Morgunblaðið - 19.12.1984, Síða 41

40
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 1984
MORGUNBLADIÐ, MIDVIKUDAGUR 19. DESEMBER 1984
41

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fróttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 330 kr. á mánuöi innanlands. i lausasölu 25 kr. eintakiö.
Útbod
vegaframkvæmda
Fyrir tíu árum setti Alþingi
lög um útboð verka sem
meginreglu um opinberar
framkvæmdir. Þetta verklag,
sem sjálfsagt verður að teljast
til að nýta fjármuni betur, hef-
ur smám saman verið að vinna
á hjá ríkisstofnunum, þótt of
margir framkvæmdaaðilar í
ríkisbúskapnum haldi sig enn
við gamla heygarðshornið.
Matthías Bjarnason, sam-
gönguráðherra, segir í viðtali
við Morgunblaðið sl. laugar-
dag, að þrátt fyrir hlutfalls-
lega minna fjármagn til vega-
gerðar á þessu ári og fækkun
starfsmanna Vegagerðarinnar
hafi meira unnizt í lagningu
bundins slitlags á vegi nú en
nokkru sinni fyrr. Ástæða
þessa væri fyrst og fremst
aukin útboð vegaframkvæmda
og hagræðing.
í árslok 1979 var komið slit-
lag á 273 km vega hér á landi
en nú á 918 km Þar af var lagt
slitlag á 163 km. í ár. Með
hliðsjón af efnahagsþrenging-
um, sem við hefur verið að
etja, hefur vel miðað í þessum
málaflokki. Varanleg vegagerð
er og arðbær fjárfesting, sem
skilar sér undrafljótt aftur í
minna vegaviðhaldi, betri með-
ferð ökutækja, lengri endingu
þeirra og minni benzíneyðslu.
Kostir útboða eru margir. í
fyrsta lagi fá skattborgarar
meiri verðmæti fyrir minni
fjármuni, eins og útboð Vega-
gerðarinnar sýna bezt, en
verktilboð munu að meðaltali
hafa verið um 70% af áætluð-
um kostnaði. í annan stað geta
verktakar dreift verkálagi og
vélanýtingu betur á árið í heild
með tilboðum í vegagerð. í
þriðja lagi ýtir samkeppni, á
þessu sviði sem öðrum, undir
tækniþróun og framvindu, sem
kemur öllum til góða þegar
upp er staðið.
Spurning er hvort ekki megi
einnig bjóða út vetrarþjón-
ustu, eins og snjóruðning,
a.m.k. sums staðar á landinu.
Sveitarfélög, eða aðilar á
þeirra vegum, gætu t.d. tekið
að sér snjómokstur á tiltekn-
um leiðum fyrir umsamið verð.
Þannig færist ákvörðunarvald,
hvenær vegur er ruddur, til
heimaaðila, sem gjörþekkja
aðstæður og þarfir, og fjár-
munir nýtast betur en ella.
Vegagerð ríkisins hefur
áunnið sér traust sem vel rekin
ríkisstofnun, þó alltaf megi
betur gera, þar sem annars
staðar. Aukin útboð Vegagerð-
arinnar eru hluti af hagræð-
ingu, sem gefið hefur góða
raun. Aðrar ríkisstofnanir
mættu færa sér þessa reynslu
betur i nyt.
Vegakerfið, sem tengir sam-
an byggðir og landshluta,
skiptir okkar stærra máli en
menn gera sér í fljótu bragði
grein fyrir. í fyrsta lagi at-
vinnulega vegna flutnings hrá-
efna á vinnslustað og nauð-
synja á markað. í annan stað
félagslega vegna margvíslegra
samskipta fólks. í þriðja lagi
þjónar vegakerfið víða
fræðslukerfi okkar vegna
flutninga nema milli heimila
og skóla. Vegirnir eru „æða-
kerfi“ samfélagsins og því ber
að fagna, að þar hefur verið
haldið vel á málum, þrátt fyrir
efnahagslegar þrengingar.
