Morgunblaðið - 26.04.1986, Blaðsíða 43

Morgunblaðið - 26.04.1986, Blaðsíða 43
43 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. APRÍL1986 Kveðjuorð: Skáli Magnús- son kennari Fæddur27. mars 1911 Dáinn 15. apríl 1986 Um þær mundir sem kennslu í framhaldsskólum landsins er að ljúka og nemendur sem óðast að tygja sig til að lesa undir lokapróf berst mér sú fregn að Skúli Magn- ússon kennari sé allur. Táknrænt er það, að hann skuli kveðja á þessum tíma árs, hverfa úr skóla lífsins, hvort sem hann á eftir að ganga undir lokapróf eða ekki á öðrum vettvangi. Lengst verður Skúla Magnússon- ar líklega minnst sem kennara norður á Akureyri — í gagnfræða- skóla, iðnskóla, menntaskóla. Það var einmitt í sambandi við kennslu hans við Iðnskólann a Akureyri sem samstarf okkar hófst. Þegar ég tók að kenna við undirbúnings- og raungreinadeild Tækniskóla Islands hér syðra, var Skúli heitinn kennari í fslensku við undirbúningsdeild sem þegar í upphafí var sett á stofn við Iðnskólann á Akureyri undir forystu þeirra Jóns Sigurgeirssonar og Aðalgeirs Pálssonar. Skúli • hafði því nokkra reynslu af því að kenna væntanlegum tæknifræðinemum móðurmálið þegar ég kom til starfa við skólann hér. Ég fann strax að gott var að eiga Skúla að sem starfsfélaga um skipulag námsefnis og kennslu og þetta samstarf fór vaxandi með árunum, einkum eftir að kennsla til raungreinadeildar- prófs hófst á Akureyri en þá virtist það eins og sjálfsagður hlutur að auk móðurmálsins kenndi Skúli menningarsögu eða hugmynda- sögu, eins og nú er farið að kalla þágrein. I almennum undirbúningi áður en menn hefja sérhæft nám á iðn- fræði- eða tæknifræðistigi er oft á brattan að sækja fyrir huggreina- kennara í „samkeppni" við kennara í raungreinum. Ekki stafar það af skilningsleysi viðkomandi stofnana, öðru nær, heldur vanmati nemenda sjálfra í hita leiksins, — fyrst í stað skulum við segja. Við Skúli ræddum stúndum slík vandamál en hétum hvor öðrum því að láta ekki deigan síga. Skúli gerði kröfur til nemenda sinna, en það leyfí ég mér að full- yrða að hann hafí verið of mikið Innsigli engir fengu upp á lífsstunda bið, en þann kost undir gengu allir að skilja við. (H.R) Hún er nú óðum að hverfa sjón- um okkar sú kynslóð sem kölluð var aldamótakynslóðin. Oft hefur verið vitnað til hennar og það ekki að ástæðulausu, þegar rætt er um framfarir hér á landi. Þótt vor- hugurinn í íslensku þjóðlífí væri fyrir nokkru vaknaður, þá reyndi svo sannarlega á aldamótakynslóð- ina, að hlúa að þeim gróðri, sem þegar hafði fest rætur og auka þar við. Ein af þeim sem lagði hug og hönd að framförum í okkar landi var Guðmunda Gísladóttir húsfreyja á Brekku, en hún andaðist 3. apríl sl. Guðmunda fæddist f Seljadal f Kjós 26. nóvember árið 1900. For- eldrar hennar voru hjónin Gísli Einarsson, Brynjólfssonar frá Vind- ási og Jarþrúður Guðmundsdóttir, Jónssonar frá Valdastöðum. Á þeim árum þegar Guðmunda fæddist og á fyrstu áratugum þess- arar aldar, var það fyrir þá sem unnu að sveitastörfum hörð barátta og strit, að hafa til fæðis og klæðis og munu foreldrar hennar sem bjiiggu á fjallabýli hafa mátt kynn- ast því. Ung að árum fór Guðmunda upp að Bakkakoti í Skorradal. Þar bjuggu föðursystir hennar og móð- urbróðir, þau Guðrún Einarsdóttir og Jónas Guðmundsson. í Skorradal var hún nokkur ár. Rúmlega tvítug trúlofaðist Guð- munda Ágústi Guðmundssyni, aett- uðum frá Fremri-Breiðadal í Ön- undarfírði. Þau fluttu austur á Norðfjörð og bjuggu þar á Strönd. Guðmunda og Ágúst eignuðust tvö böm. Sveinbam sem dó fárra vikna og Guðrúnu sem býr á Más- stöðum í Innri-Akraneshreppi og er gift Gunnari Nikulássyni. Sam- býlismann sinn og unnusta missti Guðmunda vorið 1927 og flutti þá til Hafnarfjarðar en þar vom systur hennar og faðir búsett. Minning: Guðmunda Gísla- dóttir á Brekku ljúfmenni til að ósanngimi kæmist þar nokkum tíma að; Skúli Magnús- son var í mínum huga kennari