Morgunblaðið - 21.03.1981, Side 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MARZ 1981
Minrúng — Sigmundur
frá Litla-Kálfalæk til náms,
þroska og þjálfunar á þessu sviði.
Frá námi og störfum í sveitum
Borgarfjarðar réðist Sigmundur
til framsýnna bændasamtaka á
Suðurlandi og vann þar sem rækt-
unarmaður víða um héruð. í Ár-
nesþingi átti hann oft langan
starfsdag er hann gekk í plógfari
og stýrði dráttarhestum. Þar fann
Sigmundur þá angan úr jörð, er
olli straumhvörfum í lífi hans.
Árnesingur vildi hann verða, vök-
ull og athugull leitaði hann jarð-
næðis.
Hugsýnir Sigmundar og lífs-
markmið fannst honum, á þessum
misserum, að helst myndu verða
að veruleika í þessu blómlega
héraði. Þetta stafaði ekki af van-
mati eða vanþakklæti á gæðum og
gægnum æskustöðvanna, heldur
réði þarna raunsæi hins gjörhug-
ula manns. og tengslin við átthag-
ana rofnuðu aldrei, enda Sig-
mundur ekki þeirrar gerðar mað-
ur er sundur slítur vináttu- og
tryggðabönd.
Og vonir Sigmundar rættust.
Hann eignaðist stóran hlut í
vildisjörð í einni búsældarlegustu
og fegurstu sveit þessa lands,
Syðra-Langholti í Hrunamanna-
hreppi. Hann átti eftir að auka við
frægð þess býlis, sem kunn var af
sögum og ættum er þar höfðu búið
árum fyrr. í Syðra-Langholti var
góð aðstaða ötulum og starfsglöð-
um hugsjónar- og ræktunar-
manni, enda sér þess nú merkin.
í Hörpulok árið 1929 færði
sólarylurinn búandliði í Hruna-
mannahreppi gróðurangan úr jörð
og fuglakvak í mó og grein, sem
svo oft fyrr og síðan. En að þessu
sinni var fleira í ferð með vorinu
og það snerti heimilishagi og alla
ófarna ævidaga Sigmundar. Til
hans kom þá eftirlifandi eigin-
kona hans, bóndadóttir frá
Fremri-Fitjum í Húnaþingi, Anna
Jóhannesdóttir. Tók Anna þegar
við húsmóðurstörfum af móður
bónda síns, Kristjönu Bjarnadótt-
ur er flust hafði, ásamt manni
sínum Sigurði Sigmundsyni og
öðrum börnum þeirra að vestan og
heim í garð sonarins. Fljótlega og
jafnan siðan í meir en hálfrar
aldar sambúð, hefur húsfreyjan í
Syðra-Langholti sýnt þá kvenkosti
sem bestir eru og farsælastir þeim
er rétt kunna að njóta, og það
gerði Sigmundur bóndi — og þótti
sæmd að.
Anna reyndist bónda sínum og
öllu heimilisfólki stoð og styrkur í
dagsins önn, mikil móðir barna
þeirra, svo og annara vandalausra
er hjá þeim dvöldu um lengri eða
skemmri tíma. Hún var hjálpar-
hella nágrannanna, hollráð og
vinföst, starfsöm og mikilvirk. Má
öllum ljóst vera hver fengur um-
svifa og athafnamanninum Sig-
mundi var að samfylgdinni með
skörungsskap húsmóðurinnar öll
þessi fimmtíu og tvö ár. Þeim
hjónum var 6 barna auðið, eitt
þeirra dó kornungt en hin eru gift,
nema einn sonur, sem jafnan
hefur verið með foreldrum sínum.
Barnabörnin eru 17 talsins og
barnabarnabörnin 5. Einn son-
anna er búsettur í Reykjavík en
hin öll eiga heimili í Hruna-
mannahreppi. Sigurður, faðir Sig-
mundar, dvaldi jafnan í Syðra-
Langholti og um sinn mátti sjá
þar í hlaðvarpanum fjóra ættliði
saman, starfsama og vörpulega.