Borgin sigrar
Félagsdómur hefur nú sýkn-
að Reykjavíkurborg í máli
sem BSRB höfðaði fyrir hönd
Starfsmannafélags borgarinn-
ar til að fá úr því skorið hvort
borgaryfirvöldum hefði borið
að greiða þeim laun fyrirfram,
sem boðað höfðu verkfall 4.
október síðastliðinn. Niður-
staða fjögurra af fimm dómur-
um í Félagsdómi var sú, að
borgaryfirvöld hefðu farið rétt
að, þegar þau ákváðu að greiða
verkfallsmönnum ekki laun.
Þessi niðurstaða Félags-
dóms er í samræmi við álit
þeirra lögfræðinga sem
Reykjavíkurborg studdist við
þegar ákvörðun um þetta efni
var tekin. BSRB taldi hins veg-
ar hér um skýlaust lógbrot að
ræða. Þeirri skoðun hefur nú
verið hnekkt.
Ákvörðun ríkis og borgar að
greiða verkfallsmönnum ekki
laun fyrirfram hleypti hita í
opinbera starfsmenn áður en
sjálft verkfallið hófst. Út-
varpsstarfsmenn notuðu hana
meðal annars sem átyllu fyrir
: útgöngu sinni og lokun ríkis-
- fjölroiðlanna 1. október. Eftir
; úrskurð Félagsdóms geta
: menn ekki lengur sagt, að
* stjórnendur ríkis og borgar
• hafi staðið rangt að málum.
i Því ber að fagna að þessu
máli var skotið til dómstóla.
Eftir réttam leiðum hefur
fengizt niðurstaða í viðkvæmu
máli. Með sama hætti þarf að
leiða fleiri vafaatriði sem upp
komu vegna verkfallsins til
lykta. |
Kemur skin eftir skúr
í efnahagsmálum
eftir Jóhannes Nordal
Snögg veðrabrigði hafa orðið í
efnahagsmálum á siðasta fjórð-
ungi þessa árs. Eftir að samið
hafði verið almennt um nálægt
24% launahækkanir, sem að mest-
um hluta koma fram á fyrstu
þremur mánuðum samningstím-
ans, hefur gengi krónunnar lækk-
að og alda verðhækkana gengið yf-
ir hagkerfið. Áður en þessi röskun
varð, hafði ótrúlegur árangur
náðst í þeirri viðleitni að koma á
stöðugra verðlagi eftir óðaverð-
bólgu þá, sem geisaði á fyrri hluta
árs 1983. Til dæmis má nefna, að á
tólf mánuðum frá 1. nóvember
1983 til jafnlengdar á þessu ári,
hækkaði lánskjaravísitalan aðeins
um 14,3%, og hafa verðbreytingar
ekki orðið svo litlar á jafnlöngu
tímabili síðastliðin tólf ár. Nú er
hins vegar óumflýjanlegt, að
árshraði verðbólgunnar u.þ.b. þre-
faldist um þriggja mánaða skeið,
en eftir það ætti hann að ganga
aftur niður, ef ekki kemur eitt-
hvað nýtt til.
Ólíklegt má telja, að nokkur geti
verið ánægður með þá þróun, sem
hér hefur orðið. Þrátt fyrir hækk-
un peningalauna munu rauntekjur
alls þorra fólks lítið sem ekkert
hækka, og eftir verulega gengis-
breytingu mun reikningsleg af-
koma útflutningsatvinnuveganna
verða sízt betri en áður var.
Árangurinn hefur því eingöngu
orðið ný verðbólgualda, sem þegar
hefur haft veruleg vandamál í för
með sér. Röskun hefur orðið í
þróun erlendra viðskipta með
auknu gjaldeyrisútstreymi, sem
langan tíma tekur að vinna upp að
nýju. Ný óvissa hefur skapazt í
rekstri fyrirtækja, sem áður voru
farin að njóta góðs af minni verð-
bólgu og betri skilyrðum til
rekstrar og uppbyggingar. Pen-
ingar hafa streymt úr bankakerf-
inu vegna nýs verðbólguótta og
lausafjárstaða bankanna versnað
að mun. Öll vandamál verðbólgu-
þjóðfélagsins, sem íslendingar
þekkja svo vel af dýrkeyptri
reynslu, virðast því vera að vakna
upp að nýju.
