Morgunblaðið - 25.01.1987, Side 46
/4
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JANÚAR 1987
býr. Eftir að öll nöfn eru horfín
og annar fundur annars staðar
tekinn við af þessum skilur leið-
togafundurinn eftir þá mynd að
þessi fámenna þjóð hér sé af
þeirri gerð og getu að dugir til
að ráða við stærsta verkefni með
engum fyrirvara. Og að til þess
þurfum við ekki að veifa há-
timbruðum glæsihöllum.
í þessu látlausa hvíta húsi tek-
ur Reykjavíkurborg á móti
gestum sínum og það dugir fyrir
hvaða gesti sem er. Alltaf hefí ég
dáðst að honum Geir Hallgríms-
syni, þáverandi borgarstjóra, sem
fór bramboltslaust og smám sam-
an að láta gera upp Höfða til
þess hlutverks og drap þarmeð
hljóðlega samhljóða hugmynd
fyrri borgarstjómar um ráðhús-
bákn í tildurstíl Norðurlanda úti
í Tjörninni. Nú sannast að þetta
er húsið sem okkur hæfir vel,
hveija sem á okkar fjörur rekur
af stórmennum. Ekki satt? Og
blæbrigði endast kannski lengur
en nöfn í þessum hverfula fjöl-
miðlaheimi. Sælir em hógværir,
því að þeir munu landið erfa,
stendur í merkri bók og óve-
fengdri í tvö þúsund ár.
Má vera að Höfði sé nýr stak-
steinn sem stikla má á til heims-
frægðar. En nafn Reykjavíkur
hefur fyrr flögrað um heims-
byggðina um sinn. Rifjast upp
árið 1972, er ég um hánótt kom
í áætlunarbíl á landamæri Malasíu
og Singapore. Vegabréfsmaður-
inn í lúgunni leit á skilríkin og
sagði: „Þú ert á vitlausum stað!"
Hvert er ég nú komin hér úti í
frumskógi?" hugsaði ég skelfd.
Stundi þó upp kokhraust: „Svona
vegabréf hefur víst aldrei sést hér
áður?“„ Nei, en með því að vera
ekki í Reykjavík missirðu af
heimsmeisstaramótinu í skák,“
svaraði sá dökki og skein í hvítar
tennur í myrkrinu. Stundarfrægð
vor er víst mikil og margvísleg.
B. MAGNUSSON HF.
HÓLSHRAUNI2 - SÍMI 52866 - P.H.410 - HAFNARFIRÐI
Garur
•Hlr Elfnu Pálmadóttur
Frægðin er víst dulítið duttl-
ungafull. Ekki alltaf gott að spá
í það hvenær og hvemig hana ber
að. Það má margur bráðduglegur
baráttumaðurinn, sem alla æfi
stritar af hetjuskap við að koma
sér í sviðsljósið og hveija stund
lífs síns undirbýr næsta þrep
áleiðis upp á frægðartindinn,
fínna á sínum skrokki. Svo er
bara allt í einu orðið heimsfrægt
eitt gamalt, hljóðlátt hús út með
sjó: Höfði. Frægðin kemur hér að
vanda að utan. Enda gripin fegins
hendi á heimaslóðum. Bjarminn
af þessu hvíta húsi gæti kannski
fallið á þjóðina bregðumst við
snarlega við. Ef við grípum gæs-
ina og leggjum 20 milljónir í að
gera Höfða að friðarverðlauna-
húsi, svo sem hugmyndaríkur mað
ur reifaði á sjónvarpsskerminum.
Úti á meginlandi Evrópu skaut
frægðarsól Höfða hratt upp á
himininn. Franska sjónvarpið
fann upp á því, meðan ekkert var
farið að gerast á staðnum og ekk-
ert myndaefni að hafa, að búa til
hvíta lakadrauga og láta þá sog-
ast inn um gluggana á Höfða
undir fréttalestri um væntanlegan
leiðtogafund. Og öll meginlands-
pressan tók snarlega við sér.
Vesalingur minn lenti í þyrlinum.
