Morgunblaðið - 12.03.1981, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. MARZ 1981
31
Birkir Skarphéðinsson, Akureyri:
Nei, ert þú á lífi ennþá
ur að vita það að engum manni
með þekkingu á þessu sviði dytti í
hug að meta tún á eyðibýli með
nýrækt. Það er nær að meta það
sem órækt því yfirleitt þarf að
endurrækta slík tún til að þau
skili tilætluðum arði.
Seinni hluta dæmis þíns verð ég
að telja, að stafi af þekkingarleysi
þínu á störfum okkar matsmanna.
Þegar jarðir fara í eyði er
húsakostur þar oftast orðin léleg-
ur og fellur mjög oft í vanhirðu.
Af þeim sökum er trygging þeirra
lækkuð og í sumum tilfellum eru
hús þessi ekki tryggingarhæf
vegna vanhirðu.
Markaðshugtak
Mér finnst nú, Guttormur, að þú
seilist heldur langt aftur í tímann,
þegar þú vitnar í lög um fast-
eignamat síðan 1915.
Síðan hafa orðið miklar breyt-
ingar á þjóðarbúskapnum. Þá voru
Islendingar að mestu bændur auk
nokkurra sjómanna í sjávarþorp-
um. Þá voru ekki til neinar
rannsóknir um byggingarkostnað,
og því ekki hægt að byggja upp
stuðla til undirstöðu mata.
Fífuhvammslandið
Heldur finnst mér þú seinhepp-
inn að fara að minnast á matið á
Fífuhvammslandi, og í því sam-
bandi að vega að mér og fasteigna-
matsnefndinni í Kópavogi. Sann-
leikurinn í því máli er sá, að árið
1970 mat fasteignamatsnefndin í
Kópavogi allt Fífuhvammsland á
kr. 30.000.000 gkr. Samkvæmt
framreikningi Hagstofu Islands
gerði sú fjárhæð kr. 600.000.000.
gkr. 1980 þegar landið var selt.
Hvers vegna var matsfjárhæðin
þá komin upp í gkr. 1.082.160.000 á
öllu Fífuhvammslandinu 1980?
Vegna þess, að Fasteignamat
ríkisins hækkaði matið án þess að
hafa samband við fasteignamatið
í Kópavogi og hefur sjálfsagt haft
vald til þess samkvæmt lögum.
Kópavogsbúar geta því þakkað
Fasteignamati ríkisins fyrir þær
aukamilljónir sem þeir urðu að
greiða fyrir landið fram yfir það,
ef okkar mat hefði verið óbreytt.
Þess skal getið, að á fundum
með fasteignanefnd ríkisins gagn-
rýndi ég þær hugmyndir, sem þar
var haldið fram um verðlagningu
á löndum, sem lægju nærri þétt-
býli. Ég hef alltaf ályktað, að lönd
þessi ætti ekki að meta hærra en
ræktunarlönd fyrr en þau væru
tekin til skipulagningar og bygg-
ingar.
Þessi skoðun mín sannaði best
réttmæti sitt á Fífuhvammslandi
og hefur það einnig gerzt víðar á
landinu.
Hátt mat og skattlagning á
þessum löndum leiðir það af sér,
að eigendur þeirra geta yfirleitt
ekki staðið undir þeim sköttum,
sem á þá eru lagðir vegna þessara
landa. Þá reyna þeir að bjarga sér
út úr þessu með því að selja lönd
þessi fyrir eins hátt verð og
mögulegt er. Það leiðir svo til
óeðlilega hás verðs á lóðum, þegar
lönd þessi eru tekin til bygginga.
Þetta háa lóðaverð lendir svo á •
húsbyggjendum. Hér er þá komið
annað dæmi um að reglur fast-
eignamatsins auki útgjöld hús-
byggjenda. Hitt dæmið fjallaði
um, að stöðug möt á húsum í
smíðum leiða af sér skattlagningu.
Mér finnst það ákaflega misráðið,
að ríkisfyrirtæki skuli með reglum
sínum stuðla að braski og auknum
byggi ngar kostnaði.
Að lokum Guttormur: Mér þykir
leiðinlegt þín vegna, að þú skulir
láta í það skína í grein þinni, að ég
sé að skrifa um þessi mál af
eiginhagsmuna ástæðum, slíkt er
fjarstæða. Þú telur ástæðuna þá
að ég sé matsmaður Brunabótafé-
lags íslands. En það er ekki rétt.
