Morgunblaðið - 20.03.1985, Page 44

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1985
44__________
In memoriam:
Þórður Þórðarson
lœknir
Fæddur 6. nóvember 1904
Dáinn 10. mars 1985
Sunnudaginn 10. mars 1985 lést
Þórður Þórðarson læknir eftir
stutta legu.
Þórður var fæddur 6. nóvember
1904. Ekki kann ég að rekja ættir
hans og uppruna en faðir hans
drukknaði í róðri áður en hann
fæddist. Hann tók stúdentspróf
1923 og lauk prófi frá læknadeild
Háskóla íslands 1929. Næstu árin
stundaði hann framhaldsnám
bæði hér á landi og í Þýskalandi
en sérfræðiviðurkenningu í lyf-
lækningum hlaut hann 1942. Frá
árinu 1943 starfaði hann við lyf-
læknisdeild Landakotsspítala þar
til hann lét af störfum fyrir aldurs
sakir 1974. Yfirlæknir deildarinn-
ar var hann í 20 ár. Jafnframt
störfum við spítalann stundaði
Þórður heimilislæknisstörf á stofu
sinni og hélt þeim störfum raunar
áfram allt fram á síðasta ár. Jafn-
framt var hann um langt skeið
trúnaðarlæknir Landsbanka ís-
lands.
Þórður tók á sínum yngri árum
mikinn þátt í félagsstörfum lækna
og var um skeið formaður Lækna-
félags Reykjavíkur og var gerður
heiðursfélagi þess á síðastliðnu
ári. Á starfsferli sínum fór Þórður
margar námsferðir til Þýska-
lands, Bretlands og Bandaríkj-
anna.
Starfsævi Þórðar sem læknis
spannar þannig hvorki meira né
minna en 55 ár. Á Landakoti
starfaði hann í meira en 30 ár. Á
þessum árum hafa orðið meiri
framfarir í læknisfræði en á
nokkru öðru tímabili í sögu
mannkyns. íslendingar hafa að
sjálfsögðu notið góðs af þeim
framförum. Berklaveiki, sulla-
veiki, holdsveiki, lömunarveiki
hafa svo til horfið. Meðalævin hef-
ur lengst og nýir sjúkdómar
tengdir velmegun og hagsæld tek-
ið við. Þórður var alla tíð með á
nótunum, las mikið og fór náms-
ferðir allt fram á síðustu ár. Síð-
ustu ferðirnar fór hann til Chic-
ago fyrir örfáum árum. Þeir sem
þekkja til slíkra námsferða, þar
sem fundahöld og fyrirlestrar
standa frá morgni til kvölds, vita
hversu erfiðar slíkar ferðir geta
verið. Það hef ég fyrir satt, að eng-
inn hafi verið þaulsætnari en
t
Útför eiginmanns mins og fööur okkar,
SIGURDAR ÓLAFSSONAR,
skólaatjóra,
Sandgarói,
veröur gerö frá Fossvogskapellu föstudaginn 22. mars kl. 10.30.
Blóm og kransar eru afþakkaöir, en þeim sem vildu minnast hans
er bent á liknarstofnanir.
Guörún Hansen,
Ólafur G. Sigurðsson,
Skúli A. Sigurósson,
Ragnheiöur Siguróardóttir,
Ingi H. Sigurósson.
t
Þökkum innilega auösýnda samúö viö andlát og útför
GUORÚNAR C. JENSEN,
Langholtsvegi 105.
Aóalheióur Ármann, Árni Bjarnason,
Kristín Árnadóttir, Stefán Melsted,
Ágúst Árnason, Ingibjörg D. Kristjánsdóttir.
t
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og vináttu viö fráfall eigin-
manns mins, fööur, tengdafööur og afa,
ARNGRÍMS JÓHANNS INGIMUND ARSONAR,
Odda.
Sérstakar þakkir til þeirra sem aöstoöuöu okkur á einn eöa annan
hátt.
Erna Arngrlmsdóttir,
Jón Arngrlmsson,
Jóhann B. Arngrimsson,
Ingimundur Arngrfmsson,
Guójón H. Arngrimsson,
Helga L. Arngrfmsdóttír,
Þórdls Loftsdóttir,
og barnabörn.
