Morgunblaðið - 01.11.1984, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. NÓVEMBER 1984
Minning:
Ólöf Stefáns-
dóttir fóstra
Fædd 9. desember 1951
Dáin 9. október 1984
Ótal minningar frá liðnum
tveim áratugum leituðu á hugann
síðastliðinn fimmtudag er ég
fylgdi henni Ólöfu til grafar. Þess-
ari traustu vinkonu minni, sem ég
kynntist fyrst í unglingavinnunni
_er okkur var falið að hjálpast að
við að gróðursetja tré í Heiðmörk.
Síðar lá leið okkar í Fóstruskól-
ann, en þar hóf hún nám árið á
eftir mér. Að námi loknu áttum
við eftir að eiga náið samstarf,
tókum m.a. að okkur forstöðustörf
við tvö dagvistunarheimili, fyrst
Kvistaborg og síðan Álftaborg.
Er við gegndum forstöðustörf-
unum kynntist ég enn betur en áð-
ur samviskusemi Ólafar og ná-
kvæmni. Það var ákaflega
ánægjulegt að vinna með henni að
endurbótum á barnaheimilunum
og ófá voru símtölin sem við átt-
um eftir vinnu og fundirnir heima
hjá hvor annarri til að leggja á
ráðin þar um. Starfið var henni
ekki síður áhugamál en brauðstrit.
Samstarfsgóð var Ólöf og aldrei
nokkurn tíma varð okkur sundur-
orða í leik eða starfi.
ólöf var líka tilfinningarík, það
varð ég oft vör við. Á þessari
stundu rifjast upp í þeim efnum sú
kvöldstund er við áttum saman
eftir að einn drengurinn, sem ver-
ið hafði á Álftaborg, hafði látist
og við Ólöf settumst niður til að
rita minningargrein um hann. Eg
man hve okkur þótti þungbært að
þurfa að horfast í augu við það, að
dauðinn gæti verið svo óvæginn og
ótímabær. Á þeirri stundu gat það
ekki einu sinni hvarflað að mér, að
ég ætti eftir að setjast niður á ný
áður en langt um liði til að rita
minningargrein um hana Ólöfu,
sem ekki var nema rétt um þrítugt
og manni fannst framtíðin brosa
við.
Eg hef minnst á samviskusemi
hennar, nákvæmni og viðkvæmar
tilfinningar, en hún átti lika auð-
velt með að slá á létta strengi.
Feimin var hún, en þegar hún var
í essinu sínu gat hún verið hrókur
alls fagnaðar og smitað alla
viðstadda af lífsgleðinni, sem
ólgaði undir niðri.
Það var um líkt leyti, sem við
Ólöf kynntumst piltunum þeim,
sem við áttum eftir að giftast.
Þegar veikindi ólafar fóru að gera
vort við sig var jafnt á komið í
barneignum okkar, við áttum hvor
um sig tvö heilbrigð börn, þau Jó-
hann Frímannsson áttu dreng og
telpu, sem nú eru fjögurra og nlu
ára gömul. Eg minnist þess er við
í fyrra ræddum um frekari barn-
eignir, að Ólöf tók þannig til orða,
að „Jói yrði ekkert betur settur
sem einstæður, þriggja barna fað-
ir“. Þessi orð Ólafar, sem hún lét
sér um munn fara svo ósköp blátt
áfram, snertu mig afar illa. Ég
vildi ekki trúa þvi, að veikindi
hennar ættu eftir að komast á svo
alvarlegt stig, að hún hyrfi skjótt
frá ástríkum eiginmanni, indæl-
um bráðfjörugum börnum og hlý-
legu heimili, sem þau áttu saman.
