Morgunblaðið - 06.12.1981, Síða 46
46
MORGUNi * ÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. DESEMBER 1981
Erum aö fá þessa viöurkenndu öryggisstóla, einn-
ig auka festingar og barnabílbelti.
Geriö pantanir tímanlega.
Engin miskunn eftir Dick Francis er fyrsta skáldsag-
an sem kemur út eftir þennan kunna höfund á ís-
lensku. Hann er þekktur breskur rithöfundur, sem
hefur sent frá sér fjölda skáldsagna, er hlotið hafa lof
lesenda og gagnrýnenda. Með atburðaríkum, en trú-
verðugum söguþræði, tekst höfundi að vekja eftir-
væntingarfulla forvitni lesenda þegar á fyrstu blað-
síðunum. Bækur hans seljast í stórum upplögum og
eftir hverri nýrri bók frá hans hendi er beðið með
óþreyju af stórum hópi aðdáenda. Lesið „Engin
miskunn" og kynnist frábærum höfundi.
Víveró-bréfið eftir Desmond Bagley, ein af vinsæl-
ustu skáldsögum þessa dáða rithöfundar er komin út
í nýrri útgáfu.
SUÐRI
Fjjálsíþróttadeild
Ármanns
heldur hlutaveltu og kökubazar í
Víöishúsinu, Laugavegi 166, í
dag, sunnudaginn 6. des.
Húsiö er opnað kl. 14.00 í boöi er m.a. fatnaö-
ur, ávextir, ökukennsla og margt annarra
eigulegra vinninga. Engin núll, ekkert happ-
drætti. Verö miöa kr. 5.
sjö tundurskeytum. „Tennessee",
sem lá við hliðina á „West Virg-
inia“ og í vari, slapp við tundur-
skeytin og varð fyrir tiltölulega
litlum skemmdum og manntjóni
af völdum sprenginga og elds.
„Arizona" varð harðast úti. Tund-
urskeyti og sprengjur ollu spreng-
ingum og eldsvoða og skipið sökk
fljótt með þeim afleiðingum að
rúmlega þúsund menn sem lokuð-
ust inni neðanþilja létu lífið.
Þótt „Nevada" yrði fyrir a.m.k.
fimm sprengjum og einu tundur-
skeyti tókst að forða því að skipið
færi á hliðina eða sykki. Þrjú
tundurskeyti hæfðu „Oklahoma",
halli kom að skipinu og það fór á
hliðina unz möstrin festust í leðj-
unni á botni hafnarinnar. „Okla-
homa“ bjargaði „Maryland“ frá
tundurskeytum og það skip lask-
aðist minnst orrustuskipanna.
„California" varð fyrir tundur-
skeytum og sökk í sjó og eðju unz
yfirbyggingin ein sást.
Flugvélar sem réðust á norð-
vesturströndina ollu miklu tjóni á
léttvopnaða beitiskipinu „Raleigh“
og löskuðu sjóflugvélafylgiskipið
„Curtiss". Gamla orrustuskipið
„Utah“ fór á hliðina. Annað létt-
vopnað beitiskip, „Helena", varð
fyrir miklu tjóni og „Oglala",
tundurduflalagningarskip sem lá
við hliðina á henni, sökk. Meðal
annarra skipa sem löskuðust voru
léttvopnaða beitiskipið „Hono-
lulu“, tundurspillarnir „Cassin",
„Downes" og „Shaw“ og viðgerða-
skipið „Vestal". Orrustuskipið
„Pennsylvania", sem var í þurrkví,
varð fyrir sprengjum, en laskaðist
ekki alvarlega.
Þótt orrustuskipin og önnur
skip væru aðalskotmörkin
gleymdu Japanir ekki flugvöllum
og segja má að flugmáttur Banda-
ríkjamanna hafi orðið fyrir meira
áfalli en flotamáttur þeirra.
Flugvélar flughers landhersins
(AAF) á Wheeler-flugvelli, Kana-
ohe og Hickam-flugvelli voru eins
fullkomin skotmörk og herskipin
þar sem þau lágu hlið við hlið í
höfninni og sjóflugvélunum var að
mestu útrýmt.