Brunabótamatsmenn eru skipaðir
af fógeta, en ekki ráðnir af
tryggingafélögum. Ekki geta þetta
talist eftirsóknarverð störf. Oftast
verðum við að vinna þau í frítím-
um og á helgidögum til þess að
geta hitt húsráðendur. Þér er
sjálfsagt ekki kunnugt um það að
fyrir að meta hús til brunabóta
eru mjög lág laun sem ekki vægju
þungt í pyngju forstjóra.
Kópavogi, 9. mars 1981,
Siggeir Ólafsson.
Nei, ert þú á lífi ennþá, sagði
læknirinn, þegar sjúklingurinn
gekk inn á stofuna til hans. Þessi
orð gátu allt eins hafa hrokkið upp
úr viðskiptaráðherra, þegar ein-
hver forsvarsmaður verzlunarinn-
ar gekk síðast á fund hans uppi í
ráðuneyti. í það minnsta gætu þau
vel átt við í dag, eins og búið er að
sauma að verzluninni að ríkis-
valdsins hálfu.
Því hefur margoft verið lýst yfir
að verzlunin þurfi leiðréttingu
sinna mála. Orð eru til alls fyrst
segja margir. Gott og vel. En orð
eru einskis virði, ef ekki koma
efndir á eftir. Stjórnmálamenn
eru sérhæfðir í því að lofa upp í
ermina sína (oft báðar) svona
fyrir kosningar. Þegar þær er
afstaðnar og farið er að krefja þá
um efndir loforða, segja þeir sí
svona. Heyrðu vinur, ég fékk mér
nýjan jakka, sá gamli er farin
fyrir bí og í ermum hans voru öll
kosningaloforðin. Þetta þekkja
flestir og ekki síst kaupmanna-
stéttin. Hver er ástæðan fyrir því,
að einum af höfuðatvinnuvegum
þjóðarinnar er gert svona lítið
undir höfði? Er það vegna þess, að
viss öfl í þjóðfélaginu vinna leynt
og ljóst gegn þessari atvinnu-
grein? Er það máske vegna þess
að smákonungaríkin innan þessa
þjóðfélags eru orðin svo sterk, að
það gæti hugsanlega orðið kórónu-
fall í einu eða fleirum ef losað yrði
um einn eða tvo hnúta af fjötrum
verzlunarinnar? Það gæti orðið
afdrifaríkt fyrir einhverja.
En bíðið við. Síðastliðiö haust
örlaði á úrbótum í rétta átt. Þá
hillti undir þó nokkrar sárabætur
til handa verzluninni. Það stóð til
að leyfa hækkun á vörulager til
raunvirðis. Þetta var réttlætismál,
sem nú skildi koma til fram-
kvæmda innan tíðar. Verðbólgan,
þessi bölvaldur allrar þjóðarinnar
(skilgetið afkvæmi stjórnmála-
mannanna, fædd og uppalin á
suðvesturhorni landsins) hafði
leikið vörulagera svo grátt, að við
lengur mátti ekki una. Beðið var
eftir grænu ljósi frá stjórnvöldum.
Vonuðu margir að þetta yrði
heimilað um leið og tvöföld verð-
merking kæmi til framkvæmda
vegna myntbreytingar er fram-
undan var. Tvöföld verðmerking
hófst með rauðum verðmiðum
annars vegar, en ekki birtist
græna ljósið viðskiptaráðherra.
Fóru nú margir að hugsa margt.
Hafði orðið skammhlaup í (ríkis)
kerfinu vegna of mikils álags út af
þessu hagsmunamáli verzlunar-
innar, eða lenti það undir í
bréfabúnka ráðherrans og fyndist
þá ekki fyrr en við vorhreingern-
ingu, eða jafnvel ekki fyrr en við
næstu ráðherraskipti. Eða var
skýringarinnar að leita hjá orku-
ráðherra. Ætli hann hafi neitað
strákurinn sá um smástraum á
græna ljósið viðskiptaráðherra
vegna of mikils kostnaðar að mati
fjármálaráðherra, eða vegna fé-
lagslegra tengsla við félagsmála-
ráðherra. Spyrjið þá sem gerst
vita, ef þeir fyrirfinnast.
