Morgunblaðið - 28.11.1981, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1981
11
merkasta tónlistarviðburð vetr-
arins þar sem mörg íslensk tón-
verk voru frumflutt. Að mínu
mati er þetta besta tónsmíð sem
Askell Másson hefur sent frá
sér. Með því hefur hann óum-
deilanlega skipað sér í fremstu
röð íslenskra tónskálda af yngri
kynslóðinni. Konsertinn er bæði
kliðmjúkur og grípandi og kæmi
mér ekki á óvart þó hann ætti
eftir að heyrast oft í framtíð-
inni.
Einleikari var Einar Jóhann-
esson, enda konsertinn saminn
sérstaklega fyrir hann. Einar
hefur hlotið mikið og verðskuld-
að lof fyrir leik sinn að undan-
förnu, og hér bættist honum enn
ein rósin í hnappagatið, því leik-
ur hans var glæsilegur, enda
ákaft fagnað af hrifnum áheyr-
endum. Sömuleiðis skeiðaði
hann í gegnum tilbrigði Rossinis
af öryggi þess, sem hefur hljóð-
færið á valdi sínu.
Sem sagt, hér var um mjög
ánægjulegan konsert að ræða.
Vonandi fáum við oftar að sjá
Gabriel Chmura leiða Sinfóníu-
hljómsveit íslands til sigurs.
Vilhjálmur
Vilhjálmsson
Sjálístœðisíólk
ég óska eítir stuðningi
ykkar.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
Prófkjör Sjálfstæðisflokksins
sunnudag og mánudag.
Upplýsingasímar kjördagana
eru 86301 og 86263.
Þrautgóðir á raunastund
Bókaflokkurinn „Þraut-
góðir á raunastund", hef-
ur stundum verið kallaður
Stríðssaga íslendinga, og
víst er að í hinni nýju bók
er fjallað um grimmdar-
lega baráttu sem Is-
lendingar háðu við höfuð
skepnurnar — stundum
biðu þeir lægri hlut, en
oftar endaði þó sagan vel,
þótt illa horfði.
— 13. bindi Björgunar- og sjóslysasögu Islands
ÞRETTÁNDA bindi
ritverksins Þrautgóðir
á raunastund er nú
komið út, en ritverk
þetta hefur að geyma
björgunar- og sjóslysa-
sögu Islands. I hinni
nýju bók er fjallað um
atburði áranna 1900 til
1902 að báðum árum
meðtöldum, en mörg
söguleg atvik áttu sér
stað á þessum árum.
Sjóslys voru þá tíð við
landið, enda skipakost-
ur landsmanna ófull-
kominn og menn höfðu
ekki við annað að
styðjast í sambandi við
veðurútlit en eigið
hyggjuvit.
og meðal þeirra er hið
hörmulega sjóslys er varð
við Vestmannaeyjar á
uppstigningadag árið
1901, og má mikið vera ef
það er ekki eitt hrapa-
legasta sjóslys sem orðið
hefur við ísland. Tuttugu
og átta manns lagði af
stað frá landi til Vest-
mannaeyja í góðu og
björtu veðri. Á leiðinni til
Eyja tók að kula, og þegar
báturinn var kominn inn
á höfnina í Eyjum hvolfdi
honum. Aðeins einum
manni tókst að bjarga.
Þessi hrakfarasaga er
rakin í bókinni og sagt frá
furðum og fyrirboðum í
sambandi við slysið.
Einn komst af er
Clcopatra strandaði
Þetta sama ár, 1901,
varð annað slys við Island
er aðeins einn maður
komst lifandi úr hildar-
leiknum. Var það er
breski togarinn Cleopatra
strandaði við Ragnheið-
arstaði í Árnessýslu. Tek-
ist hefur að afla frásagn-
ar frá þeim eina manni er
komst lífs af og er hún í
bókinni. Er það átakanleg
frásögn um ótrúlega
mannraun, fyrst um borð
í hinu strandaða skipi og
síðan segir maðurinn frá
sundi sínu til lands þar
sem Islendingar biðu í
fjörunni, tilbúnir að veita
aðstoð.
Undarleg örlög
sænska Nilssons
í Þrautgóðum á rauna-
stund er einnig sagt frá
skipsstrandi við Grinda-
vík í janúar 1902. Um það
strand var ekkert vitað
fyrr en brak og lík fund-
ust á fjöru. Síðar kom í
ljós að þarna hefði farist
breskur togari og skip-
stjóri á honum hefði verið
hinn illræmdi sænski
Nilsson, sá er varð tveim-
ur mönnum að bana á
Dýrafirði nokkrum árum
áður. Ýmsar sagnir hafa
gengið um strand þetta,
og eru þær raktar í bók-
Slysid mikla við
Vestmannaeyjar
Sagt er frá miklum
fjölda atburða í bókinni
Eyfirsk skúta á siglingu. Mynd úr bókinni.
Auglýsing
Kápa bókarinnar: Þrautgóóir á
raunastund.
inni og kemur þar m.a.
fram að lík Nilssons
fannst aldrei, gagnstætt
því sem haldið hefur verið.
Mannskaðinn mikli
20. september 1900
Sagt er ýtarlega frá
mannskaðanum mikla er
varð í ofsaveðri er gekk
yfir landið 20. september
árið 1900, en þá fórust
margir bátar frá Vest-
fjörðum og Norðurlandi
og aðrir, svo og þilskip
lentu í miklum hrakning-
um og var þá oft skammt
bil milli lífs og dauða.
Hér hafa aðeins fáir at-
burðir sem raktir eru í
bókinni Þrautgóðir á
raunastund verið nefndir,
en geta má þess að í bók-
inni eru, auk frásagna um
atburði áranna 1900—
1902, viðaukar við fyrri
bindi bókaflokksins.