Morgunblaðið - 11.08.1985, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. ÁGÚST 1985
25
rætt í okkar hóp að svo komnu.
Staðreyndin er sú að hvala-
stofnarnir eru í útrýmingarhættu
og þess vegna er það skýlaus krafa
okkar að veiðarnar verði stöðvað-
ar algerlega," segir Nielsen enn-
fremur.
Upphafíð kjarnorku-
vopnatilraunir
Talinu víkur að stofnun og
starfsemi Greenpeace-samtak-
anna almennt. Hann segir sam-
tökin hafa verið stofnuð árið 1971.
Tilefnið var kjarnorkuvopnatilr-
aunir Bandaríkjamanna á eyjunni
Amchitca í norðanverðu Kanada,
sem náttúruverndarmenn töldu
stofna viðkvæmri náttúru eyjar-
innar í hættu. Þeir fóru þannig að
að þeir sigldu á litlum bátum inn á
bannsvæðið og komu þannig í veg
fyrir að Bandaríkjamenn gætu
gert tilraunirnar öðru vísi en
stofna lífi þeirra í hættu. Tilraun-
unum var hætt árið eftir og eyjan
er náttúruverndarsvæði í dag.
að hætta hvalveiðum í atvinnu-
skyni það ár og það er mjög líklegt
að Norðmenn ákveði einnig stöðv-
un strax á næsta ári. Þetta hlýtur
að verða til þess að auka þrýsting-
inn á fslendinga mikið og þá ekki
síst vegna þess að af náttúru-
verndarmálum hefur hvalamálið
einna mestan stuðning meðal
almennings í veröldinni. fslend-
ingar ákváðu fyrir þremur árum
að mótmæla ekki hvalveiðibanni
Alþjóðahvalveiðiráðsins og það á
að standa við þá ákvörðun en ekki
reyna að fara i kringum hana. Ég
veit að mörg náttúruverndarsam-
tök íhuga aðgerðir sem myndu
skaða íslenska fiskmarkaði, eink-
um í Bandaríkjunum, og það hlýt-
ur að vera fslendingum alvarlegt
íhugunarefni ef af slíkum aðgerð-
um verður. Ég veit að sjávarút-
vegsráðherra ykkar hefur sagt að
ekki sé ástæða til þess að taka
þessar hótanir alvarlega, en það er
ekki rétt mat samkvæmt minni
vitneskju.
Frionor varö aö hætta út-
fíutningi hvalaafuröa
Ég get nefnt sem dæmi að 1983
ákvað Greenpeace að reyna að
skaða útflutningsmarkaði norska
fyrirtækisins Frionor í Bandaríkj-
unum, en Frionor flutti út helm-
ing allra hvalafurða Norðmanna.
Á þremur vikum höfðu þessar að-
gerðir þau áhrif, að Frionor tapaði
einni milljón dollara. Þeir sáu sig
tilneydda til að ákveða að hætta
útflutningi hvalafurða og munu
gera það á þessu ári. Þetta dæmi
sýnir glögglega hver áhrif slíkra
aðgerða geta verið. Og það er ekki
bara fiskurinn sem er inní dæm-
inu, heldur er ekki útilokað að
einnig verði reynt að skaða hags-
muni Flugleiða erlendis," sagði
Nielsen enfremur.
íslenski vísindamaöurinn
einn meömæltur veiöum
Hann segir að það sé vert að
nefna, að Halldór Ásgrímsson,
sjávarútvegsráðherra, fyrir hönd
íslenska ríkisins og Kristján
Loftsson fyrir hönd Hvals hf.,
hefðu gert með sér samning um
vísindalegu hvalveiðarnar löngu
áður en málið hefði verið lagt
fyrir visindanefnd Alþjóðahval-
veiðiráðsins. í vísindanefndinni
hefði eini aðilinn, sem verið hefði
meðmæltur veiðunum, verið ís-
lenski vísindamaðurinn, enda væri
það viðurkenndur sannleikur með-
al vísindamanna að veiðar hefðu
lítið að segja í sambandi við rann-
sóknirnar. Hann væri líka undar-
legur sá skyndilegi áhugi á vísind-
um, sem gysi upp þegar hvalveiðar
í atvinnuskyni hefðu verið bann-
aðar.
„Við viljum ná til íslensks al-
mennings og skýra okkar sjón-
armið, en við óttumst að íslenskur
almenningur hafi ekki rétta mynd
af starfi Greenpeace-samtakanna.
Kristján Loftsson hefur getað
sagt það sem honum býr í brjósti
og hvernig málið blasir við hon-
um, en sjónarmið okkar hafa átt
undir högg að sækja og ekki náð
til íslendinga,“ sagði Michael
Nielsen að lokum.
