Morgunblaðið - 28.07.1984, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. JÚLÍ1984
31
75 ára:
Sæmundur Sigurðs-
son málarameistari
Tíminn smáþokast áfram, án
þess að eftir því sé tekið, það er
einna helst við timamót sem hug-
urinn leitar til baka og einmitt
þannig stendur á í dag, þegar vin-
ur minn og stéttarbróðir, Sæ-
mundur Sigurðsson, hefur lifað
sitt 75. ár, en hann er fæddur í
Reykjavík 28. júlí 1909 og hér í
bænum hefur hann lifað og starf-
að og fylgst með þeirri þróun, sem
orðið hefur frá litlu bæjarfélagi í
borgarþjóðfélag.
Foreldrar hans voru þau hjónin
Guðrún Sigurðardóttir og Sigurð-
ur Guðmundsson, pípulagninga-
meistari. Það mun hafa verið í
kringum 1920, sem við Sæmundur
sáumst fyrst. Við vorum þá í hópi
ungra áhyggjulausra barna að leik
og starfi í smiðjuportinu, sem svo
var nefnt, og bar nafn af járn-
Tengdamóðir mín, Arnheiður á
Efri-Brú, varð nýlega áttræð. Hún
fæddist 14. júlí 1904, ein hinna
þekktu dætra Laugarvatnshjóna,
Böðvars og Ingunnar. Systurnar
sem upp komust voru 11 og 1 bróð-
ir. Á hinu þjóðlega menningar-
heimili að Laugarvatni ólst hún
upp í stórum systkinahópi. Ýmsar
minningar frá æskuheimili sínu
hefur hún skrásett og sumt af því
hefur birst á prenti. Þar getur hún
þess að börnin hafi verið áminnt
um „þegnskyldu, orðheldni og
drengskap". Sannarlega gott vega-
nesti.
Arnheiður naut lítillar skóla-
göngu umfram skyldunám. Var þó
hluta úr vetri við hannyrðanám í
Reykjavík og svo vel nýttist henni
námið að hún varð fyrsti handa-
vinnukennari kvenna við Laugar-
vatnsskólann. Þá dvaldist hún i
Þýskalandi við nám og störf í tæpt
ár og æ síðan hefur hún haldið
sambandi við forstöðukonuna með
bréfaskriftum og heimsóknum.
Þótt skólagangan væri stutt varð
menntunin góð. Það var sjálfs-
menntun eins og hjá mörgum af
hennar kynslóð. Arnheiður er vel
lesin í sögum og þó sérstaklega
ljóðum eldri skálda. Hún er ritfær
og skrifar fagra hönd. Þá hefur
hún mikinn áhuga á listviðburðum
og sækir myndlistarsýningar.
Árið 1930 giftist Arnheiður
Guðmundi Guðmundssyni á Efri-
Brú og hófu þau búskap þar. Aðal-
starf hennar hefur verið húsmóð-
urstarf á stóru sveitaheimili og
hún hefur gegnt því með sæmd í
rúma hálfa öld.
Það ætla ég að jafnræði hafi
verið með þeim hjónum um flesta
hluti og þegar ég kom fyrst að
Efri-Brú 20 árum síðar er mér enn
í minni hversu jörðin var vel setin.
Þar voru þá þegar reisulegar
byggingar, víðlend tún og rekinn
hagsældarbúskapur. Snyrti-
mennska réð ríkjum bæði utan
dyra sem innan.
Hitt var þó meira um vert
hversu höfðinglega gestum var
tekið. Húsmóðirin gekk um beina
með þeim virðuleik og háttvisi
sem aldrei síðan hefur út af
brugðið. Húsbóndinn var ræðinn,
sjálfmenntaður og fjölfróður.
Hann gat rætt jafnt við unglinga
sem fullorðna og kunni þá list að
láta engum leiðast. Heimilisbrag-
ur var allur til fyrirmyndar. Mér
sem öðrum var hlýlega tekið og ég
var stoltur af því að tengjast þess-
ari fjölskyldu.