„Vansæmd þessa dags mun
lifa,“ sagði Roosevelt forseti. Á
tæpum tveimur tímum höfðu Jap-
anir lamað flotann og eytt flug-
mætti Bandaríkjamanna og
Bandaríkjamenn höfðu misst
2.403 menn fallna, þar af 2.008 úr
sjóhernum. Hin stóra og glæsilega
flotastöð, sem hafði fyllt Banda-
ríkjamenn svo miklu sjálfstrausti,
hafði breytzt í gífurlegar rústir
logandi skipa og flugvéla, djúpt
skarð hafði verið höggið í raðir
setuliðsins og meiriháttar skipu-
lagsleysi og ringulreið réði rikj-
um. Bækistöðin sem Bandaríkja-
menn höfðu ætlað að stjórna
stríðinu frá stóð í logum og öng-
þveiti var allsráðandi.
Þrjú orrustuskip voru sokkin og
önnur skip höfðu orðið fyrir mis-
jafnlega miklu tjóni. Japanirnir
eyddu tveimur þriðju sjóflugvéla
Bandaríkjamanna og aðeins 16
sprengjuflugvélar flughers land-
hersins voru í nothæfu ástandi
eftir árásirnar. Japanir urðu hins
vegar fyrir litlu tjóni: auk dverg-
kafbátanna fimm misstu þeir að-
eins níu Zero-flugvélar, 15 Val-
vélar og fimm „Kate“-flugvélar af
360 árásarflugvélum alls.
Bandarískir hermenn og sjólið-
ar höfðu henzt fram úr rúmum
sínum, þotið frá morgunverðar-
borðinu og ætt út úr kirkjum sin-
um, þegar árásin hófst og allur
fjandinn varð laus, en það var um
seinan að bjarga flotanum. Fyrstu
viðbrögð Bandaríkjamanna voru
þau að þeir trúðu ekki sínum eigin
Yamamoto aðmíráll
augum og skildu hvorki upp né
niður í því hvernig þetta gat gerzt.
Þeim blöskraði árásin og eyðilegg-
ingin og þeir fylltust reiði, en reið-
in var máttlaus því að lítið var
hægt að gera. Þeir sýndu mikið
hugrekki og börðust með öllum til-
tækum ráðum, stundum með góð-
um árangri, eins og sjá mátti á því
að 29 flugvélar Japana voru skotn-
ar niður. En þeir áttu við ofurefli
að etja og höfðu ekki yfir nógu
mörgum vopnum að ráða. Þrátt
fyrir það lögðu menn sig í mikla
hættu og sýndu mikla fórnarlund.
Honolulu, sem er skammt frá,
varð fyrir litlu tjóni. Eldar sem
komu upp í borginni stöfuðu aðal-
lega frá ónákvæmri skothríð úr
loftvarnabyssum í Pearl Harbor.
Landstjórinn lýsti yfir neyðar-
ástandi í útvarpi og útvarpsstöðv-
um einkaaðila var skipað að hætta
útsendingum. Útvarpsþögnin var
svo yfirþyrmandi og árásin hafði
verið svo skyndileg að óvissa greip
um sig meðal óbreyttra borgara og
Japanski stjórnarerindrekinn
Kuruso og Cordell Hull utan-
ríkisráöherra.
Kimmel aðmíráll
margar tilhæfulausar sögusagnir
komust á kreik. Útvarpsstöðvar
sendu öðru hverju út mikilvægar
orðsendingar eins og tilkynningu
þess efnis kl. 4.25 e.h. að herlögum
hefði verið lýst yfir á eynni.
Þióðin sameinuð
Fátt hefði getað þjappað banda-
rísku þjóðinni eins fast saman og
árásin og fylkt henni eins ákveðið
um stríðsyfirlýsingu gegn Japön-
um. Út frá því sjónarmiði var
árásin gífurlegt glappaskot. Yfir-
leitt voru Bandaríkjamenn hlut-
lausir: þeir voru hlynntir þjóðun-
um sem börðust gegn öxulríkjun-
um og veittu þeim aðstoð. Án at-
burðar á borð við Pearl Harbor
hefði verið sterk andstaða gegn
beinni þátttöku í stríðinu. Margir
mundu eftir eftirhreytum fyrri
heimsstyrjaldarinnar og spurðu
hverju hægt yrði að fá áorkað í
síðari heimsstyrjöldinni. Árásin á
Pearl Harbor batt endi á allar