Morgunblaðið - 20.04.1985, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐID, LAUGARDAGUR 20. APRÍL 1985
39
Minninp:
Andrés Guömunds-
son fyrrv. bóndi
Þeim fækkar óðum aldamóta-
börnunum. Eitt þeirra, Andrés
Guðmundsson, kvaddi þennan
heim í Sjúkrahúsi Akraness að
morgni 16. apríl og átti þá eftir
nokkrar vikur til að ná 85 ára
aldri. Sjúkrahúslegan var stutt og
segja má að Andrés hafi haldið
sinni andlegu reisn og hressleika
til hins síðasta, en aftur á móti
var líkaminn þrotinn kröftum.
Hann fæddist á Ferjubakka í
Borgarhreppi 26. júní árið 1900,
sonur hjónanna Ragnhildar
Jónsdóttur og Guðmundar And-
réssonar. Andrés ólst upp í stórum
systkinahópi, en alls voru börn
Ragnhildar og Guðmundar tólf að
tölu og náðu tíu þeirra fullorðins-
árum. Nú eru aðeins fimm á lífi.
22. maí 1925 kvæntist Andrés
Lilju Finnsdóttur, sem fædd er 17.
september 1905, dóttir hjónanna
Guðbjargar Stefánsdóttur og
Finns Skarphéðinssonar.
Ungu hjónin hófu búskap sinn á
Kirkjuferju í ölfusi þar sem þau
voru skamma hríð. Þá fóru þau að
Ferjubakka og voru þar til ársins
1930 þegar þau keyptu Saura í
Hraunhreppi. Þar bjuggu þau í
fjörutíu ár eða til ársins 1970 er
þau brugðu búi og fluttu í Borg-
arnes.
Þau eignuðust tíu börn og kom-
ust níu upp. Þau eru Guðmundur
Ragnar fæddur 1926, símaverk-
stjóri í Reykjavík, kvæntur Huldu
Brynjólfsdóttur. Hann lést árið
1984; Hervald fæddur 1927, verka-
maður í Reykjavík; Óskar fæddur
1928, iðnverkamaður í Borgarnesi;
Unnur fædd 1929, húsfreyja í
Borgarnesi, gift Jóhanni Sigurðs-
syni; Guðrún fædd 1930, húsfreyja
á Beigalda, gift Árna Guðmunds-
syni, en hún lést árið 1983; Þor-
steinn Arnar fæddur 1933, vöru-
bílstjóri í Kópavogi, kvæntur
Friðbjörgu Óskarsdóttur; Guð-
björg Stefánía fædd 1941, hús-
freyja í Borgarnesi, gift Jóni H.
Einarssyni; Ragnhildur fædd
1947, húsfreyja í Ystu-Görðum,
gift Ölver Benjamínssyni; Bragi
fæddur 1949, bóndi í Eystra-
Fróðholti, kvæntur Helgu Gunn-
arsdóttur.
Eins og að líkum lætur fer af-
komendahópurinn stækkandi.
Barnabörnin eru tuttugu og fimm
og litlu langafabörnin komin á
þriðja tug.
Það verður með sanni sagt að
menn fæddir um aldamót muni
tímana tvenna. Á þessari öld hafa
orðið stórstígari breytingar en
nokkru sinni í atvinnu og búskap-
Minning:
Tyrfingur Þórarinsson
húsasmíðameistari
Þá er Tyrfingur minn Þórar-
insson allur. Vonum fyrr, blessað-
ur minn. Hann var hress og hress-
andi þegar við töluðumst við ný-
lega, sagði mér tíðindi, sönn og
login, kenndi mér vísupart og
sagði mér einhverja sögu. Við
ræddumst oftast þannig við, orð-
ljótir okkar í millum og óvægnir
svo ýmsum þótti nóg um. En vin-
átta hans var líktist ísjaka, óvera
á yfirborði miðað við það sem und-
ir býr.
Við kynnumst á fjöllum, í Þóris-
ósi 1971. Komum þangað hvor úr
sinni áttinni um flest. Hann kom
með verksvit og reynslu í því sem
unnið var að og býsna mikla þekk-
ingu á ótal sviðum, enda grúskari,
ég með bókvitið. Þarna unnum við
saman og náðum vel saman í
vinnu og leik. Þar þróaðist vinátta
sem entist og flest samskipti
okkar upp frá því voru i þeim anda
er þar ríkti.
