Morgunblaðið - 30.07.1987, Blaðsíða 28

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. JÚLÍ 1987
Haiti:
Hermenn skjóta
mótmælendur
Baldrige minnstí Washington
Reuter
Reagan Bandaríkjaforseti og Nancy, kona hans, ásamt George Bush, varaforseta.og eiginkonu hans,
Barböru, við minningarathöfn sem haldin var í Washington vegna fráfalls Malcolms Baldrige, viðskipta-
málaráðherra Bandaríkjanna. Baldrige lést af slysförum síðastliðinn laugardag.
Port-au-Prince, Reuter.
Hermenn skutu í gær þrjá mót-
mælendur til bana er 4000 manns
minntust stofnunar alræmdra
lögreglusveita Duvaliers forseta
fyrir þrjátíu árum með kröfu-
göngu gegn núverandi bráð-
birgðastjóm herforingja.
Sjónarvottar sögðu hermennina
hafa skotið á mannþröngina er
hún nálgaðist byggingu sima-
þjónustu ríkisins i miðri höfuð-
borginni, Port-au-Prince.
Tveir særðust að auki í skot-
hríðinni. Einn forráðamanna
göngunnar sagði að minnst sjö
hefðu látist en útvarpsstöð nokkur
taldi þá fímm. Sjónvarpsfréttaritari
nokkur sagði að á öðrum stað í
borginni hefðu hermenn hafið
skothríð á hóp erlendra frétta-
manna, þ.á.m. hann sjálfan.
Eftir árásina á mótmælagönguna
óku vörubílar, hlaðnir alvopnuðum
hermönnum og lögreglumönnum,
um götur höfuðborgarinnar og
skothríð heyrðist sums staðar.
Ráðumst á stöðvar Banda-
ríkjamanna um allan heim
- ráðist þeir á okkur, segja íranir
Teheran og London, Reuter.
ÍRANIR hyggjast svara sér-
hverri árás Bandaríkjamanna
með því að ráðast á stöðvar
þeirra alls staðar í heiminum.
Kom þetta fram í viðtali, sem
japönsk fréttastofa átti í gær
við íranska ráðherrann Mohsen
Rafiq-Dust, en hann fer með
mál byltingarvarðanna svo-
nefndu í heimalandi sínu.
Sovétríkin:
Chemoby 1-forslj óri
dæmdur í 10 ára
þrælkunarvinnu
Chernobyl, Sovétríkjunum, Reuter.
FYRRUM forstjóri Chernobyl-
kjarnorkuversins í Sovétríkjun-
um var í gær dæmdur í 10 ára
þrælkunarvinnu. Hrikaleg brot á
öryggisreglum f verinu eru talin
hafa valdið þar mesta kjarnorku-
slysi sögunnar vorið 1986 og var
forstjórinn gerður ábyrgur fyrir
þeim.
Fyrrverandi yfirverkfræðingur
versins og staðgengill hans hlutu
sömu refsingu og forstjórinn en
þrír aðrir hlutu vægari dóma. Opin-
ber tala látinna af völdum slyssins
er 31.
Sjónvarpað var frá dómsuppk-
vaðningunni. Réttarhöldin hafa
staðið yfir í þrjár vikur og hafa að
mestu farið fram fyrir luktum dyr-
um. Forstjórinn fyrrverandi, Viktor
Bryukhanov, var einnig fundinn
sekur um valdníðslu en það mun
þó ekki lengja refsinguna.
Talsmaður yfirvalda sagði frétta-
mönnum að yfírheyrslum varðandi
kjamorkuslysið væri enn ekki lokið.
Nú yrði reynt að ganga úr skugga
um hver bæri ábyrgð á tæknilegum
mistökum við hönnun og byggingu
kjamorkuversins, mistök varðandi
læknishjálp og brottflutning fólks
eftir sprenginguna og loks mistök
í sambandi við öryggismál.
Einn sakbominganna, verkfræð-
ingurinn Fomin, varð fyrir geislun
í slysinu og þurfti að dveljast á
sjúkrahúsi þar til í aprfl á þessu
ári. Varð þetta til að seinka réttar-
höldunum.
