Morgunblaðið - 07.11.1981, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. NÓVEMBER 1981
Líkamninga-
fyrirbæri á
miðilsfundum
Sannreynt fyrirbæri eða
sviksamlegt athæfi?
Ljósmyndir teknar af líkamningafyrirbærum á
midilsfundum, andamyndir, draugamyndir eða
hvaða nafn menn vilja nú gefa’þeim hafa jafnan þótt .
með dulrænni fyrirbrigðum.. Ekki eru menn á eitt
sáttir hvað hér búi að baki — hvort þarna séu andar
framliðinna að verki eða hvort maðkar séu í mys-
unni. Umsjónarmaður Hiaðvarpans rakst á nokkrar
bækur með myndum af þessu tagi og kom þá upp sú
hugmynd að bera þær undir tvo menn sem báðir
hafa velt þessu fyrirbæri fyrir sér, en greinir mjög á
um orsakir þess.
HLAÐVARPINN
Umsjón BRAGI ÓSKARSSON
Hlaðvarpinn leitaði til
Guðmundar Einarssonar
verkfræðings sem er for
seti Sálarrannsóknafélags
íslands og var hann spurð-
ur álits á Ijósmyndum
teknum á miðilsfundum af
líkamningafyrirbærum —
hvort hann teldi að slíkar
myndir væru ófalsaðar og
þessi fyrirbæri ættu sér
raunverulega stað.
Rætt við
Guðmund
Einarsson
forseta
Sálarrannsókna
félagsins
Guðmundur Einarsson, forseti SáF
arrannsóknaféiags fslands.
GUÐMUNDUR EINARSSON
„Staðreynd að þessi
fyrirbæri gerast
— Nútímarannsóknir á fyrir-
bærum sem gerast í kring um
miðla miðast við að staðreyna
fyrirbærin — þ.e. sýna ótvírætt
framá að þau séu til staðar. Öll-
um aðstæðum er hagað þannig
að svik af hendi miðilsins eða
hugsanlegra aðstoðarmanna
hans komi ekki til greina, sagði
Guðmundur. Við þessar rann-
sóknir er notuð margháttuð
rannsóknatækni — teknar
venjulegar ljósmyndir notuð
ljósmyndatækni sem byggir á
infrarauðum geislum, en þannig
er hægt að taka skýrar myndir í
svartamyrkri. Þá hafa síðustu
ár einnig verið notuð myndbönd
(videotapes). Einnig eru notuð
ýmis tæki sem snúa að öðrum
sviðum en sjónskynjun s.s.
hljóðupptökutæki ýmiskonar og
skjálftamælar sem mæla allar
hreyfingar í kringum miðilinn.
Einnig er fylgst mjög náið með
miðlinum sjálfum — t.d. eru
mælitæki tengd stólnum sem
og svo virðist sem
framliðnir standi
þar yfirleitt að baki“
hann situr í og nema þau ein-
stakar hreyfingar, hvort og
hvernig hann hreyfir sig, hvort
hann léttist eða þyngist o.s.frv.
Þessar mælingar eru allar fram-
kvæmdar jafnframt því sem
fylgst er náið með miðlinum —
við þessar aðstæður er ógerlegt
fyrir hann að hafa í frammi
nein brögð. Svona líkamninga-
myndir eins og þú ert með hafa
verið teknar við þessar aðstæð-
ur og margháttaðar rannsóknir
farið fram á líkamningum. Ég
tel mig geta fullyrt að þessi
fyrirbæri eiga sér stað.
Telur þú að fullkomlega sé
hægt að útiloka svik af hálfu mið-
ilsins þegar líkamningafyrirbæri
eru annars vegar?
— Það tel ég hiklaust en vil
jafnframt benda á að það er
margt sem verður að taka með í
reikninginn við rannsóknir af
þessu tagi. Það er ekki til staðar
heilleg þekking á þeim lögmál-
um sem búa að baki þessum
fyrirbærum — þess vegna verð-
ur ætíð að fara varlega í túlkun
á þeim niðurstöðum sem fást á
einstökum fundum. Varðandi
t.d. ljósmyndir hefur verið sýnt
framá að hafa má áhrif á ljós-
myndafilmu með huganum ein-
um saman — sumir eru búnir
þeim hæfileika að geta haldið á
filmu og „hugsað inn á hana“
tiltekna mynd. Svona nokkuð
getur hæglega komið fyrir á
miðilsfundum — að ýmislegt
komi fram á ljósmyndum sem
þar eru teknar sem enginn er
fundinn sat, varð var við meðan
á honum stóð.
Þeir sem ekki þekkja til mið-
ilsfunda gera sér venjulega ekki
ljóst, að miðlar geta ekki kallað
fram hin ýmsu fyrirbæri að vild.
Konuandlit birtist í útfrymi hjá miðlinum Evu C.
BALDUR BRJÁNSSON
„Mínir draugar
yrðu sfst lakari"
Að loknu viðtali við Guðmund Einarsson, leitaði blaðamað-
ur Hlaðvarpans til Baldurs Brjánssonar, sjónhverfinga-
manns, og var hann inntur eftir hvaða skoðun hann hefði
myndað sér á Ijósmyndum af líkamningafyrirbærum — hvort
þær væru ófalsaðar og fyrirbærin ættu sér stað.
— Ég þekki of vel hvað hægt er
að gera með brögðum til þess að ég
falli í stafi yfir þessum ljósmyndum,
sagði Baldur. Það er ekkert auðveld-
ara fyrir mann sem kann eitthvað
fyrir sér í sjónhverfingum en að
setja upp svona fyrirbæri. Og eitt
einkennir þessi fyrirbæri alveg sér-
staklcga — það eru alltaf settar ein-
hverjar skorður við rannsókn á
þeim. Ég hef ekki trú á að maður
fengi að ganga umhverfis þessa lík-
amninga á miðilsfundi og þreifa á
þeim að vild.
Þetta minnir mig á mynd er sýnd
var í Laugarásbíói fyrir nokkrum
árum þar sem sýnd var runa af
dulrænum fyrirbærum og einhver
prófessor réð ferðinni. Þar var allt á
sömu bókina lært — alltaf voru
settar einhvcrjar tilteknar skorður
við rannsókn á fyrirbærunum. Eitt
atriðið var svif. Blökkumaður sást
standa fyrir framan tré, en eftir að
kvikmyndavélinni hafði verið beint
að honum drykklanga stund hófst
hann á loft og sveif nokkur fet frá
jörðu. En ekki mátti neinn fara á
bak við tréð, hvernig sem á því stóð
— þar hefði hæglega getað verið
einhver lyftibúnaður sem gerði
negranum fært að hefja sig til flugs.
Kn hvað vilt þú segja um þessi til-
tölulega vel staðfestu miðlafyrirbæri
eins og t.d. vottfestar sögur um Ind-
riða miðil, að hann hafði svifið í lausu
lofti, eða útfrymið sem miðlarnir gefa
frá sér á myndunum?
— Ég held að það sé mun erfiðara
að framkvæma svona sjónhverf-
ingar nú en hér áður fyrr. Fólk er
betur á verði gagnvart svikum núna
ug rannsóknartækni orðin meiri
varðandi útfrymið. Ég á pakka
hérna niðri í kjallara sem maður
getur sett upp í sig og dregið svo út
úr honum um 10 metra af jóla-
skrauti. Það væri hægðarleikur að
framleiða útfrymi með sama hætti.
Það sama er að segja um þessar
myndir sem þú ert með — ég sé
ekkert merkilegt við þær. Hver
miðlungs sjónhverfingamaður gæti
sett annað eins á svið ef hann hefði