Morgunblaðið - 29.11.1981, Síða 33

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. NÓVEMBER 1981
33
Sjötugur:
Þorsteinn Einarsson
fv. íþróttafulltrúi
Sá maður, sem öðrum fremur
hefur lagt grunn að uppbyggirigu
íþróttalegrar aðstöðu og mótun
hennar, varð 70 ára 23. nóvember,
en það er hinn framtakssami
íþróttaleiðtogi Þorsteinn Einars-
son, fyrrverandi íþróttafulltrúi
ríkisins, og heiðursfélagi íþrótta-
sambands Islands.
I rúma fjóra áratugi hefur hann
átt þátt í aö móta og skapa hin
glæsilegu íþróttamannvirki og fé-
lagsheimili, sem á síðustu áratug-
um hafa risið um land allt.
Með samþykkt íþróttalaganna á
Alþingi 1940, var ákveðið að
skipaður skyldi íþróttafulltrúi
ríkisins, er skyldi vera til aðstoðar
fræðslumálastjórn (síðar mennta-
málaráðuneytinu) um stjórn og
framkvæmd íþróttamála. Til
þessa starfa valdist Þorsteinn
Einarsson.
Þegar Þorsteinn Einarsson var
skipaður íþróttafulltrúi ríkisins,
var hér heldur bágborin aðstaða
til íþróttaiðkana, en þó fundu
menn hjá sér hvöt til að iðka
íþróttir við þær aðstæður sem
fyrir hendi voru.
Það voru því heillaspor fyrir
íþróttahreyfinguna, þegar Þor-
steinn tók að sér störf íþrótta-
fulltrúa ríkisins, enda hafði hann
þá þegar unnið sér nafn í íþrótta-
hreyfingunni sem framúrskarandi
íþróttamaður og dugmikill for-
ustumaður.
í íþróttalögum 1940 er m.a.
ákvæði um stofnun íþróttasjóðs,
sem bæjar- og sveitarfélög, ung-
menna- og íþróttafélög og samtök
þeirra gátu sótt framlög úr til
greiðslu á hluta af kostnaði við
íþróttamannvirki og hin stærri
íþróttatæki, svo og einnig til að
greiða útgjöld við íþróttaæfingar.
í fræðslulögum var kveðið afar
lauslega á um stöðu íþrótta sem
námsgreinar í skólum þjóðarinn-
ar. Því varð öllum þeim, sem
kunnug var íþróttaaðstaða þjóðar-
innar, samþykkt þessara íþrótta-
laga gleðiefni.
Þegar Þorsteinn Einarsson tók
við störfum, var fjöldi íþróttasala
11, sá stærsti var 11x24 m, sund-
laugar um 60 talsins, og af þeim 17
torflaugar, enginn knattspyrnu-
grasvöllur, tvær hlaupabrautir, 11
skíðaskálar, en engin lyfta.
I tíð Þorsteins hafa risið um
land allt hundruð félags- og
íþróttamannvirkja af öllum
stærðum og gerðum, sem munu í
framtíðinni skápa æskufólki full-
komnari aðstöðu til félags- og
íþróttalegrar iðkunar en áður
hafði þekkst hér á landi.
Þessi þróun er sérstakt fagnað-
arerindi þeim þúsundum lands-
manna, sem njóta hinna margvís-
legu íþróttamannvirkja, en bygg-
ing íþróttahúsa, sundlauga,
íþróttavalla og annarra mann-
virkja víðsvegar um landið grund-
vallast ekki síst á fjárframlögum
íþróttasjóðs og viðkomandi sveit-
arstjórnum, auk hins margvíslega
framlags, er forystumenn íþrótta-
hreyfingarinnar leggja sjálfir af
mörkum, ýmist í formi beinnar
vinnu eða með annarri fyrir-
greiðslu.
Glæsilegar íþróttabyggingar og
íþróttaleg aðstaða hefur fært
íþróttalífið til vegsemdar og skap-
að því veglegan sess í þjóðlífinu.
