Morgunblaðið - 07.11.1981, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. NÓVEMBER 1981
Minning:
Kristján Kristjánsson
Syðra-Skógarnesi
Hinn 27. október sl. andaðist að
Dvalarheimili aldraðra í Borgar-
nesi Kristján Kristjánsson bóndi í
Syðra-Skógarnesi, 84 ára að aldri.
Tæpum fimm mánuðum fyrr dó
kona hans, Kristín Sigrún Sigurð-
ardóttir. Enn einu sinni er horfin
kynslóð frá sjávarjörðinni Syðra-
Skógarnesi, og ný tekin við. Heim-
ildir eru fyrir því, að sama ætt
hefur búið í Syðra-Skógarnesi
mann fram af manni í 600 ár.
Sennilegt er, að ábúðin hafi verið
lengri, jafnvel allt frá því á land-
námsöld.
Kynslóð sú, sem hjónin Kristín
og Kristján töldust til, hefur reynt
meiri þjóðfélags- og tæknibreyt-
ingar en nokkur önnur allt frá því
að laml byggðist. Við, sem komum
á eftir, höfum sannarlega notið
góðs af reynslu genginna kyn-
slóða.
Kristján Kristjánsson var
fæddur hinn 27. maí 1897 að
Miklaholtsseli í Miklaholtshreppi.
Þar ólst hann upp hjá foreldrum
sínum til fermingaraldurs. Þá
fluttust faðir hans og móðir með
stóran barnahóp til Ólafsvíkur,
enda Miklaholtssel ekki mikil
kostajörð í þá daga. í Ólafsvík
vann Kristján þau störf, sem buð-
ust, og var lengi til sjós, þótt ung-
ur væri hann að árum. Lífsbarátt-
an var hörð og urðu unglingar að
taka þátt í henni við að sjá sér og
sínum farborða. Af þeim sökum
varð lítið um skólagöngu hjá
Kristjáni svo sem var með flesta
unglinga í þann tíð og mörg
hryggileg dæmi eru um. Práin tu
að afla sér þekkingar var til stað-
ar, en fátækt og aðrar aðstæður
komu í veg fyrir að til slíks gæti
komið.
Um tvítugs aldur réðst Kristján
í vinnumennsku að Syðra-Skóg-
afnesi. Með þessari ráðningu varð
lífsbraut hans vörðuð. Ungi mað-
urinn kom sér vel við húsbændur
sína og heimilisfólk allt, enda við-
mótsþýður, umgengnisgóður, lag-
inn og hörkuduglegur til allra
starfa. Skopskyn hafði hann gott
og græskulaust.
Þegar Kristján kom að Skóg-
arnesi hafði Þorleifur Sigurðsson
nýlega tekið við búi af föður sín-
um, Sigurði Kristjánssyni, sem
áfram dvaldist á heimilinu ásamt
konu sinni Guðríði og dóttur
þeirra Kristinu Sigrúnu. Þau
Kristján og Kristín felldu hugi
saman og giftust árið 1924. Þegar
Þorleifur fluttist að Þverá í Eyja-
hreppi tóku þau Kristín og Krist-
ján við búi í Syðra-Skógarnesi.
Voru þau samhent í rekstri búsins
og hjónaband þeirra hið farsæl-
asta. Þau eignuðust eina dóttur,
Guðríði, sem býr með manni sín-
um, Trausta Skúlasyni, góðu búi á
ættararfleifðinni.
Störf bænda eru ákaflega fjöl-
þætt og vandasöm, ef búrekstur-
inn á að ganga vel. Góður bóndi
þarf að kunna skil á ótrúlega
mörgum þáttum í atvinnulífi þjóð-
félagsins. Þá hefur ekki síður
reynt á bóndann við sjávarsíðuna
fyrr á árum. Kristján í Skógarnesi
+
Utför móöur okkar, tengdamóður, systur, stjúpmóöur, ömmu og
langömmu,
MARGRÉTARHELGADÓTTUR,
Njálsgötu 26,
fer fram frá Fossvogskirkju, ménudaginn 9. nóv. kl. 15.00.
Fyrir hönd vandamanna,
Siguröur Jónsson,
Ragnar Jónsson.
Jarðarför fööur okkar. +
ÓLA. F. ÁSMUNDSSONAR,
sem andaöist 30. október kyrrþey aö ósk hins látna. Landspítalanum, hefur fariö fram f Ásmundur Ólason, Höröur Ólason, Kristján Ólason, Kristinn Ólason.
Móöir okkar. h
FILIPPÍA ÓLAFSDÓTTIR,
Grettisgötu 35 b.
lést 5. nóvember. Þórunn Bergsteinsdóttír, Baldur Bergsteinsson, Sigríður S. Bergsteinsdótlir.

Frænka min. h
SIGRÍDUR JÓHANNESOÓTTIR,
Hátúni 6,
lést i Borgarspítalanum 4. nóv. Fyrir hönd systkinabarna, Ásta Stefánsdóttir.
lét ekki deigan síga, þegar hann
fluttist til stranda Miklaholts-
hrepps, heldur leysti vandamálin,
sem óumflýjanlega komu upp í lítt
kunnu umhverfi, og aflaði sér svo
mikillar þekkingar á því, að
Kristján og umhverfið urðu eitt.