Börn þeirra eru fjögur: Stein-
unn Anna sem býr í Borgarfirði,
Ingunn og Guðmundur, búsett í
smiðju, sem frændi hans, Jón Sig-
urðsson, átti á baklóðinni við hús-
ið að Laugavegi 54.
Þarna komum við börnin sam-
an, sem áttum heima þar i ná-
grenninu, og fengum að njóta
okkar við leiki og frjálsræði, þar
sem hættur voru næsta óþekktar,
jafnvel þótt leikir okkar bærust út
á aðalgötu bæjarins, Laugaveginn.
Það var þá helst að varast, þegar
hestvagnar fóru um veginn.
Minningarnar eru ljóslifandi
frá þessum æskuárum, en fyrr en
varði tvístrast hópurinn, nýr
heimur var i sjónmáli, sem krafð-
ist af okkur ábyrgðar gagnvart
framtíðinni og einmitt þannig at-
vikaðist það að við Sæmundur
hittumst aftur i sameiginlegu
stéttarfélagi, þar sem við höfum
Reykjavik, Böðvar, býr i Brúar-
holti.
Þótt stórbúskapur með miklum
umsvifum væri ætíð rekinn á
Efri-Brú var íslensk gestrisni þar
í hávegum höfð. Fjöldi fólks bæði
innlendra og erlendra sótti þau
heim og þó að hlutur beggja sé þar
stór fór ekki hjá því að mest
mæddi á húsmóðurinni. Gest-
gjafahlutverkinu gegndi hún
ávallt með tíguleik og jafnaðar-
geði. Ekki þarf að efa að vinnu-
dagurinn var oft Iangur. Því meiri
furðu vekur víðlesni hennar og
fróðleikur.
Þá hefur það verið tímafrekt að
annast um stóran trjá- og blóma-
garð, enda gert af vandvirkni og
umhyggju fyrir gróðrinum.
Á seinni árum hefur hún haft
tækifæri til að ferðast um landið
og þannig notið fegurðar þess.
Henni hefur líka skilist „að hver
einn bær á sina sögu“ og á ferðum
sínum tengir hún saman landið og
sagnfræðina.
Þegar ég las íslendingasögur í
bernsku þótti mér Auður djúp-
úðga fyrirmynd fornkvenna að
virðingu allri. Hún leið ekki
bræðrum sínum né öðrum meðal-
mennsku. Tengdamóður minni hef
ég skipað á bekk með þessari
konu. „Nú skulu þér taka umbun
verka yðvarra", sagði Auður við
menn sína. Sú er mín ósk að Arn-
heiður njóti í ellinni verka sinna.
Ef svo fer verður ellin henni góð.
Það var og skemmtileg tilviljun að
hún skyldi velja sér í afmælisgjöf
ferð um sögustaði I Dölum og á
Snæfellsnesi.
Ég kom því ekki við að taka í
hönd hennar á afmælisdaginn en
þessi fáu orð eiga að flytja henni
hamingjuóskir og þakklæti fyrir
frábær kynni og móttökur á Efri-
Brú.
Guðlaugur Torfason
starfað saman að áhugamálum
okkar fram á þennan dag.
Sæmundur hóf nám í málaraiðn
hjá Guðbergi Jóhannssyni mál-
arameistara árið 1929 og lauk
prófi í iðninni árið 1933. Það kom
fljótt í ljós hjá Sæmundi þegar
hann fór að starfa í sínu stéttarfé-
lagi að hann yrði liðtækur félags-
málamaður.
Fljótlega valdist hann til trún-
aðarstarfa og hefur verið alla tíð í
fremstu víglínu, þar sem hann
hefur starfað að félagsmálum.
Oft var gustur í kringum hann í
félagsstarfinu, eins og oft vill
verða um þá menn, sem láta að sér
kveða og hafa einhverja meiningu,
sem þeir beita til þess að þoka
málefnum eitthvað á leið.
