Morgunblaðið - 17.12.1986, Qupperneq 34

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER 1986
34
Skotland:
Þúsundstörf
eru í hættu
St. Andrews, frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni fréttaritara Morgnnblaðsins.
EF Evrópubandalagið ákveður að minnka fiskkvóta um 20 prósent
getur farið svo að um þúsund manns missi vinnuna í fiskiðnaði í
Norðaustur-Skotlandi. Þar bætast við erfiðleikar vegna verðlækkun-
ar á olíu.
Vísindamenn í landbúnaðar- og
sjávarútvegsráðuneytinu krefjast
mikils niðurskurðar á kvótanum og
telja að ýsa sé ofveidd og verði
ekkert gert nú geti hún horfið alveg
úr Norðursjó.
Á morgun mun John MacKay,
landbúnaðar- og sjávarútvegsráð-
herra Skotlands, sitja fund fisk-
veiðinefndar Evrópubandalagsins.
Hann telur að of mikið hafi verið
veitt á þessu ári, en vill taka tillit
til þarfa iðnaðarins um leið og reynt
verði að varðveita stofnana.
Hann styður 20 prósent skerð-
ingu kvótans og telur, að fiskiðnað-
urinn geti aflað sér hráefnis annars
staðar eða unnið úr öðrum tegund-
um.
Ef 20 prósent skerðing verður
samþykkt verða veiðamar þó tutt-
ugu þúsund tonnum meiri en
vísindamennimir hafa lagt til. Tals-
menn fiskiðnaðarins telja skerðing-
una samt of mikla. Robert Milne,
einn þeirra, segir: „í einu vetfangi
segja þeir við iðnaðinn: þið eruð
sviptir tuttugu prósentum af hrá-
efninu. Þetta er algerlega óviðun-
andi. Við erum með um sex þúsund
manns í vinnu og tuttugu prósent
skerðing á kvótanum sviptir að
minnsta kosti þúsund manns at-
vinnu.“
Hann hafnar því alveg, að iðnað-
Nauðgarar
hengdir í Iran
Teheran, Reuter.
ÞRÍR ungir menn voru
hengdir snemma á mánudag
í Teheran, höfuðborg írans,
að viðstöddum miklum mann-
fjölda. Höfðu þeir verið sekir
fundnir um mannrán og
nauðganir.
Dagblaðið Kayhan, sagði, að
mennimir hefðu þóttst vera leigu-
bifreiðastjórar, tekið upp í bfla
sína ungar konur, rænt þær og
nauðgað þeim. Fyrir henginguna
voru þeir hýddir, fengu 74 högg
hver og einn þeirra var sektaður
um eina milljón riala, (rúml.
520.000 ísl.kr.). Fjórir menn er
dæmdir voru samsekir þeim er
hengdir voru, hlutu ýmist fangels-
isdóm eða hýðingu.
urinn geti snúið sér að öðrum
tegundum eða fengið hráefni ann-
ars staðar og segir að ekki sé
mögulegt að laga sig að svo mikilli
skerðingu. Ráðherrann segist skilja
vanda iðnaðarins en bætir við: „En
mynduð þið þakka mér eftir tvö ár
fýrir að hafa samþykkt of háa
kvóta, þegar stofnamir hafa alger-
ieg horfið úr sjónum?"
AP/Símamynd
Rembrandtá uppboði
Starfsmaður Sotheby’s í Lundúnum býr sig hér undir að bera
á braut málverk Rembrandts, „Mynd af stúlku í gullbryddri
kápu“, sem seldist á uppboði í síðustu viku fyrir 7,26 milljónir
sterlingspunda (rúmar 400 milljónir króna). Þetta er hæsta verð,
sem fengist hefur fyrir verk eftir hollenska málarann. Kaup-
andi málverksins kaus að láta nafns síns ekki getið.
Dagblað í Sovétríkjunum:
Spilling og fjárkúgun
í Bolshoi-ballettinum
Moskvu, Reuter.
BOLSHOI-ballettinn í Moskvu
hefur að undanförnu verið gagn-
rýndur nokkuð fyrir að standa
ekki undir því listræna nafni,
sem af honum fer, en nú hafa
nýjar ávirðingar bæst við. Trud,
dagblað sovésku verkalýðsfélag-
anna, skýrði frá því á mánudag,
að einn helsti ráðamaður bal-
lettsins hefði gerst sekur um að
þagga niður ólöglegt athæfi og
notið við það aðstoðar embættis-
manna í menntamálaráðuneyt-
inu.
