Morgunblaðið - 12.03.1981, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. MARZ 1981 2 3
Einn ilugræningjanna i stjórnklefa flugvélarinnar á flugvellinum í Damaskus. Simamynd AP.
Flugræningjarnir
lokafrest
44
Samkomulag
danskra stjóm-
valda og DUC
gefa „
Damaskus. 11. marz. AP.
Flugræningjarnir. sem
rændu pakistanskri flugvél í
Kaupa
hveiti
Portland. 11. marz. — AP.
BANDARÍSKIR embættismenn
skýrðu frá því i dag, að Kínverj-
ar hefðu gert samninga um kaup
á meira magni hveitis en nokkru
sinni fyrr.
Hér væri þó um að ræða tegund
af hveiti, sem opinberlega væri
bannað að flytja inn til Kína.
Kínverjar hættu innflutningi
þessarar hveititegundar fyrir
tveimur árum vegna sjúkdóms í
hveitiplöntunni, sem lýsir sér
þannig, að stilkurinn verður
svartur og duftkenndur og úldnar
plantan og gefur frá sér ýldulykt.
innanlandsflugi, hafa gefið
pakistönskum yfirvöldum það
sem þeir kalla „lokafrest“ til
að verða við kröfum þeirra.
Þeir hóta að sprengja flugvél-
ina í loít upp á morgun,
fimmtudag, og hafa þeir lýst
ábyrgð á hendur yfirvöldum í
Pakistan. Þeir halda yfir 100
manns i gislingu um borð i
flugvélinni á flugvellinum í
Damaskus, höfuðborg Sýr-
lands. Sýrlenskir embættis-
menn sögðu í dag, að pakist-
önsk sendinefnd væri væntan-
leg með tillögur stjórnvalda
austur þar.
Heimildir í Sýrlandi segja, að
faðir tveggja flugræningjanna,
en þeir eru þrír, sé nú í
Damaskus til að reyna að fá
syni sína til að láta gíslana af
hendi. Þá lögðu tveir ættingjar
flugvélaræningjanna í dag af
stað til Damaskus sömu erinda.
Sýrlensk yfirvöld hafa sagt,
að ekki komi til mála að beita
hervaldi til að freista þess að
frelsa gíslana um borð í flugvél-
inni. Zia Ul-Haq, forseti Pakist-
ans, hafði gefið sýrlenskum
stjórnvöldum frjálsar hendur
með aðgerðir til að freista þess
að bjarga gíslunum. Talsmaður
stjórnarinnar í Damaskus sagði
við fréttamenn, að gíslunum
yrði stefnt í of mikla hættu ef
hervaldi yrði beitt.
London, Beirút. 11. marz. — AP.
SA’ADOUM Ilammadi utanríkis-
ráðherra írak lýsti vanþóknun
sinni á tilraunum ýmissa aðila til
að koma á friði milli íraka og
írana í stríði þeirra.
Hammadi lýsti því yfir á
blaðamannafundi í London í dag,
að algert frumskilyrði fyrir
vopnahléi væri að írakar fengju
Kaupmannahoín. 11. marz. AP.
DÖNSK stjórnvöld skýrðu í dag
frá því, að samkomulag hafi náðst
við samsteypuna DUC um afnám
einokunar fyrirtækisins á borun
og vinnslu o'líu á botni Norðursjáv-
ar. Samningaviðrseður hafa nú
staðið yfir í rúmt ár. Danska
þingið verður að samþykkja sam-
komulagið ti) að það öðlist gildi en
samkvæmt því, þá mun DUC, sem
er samsteypa A.P. Möller, Shell,
Texaco og Chevron. afsala sér i
áföngum réttindum sinum á einok-
un á borun og vinnslu oliu af botni
Norðursjávar. Þegar upp verður
staðið mun fyrirtækið aðeins halda
réttindum sínum á sem nemur 2%
til 3% þeirra svæða sem það nú
þegar hefur. En fyrirtækið heldur
réttindum sínum á tæplega þús-
und fermílna landsva-ði á suðvest-
urhorni hins danska hluta Norður-
sjávar, en þar er helst talið að
finna megi oliu.