Slík örlög virtust líka hreint
óhugsandi á þeirri stundu er við
hjónin kvöddum ólöfu og Jóhann
eitt kvöldið I sumarbyrjun eftir
ánægjulega skemmtun í leikhúsi
með börnum okkar. Við höfðum
séð fjörugan söngleik og það var
létt yfir okkur. ólöf og Jóhann töl-
uðu með tilhlökkun um skemmti-
ferðalagið, sem þau voru að fara í
tveim dögum síðar til Hollands
með börnin. En sársaukinn var
skammt undan. Sjúkrabifreið beið
eftir ólöfu á flugvellinum er heim
kom og framundan voru þján-
ingarfullir mánuðir, sem loks tóku
enda níunda dag þessa mánaðar er
ólöf lést á Landakotsspítala.
Heimsóknirnar til ólafar í
sumar voru erfiðar. Það var sárt
að sjá hve sjúkdómur hennar
ágerðist stöðugt. En aldrei heyrði
ég ólöfu fara bitrum orðum um
hvernig komið væri og hvert
stefndi, þó henni væri orðið fylli-
lega ljóst, að bata væri ekki von.
Þá varð ég vör við ótrúlegan styrk,
sem hún átti til og mér verður
hugsað til er ég heyri fólk í kring-
um mig barma sér yfir minnstu
smámunum.
Ég vil votta móður ólafar,
systkinum og börnunum tveim
sem og öðrum aðstandendum
mína innilegustu samúð. Ólöf hef-
ur verið frá okkur tekin, en eftir
lifum við í minningunni um þessa
góðu, hjartahlýju stúlku.
Oddfríður Steindórsdóttir
Það er erfitt að sætta sig við þá
staðreynd að hún ólöf sé ekki
lengur meðal okkar, að við sjáum
henni ekki lengur bregða fyrir við
gluggann og að við getum ekki
lengur spjallað við hana, hún sem
alltaf var svo hughreystandi og
réttsýn.
Hvers vegna er svona ung kona í
blóma lífsins tekin frá ungum
yndislegum börnum og eigin-
manni? Við því finnst ekki svar,
það eru æðri máttarvöld sem
svara því.
Það var fyrir réttum þrettán ár-
um að ég var svo lánsöm að kynn-
ast Ólöfu er við hófum saman nám
við Fósturskóla íslands. Strax við
fyrstu kynni fann ég hversu traust
og ábyggileg persóna ólöf var og
brást hún því trausti aldrei.
Það var mér því mikil ánægja
að umgangast ólöfu á ný er hún
byrjaði með dóttur sína, Guðrúnu
Mörtu, fyrir tæpum þremur árum
á leikskólanum Hálsaborg.
Þar gekk um dyr okkar sönn
móðir, sem lét sig allt varða um
hagi barna sinna og að sjalfsögðu
var hún ávallt reiðubúin að leggja
sitt af mörkum.
Sýndi það sig best er ólöf tók
sæti I foreldraráði Hálsaborgar
síðastliðið haust. Starfaði hún af
miklum dugnaði og áhuga á mál-
um heimilisins, nánast til síðasta
dags.
Við starfsfólk Hálsaborgar
flytjum henni bestu þakkir. Jó-
hann, Andri Már og Guðrún
Marta, megi kjarkur hennar og
dugur vera ykkur styrkur í sorg
ykkar.
Sigrún Sigurðardóttir
Ólöf Stefánsdóttir fæddist 9.
desember 1951, en lést að morgni
9. október 1984.
Leiðir okkar Ólafar lágu fyrst
saman í Fósturskóla Sumargjafar
(síðar Fósturskóla íslands) haust-
ið 1971. Eftir hálfsmánaðar nám í
skólanum, fórum við Ólöf sem
nemar á dagvistarheimilið
Hamraborg í Reykjavík og vorum
þar allan veturinn. ólöf var á
þriggja ára deildinni, en ég á
fimm ára deildinni. Eg kom þarna
fákunnandi um barnauppeldi,
enda lítið fengist við slík störf.
Ólöf hafði meira reynslu á þessu
sviði, þar sem hún hafði dvalið
nokkurn tíma hjá systur sinni í
Noregi. Hún sá þar um þrjú börn
og heimilisstörf, meðan systir
hennar sinnti öðrum verkefnum
utan heimilis.
