Morgunblaðið - 30.05.1982, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. MAÍ 1982
7
HUGVEKJA
eftir séra Ólaf Skúlason dómprófast
Hátíð andans —
gleði og kærleikur
Hvítasunnudagur, og við
segjum gleðilega hátíð, þegar
við hittumst. Það er með
réttu gjört, og í samræmi við
aldagamla hefð kirkjunnar
okkar. Þrjár eru stórhátíð-
irnar, sem verðskulda að
hennar mati þessa kveðju, þá
við hittumst, jól, páskar og
hvítasunna.
Þrátt fyrir það býður mér í
grun, að býsna mikill munur
sé á áherzluþunga kveðjunn-
ar eftir hátíðum. Á jólum í
myrkasta skammdegi lýsa
þau eins og geisli af himni,
sem með réttu breytir öllu í
fyrir og eftir fæðingu Krists.
Og óþreyja barnsins hefur
þau áhrif á hinn fullorðna,
að loksins þegar kominn er
tími til þess að óska gleði-
legrar hátíðar, þá er undir-
tónninn sannur og máttugur.
Þar leggur hver í hjarta sitt,
svo hátíðin ber nafn með
réttu.
Sama má segja um pásk-
ana, þótt í örlítið öðrum
mæli sé. Þeir rjáfa helsi
vetrar við fyrsta fóttak vors-
ins og í vændum eru þeir
mildu dagar, sem undirbúa
ríki sumarsins, svo að boð-
skapurinn um sigur lífs yfir
dauða færist nær okkur í
stað og tíma þeirrar hátíðar í
vorbyrjun. Hátíðin verður þó
aðeins sönn í þeim mæli, sem
tóma gröfin er raunveruleg.
En svo kemur þriðja stór-
hátíðin. Nú ríkir ekki dimmt
skammdegi og þótt vorið feti
stigu sína af meiri varkárni
en vonir standa til um þetta
leyti árs víða um land, þá
finnum við mörg, að vorið
hefur sigrað og sumarið er
komið. Hvítasunnu skortir
því ýmislegt í hinu ytra, sem
gæðir systurhátíðirnar ríku-
legri gleði.
Enda er hún hátíð andans.
Engin jata og engin tóm
gröf, ekkert minnismerki og
enginn geisli, sem rýfur
myrkur eða hrekur dauðans
nagandi kvíða á brott. Það er
kannski engin furða, þótt há-
tíð andans þyki um margt
svipminni en jól og páskar í
vitundarlífi flestra. Spyrja
þá sumir, hvort þessi hátíð
eigi nokkurt erindi.
Jesús hafði heitið læri-
sveinum sínum gjöf andans,
sem yrði ævinlega hjá þeim.
Kirkjan er til vegna andans,
þess vegna er sérstök hátíð
kristinnar kirkju í dag. Upp-
haflega birtist andinn þá
líka í þeim krafti, að læri-
sveinarnir voru sem frá sér
numdir og óviðbúnum áhorf-
anda datt vart annað í hug
en áhrifin hlytu að koma frá
því, sem þeir hefðu látið ofan
í sig. Slíkum var vorkunn,
þar sem lærisveinarnir töl-
uðu að framandlegum hætti
og einhver annarleg birta
skein af ásjónu þeirra. Þeir
sögðu þetta stafa af gjöf and-
ans, og hvítasunnan er hátíð
þeirrar gjafar, hátíð kirkj-
unnar.
Það þykir mörgum enn í
dag einkenna kraft andans,
að þar verður margt öðruvísi
en venjan mótar. Það er eins
og afl sé að leysast úr læð-
ingi, eða lækur að brjóta af
sér fangelsi klakans. Það eru
þá líka margir hálfsmeykir
við það, sem þeir kalla
taumleysi í framsetningu hjá
þeim, sem segjast láta and-
ann gefa sér innblástur.