Þrjár af systrum Sigmundar sett-
ust að í sveitinni, stofnuðu heimili
og eignuðust börn. Sigmundur átti
því frændagarð mikinn og föngu-
legan í „Hreppnum". Synir og
tveir sonarsynir Syðra-Langholts-
hjóna hafa nú nýlega tekið við
+
Móöir okkar,
MAGNEA G. ÓLAFSDÓTTIR,
Grettiagötu 19,
lést aöfaranótt 20 mars.
Börn hinnar látnu.
t
Móöursystir mín,
VILBORG BJARNADÓTTIR,
Neavegi 48,
lést 19. marz í Borgarspítalanum.
Hólmfríöur Siguröarifóttir.
+
Stjúpfaöir okkar,
GUÐMUNDUR JÓHANNESSON,
Miðbraut 32, Seltjarnarnesi,
andaöist í Landsspítalanum föstudaginn 20. þ.m.
F.h. systkinanna.
Jóhannea Björgvinsson.
Fööursystir okkar,
GÍSLÍNA B. ÓLAFSDÓTTIR,
Bérugötu 37,
veröur jarösungin frá Dómkirkjunni mánudaglnn 23. marz kl.
13.30.
Þeim sem vildu minnast hinnar látnu er vinsamlega bent á
Slysavarnarfélag íslands.
Fyrir hönd okkar systkinanna og annarra vandamanna.
Guörún Ólafsdóttir.
+
Þakka innilega auösýnda samúö og vináttu viö andlát og jaröarför
mannsins míns,
BRYNJÓLFS ÖNFJÖRDS STEINSSONAR,
Löngubrekku 26.
Hulda Steinþórsdóttir.
allri búsýslu á jörðinni, og vissu-
lega var Sigmundi mikið gleðiefni
að vita af öllu þar í svo góðum
höndum.
Þegar Sigmundur hóf búskap í
Syðra-Langholti svifu æsku-
draumarnir og markmiðið er hann
hafði vígt orku sinni og mannviti
fyrir sjónum hans, og nú skyldi
hafist handa. — Víst tók hann til
höndunum, og dró ekki af í hálfa
öld. Fyrst og síðast var það
landnytjarnar, ræktun og gróð-
urvernd, sem hug hans átti. Sáð-
maður var hann alla ævi. En hús
jarðarinnar voru öll endurbyggð;
mannabústaðir vegna stækkunar
fjölskyldunnar og kröfu tímans
um betri hýbýli, peningshús þar eð
búsmalanum fjölgaði og fóður-
geymslur vegna margföldunar á
heyfeng. Margvíslegar aðrar um-
bætur voru framkvæmdar, sumt á
undan samtíðinni og af mikilli
framsýni. Nú streymir orkan úr
iðrum jarðeignarinnar til hitunar
um öll hús og hýbýli. Draumsýnin
varð að veruleik. Syðra-Langholt
er stórbýli. Þar er höfðingsbragur
og rausn innanstokks og utan.
Sigmundur Sigurðsson var ham-
ingjusamur maður.
Kunnugir hafa orð á, að varla
geti víðfeðmari sjónhring, til-
komumeiri og fegurri fjallasýn en
af bæjarhlaðinu í Syðra-Lang-
holti. Jafnframt er vitað að um-
hverfið er menn hrærast í mótar
skaphöfn og lífsskoðanir þeirra
meir en margan grunar. Víst, er
aö Sigmundur naut áhrifa um-
hverfisins í ríkum mæli allt til
síðustu stundar, og miðlaði öðrum
af.
Það var jafnan gott og hollt að
vera gestur í Syðra-Langholti.
Virðing húsbóndans á öllu sköp-
unarverkinu lýsti gleggst skoðun
hans á almættinu, þótt hann hefði
annars ekki mörg orð um trúarleg
viðhorf sín, — nema þá helst í
góðlátlegri glettni er honum
greindi á við himnaföðurinn út af
heyskapartíð eða réttardagsveðri.
Sigmundur var gleðimaður, víðles-
inn víðförull, virtur og vinmargur
og kom jafnan fram sem sveitar-
höfðingja sæmdi. Framganga
hans og skoðanir báru vissulega
svip þess umhverfis er á heima-
slóðum hans blasir við. Syðra-
Langholtsbóndinn var flokks-
bundinn sjálfstæðismaður, ötull
þar sem annarsstaðar og áhuga-
maður um þjóðmál, án þess að
vera einsýnn. En eðli hans sam-
kvæmt, verk hans heima á búinu, í
sveitarstjórnarmálum og öðru því
er honum var af trúnaði falið,
sýna, að sjálfstæður var hann,
sem einstaklingur og maður.