Þegar á árinu 1982 mun DUC
afsala sér einokun á borun og
vinnslu olíu á 50% þeirra svæða,
sem það nú hefur einokun á. Þegar
kemur fram á árið 1984 lætur
fyrirtækið af hendi 25% og það sem
eftir er þegar kemur fram á árið
1986. DUC vinnur nú olíu úr einni
borholu í Norðursjónum en á næstu
full yfirráð yfir Shatt-el-Arab-
fijótinu. Þeim kröfum hafna íran-
ir alfarið.
Iranir sögðu i dag, að íraskar
hersveitir hefðu fjórða daginn í
röð haldið uppi eldflaugaárásum á
landamæraborgirnar Ahvaz og
Dezful. Skutu Irakar níu metra
löngum eldflaugum af Frog-7-gerð
mánuðum áætlar fyrirtækið að
hefja vinnslu úr annarri holu og er
þá áætlað að heildarvinnsla Dana á
olíu úr Norðursjó muni nema um 40
þúsund olíufötum á dag. Ríkisstjórn
Anker Jörgensens hyggst leggja
fram frumvarp á þingi um heildar-
löggjöf á leit og vinnslu olíu.
Orkumálaráðuneytið danska
skýrði fyrr á þessu ári frá því, að nú
hefðu yfir 20 fyrirtæki lýst áhuga á
leit að olíu á botni Norðursjávar.
Skjálfti
Aþonu. 10. marz. — AP.
JARÐSKJÁLFTI að styrkleika 5.6
á Richterskvarða skók vesturhluta
Grikklands i dag með þeim afleið-
ingum. að tveir menn fórust og 150
hús skemmdust stórlega í borginni
Preveza.
Mikill ótti greip um sig meðal
íbúa Prevcza. Símasamband við
borgina rofnaði. Jarðskjálftinn átti
upptök 340 kílómetra norðvestur af
Aþenu eða í Amvrakikosflóa.
Röð jarðskjálfta varð vart í
Grikklandi í fyrra mánuði er hrina
með upptök í Korintuflóa hófst 24.
febrúar.
á borgirnar. Eldflaugarnar hafa
valdið talsverðu tjóni á mann-
virkjum í borgunum, og óttaslegn-
ir íbúar hafa flúið í stórum hópum
út á slétturnar utan við borgirnar.
Einnig sagði útvarpið í Teheran,
að íraskar orrustuþotur hefðu
haldið uppi miklum loftárásum á
skotmörk í íran síðustu daga.
Fordæmir friðartilraunir
Fréttaskýring
Ankara. 27. febrúar. AP.
TYRKNESKT efnahagslíf, sem
komið var að fótum fram fyrir
einu ári, er nú í mikilli endur-
nýjun iífdaganna, og maðurinn,
sem að baki því stendur, Turgut
Ozal, hefur vissulega ástæðu til
að óska sjálfum sér til hamingju.
Utflutningur Tyrkja hefur
vaxið stöðugt síðasta hálfa árið
og allan þann tíma hefur hann
ekki verið meiri um sex ára
skeið. Þjóðin á þó enn við
gífurlega óhagstæðan greiðslu-
jöfnuð að glíma og er talið að
Tyrkir þurfi ekki minna en
hálfan annan milljarð dollara í
erlendri aðstoð á þessu ári. Ozal
svn
ASSOCIATED PRESS
Gamli og nýi tíminn í Tyrklandi
Fjörkippur hlaupinn í
tyrkneskt efnahagslíf
gerir ráð fyrir, að Bandaríkja-
menn og Vestur-Þjóðverjar sjái
þeim fyrir helmingi þeirrar upp-
hæðar en Japanir og ýmis aðild-
arríki OECD, Efnahags- og
framfarastofnunar Evrópu, fyrir
afgangnum.