Minningin um ólöfu þennan
vetur okkar í Hamraborg er mér
vel ljós. Hún var róleg og dag-
farsprúð og hafði alveg sérstakt
lag á að fá börnin til að vera með
og gera hlutina án nokkurs fyrir-
gangs og aldrei sá ég ólöfu skipta
skapi, enda þótt sumir langir vetr-
ardagar gæfu svo sannarlega til-
efni til þess. Ég man að stundum
hugsaði ég til Ólafar og hvað hún
mundi gera, þegar ég átti í erfið-
leikum með einstaklega hressan
barnahóp, sem var á fimm ára
deildinni. Eftir þennan vetur vor-
um við báðar jafn hugsandi yfir
því starfi, sem við ætluðum að
taka að okkur í framtíðinni.
Leiðir okkar ólafar lágu saman
tvo næstu vetur á eftir, þá í bók-
námi í Fósturskóla Islands, sem
þá var til húsa við Tjörnina í
Reykjavík. Við bekkjarsysturnar
áttum þarna margar góðar stund-
ir í B-bekknum. Þótt okkur hafi
stundum virst erfitt að skilja
barnasálarfræðina, svo að maður
tali nú ekki um afbrigðilegu sálar-
fræðina, þá var samheldni mikil í
bekknum og okkur leið vel.
Ólöf var róleg, og mjög sam-
viskusöm og það var mikið öryggi
að hafa hana með í bekknum. Ef
ágreiningur var, þá var hún ráða-
góð og vildi leysa málin án leið-
inda. Í sumum kennslustundum
man ég að Ólöf var eitt spurn-
ingarmerki á svipinn, þegar við
hinar sýndum lítil svipbrigði. Það
var einmitt einn af hennar kostum
að þora að láta í ljósi, ef hún skildi
ekki það sem fram fór, meðan við
hinar þóttumst skilja en skildum
alls ekki neitt.
Ég man vel eftir því, að þegar ég
fór yfir bekkjarskrána síðasta vet-
urinn okkar í Fósturskólanum, að
Ólöf var eini nemandinn sem
mætti alltaf í skólann og alltaf á
réttum tíma. Þetta lýsir henni vel,
það var alltaf hægt að treysta
henni, hún gerði það sem hún tók
að sér og gerði allt svo vel.
Á þeim tíu árum sem liðin eru
síðan við lukum prófi frá FÍ hefur
Ólöf oftast starfað utan heimilis
bæði á deild og sem forstöðumað-
ur í forskóla. Það eru því mörg
börn sem hafa notið leiðsagnar
hennar.
Við erum margar sem höfum
unnið með ólöfu undanfarin ár og
hygg ég að við getum verið sam-
mála um hæfni hennar I þessu
starfi og erum henni mjög þakk-
látar fyrir samstarfið.
Við bekkjarsysturnar höfum
haldið tryggð hver við aðra síðan
við útskrifuðumst, og höfum hist
einu sinni í mánuði yfir vetrartím-
ann. Ólöf hefur mætt manna best
á þessi bekkjarkvöld og alltaf ver-
ið jafn gaman að hafa hana í
hópnum.
Það var mér mikið áfall fyrir
þrem árum þegar ég frétti að Ólöf
hefði þurft að fara í brjóstaað-
gerð. Þrátt fyrir kvalir og ýmis-
konar erfiðleika, sem slíkri aðgerð
fylgja, kom Ólöf áfram á bekkj-
arkvöldin og tók þátt I samræðum
eins og ekkert hefði í skorist.