Baldur Sigurósson,
fna Gestsdóttir,
Sólveig Halldórsdóttir,
Þorbjörg Haraldsdóttir,
Signý Hermannsdóttir,
Haraldur Ingólfsson
Lokað
verður eftir hádegi í dag vegna útfarar
GUÐNÝJAR JÓNSDÓTTUR.
Tilraunastöð Háskólans.
Keldum.
Skrifstofur okkar veröa lokaðar fyrir hádegi i dag, vegna
jarðarfarar.
Brunabótafélag íslands
Laugaveg 103.
Þórður þótt kominn væri hátt á
áttræðisaldur. Enda var það svo,
að Þórður hélt fyllilega sínum hlut
í viðræðum við yngri mennina í
faglegum efnum.
Á Landakoti ríkir nokkuð sér-
stakt andrúmsloft, sem ekki er
hægt að lýsa. Einn þeirra sem hef-
ur átt stóran þátt í að skapa það
var einmitt Þórður. öll árin frá
því Þórður hætti störfum við spít-
alann var hann þar daglegur gest-
ur. Hann kom til að ræða við
okkur læknana um skjólstæðinga
sína og fáa lækna hef ég þekkt,
sem hugsuðu svo vel um velferð
sjúklinga sinna. Hann kom einnig
til að drekka með okkur kaffisopa
og ræða um daginn og veginn. Allt
fram á síðustu stund kom hann á
fræðslufundi okkar sem haldnir
eru á hverjum laugardagsmorgni
yfir vetrarmánuðina. Nokkuð ör-
uggt var að hitta Þórð og félaga
hans Björn Guðbrandsson og Úlf-
ar Þórðarson á sunnudagsmorgn-
um í morgunkaffi á Landakoti áð-
ur en þeir héldu af stað í fugia-
skoðun. Þær stundir hafa oft verið
ánægjulegar.
Þórður var maður hæglátur og
kurteis í allri framkomu en þó
ákveðinn og stefnufastur. Hárfín
kímnigáfa var ríkur þáttur i fari
hans. Umgengni hans við sjúkl-
inga var til fyrirmyndar og þeir
töluðu um hann með mikilli virð-
ingu. Hann þekkti takmörk sín og
hikaði ekki við að leita álits koll-
ega sinna, ef hann taldi það koma
sjúklingnum til góða.
Landakotsspítali er fátækari
eftir en áður. Við kollegarnir á
spítalanum söknum vinar okkar
og sendum eiginkonu hans, Lou-
isu, og dóttur þeirra Kristrúnu,
innilegar samúðarkveðjur.
Olafur Örn Arnarson
yfirlæknir Landakotsspítala
Það kom mér ekki á óvart, er ég
frétti andlát Þórðar Þórðarsonar
yfirlæknis, því veikindi herjuðu
fyrir nokkru síðan á þennan vask-
lega og sístarfandi mann, kominn
yfir áttrætt. Hann starfaði allt til
síðasta dags ævi sinnar og sinnti
sjúklingum sínum af sömu elju og
hugulsemi, þó greinilega mætti
sjá, að veikindi höfðu sett mark
sitt á hann sjálfan.
Ég var lánsamur að hafa haft
Þórð heitinn fyrir lækni í meira
en tvo áratugi, og nú minnist ég
þess er ég las listann yfir þá
lækna í sjúkrasamlagiAu, sem
vildu og gátu bætt við sig sjúkl-
ingum, og mér tjáð, að þessi væri
góður læknir; en að sjálfsögðu
vóru hinir það líka, þó allir séu
misjafnlega góðir frá hendi skap-
ara síns. Og svo var stofan hans
alveg í „sentral" þeirrar hringiðu,
sem Reykvíkingar komnir til ára
sinna hafa triplað í hraða og
amstri daglegrar umgengni við
búðir og stofnanir í Austurstræti.
En sú hljómkviða á einnig til sem
fyrrum angurværa tóna, þegar
blómarósir blakta og berast á, og
sem Tómas skáld lét ekki fara
fram hjá sér og skaut skjólshúsi
yfir og eignaði þeim ljóðlínur um
Austurstræti.