En þurfti þá svona að fara? Var
ekki reynslan af yfir 100% verð-
bólgu nægileg til þess að hvetja
menn til að leita annarra leiða í
kjarasamningum en stórfelldra
launahækkana, er þegar rynnu út
í verðlagið og stefna þannig í
hættu þeim mikilvæga árangri til
hjöðnunar verðbólgu, sem náðst
hafði? Var nokkuð í fyrri reynslu,
sem gat sannfært nokkurn hugs-
andi mann um það, að skilyrði
væru til stórfelldrar hækkunar
rauntekna á tímum alvarlegs
viðskiptahalla og samdráttar í
undirstöðugreinum þjóðarbúsins?
Og síðast en ekki sízt má spyrja,
hvort stjórnvöld hafi í rauninni
átt nokkurra annarra kosta völ,
t.d. í gengismálum, en að leiðrétta
gengið til samræmis við hækkun
iennlends launakostnaðar. Allt
eru þetta áleitnar og erfiðar
spurningar, sem þó er skylt að
varpa fram og leita svara við, eins
og nú er komið málum.
II
Árangur tiltekinna aðgerða í
efnahagsmálum fer bæði eftir
framkvæmd þeirra og ytri skilyrð-
um. Á þetta ekki sízt við um
launahækkanir. Hvort afleiðing
þeirra verður hækkun rauntekna,
vaxandi verðbólga, versnandi við-
skiptajöfnuður eða aukið atvinnu-
leysi, fer bæði eftir framleiðslu-
skilyrðum þjóðarbúsins og efna-
hagsstefnunni á öðrum sviðum. Á
undanförnum þremur árum hefur
þjóðarframleiðsla hér á landi ver-
ið að dragast saman af völdum
erfiðra ytri skilyrða, og við þann
tekjusamdrátt hefur bætzt vax-
andi byrði skulda vegna viðskipta-
halla fyrri ára. Við þessum vanda
hefur m.a. verið brugðizt með að-
gerðum, sem leitt hafa til veru-
legrar lækkunar rauntekna og
samsvarandi lækkunar raungeng-
is krónunnar í þeim tilgangi að
bæta samkeppnisaðstöðu atvinnu-
veganna og draga úr viðskipta-
halla. Við slíkar aðstæður liggur
ljóst fyrir, að almenn launahækk-
un hlýtur að öllu óbreyttu að
koma fram í samsvarandi hækkun
almenns verðlags. Til þess að sú
verði ekki niðurstaðan, þarf
eitthvað nýtt að koma til, er
tryggi tilflutning raunverulegra
verðmæta til launþega. Nefna má
tvö mikilvægustu dæmin um að-
gerðir, er haft gætu slík áhrif og
þannig tryggt raunverulegar
kjarabætur þrátt fyrir stöðnun
eða samdrátt í þjóðarframleiðslu.
í fyrsta lagi geta tilteknir hópar
launþega fengið kjarabætur á
kostnað annarra, ef samið er um
mismunandi háar launahækkanir,
t.d. í því skyni að draga úr launa-
mismun milli starfshópa. Reynsl-
an hefur þó sýnt, að erfitt er í
reynd að koma fram breytingum á
launahlutföllum, ekki sízt vegna
þess, að hinir launahærri hafa
oftast sterkari markaðsstöðu,
þannig að hætt er við að launa-
skrið jafni fljótlega metin að nýju.
Reynslan bæði hér á landi og er-
lendis bendir eindregið til þess, að
mjög erfitt sé að ná fram veru-
legri breytingu á .tekjuskiptingu á
vettvangi kjarasamninga, heldur
þurfi hér til að koma tekjujafn-
andi aðgerðir af hálfu ríkisins.
Einkum koma þá til greina að-
gerðir í skattamálum, er dreifi
skattbyrðinni launahópum í hag,
og margvísleg félagsleg þjónusta
og bætur, er miði að því að jafna
aðstöðumun þjóðfélagshópa.
Ástæða er til að ætla, að stökk-
breytingar í launum, er hafa í för
með sér öra verðbólgu, séu sízt af
öllu til þess fallnar að jafna tekju-
mun og aðstöðu í þjóðfélaginu,
m.a. vegna þeirra erfiðleika, sem
fylgja þeim venjulega í opinberum
rekstri. Einnig er ljóst að hinir
efnameiri hafa yfirleitt mun betri
aðstöðu til að hagnast á verð-
bólguþróun en almennir launþeg-
ar. Hægfara launabreytingar
samhliða tekjujöfnunaraðgerðum
af hálfu ríkisvaldsins hafa því að
jafnaði reynzt láglaunahópum
farsælasta leiðin til kjarabóta.
