Morgunblaðið - 07.07.1985, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. JÚLl 1985
23
Júlíua Brjénston, Ragnheiöur og Gísli leikstjóri í viöhafnarstofunni fara yfir atriöiö í síöasta sinn.
„Og svo ksmur myndavélin hér..Gfsli Rúnar á skjánum. „Gooo“. Lilli stórleikari og Viðar Eggertsson virða fyrir sér und
ur tækninnar.
fréttirnar eru teknar). Leikstjórinn var
ekki hæstánægður með fyrstu tökuna svo
önnur var gerð. Og þá var það komið.
Og þá var líka komið kaffi. •
Það er talsvert undarlegur heimur sem
þær Kdda Björgvinsdóttir og Helga Thor-
berg hafa skapað i „Föstum liðum“. Konur
ráða öllu í heiminum en karlar ráða engu,
eru „bara húsfeður".
„Þetta eru sex hálftíma þættir," sagði
leikstjórinn Gísli Rúnar í kaffihléinu.
„Fyrsti þátturinn verður sýndur ein-
hverntíma um miðjan október geri ég ráð
fyrir og síðan verða þeir sýndir hálfsmán-
aðarlega. Það er líka hugmyndin að endur-
sýna hvern þátt viku eftir að hann hefur
verið sýndur.
Ætli það séu ekki orðin ein fimm ár frá
því að þær Edda og Helga fengu hugmynd-
ina að þessu verki. Þær skrifuðu söguþráð
en stungu svo öllu oní skúffu þar til í vetur
að þær tóku aftur til við hugmyndina fyrir
sjónvarpið og svo kom ég inní vinnsluna og
vann handritið með þeim í vetur.
Þættirnir gerast i þriggja eininga rað-
húsi hvar í búa þrjár ólíkar fjölskyldur og
segir frá samskiptum þessa fólks innbyrð-
is og útávið. Þannig er í pottinn búið að
karlarnir eru heimavinnandi en konurnar
eru fyrirvinnurnar og hafa töglin og
hagldirnar í þjóðfélaginu. Það hefur ekki
orðið til fyrir tilstilli jafnréttisdebatts og
byltingar heldur hefur þetta alltaf verið
svona, frá aldaöðli, konu fram af konu.
Það er mjög afgerandi stéttaskipting á
milli íbúanna frá fyrstu til þriðju ibúðar. í
hinni fyrstu býr forstýra fyrir heildsölu-
fyrirtæki, sem flytur inn plast en fyrir-
tækið heitir „Systurnar Skordal og Co.“.
Forstýran heitir Þórgunnur og eiginmaður
hennar heitir Indriði Hlöðversson Skordal.
Hann er húsfaðir og sér um heimilið og
son þeirra hjóna. Síðan kemur millistéttin,
húsfreyjan er sölustýra hjá bílainnflutn-
ingsfyrirtæki og á hún eiginmann og tvö
börn. Og loks býr verkstýra hjá raf-
magnsveitunni i þriðju íbúðinni sem á eig-
inmann líka og pönkara fyrir son. Inní
þessa mynd tengist svo allskyns mann-
fögnuður, ömmur og afar, vinnufélagar
húsfreyjanna, gestir og gangandi.
Þannig er þessu kvennadebatti öllu sam-
an snúið uppá karlmanninn."
„Gísli, sviðið er til fyrir æfingu,“ var
kallað og þar með var leikstjórinn horfinn.
Á meðan við höfðum setið að spjalli hafði
fólkið komið úr kaffi og gert stássstofuna
tilbúna fyrir næstu töku. Það voru lokin á
fjórða þættinum, níunda atriðið.
Júlíus Brjánsson finnur sig ákaflega vel
i hlutverki Indriða Hlöðverssonar Skor-
dals (hann tekur ættarnafnið frá konunni
sinni). „Þetta er sérstaklega samvisku-
samur húsfaðir og unir þvf vel að vinna
heima,“ sagði Júlíus í stuttu hléi. „Það er
umhugsunarvert hvernig heimurinn væri
ef konur stjórnuðu eins og karlmenn gera
núna,“ hélt hann áfram. „Hér er að sjálf-
sögðu fyrst og fremst verið að sýna skop-
legu hliðina á þeirri tilveru en ég held að
það komi nokkuð vel út hvernig allt önnur
gildi eru ríkjandi þegar konur stjórna.”
í þessu birtist leikstjórinn og vildi endi-
lega koma inn nokkrum staðreyndum
varðandi þáttagerðina. Stjórnandi upp-
töku er Viðar Víkingsson eins og áður
sagði og aðstoðarleikstjóri Viðar Eggerts-
son. Leikmynd gerði Gunnar Baldursson
en með helstu hlutverkin fara auk Júlíusar
og Ragnheiðar: Jóhann Sigurðarsson og
Sigrún Edda Björnsdóttir, Hrönn Stein-
grímsdóttir og Arnar Jónsson, Guðmund-
ur Klemensson, Bessi Bjarnason, Guðrún
Ásmundsdóttir og Baldvin Halldórsson.