Það er ekki lengra síðan en
þrjár, fjórar vikur, að ég var sem
Jarðarfarar-
skreytingar
Kistuskreytingar, krans-
ar, krossar.
Græna höndin
Gróörarstöö viö Hagkaup,
simi 82895.
oftar á tali við Þórð heitinn um
heilsuleysi að sjálfsögðu, að mér
varð að orði við hann: „Það vildi
ég, að þú værir minnst tuttugu ár-
um yngri, því þú ert frábær lækn-
ir, auk þess sem er svo gaman að
ræða við þig um skáldskap, póli-
tík, heimspeki og kommakarlana."
En þetta var bara alltof sjaldan
hægt, vegna fólksfjöldans, sem
beið í ofvæni að röðin kæmi að sér.
Þó gafst eitt og eitt tækifæri til
þess á gangstéttum Austurstrætis
eða Hallærisplaninu að bera sam-
an tíðindi um ástand og heilsu,
auk alls kyns uppákoma í þjóðfé-
laginu, sem ekki er hægt að draga
af ályktun með blóðþrýstings-
mæli, þótt Þórður ætti einn svo
nýtískulegan, að það pípti í hon-
um, þegar blóðstreymið rann ekki
lengur sjálfviljugt uppámóti. En
hvað sem var rætt um, þá tindr-
uðu augun að viðbættum hressi-
legum hlátri hjá þessum vini mín-
um og lækni, sem bar aldurinn vel,
gjörvilegur og beinn í baki.
Það var ekki ætlun mín, að láta
frá mér langhund í minningu
Þórðar Þórðarsonar læknis. Hann
hefði ekki kært sig um slíkt, hefði
ég stungið því að honum, að ég
ætlaði að minnast hans, færi hann
héðan á undan mér, er við fyrir
stuttu síðan gáfum okkur nógan
tíma til frétta, því þá einsog
endranær var Þórður mættur til
starfa löngu áður en skiltið á
hurðinni hans sagði til um; en
jafnan uppúr tólf á hádegi fór fólk
að fylla biðstofuna, og oft mátti
heyra: „Mikið er gott að hann er
kominn." Og hann fór ekki fyrr en
síðasti sjúklingurinn hvarf inn
fyrir hurðina, sem var á renni-
braut, og sá þægilegi kliður, sem
heyrðist þegar henni var rennt
frá, gladdi oft óþolinmóðan, sem
heyrði kallið: Næsti!
Með þessum orðum kveð ég
velmetinn lækni minn, Þórð Þórð-
arson, sem ætla má að haldi
áfram að segja: Næsti — ef orð
Jónasar Hallgrímssonar eru full-
gild: „Meira að starfa Guðs um
geim.“
Ég votta aðstandendum samúð
mína.
Nú bíðum við þess að bráðum komi
þessi broslausi dagur — og svo þetta högg.
Þegar líf okkar er að lokum aðeins
eitt lítið spor i morgundðgg.
(Matthías Johannessen/Tveggja bakka veður)
Kristinn Magnússon
Kveðja frá lyflæknum
Landakotsspítala
Starfsferill Þórðar Þórðarsonar
við Landakotsspítala var langur.
Þar starfaði hann fyrst sem að-
stoðarlæknir Matthíasar Einars-
sonar í nokkur ár og frá 1943 sem
sérfræðingur í lyflækningum, en
hann hafði hlotið viðurkenningu
sem sérfræðingur 1. október 1942,
7. í röðinni af íslenskum lyflækn-
um.
Á þessum langa starfsferli urðu
verulegar breytingar á allri starf-
semi Landakotsspítala. Lengi var
Þórður eini sérfræðingur spítal-
ans í lyflækningum, en smám
saman fjölgaði samstarfsmönn-
um, og árið 1%2, er Landakots-
spitali varð deildarskipt sjúkra-
hús, varð Þórður fyrsti yfirlæknir
lyflæknisdeildar. Því starfi gegndi
hann þar til hann lét af störfum
fyrir aldurs sakir 1974.