Sá sem þetta skrifar kom að
Syðra-Skógarnesi fyrir um það bil
lA öld. Þá var gamli bærinn enn
við lýði, þúfur í túni, mýrarnar á
þeim stöðum, er þær höfðu verið
frá því að fyrstu ábúendur Skóg-
arness settust þar að, Tjaldurseyj-
arnar, hluti Löngufjara í suðri,
fjallahringurinn ógleymanlegi
með konunginn snækrýnda í
vestri, prútt stóð úti á Fitjum,
Dyrasandurinn, selir, úið í æðar-
blikanum. Svipmyndir bernskuár-
anna hrannast upp. Óafmáanlegar
minningar hafa meitlast í hugann
svo að þær munu haldast um aldur
og ævi og gott að leita til þeirra
þegar á þarf að halda.
Aður fyrr voru sjávarjarðir með
mikil hlunnindi, sem komu sér vel
þegar drýgja þurfti tekjurnar,
ekki veitti af, og ekki var verra að
fá nýmetið, þegar komið var fram
á vorið, eftir harðan og strangan
veturinn.
Kristján í Syðra-Skógarnesi var
vakinn og sofinn yfir velferð fjöl-
skyldu sinnar. Alltaf var eitthvert
lostætið til, og ekki átti hún Stína
Sigrún minnstan þátt í þvi að gera
það sem heim var dregið þannig
úr garði, að allir þeir sem nutu.
þess gleyma því seint, sérstaklega
þó allur sá fjöldi barna og ungl-
inga, sem hjá þeim dvöldu sumar-
eða árlangt.
A sjávarjörðum þurfti alltaf
mikið mannafl og var af þeim sök-
um oft fjölmennt á Skógarnes-
heimilinu. Alltaf vakti það athygli
hversu einlæg og samvalin Stína
og Stjáni í Skógarnesi voru í því
að láta öllu fólki líða sem best,
enda var það svo að flestir ef ekki
allir héldu áratuga tryggð við þau.
Ungir og gamlir urðu fyrir góð-
um áhrifum eftir dvöl í Skógar-
nesi. Auk hins hlýja hugarþels,
sem húsráðendur sýndu hverju því
fólki, sem til þeirra kom var um-
hverfið ekki síður áhrifamikið.
Hver getur gleymt vorinu í Skóg-
arnesi? Farfuglarnir á iði ýmist
kvakandi, syngjandi eða sýna hver
öðrum ástaratlot. Er unnt að
gleyma rauðbrystingahópunum,
sem þakti sandfjörurnar seinni
h'luta maímánaðar eða farfuglin-
um fræga, kríunnni, sem varp í
þúsundatali niðri á Dyrasandi?
Ilman fjörukálsins, blóðbergsins
og kúmenkaffisins helst enn í vit-
undinni þótt kominn sé vetur.
Hver getur gleymt lognbjörtu
Á stríður Helga
Petersen Minning
Fædd 7. júni 1919
Dáin 26. október 1981
Þann 26. október varð bráð-
kvödd að heimili sínu að Miðbraut
27 á Seltjarnarnesi Ástríður
Helga Petersen. Hún var fædd
þann 7. júní 1919 í Kaupmanna-
höfn, en fluttist á fyrsta ári til
Reykjavíkur með móður sinni, Ha-
lldóru Guðmundsdóttur Andersen.
Halldóra var þá ekkja eftir Hans
Andersen verslunarmann, og fór
nú sem ráðskona á heimili Krist-
ins Jónssonar vagnasmiðs að
Frakkastíg 12. Eiginkona Krist-
ins, Þuríður Guðmundsdóttir, sem
var frænka Halldóru, var þá látin
og stóð hann uppi með fjögur ung
börn.
Helga ólst upp á þessu glaðværa
samlynda heimili og leit ævinlega
á börn Kristins, þau Ragnar, Láru,
Kristrúnu og Þóri, sem systkini
sín, en Kristinn var henni sem
besti faðir. Kristrún ekkja Gott-
freðs Bernhöft stórkaupmanns lif-
ir ein þessara systkina.
Helga hlaut almenna menntun
en vann síðan við sauma. Sumarið
1940 giftist hún Hans P. Petersen
verslunarmanni og eignuðust þau
tvær dætur. Sú eldri, Guðrún
Dóra, er kennari og gift Kjartani
Magnússyni lækni, eiga þau tvær
dætur. Yngri dóttirin Hildur veit-
ir forstöðu hlutafélaginu Hans
Petersen, hér í borg.
Okkur er minnisstætt þegar
Helga kom fyrst á heimilið sem
unnusta eldri bróður okkar. Hún
var óvenjulega fríð og aðlaðandi
stúlka, svo athygli vakti, fáguð og
prúð í framkomu. Helga var mjög
listræn í eðli sínu og hafði næmt
fegurðarskyn. Ýmiss konar
handavinna lék í höndum hennar
og var þá sama hvort saumað var
til gagns eða skrauts, allt var
jafnvandað. Einnig hafði hún yndi
af að mála myndir.