Um áratugi var Sigmundur
oddviti sinnar sveitar. Þar kom
einnig fram framsýni hans, trúin
á lífið og manninn. Samstarfsm-
enn hans á þeim vettvangi muna
flestir og meta jákvæða afstöðu
hans til framfaramála sveitarinn-
ar, svo sem skipulagsmála Flúða-
byggðar, félagsheimilis og skóla-
byggingu þar o.fl. o.fl. Hygg eg
Sigmundi hafi fallið vel að vinna
að málefnum þess byggöarlags er
hann unni svo mjög, þótt annasöm
væru og misjafnlega metin eins og
vill verða um sveitarstjórnarstörf.
Þó fór svo, að framhald varð á
ábyrgðarmiklum trúnaðarstörfum
um sama leyti sem hann lét af
oddvitastarfinu. Sunnlendingar
kusu hann þá til setu á Búnaðar-
þingi. Þar vann hann af sama
áhuga, og í ýmsum nefndum milli
þinga, að hugðarefnum stéttar
sinnar og framfaramálum. Sig-
mundur var málafylgjumaður,
gjörhugull, mælskur vel, hnyttinn
í tilsvörum, þéttur og þungur fyrir
og fylginn sér, en háttvís í öllum
málflutningi.
Ýmsir aðrir urðu og til að koma
auga á hæfileika Sigm. og notfæra
sér þá. Má þar nefna formennsku
hans í fasteignamatsnefnd í Ár-
nessýslu, Skipulagsnefnd prests-
setra o.fl.
Þessi er í stuttu máli sagan af
manninum vestan af Mýrum, sem
gerðist einn af búhöldum í Hruna-
mannahreppi og unni þeirri sveit
heilshugar, átti þar góða vini,
samfylgdar- og samstarfsmenn,
sem og um aðrar byggðir Suður-
iands. Störfin fyrir heimabyggð-
ina, landið og þjóðina verða hér
ekki vegin frekar eða metin. Víst
mun þó lengi móta fyrir þeim
sporum er hann markaði í svörð-
inn.
Ferðinni lauk á Vífilstaðaspít-
ala 12. þ.m. eftir skamma sjúkra-
húsdvöl.
Jafnan var svo, er farið var frá
Syðra-Langholti og þau sæmdar-
hjón kvödd eftir ánægjulega sam-
veru í þeirra húsum, að nokkur
tregi var í kveðjum, samfara
tilhlökkun til endurfunda. Sama
er og nú þegar Sigmundur er allur,
tregi en jafnframt vissan um „að
þar bíður vinur í varpa, sem von er
á gesti".
+
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúð og vináttu viö andlát og
útför móöur okkar, tengdamóöur og ömmu,
SIGRÍÐAR ÓLAFSDÓTTUR,
Þorkötlustööum,
Grindavík.
Ölafur Guömundsson, Guörún Ólafsdóttir,
Kristín Guómundadóttir, Kristjén Sigmundsson,
Hulda Guómundsdóttir, Ágúst Guöjónsson
og barnabörn.
+
Alúöar þakkir til allra þeirra sem auösýndu okkur samúö og hlýhug
vlö andlát og útför eiginmanns míns, fööur okkar, tengdafööur, afa
og langafa,
SIGHVATS JÓNSSONAR,
Höfóa, Dýrafiröi.
Sigriöur Jónsdóttir,
börn, tengdabörn, barnabörn og langafabörn.
+
Þökkum auösýnda samúö viö andlát og útför
ÓLAFÍU JÓNSDÓTTUR,
Svfnavatni.
Sérstakar þakkir til starfsfólksins á Sjúkrahúsinu Selfossi.
Vandamenn.
+
Innilegar þakkir færum viö þeim sem veittu okkur styrk og hjálp
viö burtkall litlu dóttur okkar og systur,
ÁSTU.
Sérstakar þakkir til fjölskyldna barnanna í Klébergsskóla fyrir
ómetanlegan stuöning.
Kristín Árnadóttir, Einar Earason,
Árni Esra, Baldvin Esra.
