Morgunblaðið - 07.02.1986, Síða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR1986

*
1

Minning:
Ingólfur B. Jóns-
son, Hafnarfirði
Fæddur 12. desember 1913
Dáinn 26. janúar 1986
Hugstæð er mir.ningin um hafn-
firska verkamanninn, Ingólf Björg-
vin Jónsson, sem lést 26. janúar sl.
og verður jarðsunginn í dag frá
Hafnarfjarðarkirkju. í lífsbók hans
ljómar skærast óeigingjöm þjón-
usta, einstök trúmennska, hollusta
við gamlar og góðar dyggðir og
gleðin mesta: að gera öðmm gott.
Hann var fæddur í Hafnarfirði
12. desember 1913 og bjó þar alla
tíð. Foreldrar hans vom hjónin
Guðlaug Oddsdóttir frá Háholti í
Gnúpveijahreppi og Jón Þorleifs-
son, kirkjugarðsvörður frá Vatns-
holti í Villingaholtshreppi. Þau
fluttust til Hafnarfjarðar 1907 og
vom þekkt fyrir dugnað og ráðdeild.
Það var þrekvirki í harðri lífs-
baráttu og fátækt fyrri ára að koma
upp stómm hópi bama til mann-
dóms og þroska. Það tókst þeim
sæmdarhjónum með mikilli prýði.
Öll þeirra böm urðu nýtustu þegn-
ar.
Ingólfur var, ásamt tvíburabróð-
ur sínum, Hjalta, yngstur tólf systk-
ina, en einnig ólu foreldrar hans
upp þrjú fósturböm. Tvö bamanna
dóu á bamsaldri, en þrír bræðranna,
sem upp komust, féllu frá á undan
Ingólfí: Jón Stefán, Helgi og Gest-
ur. Á lífi em: Ingibjörg, húsmóðir
í Hafnarfirði, Oddgeir, iðnverka-
maður, R.vík, Þorleifur, loftskeyta-
maður, Garðabæ, Kristjana, hús-
móðir í Hafnarfírði, Svanhvít
Margrét, húsmóðir, R.vík, og Hjalti,
mjólkurfræðingur, sem frá um 1938
hefur átt heima í Danmörku og
lengst af rekið þar eigin verslun.
Það holla veganesti, sem Ingólfur
hlaut í foreldrahúsum, varð honum
undirstaða vammlauss og fagurs
lífemis, þar sem vinnusemi og heið-
arleiki vom í öndvegi. Verkamanna-
vinnan varð hans ævistarf og alltaf
bundinn fæðingarstaðnum.
Starfsferillinn hófst um ferming-
araldur. Ingólfur vann m.a. hjá
Böðvarsbræðmm 1921-36 ogtalaði
af miklum hlýleik um húsbændur
sína þar. En lengst þjónaði hann
Hafnaríjarðarbæ eða um 50 ára
skeið sem verkamaður og sótari.
Enginn verkamaður hefur átt jafn-
langan starfsaldur í bæjarvinnunni.
Alltaf var hann heil) í hollustu við
sína yfirboðara og vann sín verk
af mikilli skyldurækni og vinnugleði
áhugamannsins.
Ingólfur tók við sótarastarfi föð-
ur síns um 1935. Við sótun skor-
steina vann hann síðan allt til þess,
er hitaveitan kom í Hafnarfjörð
1975 og sótarastarfíð heyrði sög-
unni til. Fullyrða má, að ekki hefðu
margir fengist til að sinna slíku
óþrifastarfí, klífa brött þökin og
bera þunga stiga milli húsa. Varla
freistuðu launin hans, en í því sem
öðm vom þau aldrei aðalatriðið hjá
Inga, en svo var hann kallaður í
daglegu tali. Vafalaust hefur
ánægjan, sem krakkamir höfðu af
klifrí Inga sótara upp veggi og þök,
kryddað honum starfíð. Hann var
bamgóður og hafði yndi af bömum,
var þó alla tíð ókvæntur og bam-
laus.