Svo mikið er víst að hann hefur
notið mikils álits hjá stéttar-
bræðrum sínum í gegnum árin,
þar sem honum hafa verið falin
velflest þau trúnaðarstörf, sem
fyrirfinnast í einu stéttarfélagi.
Sæmundur er sérstaklega þægi-
legur í samstarfi, hann hefur létta
lund, er tillögugóður, hugmynda-
ríkur, ákveðinn í skoðunum og fer
létt með að koma þeim á framfæri
við hin ýmsu tækifæri.
í stuttri afmælisgrein verða
ekki öll félagsmálastörf Sæmund-
ar talin, en þess skal getið að hann
var gerður að heiðursfélaga Mál-
arameistarafélags Reykjavíkur
1979 og hefur verið heiðraður fyrir
félagsstörf af ýmsum félagasam-
tökum, sem hann hefur starfað
fyrir á liðnum árum. Sæmundur
er mjög fjölhæfur kunnáttumaður
í sinni iðngrein og hefur alla tíð
hvatt til aukinnar færðslu innan
sinnar stéttar.
Hæfileikar hans og kunnátta
komu að góðum notum, þegar
hann um tíma gerðist kennari við
Málarskólann og bjó þar unga
verðandi málara undir lífsstarf.
Sæmundur hefur verið mikill
aðdáandi myndlistar og hefur
reyndar fengist töluvert við list-
sköpun, sem bendir til þess að
hann hefði náð langt á því sviði, ef
hinn félagslegi þáttur hefði ekki
tekið allan hans tíma. Það eru
stéttarbræður hans hins vegar
þakklátir fyrir, en samt sem áður
Sveitar-
stjórnarmál
Sveitarstjórnarmál eru komin út.
Þetta er 4. tbl. 44. árg. og er í ritinu
rett við Hjálmar Vilhjálmsson, fv.
ráðuneytisstjóra, áttreðan.
Fjallað er um ýmis mál, al-
menningsbókasöfn, tæknimál,
fjármál sveitarfélaga, námskeið
og ráðstefnur, svo eitthvað sé
nefnt. Útgefandi er Samband ís-
lenskra sveitarfélaga. Ritstjóri er
Unnar Stefánsson.
hefur honum unnist tími til að
sinna áhuga sinum á skreytilist og
hefur meðal annars haldið mörg
námskeið í postulínsskreytingum
víðsvegar um landið.
í sínu einkalífi er Sæmundur
mikill hamingjumaður og fer ekki
leynt með að það hafi orðið sín
mesta hamingja í lffinu, þegar
hann kvæntist henni Sigríði Þórð-
ardóttur frá Norðfirði.
Hún er sannast sagna mikill
kvenkostur. Þau hjónin eru ein-
staklega samhent og áhugamálin
fara vel saman, auk þess eiga þau
miklu barnaláni að fagna og fjöl-
skyldan mjög samhent og elsku-
legt fólk. Á heimili Sæmundar og
Sigríðar er gott að koma, þar ríkir
einstök gleði og hjartahlýja, þar
sem öllum líður vel.
Á þessum tímamótum vil ég
þakka þér Sæmundur fyrir langa
og góða viðkynningu og ánægju-
legt samstarf í áratugi, með ósk
um að við hjónin megum njóta
margra ánægjustunda um ókomin
ár með ykkur Sigríði.
Til hamingju með daginn.
Kjartan Gíslason

M m
1 - -
m whrh mm _

'

Valid er audvelt!
Þýskur hágæöavagn á frá-
bæru veröi.
Öryggi — Ending — Sparneytni
Verð frá 390.000.-
Hagstæöir greiösluskilmálar.
BÍLVANGUR Sf=
!.. í 1 í ! ! I
HOFÐABAKKA 9 124 RGYKJAVIK • 5IMI 687300
Afmæiiskveðja:
Arnheiður Böðvars-
dóttir á Efri-Brú