í öðru lagi er með efnahagslegu
aðhaldi unnt að draga verulega úr
svigrúmi fyrirtækja til þess að
velta þeim kostnaðarhækkunum,
sem af launabreytingum leiðir, út
í verðlagið að nýju. Aðhaldsað-
gerðir í þessu skyni geta verið með
ýmsum hætti, svo sem hækkun
vaxta og takmörkun á framboði
lánsfjár, skattahækkanir og aukið
aðhald í ríkisfjármálum eða að-
haldssöm gengisstefna. Öllum er
þeim þó sameiginlegt það megin-
atriði, að þær knýja atvinnurekst-
urinn til þess að taka á sig veru-
legan hluta launahækkananna og
Jóhannes Nordal
draga þannig bæði úr ágóða þeirra
og greiðslugetu. Við allar venju-
legar aðstæður hlýtur því aðhald
af þessu tagi að hafa í för með sér
minnkun á umsvifum fyrirtækja
og samdrátt bæði í framleiðslu og
fjárfestingu. Afleiðingin verður
því m.a. samdráttur í atvinnu, sem
kemur niður á þeim launþegum,
sem hafa minnsta framleiðni og
vinna við þau fyrirtæki, sem eru
fjárhagslega veikburða. Það, sem
hér er um að ræða, er einfaldlega
það, að beint samband er á milli
rauntekna og atvinnustigs. Með
því að beita strangara aðhaldi í
fjármálum og peningamálum í því
skyni að draga úr verðhækkunum
og tryggja þannig hærri rauntekj-
ur, dregur um leið úr eftirspurn
eftir vinnuafli og atvinna minnk-
ar.
íslenzk stjórnvöld hafa um ára-
tugaskeið sett markmiðið um fulla
atvinnu flestum öðrum ofar. Þau
hafa því venjulega frekar tekið
þann kostinn að gefa fyrirtækjum
svigrúm til að hleypa kostnaðar-
hækkunum út í verðlagið en að
hætta á atvinnuleysi. Hér er ótví-
rætt um að ræða eina meginorsök
mikillar verðbðólgutilhneigingar
hér á landi í samanburði við önnur
þróuð ríki, þar sem afleiðingin
hefur orðið sú, að atvinnuleysi er
þar mun meira en hér á landi,
verðbólga minni, en rauntekjur
launafólks hlutfallslega hærri.
Mikilvægt er, að mönnum sé þetta
samhengi sem Ijósast, þegar
kjarasamningar eru gerðir, þar
sem skilyrðið fyrir því að sameina
til lengdar hátt atvinnustig og
hóflega verðbólgu felst ekki sízt í
því, að launabreytingum sé stillt í
hóf. Stökkbreytingar í launum eru
að þessu leyti hættulegastar, þar
sem þær auk beinna verðlags-
áhrifa grafa undan trausti manna
og valda verðbólguótta, sem gerir
allt aðhald og skipulega stjórn
efnahagsmála stórum erfiðari en
ella.
III
í þessu samhengi öllu liggur
einnig skýringin á því, hvers
vegna það var nær óhugsandi, að
unnt væri að komast hjá verulegri
gengisbreytingu þegar í kjölfar
nýgerðra launasamninga. Öllum,
sem nokkurt skynbragð bera á at-
vinnurekstur, hlýtur að vera ljóst,
að 20—25% hækkun launakostn-
aðar er langt umfram greiðslugetu
svo að segja allra fyrirtækja.
Nokkur hluti atvinnurekstrarins,
einkum þjónustugreinar, á að vísu
kost á því að hækka verðlag sitt
án verulegra áhrifa á samkeppn-
isstöðu sína. Sama gildir hins veg-
ar ekki um hina miklu útflutn-
ingsframleiðslu þjóðarinnar né
stóran hluta iðnaðarins, sem á í
beinni samkeppni við innfluttar
vörur.