Hitt mun ekki síður til at-
hugunar, að yfirleitt erum
við alltof upptekin af ein-
hverjum ákveðnum upp-
skriftum, sem við höfum
annað hvort mótað sjálf eða
látið annan rétta okkur. Þar
eru trúmál ekki undanskilin.
Allt skal vera skipulagt og
niðurraðað, svo að ekkert
komi á óvart. Nú ferst mér
vitanlega sízt að draga í efa
réttmæti þess, að hver og
einn viti, hverju hann trúi og
geti túlkað trú sína orðum,
hvað þá heldur hitt, að
hefðbundið form messunnar
sé niðurbrotið og hver taki
upp þá þætti eina, sem hon-
um finnast höfða til sín
hverju sinni. En hinu má
heldur aldrei gleyma, að
hægt er að leyna doða með
ákveðinni hefð og dylja and-
leysi með því að láta sama
farið ráða ferð og stefnu, svo
að endurtekningin dragi úr
lifandi athugun.
Þar sem andinn nær tök-
um, hlýtur skipulag manns-
ins oft að riðlast. Þar sem
andinn ríkir, hlýtur maður-
inn oft að verða að viður-
kenna, að forsendur þær,
sem hann hefur gefið sér,
verða oft stirðar, þunglama-
legar og harla lífvana. Og
gleymum því ekki, að kraftur
andans á hvítasunnunni
fyrstu birtist í því, að læri-
sveinarnir voru frá sér
numdir, það er þeir voru
öðru vísi en þeir höfðu verið
áður, breyttir. Hugleysið vék
fyrir hugrekki, hræðslan
hefti ekki lengur fót, svo að
þeir héldu ótrauðir til að
boða fagnaðarerindið, hvar
sem var og hverjum sem var.
Þetta þarf að einkenna þá,
sem þiggja gjafir andans í
dag alveg eins og það var í
upphafi. Andinn krefst þess,
að um það eitt sé ekki hugs-
að, sem færir frið í vernduðu
umhverfi. Hann hlýtur að
krefjast þess að það sé leitað
lengra og víðar til þess að
segja frá því, hver dásemd
það er, að Guð hefur gefið
börnum sínum son sinn
blessaðan að frelsara og að
bróður.
Söfnuðir mega þess vegna
ekki láta sér það eitt nægja
að taka vel í móti þeim, sem
sækja guðsþjónustur og aðr-
ar samkomur. Það þarf líka
að leita til þeirra, sem ekki
hirða um að láta sjá sig.
Húsvitjanir eru lítt fram-
kvæmanlegar í nútíma þjóð-
félagi. Bæði er erfitt að finna
þann tíma, sem fjölskyldum
hentar og í mörgum tilfellum
líka erfitt að finna þá, sem
bezt gætu innt þá þjónustu
af hendi, þar sem prestar
anna því ekki einir. Því þarf
að vera vel vakandi fyrir því,
hvar kirkjan getur náð til
einstaklinganna og beint
sporum þeirra til tilbeiðslu
meðal kirkjugestanna, og þá
ekki síður að missa þá ekki
aftur, sem hafa komið um
lengri eða skemmri tíma. Og
mun það síðara ekki minni
vandi en hið fyrra. Og þó að í
línum þessum verði ekki rak-
in leið eða gefin ráð, þá er
þetta hér sagt á hátíð and-
ans, til þess að vara okkur
við því að vera lítilþæg og
telja, að við séum ekki kölluð
til meiri þjónustu en flestir
inna af hendi.
Andinn starfar og við
þurfum að þiggja mótun
hans. En hvernig er það
mögulegt að vita, hvort hann
leiðir okkur eftir þeim braut-
um, sem hann einkenna? Páll
postuli nefnir ýmsa þætti,
sem einkenna starfsemi and-
ans. Og þar tekur hann fyrst
til kærleikann og gleðina.
