Morgunblaðið - 15.02.1987, Blaðsíða 56

Morgunblaðið - 15.02.1987, Blaðsíða 56
56 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. FEBRÚAR 1987 Landskeppni í eðlisfræði Skrifleg verkefni b) ÁTTA framhaldsskólanemend- c) ur taka um helgina þátt í úrslita- keppni í eðlisfræði. í gær var glímt við skrifleg verkefni, en á morgun verður verklegt próf. Hér á eftir birtast skriflegu verkefnin og verða lausnirnar birtar sfðar. 1. verkefni. (15 stig) Stór kubbur með massa M liggur á alhálu, láréttu borði. Í hann er grafin hola þannig að yfirborð hennar myndar hluta úr kúlufleti með radía R. Lítill kubbur með massa m getur hreyfst án núnings í holunni. I upphafi er hann færður frá miðju holunnar um fjarlægðina d«R miðað við lárétt. Þegar t=0 er honum sleppt frá kyrrstöðu. a) Hvaða ytri kraftar verka á kerfí kubbanna tveggja? Hvaða varðveislulögmál gilda um hreyfingu þeirra? Hvemig má gera nálgun fyrir staðarorku kerfísins, þegar lá- rétt færsla litla kubbsins, x, frá lægsta punkti holunnar er lítil miðað við R? d) Sýnið með hjálp varðveislulög- mála að nota má þetta hnit eitt sér til að lýsa stöðu og hreyf- ingu kerfisins. e) Finnið jöfnum kerfisins eitt- hvert form sem þið kannist við úr öðru samhengi, og notið það til að lýsa hreyfingunni og finna sveiflutíma hennar. 2. verkefni. (10 stig) Átta mótstöður með viðnám R og fjórir þéttar með rýmd C eru tengd eins og myndin sýnir. Reikn- ið viðnámið milli punktanna A og B fyrir riðstraum með tíðni / í þeim marktilfellum að a) /«(RC)-' b) /»(RC)_1. Aukaverkefni (10 stig): Reiknið strauminn milli A og B sem fall af tíðninni /fyrir fasta spennu og rissið upp mynd af þessu falli. Riss- ið einnig upp mynd af fasamun straums og spennu sem falli af tíðninni. 3. verkefni. (10 stig) Þremur speglum er komið fyrir hornréttum hverjum á annan, eins og fjórðungum úr xy-, xz- og yz- sléttunum í rétthymdu þrívíðu hnitakerfí. Rekið feril ljósgeisla sem fellur einhvem veginn á þetta spegla- kerfi og sýnið að hann kemur ævinlega út aftur í gagnstæða stefnu við þá sem hann hafði í upphafi. Hveiju breytir það ef einum spegl- inum er sleppt en hinir tveir em hálfsléttur? 1986-7 (Hvar eru svona kerfí notuð í dag- legu lífi nú á dögum?) 4. verkefni. (10 stig) Tveir strokkar hafa þverskurðar- flatarmálið 1 dm2 og em tengdir saman með fastri varmaeinangr- andi stöng í stefnu ásanna eins og myndin sýnir. Báðir strokkamir hafa í upphafí hitann 0°C. Rúmmál gassins í hvor- um um sig er 22,4 lítrar. í strokkn- um til vinstri em 4 g en í hinum 7,44 g af sama einatóma kjörgasi. Þrýstingurinn í vinstri strokknum er 1 atm og veggir hans em varma- einangraðir en hægri strokkurinn er í stóm varmabaði sem heldur hitastigi hans föstu. Allt kerfið er lokað inn í tómarúmi. Þegar stöng- inni er sleppt kemst kerfið í jafnvægi eftir að bullumar hafa færst um 50 sm. Eðlisvarmi gass- ins sem um er að ræða er 12,7 J g"1 K"1, miðað við fast rúmmál. Hvert er lokahitastigið í vinstri strokknum? Hversu mikinn varma tók gasið í hægri strokknum til sín? 5. verkefni. (10 stig) Loftbelgur með 100 rúmmetra föstu rúmmáli er fylltur með helíngasi. Hitinn er 20°C og þrýst- ingurinn p0 = 1,013 bar = 1,013 * 106 N/m2. ESlismassi andrúms- lofts við þessar aðstæður er p0 = 1,20 kg/m8 en helíns 0,17 kg/m8. Um þrýsting í lofthjúpi jarðar við fastan hita gildir að p(y) = p0e"ay, a = g|t0/p0, þar sem y er hæðin og g = 9,8m s"2 er þyngdarhröðunin við yfirborð jarðar. a) Hve mikill má massi belgs og fylgihluta vera til þess að belg- urinn geti lyfst frá jörðu? b) Nú er massi belgs og fylgihluta 20 kg. Belgurinn er látinn stíga þar til hann nær jafnvægi og er hiti lofthjúpsins fastur. Hversu hátt upp fer belgurinn? c) Nú er sleppt frá belgnum 2ja kg sandpoka. Hvemig verður hreyfing belgsins fyrst á eftir? loksins I breiðholti Nú þurfa Breiðholtsbúar ekki lengur að skjótast niður í Skipholt eftir almennilegum myndböndum. Myndbandaleiga kvikmyndahúsanna hefuropnað nýja leigu í Hraunbergi 4 (áður Nero). Öll nýjustu myndböndin á rúmgóðum stað, kvikmyndir, sjón- varpsmyndir, framhaldsþættir og mikið af barna- efni. Myndbandaleiga kvikmyndahúsanna er nú á eftirtöldum stödum: Skipholti 50 C, Úlfarsfelli, Hagamel, s. 688040 s. 24960 Suðurveri, Stigahlíð, Glerárgötu 26, Akureyri, s. 681920 s. 96-26088 Hraunbergi 4, s. 72717 Víðihlíð 13, Sauðárkróki, s. 95-5555 Dorís Dömur athugið Heitu maskarnir frá Doctor g.m. Collin eru engum öðrum möskum líkir. Komið og kynnist af eigin raun. Snyrtistofan Doris er eina snyrtistofan á landinu sem getur boðið upp á þessa frábæru maska. Opið virka daga 9—18, laugardaga 10—14. Snyrtistofan Doris, Hótel Esju, s. 83055. íl»99Í KESTILS v/Laugalæk. S. 33755.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.