önnu húsfreyju, börnum henn-
ar, öðrum afkomendum og vensla-
fólki, bræðrum hennar norðan
fjalla, systkinum Sigmundar og
frændaliði, vinum hans í sveit og
bæ vottast innileg samúð okkar
hjóna og barna okkar.
Jafnframt biðjum við þess að
allar óskir Sigmundar þessum
aðilum til handa, sveitinni hans og
sveitungum megi rætast.
Sig. Guðmundsson,
fv. skólastj.
Við fráfall vina eða kunningja,
hvarflar hugurinn til liðinna ára
og jafnvel til fyrstu kynna. Þannig
fór fyrir mér, þegar ég heyrði að
Sigmundur Sigurðsson hefði lokið
dvöl sinni í þessum heimi.
Árið 1944 hafði áætlunarbíll
sveitarinnar þann háttinn á, að
fara heim á hina ýmsu bæi
sveitarinnar á leið sinni. Einn
þessara bæja var Syðra-Langholt.
Á þeim bæ var siður að bjóða
öllum farþegum ásamt bílstjóra í
bæinn að þiggja veitingar og þar
lenti ég ásamt fjölmörgum öðrum
við hlaðið kaffiborð hjá Sigmundi
og Önnu konu hans og þar varð
húsbóndinn fyrstur allra vanda-
Iausra til þess að bjóða mig
velkomna til búsetu í sveitinni og
óska mér velfarnaðar. Þetta voru
engin innantóm orð. Þessi granni
og snaggaralegi maður bjó yfir
mikilli bjartsýni og vorhug, hann
talaði hratt og ég hreifst ósjálf-
rátt með honum og gat ekki betur
séð en að hann væri einlæglega
glaður, þegar hann lét þau orð
falla, að það væri þetta sem
sveitin okkar þarfnaðist, að fá
ungt fólk til að setjast hér að,
fyrst og fremst, og ekki síður, að
kanna nýjar slóðir um atvinnu-
möguleika og lífsstarf. Það var
ekki verið að draga kjarkinn úr
frumbýlingnum, heldur ekki verið
að byggja skýjaborgir, jjetta var
hans bjargfasta trú, því að sveitin
hafði svo mikla möguleika upp á
að bjóða, ef aðeins kæmu til ungar
hendur með áræði og áhuga. Það
var að hans dómi meira virði en
gildir fjársjóðir. Hafi einhver
beygur leynst í huga mínum, þá
vék hann sporlaust fyrir eldmóði
þessa manns, sem sjálfur hafði
rutt sína eigin braut í lífinu. Ég
þakka honum fyrir það. Þetta voru
mín fyrstu kynni af Sigmundi og
öll'árin sem síðan eru liðin, hafa
aðeins orðið staðfesting á þeim.
Hann var baráttumaður um öll
þau málefni, sem hann taldi geta
orðið sveit sinni og þjóð til
framfara og hann fylgdi eftir
sinni sannfæringu án þess að
hugsa um hvort það yrði honum
sjálfum til framdráttar, eða öfugt.
Eg tel að Sigmundur hafi verið
mikill lánsmaður um sína daga.
Hann átti sér við hlið góða og
trausta konu, önnu Jóhannesdótt-
ur og glæsilegt býli. Hann trúði á
yngri kynslóðirnar og honum ent-
ist aldur til að fá að sjá margar af
sínum björtustu vonum rætast.
Nú er hann fallinn frá, stór-
bóndinn, framfara- og félagsmála-
maðurinn, eftir langt og gott
dagsverk og sveitin kveður einn
sinna mætustu sona.
Það hefði ekki verið Sigmundi
að skapi, að sezt yrði niður við
hugarangur og víl við brottför
hans, heldur herða róðurinn,
horfa björtum augum til framtíð-
arinnar og unga fólksins, sem mun
halda á lofti nafni sveitarinnar á
ókomnum árum. Fjölskylda mín
og ég sendum einlægar samúðar-
kveðjur til hennar Önnu og allra
annarra aðstandenda.
Við kveðjum Sigmund i Lang-
holti og þökkum samfylgdina.
S.H.
MYNDAMÓTHF.
PRENTMYNDAGERÐ
AÐALSTRETI • 3ÍMAR: 17152* 17355