Þessi gagnrýni á Bolshoi-ballett-
inn kemur í kjölfar þeirrar áskor-
unar Mikhail Gorbachevs, Sovét-
leiðtoga, á leikhúsfólk og listamenn,
að þeir taki þátt í „byltingarkennd-
um breytingum" í Sovétríkjunum,
ekki síst með því að bijótast undan
ofurvaldi skriffinnanna.
Fréttin í Trud var á þá leið, að
Georgy Ivanov, aðstoðarmennta-
málaráðherra, hefði hjálpað Georgy
Panyushkin, hljómsveitarstjóra
ballettsins, við að reka hljómlistar-
mann, sem hafði kvartað undan því
að vera beittur fjárkúgun. Var þar
um að ræða mann að nafni Alex-
ander Leonov, bassaleikara, sem
kom til ballettsins árið 1956 en var
rekinn fyrir þremur árum þegar
hann neitaði að undirrita yfirlýs-
ingu um, að hann hefði á hljóm-
leikaferð erlendis fengið meiri
gjaldeyri en hann fékk í raun. Sagði
blaðið, að með þessum hætti hefði
Panyushkin kúgað fé af öllum tón-
listarmönnunum.
Leonov höfðaði mál á hendur
Panyushkin en það hafði sömu áhrif
og að skvetta vatni á gæs. Ivanov,
aðstoðarráðherra, mætti fýrir rétt-
inum og varði Panyushkin mjög
ákaflega og stéttarfélag tónlistar-
manna þorði heldur ekki annað en
að leggja blessun sína yfir brott-
rekstur Leonovs. í mars sl. fékk
Leonov þó starfið aftur en var svo
rekinn aftur fýrir nokkru að undir-
lagi embættismanna í menntamála-
ráðuneytinu og þar á meðal
Ivanovs. Sagði í Trud, að mál
Leonovs væri bara eitt af mörgum.
Stjórnin
ánægfð með
söluna á
British Gas
St. Andrews, frá fréttaritara Morgun-
blaðsins, Guðmundi Heiðari Frímanns-
8yni.
NYLEGA voru seld hlutabréf
í breska gasfyrirtækinu Brit-
ish Gas, sem er eins konar
gasveita Breta. Mikil söluher-
ferð var farin og góður
árangur náðist. Peter Walk-
er, orkumálaráðherra Bret-
lands, segist mjög ánægður
með undirtektirnar.
Tvær milljónir manna eignuð-
ust í fyrsta skipti hlutabréf við
söluna á þessu ríkisfýrirtæki.
Hlutabréfaeigendur í Bretlandi
eru nú_ um tíu milljónir. Þegar
stjóm íhaldsflokksins settist að
völdum 1979, voru hlutabréfaeig-
endur um tvær milljónir. Peter
Walker var viðstaddur, þegar
hlutabréf fyrir ríflega 330 millj-
arða íslenskra króna voru send til
eigenda sinna síðastliðna helgi.
Við það tækifæri sagði hann: „Það
hefur gengið ótrúlega vel að flytja
British Gas frá stjómmálamönn-
um til fólksins. Það em nú fleiri
hlutabréfaeigendur að því fyrir-
tæki en nokkm öðm í veröldinni."
Hafin var sala hlutabréfa í fyrir-
tækinu á verðbréfamarkaðinum í
London í síðastliðinni viku, og á
föstudag seldust þau á sextíu og
þijú og hálft pens, en upphaflegt
verð þeirra var fímmtíu pens.
Sorphaugar hlað-
ast upp í Aþenu
Aþenu, Reuter. ■*“
DAGBLAÐ í Aþenu sagði í gær að sorphaugar á götum borgarinnar
ógnuðu heislu almennings en undanfama tíu daga hafa sorphreinsun-
armenn þar verið í verkfalli. Rætt hefur verið um að láta hermenn
sinna störfum þeirra.