Eftir að þau Hans giftust helg-
aði hún sig heimilinu, sem var fal-
legt og bar vitni uln listrænt
handbragð húsmóðurinnar. Þau
Hans og Helga voru mjög sam-
hent, nutu þess bæði að hlúa að
heimili sínu og stunduðu líka
garðrækt. Höfðu þau einnig
ánægju af ferðalögum og ferðuð-
ust bæði hérlendis og erlendis.
Helga var glæsileg kona og
kurteis, hæglát og orðvör og við
+
Eiginkonp mín,
OLGA EGGERTSDÓTTIR,
Rauöageröi 40,
andaöist í Landspítalanum 5. nóvember.
Haraldur Jónsson.
t
Systir mín,
ODDNÝ ÓLAFSDÓTTIR,
Fellsmúla 10,
lézt í Borgarspítalanum 5. þ.m.
Fyrir hönd systkina og annarra vandamanna,
SigríðuraÓlafsdóttir.
+
Ástkær eiginkona min,
SIGURLÍNA GÍSLADÓTTIR,
Sogavegi 92,
lést í gjörgæsludeild Landspítalans 6. nóv.
Jaröarförin auglýst síöar.
Fyrir hönd aöstandenda,
Hannes Hafliöason.
vorkvöldi á aöfalli þegar spegil-
sléttur sjórinn teygir sig hægt og
bítandi inn yfir brúngulan sand-
inn. í kjölfarið kemur svo æðar-
fuglinn, einn og einn landselskoll-
ur sést hér og hvar þar sem nógu
djúpt er orðið. Allt þetta og svo
ótal margt annað hefur sett var-
anlegt mark á ungar sálir, sem
hafa reynt slíkan unað. Kristján
Kristjánsson var óvenjuathugull
og fróður um Móður náttúru, enda
hluti af þessu öllu sjálfur. Alltaf
var hann reiðubúinn að svara for-
vitnum drengjum og stúlkum, sem
vildu vita svolítið um allt það ið-
andi líf, sem alls staðar var vor og
sumar. Öll sú vitneskja, sem ungl-
ingum hefur hlotnast um um
hverfi sitt hlýtur að hafa djúp-
stæð áhrif. Eitt sinn var sagt, að
háskóli alþýðunnar væri heilla-
drjúgur. Kristján í Skógarnesi var
góður lærifaðir. Hann var ekki
langskólagenginn.
Það er svo margs að minnast.
Ósegjanlega margar góðar og upp-
bygfflandi minningar um þau hjón
Stjána og Stínu í Skógarnesi.
Nú er þýfið horfið af túninu í
Syðra-Skógarnesi og mýrarnar
hafa verið framræstar, svo að ekki
þarf að þræða keldur eða vera
uggandi yfir því, að hrossið hleypi
ofan í. Víðáttumikil slétt tún eru
orðin áberandi í landslaginu nú.
Andi Kristínar og Kristjáns og
allra þeirra 6 kynslóða, sem á und-
an þeim hafa búið, vakir nú yfir
afkomendunum í Syðra-Skógar-
nesi.
Nú eru þau horfin Stína Sigrún
og Stjáni. Efst í hugann kemur
þakklæti fyrir þau andlegu verð-
mæti, sem þau hafa gefið okkur
hinum.
Árni Waag
heyrðum hana aldrei kasta
styggðaryrði til nokkurs manns.
Hún var trygglynd og vinföst. Eft-
ir rúmlega þrjátíu ára farsæla
sambúð veiktist Hans maður
Helgu og dó 1977, aðeins 60 ára að
aldri. Mannkostir Helgu komu
best í ljós í langvinnum veikindum
hans, en hún stundaði hann af al-
úð og reyndist honum frábærlega
vel. Síðustu árin naut hún sam-
vista við dætur sínar og hafði sér-
stakt yndi af barnabörnunum
tveimur.
Helga er nú dáin, aðeins 62 ára
að aldri, og hafa þær systur Guð-
rún Dóra og Hildur á fáum árum
misst báða foreldra sína fyrir ald-
ur fram. Blessuð sé minning henn-
ar.
Við sendum systrunum, Kjart-
ani, dótturdætrum og Kristrúnu
hlýjar samúðarkveðjur.
Tengdafólk
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmadis- og minningargreinar
verða að berast hlaðinu með
g«)ðum fyrirvara. Þannig
verður grein, sem birtast á i
miðvikudagsblaði, að berast i
síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með
greinar aðra daga. Greinar
mega ekki vera í scndibréfs-
formi. Þess skal einnig getið,
af marggefnu tilefni, að frum-
ort Ijóð um hinn látna eru
ekki birt á minningarorðasið-
um Morgunblaðsins. Ilandrit
þurfa að vera vélrituð og með
goðu línuhili.