Turgut Ozal var efnahags-
málaráðherra í fyrrverandi
stjórn Suleymans Demirels og
hafði lagt á ráðin um efnahags-
aðgerðirnar sjö mánuðum áður
en herinn steypti stjórninni af
stóli. I viðtali, sem Ozal átti við
AP-fréttastofuna fyrir skömmu,
sagði hann, að herbyltingin ætti
engan þátt í þeim árangri, sem
náðst hefði. Ástæða fyrir því, að
hann hefði fyrst komið í ljós
eftir valdatöku hersins, væri
einfaldlega sú, að nokkur tími
liði ávallt áður en áhrifanna
tæki að gæta.
Mesta afrek Ozals og stefnu
hans um strangt aðhald í pen-
ingamálum er sá árangur, sem
náðst hefur í verðbólgumálum.
Á síðasta ári var verðbólguvöxt-
urinn rúmlega 100% en er nú
kominn í 40% og Ozal spáir því
að hann verði um 30% í árslok.
„Við gætum komið honum enn
neðar, en það eru takmörk fyrir
því hvað þjóðin þolir," er haft
eftir nánum samverkamanni Oz-
als.
Vestrænir efnahagsmálasér-
fræðingar eru sammála um, að
stefnu Ozals beri að þakka minni
verðbólgu, en þeir eru hins vegar
ekki jafn vissir um þátt hennar í
auknum útflutningi.
„Það er of snemmt að segja, að
tyrkneski iðnaðurinn, sem er
bæði þunglamalegur og afkasta-
lítill, sé farinn að taka við sér og
að þannig megi skýra útflutn-
ingsaukninguna," er haft eftir
vestrænum sendimanni.
Hann og aðrir telja útflutn-
ingsaukninguna einkum stafa af
alþjóðlegri verðbólgu og styrj-
öldinni milli Iraka og Irana.
Strætisvagnar, vöruflutninga-
bifreiðir, járn, sement, kjöt og
aðrar matvörur streyma nú sem
aldrei fyrr til styrjaldarþjóð-
anna frá Tyrklandi, enda eru
þær of önnum kafnar við að
berja hvor á annarri til að
standa í slíkri framleiðslu.
Tyrkneskir iðnjöfrar, sem í
raun styðja hugmyndina að baki
efnahagsaðgerðunum, kvarta þó
sáran undan afleiðingum þeirra.
Eftirspurn á neytendamarkaði
hefur hrunið saman, vextir hafa
hækkað upp úr öllu valdi og
hagnaður dregist saman að
sama skapi. Þetta hefur neytt
tyrkneska kaupsýslumenn og at-
vinnurekendur, sem litla reynslu
hafa af erlendum viðskipum, til
að leita kaupenda utan land-
steinanna, enda hefur þeim skil-
ist, að þeir hafa aðeins um
tvennt að velja: að flytja út eða
fara á hausinn.
Turgut Ozal segist þurfa fjög-
ur ár enn til að koma Tyrklandi
á réttan kjöl efnahagslega og
herstjórnin er honum síður en
svo fjötur um fót í þeim efnum.
Verkföll hafa verið bönnuð og
það ríkir friður á vinnu-
markaðnum, jafnvel framleiðni-
aukning.
Efasemdarmennirnir óttast
hins vegar um framhaldið þegar
lýðræðið hefur verið endurreist
og verkalýðsfélögin fá frelsi sitt
á nýjan leik. Það var ekki
óalgengt fyrir valdatöku hersins,
að verkalýðsfélögin krefðust allt
að 200% launahækkunar, og
fengju henni framgengt. Enn-
fremur benda þeir á, að verð-
bólgan sé allt of há þrátt fyrir
allt og atvinnuleysi aukist enn.
Opinberlega er því spáð, að
atvinnuleysið á þessu ári verði
12% en vinstri sinnaðir hag-
fræðingar segja, að það sé þegar
orðið 16%. Vestrænir sérfræð-
ingar segja hins vegar, að það sé
í raun 25% og fari vaxandi.