Tveim árum síðar hitti ég hana
á förnum vegi og við tókum tal
saman. Þá sagðist hún vera búin
að fara í aðgerð með hitt brjóstið
og nú þyrfti hún að fara í sprautur
og svoleiðis, en að öðru leyti væri
allt gott að frétta. Eg man að þeg-
ar hún sagði mér þetta, svona
jákvæð og frískleg, fékk ég kulda-
hroll um mig alla og hugsaði með
þér: „Hvernig fer hún að því að
taka þessu svona vel.“ Svo rædd-
um við saman áfram um ýmislegt.
í maí sl. héldum við bekkjar-
systurnar uppá 10 ára afmæli
okkar sem fóstrur. ólöf var með
okkur þetta ánægjulega kvöld.
Hún var svo falleg og vel útlítandi,
hverjum gat dottið I hug að fimm
mánuðum seinna væri hún ekki á
meðal okkar. Þetta kvöld var ólöf
í fallegum kiól og hann fór henni
mjög vel. Ég man ég hugsaði:
„Mikið er hún Ólöf alltaf smekkleg
í klæðavali." Seinna þetta ágæta
kvöld, sagði hún við okkur Sól-
veigu: „Maður gleymir oft að
þakka fyrir þá heilsu sem maður
hefur, þegar ekkert bjátar á. En,
stelpur mínar, þó að eitthvað komi
uppá, þá verður maður bara að
lifa því og um að gera að njóta
þess að lifa meðan maður getur.“
Við Sólveig höfum sennilega verið
eitthvað vandræðalegar á svipinn,
að þessum orðum sögðum, því ólöf
bætti við: “Brosið bara, stelpur
mínar, og nú skemmtum við okkur
saman í allt kvöld.“
Þessi orð lýsa henni betur en
nokkuð annað og ég mun minnast
þeirra lengi.
Við bekkjarsysturnar erum
mjög þakklátar fyrir að hafa haft
Ólöfu með okkur í bekknum og í
öllu því sem við höfum gert saman
síðan.
Minningin um ólöfu Stefáns-
dóttur fóstru mun lengi vera með
okkur. Minningin um ólöfu, sem
alltaf var svo trygglynd, róleg,
snyrtileg, falleg og svo einstaklega
smekkleg, sem lýsti sér svo vel í
öllu því sem hún kom nærri. Húsið
hennar og allt innbú var svo vel
valið og fallegt að unun er á að
líta. Börnin og eiginmaðurinn
nutu góðs af alúð hennar og um-
hyggju, sem henni voru í blóð bor-
in.
Við bekkjarsysturnar biðjum
Guð að styrkja þig, Jói, og börnin
ykkar, Andra Má og Guðrúnu
Mörtu, á þessum erfiðu tfmum.
Foreldrum, systkinum, tengda-
fólki og öðrum vinum vottum við
okkar dýpstu samúð.
F.h. bekkjarsystra í
Fósturskóla fslands.
ATHYGLI skal vakin i því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast i í miðviku-
dagsblaði, að berast í síðasta lagi
fyrir hádegi i minudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
litni ekki ivarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
litna eru ekki birt i minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.
Minning:
Haraldur V. Olafs-
son forstjóri
Fæddur 3. júní 1901
Diinn 18. september 1984
Þann 18. september sl. andaðist
kunnur heiðursmaður hér í borg,
Haraldur V. ólafsson, forstjóri
Fálkans hf. um margra ára skeið,
83 ára að aldri. Undirritaður átti
því láni að fagna að starfa lengi
fyrir Fálkann undir stjórn Har-
alds og þá einnig með honum,
bæði við dagleg samskipti fyrir-
tækisins við aðila utan fyrirtækis-
ins hér heima og erlendis og að
sérstökum hugðarefnum Haralds
á sviði hljómplötuútgáfu og ann-
arra menningarmála.