Ráðamenn innan stéttarfélags
grískra sorphreinsunarmanna
sögðu í gær að verkalýðsstéttin
myndi rísa til vamar ef hermenn
tækju að sér störf sorphreinsunar-
manna. Sögðu þeir einnig að
félagsmenn myndu ekki mæta til
starfa fyrir jól ef yfirvöld þráuðust
við að ganga að kröfum þeirra um
hærri laun, eftirlaunagreiðslur og
endurráðningu starfsmanna.
Á síðasta ári „frysti" stjómin
laun í landinu í því skyni að draga
úr verðbólgu og minnka erlendar
skuldir. í ár hafa hin ýmsu stéttar-
félög boðað til verkfalla tii að
mótmæla þessari ákvörðun stjóm-
arinnar og hefur eins dags alls-
heijarverkfall verið boðað 15.
janúar næstkomandi.
Danmörk:
Atvinnulausiun fjölgar
um 56.000 á einu ári
Dökkt útlit í efnahagsmálunum
ATVINNULEYSINGJUM í
Danmörku mun aftur fjölga í
265.000 á rúmlega einu ári, að
því er fram kom, er fjárhags-
skýrsla Palle Simonsen fjár-
málaráðherra var kunngerð
um síðustu helgi.
Þessi fjölgun atvinnulausra er
mun meiri en áður var ráð fyrir
gert og kemur sér á allan hátt
bagalega fyrir ríkisstjómina.
Margir þeirra, sem átt hafa við
langvarandi atvinnuleysi að
stríða, standa auk þess frammi
fyrir þeirri vá að lækka í dag-
peningum niður í 70% eða jafnvel
55%. Ríkisstjómin hefur hingað
til haft uppi þau rök, að vandinn
væri ekki svo alvariegur, þar sem
fyrirséð væri, að atvinnutækifær-
um mundi fjölga.
Síðustu opinberu tölumar um
atvinnuleysi á árinu 1986 hljóð-
uðu upp á 209.300 manns. Palle
Simonsen telur í skýrslu sinni, að
fyöldi atvinnulausra aukist í
235.000 á árinu 1987 og 265.000
1988 - og þangað til er ekki nema
rúmt ár. Síðastnefnda talan er
nákvæmlega hin sama og var upp
á teningnum 1982, þegar núver-
andi ríkisstjóm tók við - eða
55.700 hærri en núverandi at-
vinnuleysisstölur.
Dökkt útlit
Að því er varðar hagvöxt og
greiðslujöfnuð er útlitið einnig
Á atvinnuleysisskrifstofu i
Kaupmannahöfn: Nú fer at-
vinnulausum Dönum fjölgandi
á nýjan leik, og verða þeir
265.000 talsins eftir rúmt ár.
dökkt, ef marka má skýrslu fjár-
málaráðherrans.
Greiðsluhallinn við útlönd
stefnir í nýtt met á þessu ári, eða
33 milljarða danskra króna, en
það er fimm milljörðum króna
meiri halli en gert var ráð fyrir,
er Palle Simonsen lagði fram fjár-
lagafrumvarpið. Áætlað er, að
hallinn verði 19 milljarðar á næsta
ári, og jöfnuði verður ekki náð
fyrr en árið 1991. Mörgum er þó
í fersku minni, að ríkisstjómin
sagði fyrir tveimur árum, að
greiðslujöfnuði yrði náð á árinu
1987.
Palle Simonsen segir enn frem-
ur í greinargerð sinni, að hagvöxt-
ur í Danmörku verði umtalsvert
minni en nemur meðaltalinu í
ríkjum Efnahags— og framfara-
stofnunar Evrópu, OECD, en þar
hefur Danmörk hingað til verið í
fararbroddi.
Það er þó ljós punktur í myrkri
greinargerð fjármálaráðherrans,
að innlendar skuldir ríkisins eru
hættar að aukast. Á árinu 1986
nema þær 437,5 milljörðum
danskra króna, og þær verða
437,7 milljarðar árið 1987.
Á hinn bóginn halda skuldimar
við útlönd áfram að vaxa. Þær
hækka um rúma 22 milljarða
króna milli áranna 1986 og 87
og verða alls 143,7 milljarðar
króna.
Að mati ríkisstjómarinnar
verður mjög lítið svigrúm til
hækkunar rauntekna á næsta ári.
(Byggt á danska blaðinu
Aktuelt)
íblíðu ogstríðu £!liöaárnar ÍSAFOLD