Andinn ríkir, þar sem kær-
leikur með gíeði mótar dag-
far og viðbrögð gagnvart
öðrum. Sé kærleikurinn ekki
til staðar og önuglyndi kallar
ætíð fram brodd í andsvari,
þá hefur andanum þar verið
úthýst. Og getur því hver og
einn prófað sjálfan sig til
vitnisburðar um það, hvoru
megin hann er, í kulda sjálfs-
elskunnar, eða hlýju andans.
Já, kærleikur með gleði, á
heimilinu, á vinnustaðnum, í
söfnuðinum, í kirkjunni.
Skorti þetta, býður andinn
að bæta þar úr. Þess vegna er
þá hvítasunnan ekki sízt há-
tíða. Hún er fylling hinna
tveggja. Hún er hátíð þess
samfélags, þar sem kærleik-
urinn og gleðin eru ávöxtur
trúar. Megi kærleikurinn
einkenna kirkjuna og gleðin
móta samfélag. Þá eigum við
gleðilega hátíð, sem ekki er
takmörkuð af dögum.
Vegna brottfarar minnar
falla þessi skrif nú niður. En
ég vil nota tækifærið til þess
að þakka þeim ótrúlega
mörgu, sem hafa minnzt á
þessa þætti við mig. Slíkt
hefur veitt gleði og uppörfun,
sem seint verður fullmetið.
Einnig þakka ég Morgun-
blaðinu góða samvinnu.
Verðbréfamarkaöur
Fjárfestingarfélagsins
GENGI VERÐBRÉFA 30. MAÍ 1982
VERDTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJODS:
1970 1. flokkur
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1976 2. flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. flokkur
1979 1. flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2. flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
Sölugengi
pr. kr. 100.-
8.823,94
7.127.91
6.304,47
5.463,56
4.633.34
3.376,04
3.109,72
2.146,78
1.761,32
1.326,71
1.256,68
1.007,68
934.74
780.61
633,77
498,73
420,25
324,87
245,06
192,60
165,48
122,89
Meðalávöxtun ofangreindra flokka um-
fram verðtryggingu er 3,7—5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugengi m.v. nafnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 40%
1 ár 68 69 70 72 73 82
2 ár 57 59 60 62 63 77
3 ár 49 51 53 54 56 73
4 ár 43 45 47 49 51 71
5 ár 38 40 42 44 46 68
VEÐSKULDABRÉF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
Sölugengi nafn- Ávöxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./iri (HLV) verötr.
1 ár 96,49 2%5 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2%% 7%
4 ár 91,14 2%% 7% _
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7'/«%
7 ár 87,01 3% 7'/.%
8 ár 84,85 3% 7%%
9 ár 83,43 3% 7'/i%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLÁN RÍKISSJÓÐS Pr. ölugengi kr. 100.-
B — 1973 2,419,77
C — 1973 2.057,88
D — 1974 1.744,97
E — 1974 1.193,71
F — 1974 1.193,71
G — 1975 791,83
H — 1976 754,48
I — 1976 574,05
J — 1977 534,19
1. fl. — 1981 106,01
TÖKUM OFANSKRÁÐ VERÐBRÉF í UMBOÐSSÖLU
Verðbréfamarkaðui
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lónaöarbankahúsinu Sími 28566
Bíll í sérflokki
Buick Century (Station) árgerö 1978 millistærö af
amerískum bíl. Sjálfskiptur V-6 vél, sæti og rúöur
rafdrifnar. Útvarp talstöö. Ekinn 46000 mílur. Inn-
fluttur, einn eigandi frá upphafi.
Til sýnis og sölu á bílasölu Eggerts Borgartúni 29,
sími 28488.
BOR-útihurðir
.—.x,,, ■■ i.yyjanui uy veruiu serstaKieaa naastætt.
tinnig nyKommn sauna-nuroir.
VALD. POULSEN'
Suðurlandsbraut 10, sími 86499.