Morgunblaðið - 16.05.1984, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. MAÍ 1984
41
Kort úr Náttúruminjaskrá, sem sýnir friðlýst svæði á íslandi.
lit verði tekið til umhverfisáhrifa.
í ályktun þingsins varðandi álver
við Eyjafjörð er iögð á það áhersla
að fyrir slíkar stórframkvæmdir
beri að rannsaka umhverfið vand-
lega og leita til sérfræðinga á því
sviði. „Þingið beinir þeirri ein-
dregnu áskorun til stjórnvalda að
engar ákvarðanir séu teknar né
samningar hafnir fyrr en að
fengnum niðurstöðum úr slíkum
rannsóknum. Jafnframt minnir
þingið á, að þær niðurstöður geta
verið háðar túlkun og þess vegna
leggur Náttúruverndarþing á það
áherslu að haft sé fullt og reglu-
bundið samráð vjð Náttúruvernd-
arráð og náttúruverndarnefndir í
heimahéraði um rannsóknir og
framkvæmdir af þessu tagi,“ segir
í ályktuninni.
Varðandi skipulagsmál telur
þingið brýnt að hefja stórátak í
skipulagsmálum með langtíma-
sjónarmið í huga, sem taki tillit til
þess, að allt landið er orðið skipu-
lagsskylt og umsvif í strjálbýli og
óbyggðum fara stöðugt vaxandi.
Telur þingið að samræma þurfi
áform opinberra aðila sem ann-
arra og fella þau í eina skipulags-
lega heild, þar sem tekið verði mið
af æskilegri Iandnýtingu. Jafn-
framt þurfi að tryggja reglulega
endurskoðun á staðfestu skipu-
lagi.
Umhverfisfræðsla
Allmikil ályktun var samþykkt
á þinginu varðandi umhverfis-
fræðslu. Segir þar að þingið fagni
þeirri auknu umhverfismála-
fræðslu sem orðin er í skólum og á
meðal almennings, en leggur á það
áherslu að þáttur náttúru íslands
og náttúruverndar verði aukinn
þannig að efla megi virðingu og
skilning landsmanna á náttúru-
legu umhverfi og stuðla að skyn-
samlegri nýtingu á auðlindum
lands og sjávar. „Náttúruverndar-
þing hvetur Náttúruverndarráð til
að leggja aukna áherslu á útgáfu
aðgengilegra fræðslu- og upplýs-
ingarita fyrir skóla og bókasöfn
þeirra," segir í ályktuninni. „Einn-
ig verði fræðsla um náttúru ís-
lands aukin í fjölmiðlum. Þingið
hvetur kennara til að notfæra sér
námskeið skólarannsóknadeildar
og Kennaraháskóla íslands í um-
hverfisfræðslu og leiðsögn um
vettvangsrannsóknir í nánasta
umhverfi skólanna, svo þeir megi
flytja þá fræðslu áfram til nem-
enda sinna.
Náttúruverndarþing telur að við
skipulag byggðar þurfi að halda
eftir opnum svæðum er sýni nátt-
úrulegt umhverfi, s.s. fjörur, vot-
lendi, tjarnir, holt og móa. Jafn-
framt hvetur þingið til að þannig
verði gengið frá nánasta umhverfi
skóla að það rækti með nemendum
virðingu fyrir umhverfi sínu. Þá
beinir þingið þeirri áskorun til
sveitarfélaga að umhverfisfræðsla
verði veigamikill þáttur í sumar-
starfi barna og unglinga.
Náttúruverndarþing hvetur
sveitarstjórnir og Náttúruvernd-
arráð til að undirbúa í samvinnu
við kennara fræðslu fyrir skóla-
nemendur og almenning um
áhugaverð svæði í byggð og
óbyggð. í því skyni verði gengið
frá merkingum, göngustígum,
fræðsluefni og verkefnum og vak-
in athygli á því sem örvar skilning
á náttúru þessara svæða."
f ályktun þingsins um endur-
skoðun laga um almennar nátt-
úrurannsóknir og Náttúrufræði-
stofnun íslands er þeim tilmælum
beint til menntamálaráðherra og
Alþingis að endurskoðuð verði
fyrstu lög nr. 48/1965 um almenn-
ar náttúrurannsóknir og Náttúru-
fræðistofnun með það að mark-
miði að slík starfsemi verði efld,
m.a. með stuðningi ríkisins við
náttúrufræðistofur í tengslum við
náttúrugripasöfn landshlutanna.
Er í lok ályktunarinnar þess
minnst að eitt hundrað ára afmæli
Náttúrufræðistofnunar fslands
1989 sé verðugt tilefni þess að fá
stofnuninni nýtt og hentugt hús-
næði þannig að hún geti starfað
sem nútímalegt náttúrugripasafn
og vísindastofnun.
Rannsóknir á
smáhvölum
„Fimmta Náttúruverndarþing
1984 beinir þeirri eindregnu
áskorun til ríkisstjórnarinnar að
fé verði veitt til grundvallarrann-
sókna á smáhvölum hér við land,
t.d. hnísu og háhyrningi, sbr. ráð-
leggingar Alþjóðahvalveiðiráðsins
frá 1983.“ Svo hljóðar ályktun
þingsins um rannsóknir á smá-
hvölum. Um rannsóknir á hvölum
var einnig gerð ályktun þar sem
þingið fagnar auknum hvalarann-
sóknum við ísland á undanförnum
árum. Þó er bent á að utanríkis-
málanefnd Alþingis lagði til 2.
febrúar 1983 að hvalarannsóknir
yrðu stórlega auknar, en þessu
hefur ekki verið fylgt eftir með
nauðsynlegum fjárveitingum. Er
skorað á Alþingi og ríkisstjórn að
efla verulega slíkar rannsóknir og
lögð á það áhersla að jafnframt
því að stunda rannsóknir sem
byggja á veiddum hvölum þurfi
einnig í auknum mæli að stunda
alhliða rannsóknir, sem unnt er að
stunda án veiða.