Ingólfur naut þess ríkulega að
gleðja og liðsinna. Það fengu vinir
og vandamenn oft að reyna. Marg-
an greiðan gerði hann ýmsum öðr-
um. Hann sló t.d. oft túnbletti með
orfí og Ijá og gekk sjaldnast eftir
endurgjaldi. Hann átti velvilja
samferðafólksins í ríkum mæli og
enginn mun óvildarmaðurinn hafa
verið.
Faðir hans hafði allmikinn bú-
skap síðari starfsárin, uppi á Öld-
um. Eftir lát hans 1954 sá Ingólfur
um kýmar og var síðasti kúabónd-
inn f Hafnarfirði. En mesta yndi
hand í frístundum var íjárbúskapur-
inn. Kindumar í kofanum neðan við
Kaldárselsveg vom hans tryggða-
vinir. Hann sinnti þeim af einstakri
alúð og nú sakna þær góða og
trygga hjarðmannsins. Til hinstu
stundar var hugur Ingólfs bundinn
þessum málleysingjum.
Oft reis hann árla úr rekkju,
einkum á vorin um sauðburðinn.
Hélt hann þá fótgangandi til fjár-
húsa löngu fyrir vinnutíma, meðan
aðrir sváfu. Þá upplifði hann oft
þá dýrlegu morgunfegurð, sem
margir fara á mis við, þess unaðar
að skynja guðdóminn í kyrrðinni
við sólris nýs dags.
Ingólfur kom víðar við á löngum
og farsælum ferli. Hann gerðist
hringjari Hafnarfjarðarkirkju 1938
og var sá síðasti, sem gegndi því
starfí eða uns rafbúnaður leysti
hann af hólmi. Hann var grafari
við kirkjugarðinn í Hafnarfírði
Qölda ára og einnig að Görðum og
Bessastöðum.
Þær em orðnar margar grafim-
ar, sem hann tók með haka og
skóflu við misjafnar aðstæður.
Enginn mun hafa kunnað betri skil
á legstöðum á þessum stöðum en
Ingólfur. Hann var í þeim efnum,
eins og svo mörgu öðm, sem lifandi
orðabók. Minni hans var með ólík-
indum og væri það efni í langa frá-
sögn. Hann var fróðleiksbrunnur
um gamla tímann í bænum sínum
og átti létt með að klæða hugsanir
sfnar í búning stökunnar, enda var
faðir hans vel hagmæltur. Aldrei
flíkaði þó Ingólfur þessari íþrótt
sinni.
Hann lifði einföldu, kyrrlátu og
reglusömu lífi og varðveitti af kost-
gæfni arfínn góða úr foreldrahús-
unum. Þar undi hann vel sínum
hag. Síðustu árin var hann einbúi,
eftir fráfall Jóns bróður síns, sem
lést 1981. Hann var frábitinn giysi
og glaum þess nútímalífs, sem
margir ánetjast, og tók ekki þátt í
kapphlaupinu um hégóma og ver-
aldarpijál. Hann var unnandi þeirra
andlegu verðmæta, sem mölur og
ryð fá ekki grandað, þeirra verð-
mæta, sem em uppspretta andlegr-
ar auðlegðar og hamingju.
Illt umtal um náungann heyrði ég
aldrei af vömm hans og höfuðpiýði
sína, hógværð og lítillæti, bar hann
með reisn og rósemi til æviloka.
Lengst af naut hann góðrar
heilsu. Allt fram á síðasta ár hafði
hann ekki um 40 ára skeið tekið
sér frí frá störfum vegna veikinda.
Fyrri hluta sl. árs gerði alvarlegur
sjúkdómur vart við sig og Ingólfur
varð að fara á sjúkrahús. Eftir spít-
alavistina hélt hann áfram að taka
grafir í Görðum og svo strangur
var hann við sjálfan sig, að sár-
þjáður mætti hann oft til vinnu
sinnar síðust.u mánuði allt til ára-
móta.
