Morgunblaðið - 29.05.1983, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. MAÍ 1983
Lone Hertz og Lars Lunöe {BréAnbeímilinv, eftir Ibsen.
stöng. Fóru um líkt leyti í hönd
bestu stjórnarár Viggo Fried-
richsen, en hann kynntist bæði
góðu gengi og slæmu á löngum
ferli. Það var einnig einhverntíma
á þessum árum að Guðmundur
Kamban var í leikhússtjórninni á
Folketeatret um skeið, auk þess
sem hann var þar virkur leikstjóri
og setti upp sýningar, sem sumar
hlutu afbragðs dóma, m.a. ný upp-
færsla hans á Over Evne, eftir
Björnson.
Poul Gregard varð leikhússtjóri
árið 1929 og hélt starfinu í 6 ár, en
hann hafði setið um nokkurt skeið
í leikhússtjóraembættinu áður við
hlið Friedrichsen. Urðu á hans
tíma engar stórar breytingar á
starfinu eða verkefnavalinu, en
verkefni leikhússins á þeim árum
þóttu þó í rýrara lagi og gekk eftir
því. Við af Gregard tók Thorvald
Larsen árið 1935. Hann var vel
menntaður og víðreistur og þekkti
þá orðið vel til stjórnunar leik-
húsa. Larsen var leikhússtjóri á
Folketeatret í 24 ár, eða allt til
ársins 1959, en í allt starfaði hann
sem leikhússtjóri í 38 ár — og
hann lifir víst enn!
Larsen ávann sér mikla virð-
ingu og vinsældir, enda útsjónar-
samur, skynsamur og afbragðs
smekkmaður sem var ótrúlega
næmur við val réttra verkefna.
Það kom sér auk þess vel fyrir
hann að vera betur heima en flest-
ir aðrir í veröld leikritaforleggj-
ara, en hann hafðidengi starfað
sem slíkur. Sú reynsla og smekkur
hans gerðu það að verkum að hann
var sjaldnast í vandræðum við að
tryggja sér bitastæð ný verk hvað-
anæva úr veröldinni. Komst þar
með meiri alþjóðlegur blær á
leikhúsið en nokkru sinni áður en
Folketeatret varð stofnun sem lit-
ið var upp til og hafði frumkvæði.
Hugkvæmni Larsen kom oft á
óvart og ósjaldan gerðist það að
verkefni, sem ýmsir töldu fyrir
fáa útvalda menntamenn, slógu
rækilega í gegn og skákuðu hinum
léttari gamanleikjum í aðsókn.
Með Larsen við stýrið gat enginn
sagt fyrirfram að alvarlegt
nútímaleikrit væri dauðadæmt.
Auðvitað lánaðist ekki allt hjá
Larsen, en hann var afar farsæll
leikhússtjóri, dáður og virtur.
f tíð Larsen frumsýndi Folke-
teatret 6 leikrit eftir Kaj Munk, 4
leikrit eftir Soya, 3 leikrit eftir
Leck Fischer og verk eftir Klaus
Rifbjerg, svo nokkrir hinna inn-
lendu höfunda séu nefndir. Af er-
lendum samtímahöfundum sem
leikhúsið sýndi á þessum árum má
m.a. nefna Anouilh, Giraudoux,
O’Neill, Ionesco, Mrozek o.fl. o.fl.
Meðal leikara sem störfuðu við
leikhúsið á þessu skeiði, og starfa
raunar sumir enn, má nefna Ove
Sprogöe, Karl Stegger, Ghita
Nörby, Fritz Helmuth, Osvald
Helmuth, Lone Hertz, Dirch Pass-
er, Lily Broberg — og önnu Borg,
en hún lék þarna m.a. á móti Jo-
hannes Meyer í Sigrinum eftir Kaj
Munk árið 1937.
Björn Watt-Boolsen tók við af
Thorvald Larsen árið 1959 og
gegndi embætti í 12 ár, til 1971.
Watt-Boolsen var systursonur
gamla Roberts Watt og úrvalsleik-
ari. Einhver varð að taka við af
Larsen og hefði ýmsum reynst erf-
itt, en Watt-Boolsen reyndist
kappsamur og metnaðarfullur
fyrir hönd leikhússins og tryggði
áframhaldandi gengi og virðingu
út á við. Eftirminnilegustu sýn-
ingar þessa skeiðs munu vera
Brúðuheimili Ibsens, með Lone
Hertz sem Nóru, og Fást eftir
Goethe, með Watt-Boolsen sjálfan
í titilhlutverkinu og Ove Sprogöe
sem Mefistófeles.
Árið 1971 tók svo Preben Harr-
is, núverandi leikhússtjóri, við
embætti. Harris hefur lagt aukna
áherslu á nýja innlenda leikritun,
leikrit Brechts hafa verið áber-
andi í verkefnavali hans og tekist
vel, enda hefur hann tekið ást-
fóstri við þann höfund, og loks
hefur hann sýnt töluvert af áður
ósýndum sígildum verkum og ver-
ið óragur við að færa þau í nú-
tímalegan búning svo þau hafa
skírskotað til samtíðarinnar.
Harris er mikilhæfur leikstjóri og
er hann einmitt leikstjóri þeirrar
sýningar sem við fáum að sjá í
næstu viku og gengið hefur fyrir
fullu húsi í allan vetur. Raunar er
það mikil eftirspurn eftir þessari
sýningu í Kaupmannahöfn, að
Folketeatret hefur ákveðið að
sýna hana áfram á næsta leikári
og því þar næsta einnig. í tið
Harris hafa leikhúsinu bæst tvö
lítil svið, Hippodromen, sem var
opnað 1974, og Ung scene, sem var
opnað sl. haust með — Lille du —
hvad nu?
— Árni Ibsen
SPANN
Landsleikur á Laugardalsvelli
í dag
kl.
mmmr— mm 14.00.
adidas
Forsala
aðgöngumiða í Laug-
ardal frá kl. 10.00 f.h.
Með
RESTAURANT
AMTMANNSSTÍGUR 1
TEL. 13303
í sólina á Spáni.
Nú standa Islend-
ingar saman og styðja
landsliðsmennina
með því að mæta á
völlin og hrópa kröft-
uglega.
ÁFRAM
ISLAND
SHARP
Cil^KNATTSPYRNA
Miðaverð: Stúka kr. 180,
stæði kr. 120 fullorðnir, börn kr. 40.
EIMSKIP
*