Ekki hætti Þórður þó læknis-
störfum, enda engin ellimörk á
honum að sjá. Segja má að hann
hafi unnið fullt starf, þar til ný-
lega. Enda þótt Þórður væri við
störf á Landakoti 7 daga vikunnar
og tæki fullan þátt í vaktaskipt-
ingu lyflækna, hélt hann þó alla
tíð áfram að sinna stórum hópi
sjúklinga, sem valið höfðu hann
sem heimilislækni og vildu ekki af
honum sjá. Því starfi hélt hann
áfram, eftir að hann hætti störf-
um á spítalanum og reyndist hon-
um raunar erfitt að minnka við
sig, því svo mikið leituðu sjúkl-
ingar til hans. Jafnframt sinnti
hann umfangsmiklum störfum
sem trúnaðarlæknir Landsbanka
íslands og sem ráðgefandi sér-
fræðingur á Elliheimiíinu Grund.
Það munu vera 34 ár frá því að
ég fyrst kynntist Þórði, en þá hóf
ég kandidatsstörf á Landakoti.
Frá því ári er mér minnisstæð
hjálpsemi hans, góðvild gagnvart
byrjandanum. Þá og ávallt síðar
fannst mér áberandi hin óbrigðula
háttvísi Þórðar gagnvart sjúkling-
um og samstarfsfólki. Þá er mér
minnisstætt, hversu auðvelt Þórð-
ur átti með öll læknisstörf og gat
unnið þau fljótt og vel. í þrengri
hópi nutu sín vel kímni Þórðar og
hin lifandi frásagnargáfa.
Þessum hæfileikum hélt Þórður
fram á síðasta dag. Þótt hann
mætti síðustu árin þola hvað eftir
annað þungbær veikindi, hélt
hann samt andlegum kröftum og
var jafn skýr og skemmtilegur og
áður og minnið afburða traust.
Fram á síðustu ár sótti Þórður
fundi og námskeið innanlands og
utan og sýndi þannig meiri áhuga
á viðhaldsmenntun en ýmsir þeir
sem yngri eru.
Við munum sakna þess að geta
ekki leitað til Þórðar um ráðlegg-
ingar varðandi málfar, en smekk-
ur hans og kunnátta voru jafn
óbrigðul, hvort sem um íslenskt
mál eða latneskt var að ræða.
Eftir að Þórður hætti störfum
hér á Landakoti hélt hann áfram
að sækja vikulega fræðslufundi
spítalans á laugardagsmorgnum
og marga morgna aðra kom hann
við hjá okkur í stuttar heimsóknir.
Við lyflæknar munum sakna þess-
ara heimsókna og minnumst með
hlýhug góðs samstarfs við Þórð
Þórðarson.
Tómas Á. Jónasson
í dag er til moldar borinn vinur
minn, nábúi og heimilislæknir,
Þórður Þórðarson. Rösk 30 ár átti
ég þess kost að vera í nálægð
þessa mæta manns.
Mikil náðargjöf er að vera
fæddur til ákveðinna starfa, og
dýrmæt hvatning hlýtur að vera
slíkum manni að finna sig hafa
valið rétt og vera vel metinn af
verkum góðum, en þá umsögn tel
ég við eiga um Þórð lækni og
starfsferil hans. Vinur hans frá
skólaárunum sem ég á mikil sam-
skipti við hefur lýst honum sem
mjög fjölgáfuðum manni. Ég hygg
að allir sem kynntust Þórði muni
sammála þeim ummælum. En gáf-
ur nýtast misvel. í Þórðar dæmi
hygg ég þær hafi nýst á hinn
heillavænlegasta veg í göfugu
starfi.
Sú var mín reynsla er ég leitaði
til hans margsinnis í langvinnum
veikindum konu minnar. Samur
og sannur var hjálparvilji hans
jafnt um daga sem nætur. í reynd
sannaði hann að góður læknir hef-
ur ekki fastan vinnutíma heldur
kemur og græðir hvenær sem
þörfin krefur. Ávallt mátti treysta
á hjálp og leiðsögn Þórðar Þórð-
arsonar. — Læknis- og lífsferli
Þórðar lauk samtímis. Fjölmargir
munu á þessum degi hugsa til
hans með hlýju og þakklæti, og í
þeirra nafni gerist ég svo djarfur
að senda ekkju hans og dóttur
innilegar samúðarkveðjur.
Björgvin K. Grímsson