Haraldur hafði í senn til að bera
stórbrotið viðhorf heimsborgar-
ans og einfalda einlægni almúga-
mannsins. Hugmyndir hans um
stuðning við íslensk tónskáld,
tónlistarmenn og rithöfunda sam-
rýmdust oft illa gallhörðum við-
skiptasjónarmiðum, sem einungis
taka mið af hagnaðarvoninni. Að
þessu leyti minnti Haraldur mann
á fræga velgerðarmenn lista-
manna frá fyrri tíð. Þar sem Har-
aldur var snjall kaupsýslumaður
og stjórnaði traustu fyrirtæki,
hafði hann aðstöðu til að koma
mörgum þessum hugsjónum sín-
um í framkvæmd. Þannig markaði
hann spor í samtíð sína og þá sér-
staklega í íslenska tónlistarsögu
með því að varðveita á hljómplöt-
um fyrir alla framtíð verk og
flutning íslenskra listamanna,
sem annars hefðu horfið með þeim
fyrir fullt og allt.
Samstarfsmenn Haralds munu
þó ekki síður varðveita minning-
una um hann vegna mikilla mann-
kosta hans. Hann hafði mikið
jafnaðargeð, var alltaf glaöur og
reifur og studdi alltaf við bakiö á
starfsfólki sínu ef eitthvað bjátaði
á. í raun mátti Haraldur aldrei
neitt aumt sjá svo að hann væri
ekki boðinn og búinn til að rétta
hjálparhönd í einhverri mynd. Var
reyndar ekki alveg laust við að
nokkrir utangarðsmenn gengju á
lagið og færðu hið meyra hjarta-
lag hans sér í nyt þar sem þeir
áttu oftast vísan stuðning frá hon-
um. Níska var honum afar óeigin-
leg. Örlæti var aðalsmerki skap-
gerðar hans og bar í senn vitni um
stórbrotið og einlægt hjartalag.
Það voru þessir eiginleikar sem
fyrst og fremst skópu vinsældir
Haralds hjá svo mörgum. Hann
átti marga vini og enga óvini. öllu
starfsfólki Fálkans var hlýtt til
hans. Út í frá naut hann virðingar,
sem náði langt út fyrir landstein-
ana. Undirritaður átti þess kost að
vera með Haraldi nokkrum sinn-
um á meðal merkra manna erlend-
is og fann fljótt hversu virðing
þeirra fyrir Haraldi og aðdáun á
mannkostum hans átti sér djúpar
rætur.
Haraldur naut mikils fjöl-
skylduláns, að minnsta kosti eftir
að undirritaður kynntist honum.
Var honum líka alltaf ákaflega
annt um heill fjölskyldu sinnar.
Þar var líka traustið gagnkvæmt.
Fyrir störf sín að menningar-
málum og einnig á sviði viðskipta
var Haraldur heiðraður á ýmsan
hátt. Hann var heiðursfélagi í
deild íslendingafélagsins i Winni-
peg (1968), heiðursfélagi Karla-
kórsins Vísis (1969), heiðursfélagi
Lúðrasveitarinnar Svans (1969) og
hlaut heiðursmerki (silfurplötu)
frá hljómplötufyrirtækinu breska,
EMI (1967) fyrir störf við útgáfu
íslenskrar tónlistar og talaðs máls
á hljómplötum og kynningu á ís-
lenskri tónlist erlendis. Samband
flytjenda og hljómplötuframleið-
enda stofnaði síðan sjóð sem það
kenndi við Harald, þ.e. „Menning-
arsjóður Haralds V. ólafssonar".
Ef til vill þótti Haraldi samt
vænst um riddarakross Hinnar ís-
lensku fálkaorðu, sem honum var
veittur í viðurkenningarskyni
fyrir störf hans að menningarmál-
um og fyrir kaupsýslustörf al-
mennt.
Ég vil votta eftirlifandi eigin-
konu Haralds, Þóru Finnbogadótt-
ur, og fjölskyldu hans allri samúð
mína. Genginn er veginn allan
góður og gegn maður. Þegar ég
flyt honum þessar fátæklegu
hinstu kveðjur veit ég að ég tala
fyrir munn alls starfsfólks Fálk-
ans.
Sölvi Eysteinsson