TVrfingur Þórarinsson var
tæplega meðalmaður á hæð, þétt-
vaxinn þrekskrokkur. íþróttamað-
ur á yngri árum í Borgarfirði.
Hann var svipmikill með skarpa
andlitsdrætti og algrátt hár, mik-
ið og áberandi. Virkaði grannleit-
ur. Hann hafði djúpa rödd fremur
þýða og var ágætis söngmaður.
Tyrfingur mun hafa verið kapps-
fullur á yngri árum og vissulega
entist kappið honum til æviloka.
Hann var með eindæmum ósér-
hlífinn við það sem hann tók að
sér, fylginn sér og sannur sér. Það
var gott að vinna með honum en
líklega ekki öllum létt og oft var
Tyrfingur gustmikill og óvæginn
við þá sem honum þótti halla á sig
og sína, en ljúfur og blíður öðrum.
Mér finnst sem Tyrfingur hafi
verið gæddur því sem kalla mætti
náttúrugáfur. Virtist geta flest
það sem hann lagði sig eftir, enda
áhuginn þá brennandi. Hann
reyndi sitt af hverju og tengdi
gjarna atburði, stóra og smáa við
sögur eða eigin reynslu. Tyrfingur
var sögumaður. Áhugi Tyrfings á
ættfræði entist honum þó öllum
öðrum áhugamálum betur. Hann
grúskaði í bókum og blöðum, ekki
bara við leit að formóður einhvers
Ólafs eða löngu genginnar Guð-
laugar, helst úr Borgarfirði, held-
ur til að sanka að sér fróðleik um
fyrri tíð. Og nú síðast fékk hann
sér galdratæki — tölvu. Stóðst
hana ekki! Hún var svo upplögð til
þess að koma þessu átjándualdar
liði á diskling til eilífrar varð-
veislu og björgunar frá gleymsku
og glötun.
í Tyrfingi Þórarinssyni gengu
upp heilræði Stephans G.:
Láttu hug þinn aldrei eldast eða hjartað.
Vinur aftansólar sértu,
sonur morgunroðans vertu.
Ekki vísunnar vegna, sem hann
þó að sjálfsögðu kunni, heldur alls
hins. Sjálfs lífsins. Hann lifir
áfram í afkomendunum. Það var
hann sjálfur viss um og stoltur af.
Sennilega hefði Tyrfingur viljað
ganga sjálfur hinstu sporin, líkt
og flest önnur og kannski gerir
hann það.
Ég votta Láru og öðrum að-
standendum samúð, og kveð hann
með ljóði Hannesar Péturssonar:
Kveðja.
í morgun saztu hér
undir meiði sólarinnar
og hlustaðir á fuglana
hátt uppi í geislunum
minn gamli vinur
en veizt nú í kvöld
hvernig vegirnir enda
hvernig orðin nema staðar
og stjörnurnar slokkna.
arháttum. Um leið hefur afkoma
fólks breyst svo, að þeir sem í dag
eru að koma upp börnum og
byggja sér hús hafa þrátt fyrir vol
og víl litla möguleika að ímynda
sér erfiði og þrautseigju for-
feðranna. Þeirra sem ruddu leið-
ina fyrir okkur nútímabörnin. Hjá
þeim sat nægjusemin og nýtnin í
fyrirrúmi.
Andrés var góður fulltrúi sinnar
kynslóðar, sem með þrotlausri
vinnu og árvekni tókst að koma
börnum sínum til manns. Sjá sér
og sínum farborða á hverju sem
gekk í þjóðarbúskapnum.
Hann var kappsamur dugnað-
arforkur, samviskusamur í meira
lagi og barngóður svo af bar. Á
Saurum bjó hann snyrtilegum
búskap með kýr, kindur og hesta.
Vann ásamt eiginkonu og börnum
að búskapnum lengst af með
handaflinu einu saman. En hann
vann ekki bara að sínu, því sam-
ferðafólki sínu vildi hann öllu vel.