Starfsemin getur
verið hættuleg
Hann segir að þeir geri sér fulla
grein fyrir því að starfsemi þeirra
geti verið hættuleg, en þeir hefðu
ekki búist við að unnin yrðu
skemmdarverk á skipinu, þar sem
það lægi í höfn. Þeir séu ekki
óvanir því að verða fyrir aðkasti
og vera kallaðir öllum illum nöfn-
um vegna starfsemi sinnar. Þeirra
aðferðir séu þó ávallt friðsamleg-
ar og stofni ekki öðrum í hættu en
þeim sjálfum. Einna óvinsælastir
séu þeir í Noregi og Frakkar séu
heldur ekki hrifnir af þeim. í Nor-
egi hafi þeir verið kallaðir hryðju-
verkamenn og eigi þeir nú í mála-
rekstri þar i landi vegna þess.
MálstaÖur íslendinga
verri en ella
„Það gerir málstað íslendinga
verri en ella, að eftir árið 1988 eru
íslendingar eina þjóðin í veröld-
inni ásamt Kóreumönnum sem
hyggst stúnda hvalveiðar. Sov-
étmenn og Japanir hafa ákveðið
Greenpeace — 1,2 milljónir
félaga
Nielsen segir að í dag starfræki
Greenpeace skrjfstofur í 15 lönd-
um. Félagatalan nemur 1,2 millj-
ónum og auk þess eigi samtökin
sér 2,5 milljónir stuðningsmanna
sem styðja samtökin fjárhagslega.
Meginverkefni samtakana í nátt-
úruvernd, sem unnið er að núna,
eru átta talsins: 1. Að tilraunir
með kjarnorkuvopn verði stöðvað-
ar. 2. Hvalveiðum í atvinnuskyni
verði hætt. 3. Veiðar á selkópum
verði stöðvaðar 4. Hætt verði að
losa úrgangsefni úr efnaiðnaði í
hafið 5. Hætt verði að losa úrgang
frá kjarnorkuverum í hafið. 6.
Bannaður verði flutningur kjarn-
orkuúrgangs um hafsvæði. 7.
Komið verði í veg fyrir súrt regn
8. Suðurskautslandið verði frið-
land og sameign alls heimsins.
Árangursrík barátta
„Við teljum að barátta okkar
hafi gengið vel. Kjarnorkuúrgang-
ur er ekki lengur losaður í hafið,
hvalveiðar í atvinnuskyni eru að
leggja upp laupana og auk þessa
höfum við unnið marga smærri
sigra, eins og að stöðva bæði sela-
dráp í Noregi og Kanada."
Aðspurður um sprenginguna
um borð í öðru skipi samtakana,
Rainbow Warrior, þar sem það lá 1
höfn á Nýja-Sjálandi, en um
skemmdarverk var að ræða og lést
einn maður í sprengingunni — sá
fyrsti í sögu samtakanna — segist
hann viss um að þessi atburður
hafi vakið samúð með málstað
samtakanna um allan heim. Rain-
bow Warrior var á leið til Suður-
Kyrrahafsins til að trufla kjarn-
orkutilraunir Frakka þar og leikur
grunur á að franska leyniþjónust-
an standi á bak við skemmdar-
verkið. Mitterrand, forseti
Frakka, hefur ákveðið að skipa
rannsóknarnefnd i samvinnu við
Ný-Sjálendinga til að rannsaka
atburðinn.
HEIMA
VARMAR
LIÐIÐ
Slippfélagið íReykjavíkhf
Má/ningarverksmídjan Dugguvogi
Sími 84255
HEMPELS
- þakmálning, sérhæfð á þakjárn
HEMPELS þakmálning er sérhæfö á bárujárn
og hefur frábæra viðloðun og veðurþol.
Forskriftin að HEMPELS þakmálningu hefur
þróast í timans rás á söltum sæ, þ.e. á
íslenskum hafskipum þar sem álagið nær
hámarki.
DYNASYLAN BSM 40 vatnsfæla og
VITRETEX plastmálning
- koma í veg fyrlr steypuskemmdir eða
lagfaera þær með réttri meðhöndlun
Tvær yfirferðir með DYNASYLAN BSM 40 og
síðan tvær yfirferðir með VITRETEX
plastmálningu tryggir margra ára endingu.
CUPRINOL
- alvörufuavarnarefnið sem fegrar og
fyrirbyggir
CUPRINOL fúavarnarefnið greinist í 4
aðalflokka:
1. Grunnfúavarnarefni án yfirborðsfilmu.
2. Hálfgagnsætt litað fúavarnarefni í fjölda
viðarlita.
3. Þekjandi lituð fúavörn í 7 litum.
4. Grænt fúavarnarefni í-vermireiti og á
gróðurhús.