af lífí og sál granar mig að kröfumar sem hann gerði til sjálfs sín hafí oftar en ekki keyrt úr hófí fram. Skúli Magnússon var mikill ís- lenskumaður. Það getur hver maður sannrejmt með því að lesa þýðingu hans á bókinni Ríki mannsins eftir Vibeke Engelstad. En öðra fremur var hann heimspekingur og í þeim fræðum naut hann sín best. Hann sagði það reyndar við mig einhverju sinni að sér félli best að kenna menningarsögu (hugmyndasögu). Þegar Skúli komst á eftirlaun eftir langan starfsaldur fluttust þau hjónin suður til höfuðborgarinnar. Ævinlega skal ég muna hve ánægð- ur hann varð þegar ég falaðist eftir Þar stundaði hún meðal annars fískvinnu en fór mörg sumur austur í sveitir í kaupavinnu og hafði dótt- ur sína með sér. Hún var alltaf á sama bæ og hélt tryggð við það fólk meðan hún lifði. í Hafnarfírði átti Guðmunda heima þar til hún barst upp á Hvalfjarðarströnd, sennilega vegna frændsemi við fjölskylduna á Hrafnabjörgum. Haustið 1937 réðst Guðmunda sem ráðskona til Glsla Magnússon- ar sem þá hafði tekið við búskap á Brekku ásamt bróður sínum. Rúmu honum til stundakennslu í íslensku haustið 1980 og hann sá sér fært að taka starfíð að sér. Einnig kenndi hann á haustönn 1981 en ég hygg að það hafí verið svanasöngur Skúla heitins sem kennara því að þá var heilsunni tekið að hraka, en þraut- seigjan var óbilandi. Milli okkar Skúla lá einhver dul- inn strengur og um langt skeið var um fjöll og fímindi að fara. Ég hélt að þessi strengur hefði með öllu slitnað, þar til helfregnin barst mér til eyma. Þá tók þessi strengur að titra, — tónninn var lágvær en hrejnn og þó umfram allt hlýr. Ég votta ættingjum og vinum Skúla heitins Magnússonar mína dýpstu samúð. Ólafur Jens Pétursson ári seinna giftist hún Gísla og nutu foreldrar hans, sem vora hjá hon- um, góðrar umönnunar hennar meðan þau lifðu. Þau hjónin Guðmunda og Gísli áttu ekki böm saman en tóku að sér og ólu upp stúlkubam, Ágústu Kristínu Bass, sem nú býr á Brekku. Sambýlismaður Ágústu er Erlingur Einarsson. Að Brekku þótti öllum gott að koma. Bóndinn hæglátur og gest- risinn bauð í bæinn. Húsfreyjan bar fram góðgerðir sem ekki vora skomar við nögl. Ekki spillti það að samræðumar urðu líflegar og" . skemmtilegar. Guðmunda var vel greind eins og hún átti kyn til og minnið var gott. Fróðlegt var að tala við hana um löngu liðna at- burði. Einnig kunni hún mikið af ljóðum og vísum sem margar hafa farið í gröfina með henni. Hún hafði yndi af að hlýða á þegar farið var i með ljóð, og einnig að fara með þau ! sjálf, og bar glöggt skynbragð á ( rím og stuðla, mun einnig hafa ' verið hagmælt þó hún léti lítið á því bera. Við á Hávarsstöðum viljum að leiðarlokum flytja henni innilega þökk fyrir góð kynni á samleið okkar og votta eiginmanni hennar, dóttur og fósturdóttur og öðram ættingjum hennar okkar dýpstu samúð. Jón Magnússon I ) i Halldór Jósefs- son - Minning Fæddur 23.júní 1949 Dáinn 18. mars 1986 Síðla sumars 1974 réð Halldór tilfínningarík, hlý f viðmóti og góð- viljuð. Umhverfí fólks er mismunandi. Við verðum fyrir áhrifum frá því fólki, sem við umgöngumst, og einnig umhverfinu sjálfu. Okkur líð- ur illa í návist sumra, en unaðslega í návist annarra, svo var unaðslegt í návist Helgu Lára að það líktist himneskum friði og sælu. Nú er Helga Lára flutt inn í umhverfi og skilyrði æðri veraldar og þar sjáumst við aftur „Dauðinnerlækúren lífíð er strá. Skjálfandi starirþað straumfalliðá" (M.Joch.) Ég þakka Guði samfylgdina með Helgu Lára. Ég sendi henni bless- unarkveðjur í nýja tilveru. Ég færi öllum aðstandendum dýpstu samúðarkveðjur og bið þeim blessunar Guðs. Guðmimdur Kjartansson sig til okkar að Hvassafelli í Eyja- fírði. Með honum komu kona hans, Ólöf Guðrún Albertsdóttir, og tæp- lega fímm mánaða dóttir þeirra, Þorgerður, sem fæðst hafði 13. mars. Árin sem hann var hjá okkur urðu fímm og vann hann með okkur af samviskusemi og dugnaði. Við