Það hefur ávallt verið mikið
áhyggjuefni Þorsteins Einarsson-
ar, að við gerð fjárlaga ár hvert,
hefur ríkisvaldið á engan hátt get-
að staðið við þær skuldbindingar,
sem höfðu verið samþykktar, og
þar af leiðandi íþróttafulltrúi
ríkisins ekki heldur.
Þorsteinn Einarsson hefur unn-
ið og starfað í þágu íslenskrar
íþróttahreyfingar í rúma hálfa
öld, hann hefur verið mikilhæfur
forustumaður, gæddur mikium
mannkostum, unnið starf sitt af
samviskusemi, óeigingirni og
fórnfýsi.
Hann er einhver sá mesti vinnu-
hestur, sem til þekkist, skiptir
ekki máli hvort unnið er að verk-
efninu á nóttu eða degi, það er
unnið þar til því er lokið.
Þeir, sem íþróttum unna, fagna
því að hafa átt svo dugmikinn
íþróttaleiðtoga og íþróttafulltrúa,
sem með ötulleika hefur átt sinn
drjúga þátt í að efla líkamlega og
andlega hreysti landsmanna.
Þegar Þorsteinn hóf starf sitt
innan íþróttahreyfingarinnar, var
hér frekar daufur áhugi fyrir öll-
um íþróttum. Þó voru þá til menn
eins og hann, tápmiklir menn, sem
löngun báru í brjósti til íþrótta-
iðkana og báru gæfu til skipulagn-
ingar, sem hefur dafnað og eflst ár
frá ári og er nú íþróttahreyfingin
stærsta og ein öflugasta hreyfing
þessa lands.
Þorsteinn var glímumaður góð-
ur og hefur helgað glímunni stór-
an hluta starfstíma síns, íþrótt
sem hefur ótal kosti drengilegrar
íþróttar, er krefst drengskapar og
prúðmennsku, eykur þrótt þess, er
hana iðkar, enda er hann sjálfur
drengskaparmaður mikill. Veit
hann manna mest um glímuna og
sögu hennar.
Fleiri áhugamál á Þorsteinn,
t.d. er hann áhugamaður mikill
um fuglaskoðun og kann þar góð
skil á.
íþróttahreyfingin hefur oft
þurft að leita til Þorsteins Ein-
arssonar, enda er hann gæddur
miklum skipulagshæfileikum, og
hefur því verið falið að sjá um
mörg og stór verkefni. Má þar m.a.
nefna afmælissýningu vegna 50
ára afmælis ÍSÍ 1962, sem fór
fram í Þjóðleikhúsinu og vakti
mikla hrifningu, síðan 60 ára af-
mæli ÍSÍ, og nú hefur hann tekið
að sér afmælissýningu í janúar á
næsta ári, en þá verður ÍSÍ 70 ára.
Þorsteinn sá um leikstjórn og
sögusýningu á hinni miklu
íþróttahátíð íþróttasambands ís-
lands 1970, sem þá var stærsta
verkefni íþróttahreyfingarinnar
og síðan á Iþróttahátíðinni 1980,
þar sem þátttakendur voru um 20
þúsund, stjórnaði hann hópgöngu
um 8 þúsund manns af miklum
myndarskap, sem honum er einum
lagið.
Það er sama hvenær honum er
falið verkefni, eða óundirbúið falið
að leysa málefni, er tilheyra
íþróttahreyfingunni, hann þakkar
bara fyrir að mega gera það, gerir
það fyrst og fremst af hugsjón,
hann ætlast ekki til þakklætis.
Samvinna okkar Þorsteins hef-
ur varað í áraraðir. Það hefur ver-
ið ánægjulegt að vinna með hon-
um, af honum hefi ég mikið lært,
enda er hann ósérhlífinn og fróður
mjög um alla mögulega hluti.
Hann hefur ferðast um landið
þvert og endilangt til eflingar
íþróttalegri uppbyggingu, og hafa
þá atorka og dugnaður setið í
fyrirrúmi.