Þegar ég heimsótti hann síðast
á spitalann, nokkmm dögum fyrir
andlátið, var sami friðurinn í návist
hans og áður. Hið græðandi and-
rúmsloft, sem alltaf fylgdi honum,
var mannbætandi.
Hann mætti örlögum sínum með
æðmleysi og vissi, hvað framundan
var. Nú fær hann uppfyllt hjá
himnaföður fyrirheitið fagra, að
„sá, sem er trúr yfir litlu, verður
jrfir meira settur".
Eg er þakklátur forsjóninni fyrir
trausta vináttu hans. Ég þakka
honum samvemstundimar og kynn-
in. Þau gleymast í sjóði minna ljúf-
ustu endurminninga.
Guð blessi minningu öðlings-
manns.
Arni Gunnlaugsson
Mér er það minnisstætt, eitt sinn
er ég, nokkurra ára gamall, var í
heimsókn hjá ömmu og afa á Aust-
urgötunni. Þar var þá staddur Ingi
sótari. Ég fann strax að þar var
góður vinur ömmu og afa í heim-
sókn. En það sem hafði áhrif á
mig, strákhnokkann, var hversu
stoltur og hreykinn ég var af ömmu
og afa að þekkja þennan virðulega
og háttsetta mann.
Þannig var mál með vexti að
Ingólfur Björgvin Jónsson hafði
þann starfa í Hafnarfírði í mörg ár
að hreinsa reykháfa húsa. Á meðal
krakkanna, sem vom að alast upp
í vesturbænum fyrir tæpum þijátíu
ámm verður Ingólfur eða Ingi sót-
GuðniÞ. Theodórs-
son - Minningarorð
Fæddur 24. september 1925
Dáinn 28. janúar 1986
„Þar áttum við fjölmarga indæla stund,
sem ævi vor saknar og þráir.“
(P.Ó.)
Við bamaböm Guðna Þorbergs
Theodórssonar þökkum við fráfall
afa afahöndina sem hann rétti að
okkur. Afahöndin var góð og dýr-
mæt, sem við viljum nú þakka Guði
fyrir. Guðni afi bar okkur á örmum
trúar sinnar, bað fyrir okkur, hlúði
að okkur með kærleika sínum.
Afi var einlægur vinur okkar.
Guðni Þorberg Theodórsson
fæddist í Reykjavík 24. september
1925. Foreldrar hans vom hjónin
Theodór H. Jónsson frá Kjarlaks-
stöðum á Felsströnd og Ingveldur
Valdimarsdóttir frá Langeyjamesi
á Skarðsströnd. Guðni afi ólst upp
í Reykjavík. Hann var jafn glaður
og góður félagi og með hópi félaga
tengdust bönd tryggðar og vináttu.
Á löngum tíma kynntist Guðni
afi mörgu fólki úr ýmsum stéttum
þjóðfélagsins. Og það munu vera
sannmæli að þeir sem honum
kynntust eða hann starfaði hjá hafi
borið til hans góðan hug og hið
besta traust enda var hann skyldu-
rækinn.
Afí kvæntist 29. september 1951
ömmu okkar Sigurborgu Einars-
dóttur úr Reykjavík. Foreldrar
hennar vom hjónin Þóra Gísladóttir
frá Eskifírði og Einar Vídalín Ein-
arsson frá Vestmannaeyjum.
Böm þeirra afa og ömmu eru:
Þóra Ingibjörg, gift Sigurgeir Ól-
afssyni og býr á Húsavík, Theodór
Helgi, afgreiðslumaður í Reykjavík,
og Einar Vídalín, bílamálari á Húsa-
vík. Við bamaböm afa kveðjum
hann að sinni með sámm söknuði
og þökkum fyrir allt sem hann lét
okkur í té, samfylgdina og gleðina,
sem hann flutti inn í líf okkar.