Europa 1-útvarpsstöðin setti út
net sín. Vildi fá viðtal vegna leið-
togafundarins í Reykjavík, sem
íslendingur í París vissi mest lítið
um. Reyndust raunar ekki á eftir
neinni speki um leiðtogana og
fund þeirra á íslandi. Það væri
húsið sjálft sem menn hefðu mest-
an áhuga á. Vissi undirrituð ekki
eitthvað um það? Hvort maður
þekkti sögu þess! Hafandi einmitt
staðið að formlegri friðun þess í
borgarstjórn. Og trúboðinn gamli
fyrir málefnið Island úti í heimi
skaut upp höfðinu. Ef ein stærsta
útvarpsstöð Evrópu vildi breiða
út fróðleik frá fóstuijörðinni, bæri
þá ekki hveijum landa að standa
sína plikt?
Snarlega sendur spyrill m_eð
hljóðnema. Viðmælandinn frá ís-
landi hóf að segja sögu Höfða.
Einkum þar sem hún tengdist
væntanlegum hlustendum, Frökk-
um. Húsið væri byggt af frönsk-
um konsúl, Monsieur Brillouin, á
þeim tíma þegar enn voru um
4000 franskir sjómenn á skútum
kring um Island. Því væri enn
yfír dyrunum í salnum þar sem
leiðtogamir mundu ræðast við
franskt skjáldarmerki, nafn
Brillouins og ártalið 1909. Nokkru
seinna eða á árunum i924-a»
hefði þar enn búið maður með
sérstaka skírskotun til Frakka,
Matthías Einarsson læknir, fyrsti
yfirlæknir Franska spítalans í
Reykjavík, sem þeir ráku á Is-
landi í mörg ár fyrir sjómenn sína.
Með fyrra stríði snarfækkaði
frönskum sjómönnum hér og út-
sendur ræðismaður óþarfur.
Fréttamaðurinn virtist hafa tak-
markaðan áhuga á tengslum
hússins við hlustendur. Hann vildi
draug.
Nú hann fékk að vita að á
eftir konsúlnum franska hefði eitt
ástsælt höfuðskáld íslendinga,
hugsjóna- og framkvændamaður
mikill, Einar Benediktsson, búið
þarna. Auk þess sem hann var
sagður draughræddur eftir upplif-
un norður í landi, hefði hann líka
verið „bon viveur“, kunnað að
meta góð vín eins og Frakkar, og
þar sem húsið væri nú móttöku-
hús borgarstjómar Reykjavíkur
þá lýsti draugagangurinn sér helst
þegar glösin glopruðust úr hönd-
um gesta eða úr þeim skvettist.
Menn segðu þá rétt sí svona: „þar
sækir einhver í glasið!" Ekki þótti
svona draugagangur nógu magn-
aður. Spyijandi vildi fá ekta
enskan hallardraug í hvítu laki,
sem baðaði út skönkunum og eng-
ar refjar. Ekki hafði viðmæl-
andinn heyrt að neinn hefði séð
þessháttar draug í Höfða. Ekki
heldur þessi breski ræðismaður
sem var aleinn og draughræddur
að skrölta þama í húsinu á
skammdegisnóttum á íjórða ára-
tugnum, þegar Höfði stóð enn í
flæðarmálinu og brimgnýnum
langt fyrir innan byggðina. Hann
vildi auðvitað losna úr þessu voða-
lega húsi og drauggangur tilvalin
rök til að fá að selja það. Hvort
hvítlaka hallardraugar komu þar
við sögu fylgdi ekki sögu húss
ins.
„Blaðamenn fullyrða helst það
sem þeir eru ekkert vissir um, en
diplomatar gæta þess að fullyrða
ekki það sem þeir vita upp á hár,“
er haft eftir hinum vísa De Re-
musat. Og hvað ragar okkur um
það hvers kyns frægðarorðið er á
fjölmiðlaöld. Bara ef nafn er nefnt!
A síðasta ári hefur Íslandi orðið
vel ágengt í þeirri frægð sem
kemur að utan. Alheims fegurðar-
drottning hefur sannað að ísland
á a.m.k. eina fallega stúlku og
þá líkur til að þar fínnist fleiri.
Heimsmeistari í kraftlyftingum
hefur sýnt heiminum að hér eru
menn með krafta í kögglum, og
það einn miklu geðfelldari sort en
almennt á heimsmarkaðinum. Og
margt sinnið grunar nú að draug-
ar fínnist á íslandi. Vonir standa
til að allt þetta muni selja ófáa
fiska og ullartrefla, segja fróðir.
Hversu marga fiska sem draugur-
inn í Höfða á eftir að selja, þá
hefur myndin af þessu látlausa
húsi líklega varpað nokkuð geð-
felldum blæ á þá þjóð sem hér
1