum lands-
ins auk kostnaðar við rafhitun
og olíuhitun. Þessi tafla sýnir
hvernig hin ýmsu hitaveitufyr-
irtæki standa gagnvart raf- og
olíuhitun.
Tafla þessi er opinbert plagg,
var lögð fram á stofnfundi
Landsambands hitaveitna í síð-
asta mánuði.
Ég hef bætt við töfluna tveim-
ur dálkum er sýna a) 9% hækk-
un miðað við árskostnað b) þá
hækkun er hitaveitur Seltjarn-
arness og Reykjavíkur óskuðu
eftir um síðustu mánaðamót og
raunar þá áætlun er Hitaveita
Setljarnarness lagði fram varð-
andi hækkun 1. febrúar 1981 til
þess að geta staðið undir nauð-
synlegum vatnsöflunarfram-
kvæmdum, a.m.k. að Vz með
eigin fé. I ljós kemur, sem
raunar var flestum Ijóst að 9%
hækkun þeirra veitna sem verst
eru stæðar er í krónutölu allt að
55% hækkun hjá þeim „ódýr-
ustu“ á því gerviverði sem nú
viðgengst.
Óþolandi
aískiptasomi
Hverjir eru það sem eiga að
ákveða þjónustu sveitarfélag-
anna við borgarana? Eru það
þeir fulltrúar, sem kjörnir eru á
hverjum stað fyrir sig af íbúum í
pólitískum kosningum eða er það
„alríkisstjórnin" góða, sem virð-
ist hafa þá stefnu eina að taka
völdin af kjörnum fulltrúum
heimamanna til þess að þröngva
fram sínum skoðunum.
Alltof oft hefur það verið látið
viðgangast að skammsýnar „al-
ríkisstjórnir" geri sér leik að því
að eyileggja rekstur fyrirtækja
með heimskulegum geðþótta-
ákvörðunum eins og hér hefur
verið sýnt og skilji við fyrirtæk-
in í rúst.
Til hvers kjósa borgararnir
sér sveitarstjórnir til hægri eða
vinstri ef hægt er að eyðileggja
allt þeirra starf af „alríkis-
stjórn" sem nú síðustu árin
virðist hafa það eitt að marki að
fá alla til að éta sama rauð-
grautinn.
Landsmenn eru farnir að ypta
öxlum og brosa, þegar stjórn-
arskrárnefnd ber á góma. Ef sú
vísa nefnd gæti hrist af sér
slenið þá ætti vel við að skerpa
vel skilin milli ríkisvalds og
sveitarstjórna þannig að sveit-
arstjórnir gætu sýnt borgurum
sínum að munur er á því að
stjórna eða láta stjórnast.
STIKLAÐ
Á STÓRU
Að nota réttu gleraugun
í daglegu lífi rekumst við
iðuiega á fólk með ólíkar skoðan-
ir. Að mati flestra, sem ekki
telja sig heittrúarmenn, er til-
vist ólíkra skoðana manna á
meðal lítið áhyggjuefni. Við lif-
um nefnilega mörg hver eftir
þeirri reglu, að hver eigi að hafa
sínar skoðanir fyrir sig, meðan
hann í krafti þeirra troði ekki
öðrum um tær. Að troða um tær
snertir yfirleitt ekki innrætingu
á skoðunum og annað andlegt
uppeldi, heldur miklu fremur
ofbeldi og ýmsan gagnsæjan
ágang í samskiptum manna.
Mei-ri áhersla sýnist lögð á
hegðun manna en hugsun og
slóttugur ræðumaður fær yfir-
leitt meira lof en hinn sem talar
af umbúðaleysi.
í fræðigreinum nútímans hafa
verið settar fram margvíslegar
kenningar. Líta má á þær sem
eins konar nálganir á sannleika,
enda er þeim ætlað að varpa
dálitlu ljósi á heiminn, oft áður
óþekktu Ijósi. Að þiggja fróðleik
af slíkum kenningum mætti
flokka undir sjálfsagða j>ekk-
ingarleit. Hins vegar hættir
skýringarsviðum kenninga oft
til að víkka með tímanum, þar
sem kenningarnar verða að
heimsmyndum eða ismum og
fátt verður þar óútskýranlegt.
Sérstakir skólar fara af stað
Marx
fyrir hvern isma fyrir sig, oft
löngu áður en hægt er að tala um
að orðinn sé til ismi.
í skólum ismanna er það
yfirleitt ekki meiningin að menn
einasta þiggi fróðleik af hinum
boðaða isma. Þar læra menn
Freud
nefnilega að líta á heiminn í eina
og sanna ljósinu.
Þegar menn innvígjast er lögð
áhersla á að menn noti sömu
gleraugun, við smáar og stórar
athuganir, ekki af og til heldur
öllum stundum. Hafi einhver
gleraugnaskipti eitt andartak, er
hann í augum hinna rétttrúuðu
tortryggilegur eða sviksamur.
Gleraugnavandamál leggjast þó
smám saman niður því heims-
mynd istanna skýrist með tím-
anum. Undir lok innvígslunnar
verður allt einfalt og eðlilegt.
Allur efi og öll óvissa hverfur.
Tilfinning mikillar sælu eða
ákafrar reiði verður staðfesting
á skilningi og yfirsýn. Og hvort
sem tilfinningin stafar af upp-
götvun á freudískri dulvitund
eða marxískri díalektík er hún
istunum jafn hrein í báðum
tilfellum.
í skólum ismanna læra menn
að útskýra ólíka hluti og setja þá
í sérstakt samhengi. Þótt sumt
sé erfitt að útskýra, skipta þeir
hlutir, sem óútskýranlegir eru,
hvort sem er engu máli.
Eitt af því sem istarnir verða
leiknir i, er að aðlaga gamlar
kenningar sífellt breyttu um-
hverfi. Yfirleitt er þessi „aðlög-
un“ ekki fólgin í því að bæta við
gömlu kenningarnar eða setja
fram nýjar. Miklu fremur er
beitt nýrri túlkun á verkum
kennifeðranna. Gjarnan er talað
um að þeir hafi verið misskildir,
þeir hafi ekki meint hlutina
svona heldur hinsegin. Til að
hjálpa sér út úr vandræðum tala
menn um myndmál og líkingar í
ismanum, rétt eins og gömlu
kennifeðurnir hafi verið stór-
skáld en ekki fræðimenn. Þannig
tekst istunum að halda kenning-
um lærifeðra sinna klassískum.
í skólum ismanna er mönnum
kennt að bera lotningu til kenni-
feðranna. Þeir eru oft löngu
liðnir og í gegnum tíðina hefur
fjölgað um þá faguryrðunum og
skrautið, sem prýðir þá, gerir
mönnum erfitt að grilla í mann-
eskjurnar á bak við nöfnin.
Istarnir eru látnir trúa því að
vanþekking og vantrú annarra á
ismanum, sé skýringin á flestu
sem aflaga fari. Þeim er kennt
að líta á ismann sem allsherj-
armeðal, eins konar Hoffmanns-
dropa. Og þeir eiga heldur betur
að láta gott af sér leiða, því
flestir eiga istarnir von á fram-
tíðarþjóðfélagi þar sem ríkir
allsherjarsæla og hundrað pró-
sent. bræðralag. Það er því mikið
í húfi fyrir istana. Og í von um
batnandi veröld hamast þeir við
að sýna fólki heiminn með réttu
gleraugunum.