„Þá er jarðnesk bresta böndin
blítt við hjörtu sorgum þjáð
vonin segir: Heilöghöndin
hnýtir aftur slitinn þráð.“
(P.Ó.)
Guð veri með elskulegunr afa
okkar.
Dóttur- og sonarbörn
í dag er kvaddur hinstu kveðju
góður vinur, Guðni Theodórsson.
Það minnir okkur á hvað oft er
skammt bilið milli lifs og dauða.
Okkur veitist líka oft erfitt að sætta
okkur við að frá okkur séu teknir
vinir og ættingjar, en þó einkum
ef fólk er gætt slíkum lífskrafti og
áræði sem Guðni hafði til að bera.
Við kynntumst þeim hjónum á
ferð til Júgóslavíu árið 1981. Þar
kynntumst við líka fyrst einstakri
hjartahlýju þeirra beggja er við
fengum skeyti að heiman um lát
móður minnar. Þá var gott að eiga
þau að, raunbetra fólki höfum við
ekki kynnst. Oft sóttum við þau
heim og fengum góð ráð hjá Guðna
og venjulega fórum við kjarkmeiri
frá honum og litum bjartari augum
á Lilveruna. Glaðlyndi og kraftur
voru hans aðaleinkenni, ásamt hlýju
viðmóti.
Guðna kveðjum við og munum
sakna hans. Við erum þakklát fyrir
að hafa fengið að kynnast honum
og eiga hann að vini. Minning hans
mun ylja okkur um hjartarætur um
ókomin ár.
Við sendum konu hans, bömum,
afabömum og tengdaföður, okkar
dýpstu samúðarkveðjur.
Villa og Nonni
Hann Guðni er dáinn.
Þessi setning, sem í huga okkar
skilur á milli lífs og dauða, ómar
enn. Fregnin um andlát hans, að
kvöldi 28. janúar sl., barst venzla-
fólki samstundis.
Eitt sinn skal hver deyja. Við
vissum að Guðni var sjúkur en samt
kemur dauðinn okkur jafnan í opna
skjöldu. Hann er þó staðreynd sem
enginn fær umflúið.
Það er erfíð tilhugsun að Guðni
sé allur.
Hann kveður Iífið á góðum aldri,
þegar hillir í síðsumar ævinnar —
hið fegursta tímabil á lífsskeiði
manna, sem eru í sátt við umhverfí
sitt.
Guðni var glaðvær að eðlisfari.
Stutt var í hláturinn þótt tilefnið
væri stundum smátt. Það var auð-
velt að leita til Guðna því hann var
einkar greiðvikinn og greiðann
veitti hann ætíð með glöðu geði.
Hann tók þátt í lífínu þar til yfir
lauk. Þannig munum við Guðna.
Elsku Sísí. Við sendum þér og
bömum þínum okkar dýpstu sam-
úðarkveðjur og biðjum Guð að
styrkja ykkur á erfíðum tímum.
Venzlafólk
ari, eins og hann var nefndur okkar
á meðal, ætíð minnisstæður. Hvar
hann gekk með stóra stigann á
öxlinni og kústana og fötuna í
annarri hendinni og jafnan stór
hópur bama á eftir, er minning sem
ekki gleymist. Við, krakkamir, dáð-
um þennan mann og bárum fyrir
honum ómælda virðingu. Hann
vann mikilvægasta og virðingar-
mesta starfíð í bænum. En það var
einnig gott að vera bam í návist
hans. Bæði við og hann nutum
samfélagsins. Og okkur þótti hann
svo hugaður að þora að fara upp á
þökin á húsunum, sum svo brött,
að óskiljanlegt var hvemig hann
gat fótað sig. Ég gleymi aldrei
deginum þegar Ingi sótaði reyk-
háfínn á heimili mínu á Skúlaskeið-
inu. Ég hef tæpast verið meira en
fjögurra ára gamall. En mér er
þessi dagur svo minnisstæður, að
enn man ég handtökin hans, þegar
hann sópaði sótinu úr skorsteinin-
um í fötuna sína. Þetta var stór og
viðburðaríkur dagur í lífi mínu,
þegar kom að því að Ingi sótaði
strompinn minn.