Utgerð á sel
óréttlætanleg
Um selveiðar var einnig gerð
ályktun sem hljóðar svo: „Fimmta
Náttúruverndarþing 1984 telur
núverandi ástand í selveiðum al-
gjörlega óviðunandi og óréttlæt-
anlegt að leyfa útgerð á sel með
skotvopnum hvar sem er, svo sem
á friðlýstum svæðum og látrum.
Náttúruverndarþing telur því
aðkallandi að hraðað verði setn-
ingu laga um selveiðar hér við
land. Varðandi frumvarp það sem
lagt hefur verið fram á Alþingi
leggur þingið eindregið til að 3. gr.
frumvarpsins verði breytt. Hún
hljóðar í frumvarpinu svo: Sjávar-
útvegsráðuneytið skal hafa sam-
ráð við eftirtalda aðila um stjórn
og skipulagningu selveiða eftir því
sem við á hverju sinni, Náttúru-
verndarráð, Hafrannsóknastofn-
un, Búnaðarfélag íslands og Fiski-
félag íslands." Lagt er til að 3. gr.
verði orðuð svo og er þetta orðalag
í samræmi við það sem hin stjórn-
skipaða nefnd er samdi frumvarp-
ið lagði til: Til aðstoðar við sjávar-
útvegsráðuneytið um stjórn og
skipulagningu selveiða skipar ráð-
herra nefnd til tveggja ára í senn
og skal hún skipuð fimm mönnum.
Skal einn nefndarmanna skipaður
samkvæmt tilnefningu Náttúru-
verndarráðs, einn samkvæmt til-
nefningu Hafrannsóknastofnunar,
einn samkvæmt tilnefningu Bún-
aðarfélags íslands, einn sam-
kvæmt tilnefningu Fiskifélags ís-
lands, en einn án tilnefningar.
Ráðherra skipar formann nefnd-
arinnar úr hópi þessara fimm
manna. Tillagna nefndarinnar
skal leitað vegna setningar reglna
og annarra ákvarðana er varða
selveiðar og ber nefndinni að gera
tillögur til sjávarútvegsráðuneyt-
isins um hvaðeina, er hún telur
ástæðu til í sambandi við stjórnun
og skipulagningu selveiða." Að
öðru leyti tekur þingið ekki af-
stöðu til frumvarpsins, enda ekki
haft tækifæri til að kynna sér
það,“ segir í ályktuninni.
Um friðlandið í Þjórsárverum
var gerð svohljóðandi álytkun:
„Fimmta Náttúruverndarþing
1984 leggur til að friðlandið í
Þjórsárverum verði tilnefnt á skrá
Ramsar-samþykktarinnar um vot-
lendi, sem hafa alþjóðlegt gildi."
Um mikilvægi lífríkis Þjórsárvera
segir ennfremur að þingið ítreki
sérstöðu og mikilvægi lífríkis
Þjórsárvera og beini þeim ein-
dregnu tilmælum til virkjunarað-
ila að hlífa friðlandi veranna.
Friður í sátt við
líf og land
Ýmsar ályktanir aðrar en þær
sem hér hafa verið nefndar voru
samþykktar á fimmta þingi Nátt-
úruverndarráðs. Má þar nefna
ályktun þingsins um frið og út-
rýmingu kjarnorku þar sem m.a.
segir: „Þingið beinir því til allra
sem vettlingi geta valdið, ríkis-
stjórna, samtaka og almennings,
að vinna að friði í smáu og stóru í
sátt við líf og land, himin og jörð.“
ALLT FYRIR
SMIÐINN
RR BYGGINGAVÖRUR HE
SUÐURLANDSBRAUT 4 SÍMI 33331.
m-~r, TSP^
Sumarnámskeiö
í Jazz
21. maí — 7. júní
3ja vikna námskeið þrisvar sinnum í viku,
mánudaga, miövikudaga og fimmtudaga.
Flokkaröðun sem hér segir:
Kl. 4.00 byrjendur 7—11 ára, 60 mín.
Kl. 5.00 byrjendur 12—15 ára, 60 mín.
Kl. 6.00 framhaldsfl. I, 70. mín.
Kl. 7.10 byrjendur frá 16 ára, 60 mín.
Kl. 8.10 byrjendur frá í vetur 16 ára og eldri,
70 mín.
Kl. 9.20 framhaldsfl. II, (lengra komin), 90 mín.
Sérflokkar ath.:
Sérflokkar fyrir stráka þriöjudaga og föstudag.
Kennari: Guöbergur Garöarsson.
Fólk á biölistum ítrekiö pantanir.
Námskeiösgjald kr. 900,-
Innritun í síma 40947.
Seinna sumarnámskeið fyrir frí
12. júní — 29. júní.
Lokað í júlí.
13. ágúst — 30. ágúst.
3ja vikna námskeiö þrisvar sinnum í viku.
31. ágúst — 6. september.
Harösperruvika (framhaldsfl.)
10. sept. Skólastarf hefst.