Ráðherrann tilgreindi hins veg-
ar ekki þá staði, sem líklegast
væri, að íranir réðust á, ef til
þess kæmi.
Brezka hermálaritið Jane’s De-
fense Weekly skýrði svo frá í
gær, að íranskir byltingarverðir
hefðu stundað æfíngar á Hormuz-
sundi til að fá þjálfun í þeirri
hertækni, sem þeir hyggjast beita
gegn Bandaríkjamönnum, ef til
átaka kemur.
Er því haldið fram, að þessar
æfíngar hafi staðið yfír í 8 vikur.
Þar hafí verið sviðsettar sjálfs-
morðsárásir á hraðbátum smíðuð-
um í Svíþjóð gegn írönskum
skipum í hlutverki bandarískra
olíuskipa og herskipa. Nú ráði
Iranir yfír nýjum kínverskum eld-
flaugum af svonefndri „silki-
orms“-gerð en auk þess
skammdrægum eldflaugum frá
Sovétríkjunum og hafí þeir lagt
áherzlu á því að öðlast þjálfun í
meðferð þessara vopna.
„Umgjörð og umfang þessara
æfínga varpaði ljósi á skilning
írana á átökum við stórveldi og
stigmögnun þessara átaka,“segir
ennfremur í Jane’s Defence Week-
ly. Heldur blaðið því fram, að
fískiskip frá Norður-Kóreu á veið-
um á þessu svæði, láti írönum í
té allar hugsanlegar upplýsingar
um ferðir skipa og flugvéla í ná-
grenninu.
Aukíð gæða-
eftirlit
í sovéskum
iðnaði
Moskvu. Reuter.
UMBÓTAMENN á sviði efna-
hagsmála í Sovétríkjunum eru
ánægðir með árangur af gæða-
eftirliti, sem tekið var upp í
ákveðnum iðngreinum þar í landi
um siðustu áramót. Þeir telja,
að vörugæði hafi aukist og segja,
að áfram verði haldið á sömu
braut.
Nikolai Belov, einn af æðstu yfír-
mönnum þjóðhagsstofnunar Sov-
étríkjanna, sagði í gær, að á fyrri
helmingi þessa árs hefðu verksmiðj-
ur, sem sættu gæðaeftirliti, fengið
um 10% af framleiðsluvörum sínum
til baka, vegna þess að þær hefðu
verið ófullnægjandi.
Langstærstur hluti endursendu
framleiðslunnar stóðst skoðun í
annarri atrennu, en vörum að verð-
mæti um 40 milljónir rúblna (um
2,4 milljarðar ísl. kr.) var hafnað
algerlega, að því er Belov sagði á
fundi með fréttamönnum.
Hann sagði, að eftirlitið, sem nú
er til staðar í 1500 iðnfyrirtækjum
og tekur til um helmings sovéskrar
framleiðslu, yrði tekið upp í land-
búnaði og byggingariðnaði.
Voru forfeður
Breta mannætur?
Lundúnum, frá Valdimar Unnari Valdimarssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
BRESKIR fornleifafræðingar
hafa um nokkurt skeið unnið að
uppgreftri i Chedar-hellum í Som-
merset og hafa þar meðal annars
fundist höfuðkúpur og bein
þriggja fullorðinna einstaklinga
og tveggja barna. Rannsóknir á
þessum líkamsleifum þykja sýna,
að viðkomandi einstaklingar hafi
verið skornir og höggnir með
hnífum úr tinnusteini og öxum,
kjötið siðan skorið burt auk augna
og tungu. Bera sum beinin þess
ótvíræð merki að hafa verið soðin.
Líkamsleifar þessar eru taldar um
12.000 ára gamlar og segir sá, sem
stýrir uppgreftrinum, að hér sé um
að ræða mjög merkar leifar, sem
varpað geti nýju ljósi á líf Fom-
Breta. Allt bendi til, að þessir forfeður
nútímamannsins hafí lagt sér manna-
kjöt til munns þótt slíkt mannát hafí
lfldega fremur verið hluti af ein-
hverskonar trúarathöfnum en liður í
almennu mataræði.
FIAT fékk samning
um pólskan smábíl
VarBji, Reuter.