gátum óhrædd farið í frí og látið hann taka við búskapnum og oft var hann búin að gera bæði betur og meira en til var ætlast þegar við komin heim og gladdist jrfír því að sýna okkur það sem hann hafði gert. Á þessum áram eignað- ist hann tvær dætur, Helen Sif, fædd 31. janúar 1977 og Hafdís Lára, fædd 17. desember 1978. Ýmislegt varð þess valdandi að hann langaði til að breyta til og því varð það úr að hann réð sig suður á land, en um það bil ljóram mánuðum seinna skrifaði hann manninum mínum og sagði: Mig langar aftur norður, ég sakna fjall- anna. EyjaQörður þótti honum fal- legasti staður á landinu, með þessi tignarlegu Qöll, eins og hann orðaði það. Skiljanlega átti Eyjafjörðurinn sterk ítök í honum, hingað hafði hann komið tólf ára gamall, eftir að foreldrar hans slitu samvistum, og ólst upp frá því hjá föðurbróður sfnum, Gunnlaugi Halldórssjmi, og konu hans, Guðrúnu Kristjánsdótt- ur, sem bjuggu þá á Draflastöðum í Sölvadal. Hann gekk hér í skóla og seinna vann hann á nokkram sveitabæjum hér í Eyjafirði og þekkti því orðið marga. Halldór minntist sérstaklega vera sinnar í Amafelli þar sem glaðtyndir bræðumir höfðu gaman af því að gera ýmis strákapör, hann sagði okkur oft skemmtilegar sögur frá þeim tíma og var þá mikið hlegið. Halldór var ör í skapi og með viðkvæma lund, svo viðkvæma að hann brynjaði sig með stóram orðum og átti erfítt með að tjá sínar réttu tilfínningar, en við sem þekkt- um hann vel vissum hvað grannt var á skelinni og að undir niðri var blíður og góður drengur. Eftir að hann fór frá okkur, kom hann með fjölskylduna norður á hveiju sumri og kom þá ævinlega til okkar í heimsókn og við til þeirra þegar Fæddur 3. október 1968 Dáinn 13. april 1986 Þegar við fréttum um lát eins skólabróður okkar, Hermanns Sævars Guðmundssonar, urðum við harmi slegin. Hvers vegna þurfti einn af okkur að hverfa svona fljótt úr hópnum? Þetta er spuming sem við eram búin að velta mikið fyrir okkur, en fínnum ekkert viðunandi svar við. En við trúum því að hans bíði annað og betra líf annars staðar og að honum líði vel þar sem hann er núna. Við hugsum mikið aftur til gömlu daganna þegar við lifðum áhyggju- suður var farið. Fjrrir nokkra fór að bera á bakveiki og fyrir um það bil ári vann hann við erfitt verk og varð þá svo slæmur í bakinu að hann var frá vinnu um tíma. Þá lausu Iffi og gerðum ýmsa hluti sem við vildum ekki hafa gert. En Her- mann var góður drengur og sú vissa um að hann muni fyrirgefa okkur, hjálpa okkur til að sætta okkur við það sem við fáum ekki brejrtt. Við vottum aðstandendum Her- manns okkar dýpstu samúð og megi Guð gefa þeim allan þann sfyrk og stuðning sem þeir þurfa á að halda á þessari raunastundu. Ég vil í Drottni sofna sætt, samviskustriðið allt er bætt dauðahaldi ég drottin þrif, dýrstur gef þú mér eilíft líf. (HallgrimurPétursson) var honum ráðlagt af lækni að fá I> sér einhveija mjög létta vinnu, en i( það gerði hann ekki, enda aldrei vanur að hlífa sér og tók því þá ’ vinnu sem til féll. Honum versnaði því stöðugt og var orðinn mjög þjáð- ur undir það síðasta. Þijár ungar dætur hans munu sakna hans mjög mikið, því að hann var þeim góður faðir og vildi allt fyrir þær gera og var mjög stoltur af dætram sínum. Ekki hefðu allir tekið í mál að taka með f bílnum, norður á land, hálf- vaxinn kettling, en það lejrfði hann þeim að gera. Eg bið Guð að styrkja eftirlifandi konu hans og dætur og hjálpa þeim að gleðjast jrfír góðu minningunum og bið þær að minnast orða Krists: „Hver sem trúir á mig mun lifa þótt hann dejri." Ég og fjölskyldan mín þökkum Halldóri góðar stundir og biðjum honum allrar blessunar og velfam- aðar í nýjum heimkynnum. Álfheiður Björk Karlsdóttir Að lokum viljum við þakka fyrir þessa stuttu samfylgd og megi minning skólabróður okkar lifa. Skólafélagar Hermann S. Guðmunds- son Sjónarhóli—Minning
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.