Morgunblaðið - 25.03.1987, Síða 23

23
Bústjórinn á Sólarbæ, Mohamed Qu-
areshi
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. MARZ
Úr köldu gróðurhúsi
búnir bjúghnífnum væna, sem í
Óman kallast kenjar. Við reikuðum
svo um um súkinn góða stund og
svo var farið í sómahádegisverð á
Hótel Sohar, sem er hið eina á þeim
bæ. Þar réðst ég til atlögu við þjóð-
arrétt Ómana, beryani. Það er
hrísgijónaréttur, kryddaður með
ýmsum framandlegum jurtum, sem
ég kann varla að nefna. Og svo
lengst inni í gríðarmiklu hrísgtjóna-
fjallinum, fara að koma í ljós
kjúklingabitar, kjötbollur og hvað-
eina. Þetta var meiriháttar máltíð,
en ekki treysti ég mér til að borða
beryani oftar í ferðinni.
Mohammed Ali Al-Riyami hjá
upplýsingamálaráðuneytinu reynd-
ist mér hollvinur meðan ég var í
Óman. Hann fór með mér í skoðun-
arferð fyrsta daginn í Múskat,
seinna bauð hann á málverkasýn-
ingu, og síðan í samkvæmi heim
til sín ásamt með nokkrum kunn-.
ingjum. Alltaf var hann boðinn og
búinn til að aðstoða mig. Sama má
segja um þær stöllur Rosemary og
Jacqueline, sem voru elskulegar og
pottþéttar öllu sem þær sögðu. En
einhvern tíma höfðum við Mohamed
verið að skrafa um bedúína og ég
sagði honum, að ég héldi endilega
að ég hefði verið hirðingi á ein-
hveijum fyrri tilverustigum;
lífsmáti þeirra orkaði afar sterkt á
mig. Þá sagði hann mér frá hol-
lenzkri stúlku Laile A1 Junaybi, eins
og hún heitir eftir að bedúínafjöl-
skylda ákvað að taka hana sem
fósturdóttur sína. Hollenzka nafnið
hennar er hins vegar Lilianne Dond-
ers. Það endaði með því við
Mohamed fórum í heimsókn til La-
ile.
Laile hefur verið búsett i Óman
í sex ár, er gift hollenzkum verk-
fræðingi og þau hjón eiga tvö börn.
Hún sagði mér, að hún hefði farið
að kynna sér lífsháttu bedúínanna
Vatnslögnin kemur lengst ofan úr fjöllum
Á leiðinni frá Sohar keyrðum við
fram á þennan yndislega úlfalda
á pikkupp
Á slóðum Sindbaðs og
svo var það fósturdóttir
bedúínanna
Eins og ég minntist á kom ég
við á Sólarbæ á leið til Sohar, sem
er indæll lítill bær í norðurhluta
Ómans. Sohar var sjálfsagður við-
komustaður sæfara og kaupahéðna
til forna. Og þar gnæfir eitt portú-
galska virkið enn yfir og er fallegt
útsýni í áttina að hinu margum-
rædda Hormutzsundi. Enn eru
siglingakappar í Sohar og fyrir
nokkrum árum gerðu þeir eftirlík-
ingu af dhow- bát frá níundu öld
Hún var að æfa sig á píanó í tónlistarstofu háskólans
og sigldu frá Sohar, sex þúsund
mílna leið til kínversku borgarinnar
Kanton. Báturinn var kallaður eftir
bænum og ferðin var farin í vísinda-
skyni og vakti athygli þá. Tilgang-
urinn með þessari ferð var að sýna
fram á hvernig slíkar ferðir voru
til forna. Stýrt var eftir stjörnum
og tók ferðin sjö mánuði. I ferðalok
var Kínveijum færður báturinn að
gjöf. Óman var annað Persaflóarík-
ið, skilst mér, til að viðurkenna
Alþýðulýðveldið Kína.
Gamlir menn „gæta“ virkisins,
fyrir tilviljun, en fyllzt áhuga og
væri að skrifa um það bók. Hún
hreifst af hann yrðum þeirra og
fatagerð, einkum vefnaði. Þetta
æxlaðist svona hvert af öðru, hún
fór að kaupa varning af bedúína-
konum og síðan kom í ljós, að
ýmsir vildu kaupa af henni. Nú
hefur hún eiginlega í vinnu hjá sér
tugi bedúínakvenna og alltaf öðru
hveiju tekur hún sér ferð á hendur
til þeirra, kaupir af þeim vörur og
gerir pantanir. Heimili hennar ber
þessa líka merki, þar er allt prýtt
útsaumi, teppum og vefnaði bed-
úínakvenna. Hún segist jafnan
klæða sig eins og bedúíni, þegar
hún er hjá þeim. Annað væri ókurt-
eisi. Hún ber þá blæjuna líka og
eftir að hafa átt í dálitlum brösum
með að venjast henni, kunni hún
því nú orðið ágætlega. Henni finnst
blæjan ekki vera kúgunartákn.
Miklu frekar að hún sé praktísk,
segir hún. Það verndar fyrir brenn-
heitri sólinni og gefur ákveðinn frið
að vera hulinn bak við blæjuna.
Hún segir að bedúínafjölskylda
-ein hafi ákveðið „að taka sig í fóst-
ur“ í fyrra og hún fékk þá að fara
í moskuna. Laile segir, að bedúínar
séu eins og þeim er lýst, gestrisnir
öðlingar. En þeir eru seinteknir og
sjálf segir hún, að það hafi tekið
óratíma áður en hún fann að hún
var viðurkennd af þeim. Upplýs-
ingaráðuneytið hefur, að því er
Mohamed segir mér, verið mjög
ánægt með það starf sem Laile
vinnur, enda beinist það umfram
annað að ýta undir arfleifð, sem
ekki má glatast, þótt mikið sé um
að vera í Óman. Því er nú í bígerð,
að Laile opni eins konar gallerí á
heimili sínu og er raunar kominn
vísir að því. Ymsir listamenn, er-
lendir og innlendir hafa sent verk
sín til hennar og nú er meiningin,
að þetta gallerí verði að alvöru á
næstunni, og hún segir að sér finn-
ist það mjög spennandi. Hún sýndi
mér aragrúa mynda sem hún hafði
fengið að taka af bedúínunum. Þeg-
ar þeir vinir hennar koma í bæinn,
hringja þeir eða koma, og hún seg-
ir það séu engin takmörk fyrir
tryggð og alúð bedúínanna, hafi
maður á annað borð öðlazt traust
þeirra og vináttu. Það fannst mér
geta komið vel him við hugmyndir
mínar.
Texti og myndir: JÓHANNA
KRISTJÓNSDÓTTIR
MENTHOLATUM. Hið náttúrulega öndunarbalsam með mentóli. Fáanlegt í krukkum,
túpum og dósum.
(Q)torenco
Laugavegi 16, sími 24054.
GÓÐAR
FRÉTTIR!