Alls koma eitthvað um 30 leikarar fram í
þáttunum. Jóhann og Sigrún og Hrönn og
Arnar leika hin hjónin í raðhúsinu, Guð-
mundur leikur pönkarason hinna síðar-
nefndu, Bessi leikur tengdaföður Þórgunn-
ar Skordal og þjónar hlutverki hinna
hefðbundnu tengdamömmubrandara. Guð-
rún leikur Hildigunni Skordal, móður
Þórgunnar og Baldvin leikur mann henn-
ar.
Þættirnir eru að langmestu leyti tek'nir í
sjónvarpssal. Undirbúningur hófst fyrir
alvöru í byrjun mars og tveimur mánuðum
síðar hófust tökur. Allt gekk eins og í sögu
og þess má geta að tökum lauk degi á
undan áætlun.
„Þetta er óhemjuviðamikið verkefni
miðað við þann tíma sem gefið var í það,“
sagði leikstjórinn. „Það hefur mikið verið
vandað til þáttanna í öllu tilliti og mikil
vinna farið í gerð þeirra."
Ég minntist á að íslendingar ættu sér
engar hefðir í gerð svona framhaldsþátta,
eða það sem kalla má sápuópera. „Fastir
liðir“ er þriðji íslenski gamanmyndaflokk-
urinn, sem gerður hefur verið á bráðum
tuttugu ára starfstíma sjónvarpsins, hinir
voru „Undir sama þaki“ og „Félagsheimil-
ið“. Háir það mönnum ekkert þetta
reynsluleysi? spurði ég.
„Jú, að vissu marki,“ sagði Gísli. „Ég fæ
þó ekki séð annað en að íslenska sjónvarp-
ið geti gert eins vandaða þætti og þeir gera
í Bandaríkjunum og Bretlandi. Mín hug-
mynd er sú að menn eigi að notfæra sér
reynslu annarra, einsog þeirra hjá BBC.
Maður hefur horft á hundruði þátta frá
þeim og öðrum breskum stöðvum og þeir
hafa allir ákveðnar fastar aðferðir til að
fara eftir sem við eigum að taka upp, ein-
faldar og skýrar myndir og þar fram éftir
götunum. Maður beitir þeim aðferðum og
brögðum dálítið sem maður hefur séð hjá
þeim. Svona sápa verður aldrei — og á
ekki að vera — sérlega frumleg að forminu
til en það er engu að síður hægt að halda
klassa í vinnubrögðum."
Og svo var hann þotinn. Ragnheiður
Steindórsdóttir varð næst á vegi mínum.
„Þórgunnur Skordal er afskaplega vel gerð
kona, sem hefur komið ár sinni vel fyrir
borð í þjóðfélaginu. Hún er mikil og góð
bisnesskona og hefur drifið fyrirtækið
„Systurnar Skordal og Co.“ áfram frá því
hún tók við því af móður sinni. Þórgunnur
er ólétt. Hluti af skyldum Indriða sem
húsföður er að sjá um mál eins og getnað-
arvarnir og hann hefur ekki staðið sig sem
skyldi í því. Við skulum bara vona að þetta
verði stelpa. Það fer engin jafnréttisbar-
átta fram á heimilinu, að minnsta kosti
hefur Indriði ekki orðað neitt slíkt við mig.
Ari bróðir Indriða er aftur með einhverjar
meiningar í þá átt og hefur verið með upp-
steyt. Eg veit til dæmis að hann fór á
ráðstefnu í Hveragerði til að ræða stöðu
karlmannsins í nútímaþjóðfélagi."
Finnst þér þetta vera æskilegur heimur,
sem þættirnir lýsa?
„Því ekki það,“ svaraði Ragnheiður, mér
sýnast hlutirnir ekki ganga neitt verr und-
ir handleiðslu kvenna."
Þegar ég gekk útúr sjónvarpssal mætti
mér eftirfarandi áletrun, sem hékk á
spjaldi uppá vegg: Ég stend á brú, og furðu-
lostinn gef ég því gaum að áin streymir ekki
heldur flýtur brúin yfir henni. Og undir stóð
— Frá Kína. Hvað þetta á vel við hugsaði
ég og hurðin skelltist aftur. — ai.
Allir þekkja ísinn .. Allir þekkja ísinn .. Eigendur söluturna og veitingahúsa athugið: Framleiöum ís- og shakeblöndu. Pökkum í 10 Itr. umbúöir. Örugg og góð þjónusta. Reyniö viöskiptin. Allir þekkja ísinn . . RjómaíSgerðin Auöbrekku 8. sími 44555. Stofnuð áriö 1946. Allir þekkja ísinn .. Allir þekkja ísinn ..

Pad er ekki útsala
þessa helgi en við bjóðum
helmings verðlækkun á mahoniburkna
verö frá kr. 50 og asparagus sprengeri
verö frá kr. 145
Þaö er gott verö á mörgum öörum pottaplöntum hjá
okkur . . . __
Líttu inn þu ferð ekki # fylu.
OPIÐ TIL KL. 9 ÖLL KVÖLD.
Græna höndín
Groðrarslöð við llagkaup,
Skoifunni, sími 82X?)5.
tL^