Þetta er aðeins eitt af mörgum
málum, er varða hag verzlunar-
innar. Þessir háu herrar verða að
koma því inn í kollinn á sér (og
láta þær gráu vinna hratt og vel)
að það er ekki hægt að mjólka
kúna endalaust nema því aöeins
hún fái kjarnmikið fóður. Fái hún
ekki næg skilyrði til að þrífast og
safna holdum svo hún geti skilað
afrakstri til endurnýjunar á stofn-
ANANDA Marga rekur m.a.
barnaheimili viða um lönd. í
þeim hlutum heims þar sem
fátækt er mikil er starfræksla
þessara heimila bundin sérstök-
um erfiðleikum vegna þess aö oft
er enginn til að greiða kostnað af
bvöl barnanna. Er þar ýmist um
að ræða munaðarlaus börn, at-
hvarfslaus eða börn foreldra, sem
hafa ckki efni á að greiða fyrir
þau.
Til að mæta þessum erfiðleikum
hefur verið komið á sérstöku
inum, verður harla lítið eftir
annað en smálummur á tvist og
bast, sem ef til vill mætti þurrka
til eldsneytis, en dygðu þó skammt
til að kynda undir kjötkötlum
smákónganna.
A meðan allur rekstrarkostnað-
ur hækkar óðfluga skella ríkis-
stjórn og alþingismenn almennt
skollaeyrum aftur þegar minnst er
á þarfir verzlunarinnar. Hún er
ekki að biðja um ölmusu. Hún er
aðeins að óska eftir því að fá að
starfa og draga lífsandann á
heilbrigðan og fjötrunarlausan
fyrirkomulagi, sem felst í því að
fólk sem betur er statt, t.d. í
Evrópu, tekur að sér tiltekið barn
og greiðir uppihald þess. Barnið
dvelur eftir sem áður í heimalandi
sínu, en „kjörforeldrarnir" inna af
hendi tiltekna greiðslu mánaðar-
lega meðan barnið dvelur á við-
komandi heimili.
Hjálparstofnun Ananda Marga
gefur nú Islendingum kost á að
tak þátt í þessu starfi með því að
greiða mánaðarlega DM 30.00, eða
kr. 100.00 fyrir uppihald og kostn-
hátt, þannig að hún geti veitt
viðskiptavinum sínum, sem eru
allir þegnar þessa þjóðfélags auk
fjölda erlendra ferðamanna, sem
besta þjónustu með gæðavörum á
góðu verði. Annað er ekki farið
fram á.
Verði þessi mál ekki tekin
föstum tökum innan tíðar, eða
þess sjáist einhver merki -að
stjórnvöld rumski af sínum þyrni-
rósarsvefni, getur dregið til tíð-
inda á hinum pólitíska himni
stjórnmálanna, þar sem skýja-
giópar hrannast upp, moldviðri
geysa daglagt, þar sem mestu
hrossakaup þjóðarinnar troða skó-
inn hver af öðrum við skiptingu
þjóðarkökunnar, ofaldir af gæðum
þessa heims, hugsandi um eigin
skráp fyrst og fremst, getur farið
svo að verzlunin taki rnálin alfarið
í sínar hendur og sprengi af sér
alla fjötra til þess eins að geta
dregið lífsandann eðlilega.
Að síðustu þetta til ykkar al-
þingismanna er lofuðuð stuðningi
við frjálsa verzlun í landinu. Farið
og leitið að gömlu kosningajökk-
unum ykkar, þessum með loforða-
ermunum. Hristið fram loforðin
og farið að efna þau. Það er tími
til kominn.
Virðingarfyllst,
Birkir Skarphéðinsson,
Akureyri.
að við uppfræðslu eins barns, sem
dvelur á einhverju þeirra heimila,
sem hreyfingin starfrækir á Ind-
landi, í Ghana eða Paraguay.
Hægt er að greiða beint inn á
gíróreikning í Landsbanka ís-
lands. „Kjörforeldrarnir" fá í
hendur mynd og skilríki viðkom-
andi „kjörbarni" sínu og eiga þess
kost að fylgjast reglulega með
framförum þess og koma á per-
sónulegu sambandi við það, ef
óskað er.
(Fréttatilkynninir)

Bjóðum nokkrar tegundir af
hinum heimsþekktu amerísku
WORLD-CARPET gólfteppum á
stórlækkuðu verði.
Misstu ekki af þessu einstæða
tækifæri til að eignast úrvals teppi
á alvöru afsláttarverði.
arma
Byggingavörur hf.
Hel/isgötu 16 Hafnarfiröi, sími 53140
Barnahjálp Ananda Marga