En Ingólfur var ekki bara sótari
á þessum áram. Hann var líka
kindakarl eins og Gunnlaugur afi
minn. Og ég naut þess oft á bama-
áram mínum að fá að vera með afa
og Inga í kringum kindumar. En ég
man að fyrst í stað átti ég erfitt
með að skilja, að um sama mann
væri að ræða, Inga sótara og Inga
kindakarl. Því þegar hann var að
sóta var hann allur svartur, hendur,
andlit og föt. En með kindunum svo
hvítur. En þegar hann talaði til mín
var efinn á bak og burt. Þetta var
sami Ingi, sá eini og sanni.
Og enn áttu leiðir okkar eftir að
liggja saman. Þegar mér auðnaðist
að fá afnot af fjárhúsunum, þar sem
Frímann heitinn Þórðarson hafði
haft kindur sínar um margra ára
skeið, fyrir hestana mína, varð
Ingólfur minn næsti nágranni með
kindumar sínar. Stundimar í fjár-
húsunum aftur með Inga allt fram
á síðasta jóladag verða mér ógleym-
anlegar. Þá kynntist ég nýrri hlið
á Ingólfi. Afburða fróður og minn-
ugur, traustur og fómfús og síðast
en ekki síst þessi seigla og dugnað-
ur í þolinmæði og æðraleysi, eitt-
hvað, sem mér finnst ég sjálfur og
samfélagið svo snauð af. Enginn
maður hefur miðlað mér jafn mikl-
um fróðleik um sögu kirkjumála í
Hafnarfírði og Ingólfur. Kirkjan í
Hafnarfirði stóð honum alltaf næst.
Á jóladag sl. sá ég Ingólf í síðasta
sinn ganga leiðina sína upp Öldum-
ar til kindanna sinna í hörkugaddi
og strekkingsvindi. Ég tók hann
upp í bílinn minn. Þá var honum
tvennt efst í huga. Hvemig mæltist
prestinum í gærkvöldi og hvort
vatnið væri frosið hjá kindunum.
Ingólfur kom víða við í hafnfirsku
bæjarlífí. Hann starfaði í bæjar-
vinnunni um margra áratuga skeið
og hafði með höndum margvísleg
verkefni. Tæpast er til sú gata í
Hafnarfirði, að þar megi ekki fínna
handbragð Ingólfs. Hann var einnig
grafari í Hafnarfirði, Görðum og
Bessastöðum um áratugaskeið. Þá
hringjari í Hafnarfjarðarkirkju í
þtjátíu ár. En Ingólfur sóttist ekki
eftir vegtyllum og lofsyrðum. Hann
var meiri maður en það. Þjónustan
við menn og málefni var honum svo
í blóð borin, að lof og hrós kom
honum undarlega fyrir eyra. Enda
var hann vanastur því að vinna störf
sín á lægstu daglaunum með hóg-
værð og lítillæti.
„Greiðið götu Drottins, ryðjið
Guði voram veg í óbyggðinni."
Þannig komst Jesaja að orði við
þjóð sína í lok herleiðingarinnar. Á
sama veg talaði Jóhannes skírari
til fólksins til undirbúnings komu
frelsarans. Mér koma þessir menn
í hug og orðin þeirra, þegar Ingólfur
Björgvin Jónsson er kvaddur. Hvort
sem Ingólfur kallaði bæjarbúa til
guðsþjónustu með kirkjuklukkun-
um, eða mokaði snjóinn óbeðinn af
kirkjutröppunum snemma á sunnu-
dagsmorgnum, eða tók gröf í
kirkjugarðinum eða vann enn eitt
handverkið í þágu bæjarbúa, þá
einkenndist allt hans líf af að greiða
götu Drottins og gera brautir okkar
beinni og þægilegri. Þótt Ingólfur
„fari nú yfir“, eins og hann sjálfur