Fyrir sjávarútveginn, sem átt
hefur við stórfellda rekstrarerfið-
leika að etja að undanförnu, hefði
allur dráttur á leiðréttingu vegna
launahækkananna haft í för með
sér hallarekstur, sem fljótlega
hefði leitt til stöðvunar fjöl-
margra fyrirtækja. Fyrir iðnað-
inn, sem framleiðir fyrir innlend-
an markað, hefðu áhrifin bæði
komið fram í 'verri afkomu og
minnkandi framleiðslu, þar sem
óhjákvæmilegar hækkanir á inn-
lendum vörum hefðu Ieitt til
minnkandi sölu vegna samkeppni
frá erlendum fyrirtækjum, eink-
um frá Evrópulöndum, þar sem
gengi hefur verið óvenjulega lágt
á þessu ári. Hvort tveggja hefði
því leitt til atvinnubrests.
Hefði sú ákvörðun engu að síður
verið tekin að láta reyna á þolrif
atvinnuveganna í kölfar launa-
hækkananna í stað þess að breyta
gengisskráningunni, hefði það
ekki aðeins haft alvarleg áhrif á
atvinnuástand, heldur einnig
stefnt viðskiptajöfnuðinum og
stöðu þjóðarbúsins út á við í
stórkostlega hættu. Vegna þess
hve stórfelld launahækkunin var,
hafði hún í för með sér vaxandi
ótta bæði við aukna verðbólgu og
gengislækkun, enda jókst inn-
flutningur og gjaldeyrisútstreym-
ið þegar í kjölfar samninganna og
var fljótlega ljóst, að sú þróun
yrði ekki stöðvuð fyrr en raunh-
æfu gengi væri komið á að nýju,
sem nægði til þess að eyða óvissu
og skapa að nýju skilyrði eðlilegra
gjaldeyrisviðskipta. Margföld
reynsla er fyrir því, að stökkbreyt-
ingar i launamálum hafa að þessu
leyti miklu meiri áhrif til truflun-
ar en hægfara breytingar, og þess
vegna er ennþá erfiðara að koma í
veg fyrir, að þær leiði strax til
gengisbreytinga.
IV
Þótt skylt sé að horfast í augu
við það, að sú verðbólgualda, sem
nú gengur yfir, sé alvarlegt áfall
fyrir þá viðleitni að koma á stöð-
ugleika í verðlagsþróun hér á
landi, er hitt þó mikilvægara að
draga gagnlega lærdóma af þess-
ari reynslu, svo að betur megi til
takast í framtíðinni. Tvennt vekur
vonir um það, að aftur megi kom-
ast á braut lækkandi verðbólgu á
næsta ári. Annars vegar er það,
hve fljótt mun draga úr verð-
bólguhraðanum, þegar kemur
fram á vorið, svo að enn á að gef-
ast tækifæri til þess í næstu
kjarasamningum að ganga út frá
hóflegri verðlagsþróun sem meg-
ingrundvelli launastefnunnar.
Ilins vegar kom margt það fram í
viðræðum aðila, áður en launa-
samningarnir voru gerðir, en
einnig eftir á, sem bendir til meiri
skilnings en oft áður á nauðsyn
þess, að leitað verði annarra og
betri leiða til þess að tryggja hag
launþega og afkomu þjóðarbúsins
en þær, sem vaidar hafa verið að
þessu sinni.
Ekki eru tök á því að ræða að
neinu gagni á þessum vettvangi
þau viðfangsefni. sem hér bíða úr-
lausnar, en þó er ástæða til að
benda á tvö mikilvæg atriði.
í fyrsta lagi verður að hafa þá
staðreynd í huga, að ekki er svig-
rúm til almennrar aukningar
rauntekna, á meðan þóðarfram-
leiðslan eykst ekki og halli er á
viðskiptajöfnuði. Kjaramálin
hljóta því við þessar aðstæður að
snúast fyrst og fremst um tekju-
skiptinguna í þjóðfélaginu og
hlutföllin á milli fjárfestingar og
neyzlu. Leiðin til þess að ná fram
breytingum í þessum efnum er
hins vegar ekki fólgin í því að
knýja fram háar launahækkanir,
heldur verður það fyrst og fremst
að gerast fyrir tilstuðlan ríkis-
valdsins, svo sem með skatta-
breytingum, breytingum félags-
legra útgjalda og ráðstöfun fjár til
fjárfestingar og samneyzlu.