Þau eru ófá ungmennin úr skyldu-
liðinu og afkomendahópnum sem
voru í sveit hjá Lilju og Adda á
Saurum. Þar var ætíð nóg rúm í
andlegum og veraldlegum skiln-
ingi þótt húsakynni væru lítil
samanborið við kröfur dagsins í
dag. Eitt er víst, að í fersku minni
eru vikuheimsóknir mínar annað
hvort að vori eða hausti að Saur-
um. Yfir þeim er sérstakur blær
sem er mér tengiliður við fortíð-
ina.
Segja má að stór þáttaskil hafi
orðið við búferlaflutning til Borg-
arness. Þau tókust með ágætum
og ekki annað að finna en Andrés
yndi hag sínum vel þar sem ann-
ars staðar.
Margan gestinn hefur borið að
garði hjá Lilju og Andrési eftir að
þau komu suður eftir. Heimili
þeirra þar er í þjóðbraut og því
gott fyrir ferðalanga frændur og
sveitunga að gera stans á Borg-
arbraut 70. Þvílíkar gestakomur
hafa vafalítið stytt Andrési stund-
ir á ævikvöldinu.
Einnig kom til að hann hafði
heilsu þar til fyrir rúmu ári að
hafa hest í litla hesthúsinu í garð-
inum. Þannig auðnaðist honum að
sinna sínu helsta hugðarefni
lengst af, bæði við að hirða um
klárana, heyja handa þeim á
sumrin og ekki síst að fá sér
sprett. Þá datt fólki ekki í hug að
um hérað riði öldungur og þeir
sem yngri voru máttu hafa sig alla
við til að sá aldraði riði þá ekki af
sér. Hann sveif um á þeim brúna
og brosti breitt til vegfarenda.
Léttur var hann á fæti á hress-
ingargöngu um plássið eða ef
draga þurfti björg í bú, og víst er
að ýmsir munu sakna þess að sjá
ekki Andrés á ferð eftir Borgar-
brautinni.
Skömmu eftir að hann kom á
sjúkrahúsið nú á dögunum átti ég
tal við hann í síma. Hann var
hress að vanda en móður af því að
ganga í símaklefann. Hafði ég orð
á því að hann ætti að fara sér
hægt. Þá svaraði hann með eftir-
farandi setningu: „Ég er nú þann-
ig gerður að ég hef aldrei viljað
láta bíða eftir mér.“ Orð þessi lýsa
afa mínum Andrési Guðmunds-
syni og lífshlaupi hans öllu afar
vel. Blessuð sé minning hans.
Lilja Arnadóttir
Ítalíæ
Frumsýningu á God
ard-mynd
Kóm, 17. aprfl.
ÞINGMENN fjögurra flokka kröfft-
ust þess á ítalska þinginu í dag, að
innanríkisráftherrann gæfi skýringu
á frestun frumsýningar á kvikmynd,
er sýnir Maríu mey sem nútímak-
onu.
I gær söfnuðust kaþólskir prest-
ar og nunnur saman fyrir utan
kvikmyndahús í miðborg Rómar,
þar sem átti að fara frumsýna
kvikmynd Jean-Luc Godards, „Je
vous salue, Marie“ (Ég hylli þig,
María), og hrópuðu „Lengi lifi
frestað
María“ og „Burt með guðlastið“.
Og forsvarsmenn kvikmynda-
hússins biðu árangurslaust eftir
endanlegu samþykki kvikmynda-
eftirlitsins.
Rómarblaðið II Messaggero
kvað myndina hafa sloppið í gegn
hjá kvikmyndaeftirlitsnefndinni í
síðustu viku, og aðeins hefði vant-
að formlegt samþykki kerfisins.
Mikið uppistand varð, er kvik-
mynd þessi var frumsýnd í París í
janúarmánuði.
Handhafar öryrkjaleyfa athugið:
Þegar þið kaupið
POLONEZ
fáið þið stóran og sterkan bfl við ykkar hæfí en á smábflaverði:
155.800,- kr. kominn á götuna.
★ Þjónustan hjá okkur er rómuð.
★ Við bjóðum ykkur góðan reynsluakstur
og aðstoð við lausn einstakra vanda-
mála.
★ Komið og kaupið stóran og sterkan bíl
sem er þægilegur í akstri, hagnýtur, end-
ingargóður og fallegur.
Polonez-umbodiö Ármúla 23, s. 685870 - 81733.
Pálmi