Góð orðabók
Hann hefur setið flest öll þing
og fundi íþróttahreyfingarinnar
og lagt sig fram í að leysa þau
verkefni sem fyrir þingum og
fundum hafa legið.
Þorsteinn er gæfumaður í sínu
einkalífi. Asdís kona hans og far-
sælt barnalán eru hans hamingju-
sól og Guðs blessun.
Þeir sem ekki hafa kynnst hæfi-
leikum Þorsteins hafa farið mikils
á mis. Hann sést þó ekki alltaf
fyrir, bíður ekki alltaf eftir því að
aðrir geri hlutina, gerir þá bara
sjálfur, og því hafa sumir misskil-
ið hann. Hann kýs að bíða ekki
með til morguns, það sem hægt er
að gera í dag.
íþróttahreyfingin þakkar Þor-
steini áhugastörfin, sem hann hef-
ur unnið að af atorku og dreng-
skap. Hann hefur staðið í fylk-
ingarbrjósti við að auka hróður
íþróttahreyfingarinnar, og með
störfum sínum hefur hann skapað
viðunandi aðstæður til handa
æskufólki þessa lands. Honum
hefur lánast að sjá mörg verk sín
um uppbyggingu íþróttalegrar að-
stöðu landsmanna verða að veru-
leika og hefði trúlega áfram viljað
vinna að þessu verkefni.
Ég vil þakka Þorsteini áratuga
langa vináttu og trygga samvinnu
og flyt honum, Ásdísi konu hans
og fjölskyldu alúðar hamingjuósk-
ir með afmælisdaginn.
Sveinn Björnsson
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
Stóra Disnev ordabókin mín
Kúna (•isladóttir oj»
l»órir S. CuóÍKTgsson
onnudust úlgáfuna.
Setberg — Keykjavík. 19X1.
I þessari Stóru Disney orða-
bók eru um þúsund myndir og
mörg þúsund orð á þrem tungu-
málum, íslensku, dönsku og
ensku við hverja mynd. Þekkt
andlit úr Disneyheiminum eru á
mörgum myndanna.
Að morgni, er fyrsti mynda-
kaflinn, ef svo má að orði kom-
ast, því að engin kaflaskipti eru
merkt í bókinni, sem byrjar
þannig: „Snoðinn er nývaknað-
ur. í dag er bjart og fallegt veð-
ur.“
Helstu morgunverk litla
Snoða eru síðan rakin í mynd-
um, með þrem tungumála-
textum við hverja mynd — þar
til „Snoðinn hjálpar mömmu
sinni við uppþvottinn".
Olík form og litir eru kynnt á
næstu síðum á sama hátt og áð-
ur greinir.
Lengi mætti telja ef kynna
ætti alla svonefnda kafla bókar-
innar, sem mér telst til að séu 37
að tölu.
Hljóð. „Hér teljum við upp
margvísleg hljóð."
Upptaka hjá sjónvarpinu, Á
bifreiðaverkstæðinu, íþróttir og
leikir, Tónlistarkennsla, o.fl.
o.fl. mætti nefna.
Áþekkar bækur þessari hafa
komið hér út á undanförnum ár-
um. En þessi er að því leyti
nýstárleg að börnin eiga þess
kost að nema stutta erlenda
texta með hverri mynd og ætti
það að auðvelda þeim nám í við-
komandi tungumálum síðar
meir.
Síðasti kaflinn í bókinni heitir
Háttatími: „Er ekki gott að
komast í rúmið? Sum börn vilja
ekki hátta fyrr en mamma
þeirra skipar þeim það.“
Stóra Disney orðabókin mín
er 76 bls. í stóru broti. Rithöf-
undarnir Rúna og Þórir önnuð-
ust þýðingu og undirbúning til
útgáfu. Sýnist mér þeim hafa
farist það ágætlega úr hendi.
Þetta er eiguleg bók, sem hef-
ur ótvírætt notagildi fyrir unga
lesendur.