f öðru lagi má sízt á tímum
efnahagslegra þrenginga missa
sjónar af því, að aðeins með auk--
inni framleiðslu og verðmæta-
sköpun er hægt að skapa að nýju
skilyrði almennt batnandi lífs-
kjara. Stöðugleiki í verðlagi er tví-
mælalaust ein mikilvægasta for-
senda þess, að atvinnurekstur hér
á landi komist úr þeim vanda, sem
að hefur steðjað nú um skeið. Það
eru því sameiginlegir hagsmunir
allra aðila vinnumarkaðarins, að
sú verðbólgualda, sem nú gengur
yfir, hnigi sem fyrst, og aftur
verði komizt á sléttari sjó.
Dr. Jóhannes Nordal scólahanka-
stjóri ritaði þessa grein sem
torystugrein í 3. hetti Fjármálatíð-
inda 1984.
Gonguleiðin:
Goðaland — Skógar
eftir Þórð Tómasson
Sunnudagurinn 12. ágúst þessa
árs er okkur hér í Skógum og
mörgum öðrum enn í fersku
minni. Regnið streymdi úr skýjum
og ár urðu að fljótum. Ung skosk
stúlka hljóp í örvæntingu fram
Skógaheiði og kom í mikilli angist
inn á Hótel Eddu í vinahendur.
Hún var nýsloppin frá dauðans
dyrum inni í Skógaá rétt fyrir
kraftaverk, en unnusti hennar,
ungur Englendingur, hvarf í ólg-
andi vatnsflauminn. Tugir félaga
úr fjórum björgunarsveitum leit-
uðu með Skógaá næstu þrjá daga
undir forystu Baldvins Sigurðs-
sonar í Eyvindarhólum, formanns
Flugbjörgunarsveitar Austur-
Eyjafjalla. Einskis var látið
ófreistað til að finna herfang ár-
innar, jafnvel kafari frá Björgun-
arsveitinni Víkverja frá Vík í
Mýrdal kannaði hylji ofan eftir
Skógaá. Leit var haldið áfram
reglulega fram á haust og loks 6.
október fundu Baldvin og félagar
hans lík hins látna í Skógaá
skammt neðan við slysstaðinn.
Huggun í harmi og öllum var
rórra, þarna varð engu framar um
þokað.
Furðu margir göngumenn, inn-
lendir og útlendir, eiga ferðir um
fjallveginn milli Ytri-Skóga og
Goðalands sumarlangt, jafnvel að
vetri. Önnur meginkvísl Skógaár
var oft mikill farartálmi á leiðinni
og sá skuggi grúfði yfir að hún
yrði fyrr eða síðar að slysi fram-
andi fólki vanbúnu til göngu og
ókunnu strangri ánni í meiri eða
minni vexti.
F’lugbjörgunarsveit Austur-
Eyjafjalla hefur um mörg ár undir
forystu Baldvins í Eyvindarhólum
unnið að því að búa feröafólki á
fjallleiðinni öryggi. Hún reisti
myndarlegt sæluhús inni í Land-
norðurstungum, suður frá Fimm-
vörðuhálsi, sumarið 1974. Þar eru
svefnstæði og dýnur fyrir 30
ferðamenn. Skálinn leysti af
hólmi löngu ónothæfan skála Guð-
mundar Einarssonar frá Miðdal
og Fjallamanna hans uppi á
Ljósmynd/Ásbjðrn Öskarsson.
Nýja göngubrúin á Skógaá. Hún verður kennd til unga mannsins Nicolas
Mason, sem þarna lét lífið 12. ágúst þessa árs. Spjald með nafni hans og
minningu verður sett þarna upp.
Fimmvörðuhálsi. Ýmsir hafa
gerst til þess að nefna nýja skál-
ann Baldvinsskála og er vel til
fallið. Ruddur vegur liggur inn að
skálanum heiman frá Skógum og
fyrir mörgum árum var öll leiðin
stikuð norður á Goðaland.
Nú í vor ákvað Flugbjörgun-
arsveitin byggingu göngubrúar á
Skógaá rétt við vaðið á gönguleíð-
inni, efniskaup voru hafin og
flutningur á brúarefni byrjaður en
þarna varð dauðinn skjótari í för-
um.