ÍTÖLSKU FI AT-bif reiðaverk-
smiðjumar undirrituðu i gær
samkomulag við Pólverja um
smíði smábíls, sem hannaður
verður hjá FLAT á Ítalíu, en
smiðaður i Póllandi.
Samningurinn hljóðar upp á 800
milljarða líra eða 24 milljarða
íslenskra króna. Hann markar tíma-
mót í endumýjun bifreiðaiðnaðar
Pólverja og hin opinbera PAP-
fréttastofa Póllands sagði í gær að
formlegur samningur yrði undirrit-
aður í september.
Framleiðsla nýja bflsins verður
hafín fljótlega eftir 1990. Hann
mun koma í stað hins fræga „pólska
Fíats", sem nú er kominn til ára
sinna og þykir ekki lengur mikið
sport að skrönglast um á.
FIAT-menn gleðjast væntanlega
yfír lyktum má!a, þar sem Dai-
hatsu-verksmiðjumar japönsku
höfðu sóst fast eftir samningnum
pg um skeið var allt útlit fyrir að
Pólveijar myndu breyta til og semja
við Japani.
Skuldir Þriðjaheimsríkja:
Deilur um einstök mál
tefja fyrir heildarlausn
London, Genf, Reuter.
Stjómmálamenn hvetja til þess
að fundin verði heildarlausn á
skuldavandamálum Þriðja-
heimsríkja en ráðamenn í
bankaheiminum segja að fyrst
verði að leysa aragrúa smærri,
sértækra mála og em þjóðnýt-
ingaráform Perú-manna
síðasta dæmið. Skuldir þessara
rikja nema nú samanlagt um
1000 milljörðum Bandaríkjad-
ala og telja sumir stjóramála-
skýrendur að lausn banka-
mannanna yrði of hægvirk.
Lausn vandans virðist nú fjær
en nokkru sinni fyrr þar sem
sífellt fleiri ríki takmarka af-
borganir sínar eða stöðva þær
með öllu. Stjómir þeirra reyna í
örvæntingu að afla §ár til að
fæða þegna sína og halda ríkjun-
um ofan vatnsskorpunnar.
„Það er nú orðið ljóst að hag-
vöxtur mun ekki aukast i heimin-
um, verð á hráefnum mun ekki
hækka og bankar munu ekki byija
að lána Þriðjaheims-ríkjum aftur
en allar þessar væntingar hafa
menn gert sér í sambandi við
lausn skuldavandans", segir
Stephanie Griffíth-Jones, sem
starfar hjá Rannsóknunarstofnun
þróunarmála við Sussex-háskóla
í Bretlandi. í gær var skýrt frá
því að ríki Rómönsku Ameríku,
Afríku og Mið-Austurlanda
greiddu bönkum iðnríkjanna
hærri upphæð í afborganir og
vexti af fyrri lánum en þau fengju
með nýjum lánum.
Aðumefndar deilur einstakra
ríkja og banka em af margvísleg-
um toga. Nefna má að Barclays-
bankinn í Bretlandi og stjóm
Filippseyja hafa deilt um lán til
áburðarfyrirtækja í einkaeign.
Bankinn vildi að samkomulag um
betri kjör varðandi liðlega 13
milljarða dala skuld ríkisins yrði
tengt afborgun af fyrmefndu lán-
unum. Filippseyjastjóm lét undan
þiýstingnum en fjármálaráðherra
landsins var ekki blíður á manninn
og gaf í skyn að „lausn“ af þessu
tagi gæti hleypt illu blóði í skuldu-
nauta. í þessari viku flutti Aquino
forseti yfírlitsræðu um ástand
ríkisins og réðst þá harkalega á
alþjóðlega banka fyrir að „not-
færa sér innanlandsvandamál
Filippseyinga".
Frá Genf bámst hins vegar þær
fréttir í gær að sjóður, sem stofna
átti að fmmkvæði Sameinuðu
þjóðanna til að minnka verðsveifl-
ur á útflutningsvömm þróun-
arríkja, yrði að vemleika þar sem
loforð um nægileg fjárframlög
hefðu nú borist.