Slysið 12. ágúst átti þátt í að
Flugbjörgunarsveitin fékk góðan
stuðning til að hraða knýjandi
verkefni. Vegagerð ríkisins
greiddi brúarefnið og Ferðamála-
ráð veitti fjárstyrk. Fjölskylda
Englendingsins unga óskaði eftir
að styðja starf björgunarsveitar-
innar. Nú í haust byggðu félagar
hennar göngubrúna á Skógaá.
Brúarstæðið er um 60 m neðan við
vaðið á ánni og sést brúin vel báð-
um megin frá vaðinu. Hún er 11 m
á lengd, borin uppi af þremur öfl-
ugum máttarviðum. Breidd er
rúmur 1 m. Brúargólfið sjálft ligg-
ur á traustum þverbitum. Handrið
er til beggja hliða. Um 3—4 m eru
niður að vatnsborði árinnar.
Vonandi stenst brúin vel vetr-
arríkið inni í heiðinni og öryggið
sem hún veitir er ómetanlegt því
áfram mun göngufólk leggja leið
sína milli Goðalands og Skóga
hvað sem líður hættum og slysum.
Nýja brúin verður kennt til
unga mannsins Nicolas Mason
sem þarna lét lífið, spjald með
nafni hans og minningu verður
sett þarna upp. Trúaðir menn á
miðöldum íslenskrar kristni hefðu
án efa reist kross á staðnum til
fyrirbænar á förnum vegi.
Nú hafa nýjar leiðarstikur með
endurskinsmerkjum verið reistar
inn eftir Skógaheiði, inn að sælu-
húsi Flugbjörgunarsveitarinnar
og áfram verður haldið með verkið
næsta ár frá sæluhúsinu allt norð-
ur að Morinsheiði á Goðalandi.
Ætti þá öllu að vera sæmilega
borgið með að fólk fari ekki afvega
á þessari leið sem nú má kalla
þjóðleið, fögur þegar vel viðrar en
viðsjál í vondum veðrum.
Flugbjörgunarsveit Austur-
Eyjafjalla heldur hér uppi merkri
og þakkarverðri öryggisþjónustu
fyrir ferðamenn nútíðar og fram-
tíðar og heiður sé öllum sem
styrkja hana í starfi.
Imrður Tómasson er satnrörður í
Byggðasafninu í Skógum.
Lætur af störfum sem
framkvstj. útvarpsins
GUÐMUNDUR Jónsson söngvari
lætur af störfum sem framkvæmda-
stjóri útvarps 1. febrúar nk. en hann
hefur gegnt því starfi frá árinu 1966.
Guðmundur hefur starfað hjá
útvarpinu í rúm 30 ár, fyrst sem
fuíltrúi í Tónlistardeild og síðar
sem framkvæmdastjóri. Sagði
Guðmundur í samtali við Morgun-
blaðið að hann myndi hafa í nógu
að snúast þó að hann léti af störf-
um hjá útvarpinu. „Ég ætla að
helga mig tónlistinni enn meira en
áður,“ sagði hann. „Ég mun kenna
áfram við Tónlistarskólann í
Reykjavík eins og ég hef gert
lengi. Þá hef ég daginn fyrir mig
og þarf ekki að nota kvöldin til að
kenna eins og ég hef þurft hingað
til.“
Guðmundur Jónsson
Hávaöatakmörk á flugvöllum í New York:
Undanþágubeiðni Flugleiða
afgreidd í þessari viku
AFSTADA flugvallastjórnar New
York til undanþágubeiðni Flugleiða
frá hávaðatakmörkunum á flugvöllum
vestra eftir 1. janúar sl„ verður vænt-
anlega Ijós fyrir vikulokin, að því er
Jamcs Muldoon, talsmaður New York
& New Jersey l’ort Authority, sagði í
samtali við Mbl.
„Formleg ákvörðun hefur ekki
verið tekin en það verður gert á
næstu dögum,“ sagði Muldoon. „Af
hálfu Flugleiða var málið flutt fyrif
stjórnarnefnd okkar sl. fimmtudag
og sömuleiðis af hálfu tveggja íbúa-
samtaka, sem leggjast eindregið
gegn undanþágunni."
Hann sagði að bandaríska utan-
ríkisráðuneytið í Washington DC
hefði haft samband við stofnun sína
og mælt með undanþágu til Flug-
leiða.