Morgunblaðið - 15.08.1987, Qupperneq 29

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. ÁGÚST 1987
29
Suður-Kórea:
Herinnmun
ekki hafa áhrif
á kosningamar
-segir Roh Tae Woo
Seoul, Reuter.
ROH Tae Woo, leiðtogi suður-kóreska stjórnarflokksins, sagði á
finuntudag að hann áliti að hinn annars uppreisnargjarni herafli
landsins myndi ekki skipta sér af þótt sijórnarandstaðan færi með
sigur af hólmi í forsetakosningunum síðar á þessu ári.
Roh Tae Woo
„Það er eðlilegt
að herinn styðji
þann frambjóð- ^ f
anda, sem þjóðin,
velur sér af frjáls- i
um vilja," sagði j
Roh við frétta-
menn í gær. Hann |
verður forseta-1
frambjóðandi
Lýðræðislega rétt-
lætisflokksins,
sem komst til valda árið 1979 með
stuðningi hersins.
Herinn hefur tvisvar sinnum
steypt borgaralegri stjóm í landinu
frá lokum síðari heimsstyijaldar.
Leiðtogar stjómarandstöðunnar
hafa eindregið hvatt herforingja til
að sýna hlutleysi í forsetakosning-
unum og á fimmtudag tók vamar-
málaráðherra S-Kóreu, Chung Ho
Yong, í sama streng og sagði:
„Herinn á að vera hlutlaus. Það
er bjargföst trú mín að hann eigi
ekki að blanda sér í stjómmál und-
ir neinum kringumstæðum."
Þrátt fýrir þessar yfirlýsingar
Rohs og Chungs láta stjómmála-
skýrendur í ljós efasemdir um að
hægt sé að treysta á aðgerðaleysi
hersins og segja að hann hafi aldr-
ei sést fyrir og ekki sé við því að
búast að svo verði nú.
Þótt Roh segi að herinn eigi
ekki að skipta sér af því þótt stjóm-
arandstaðan komist til valda, hefur
hann ekki mikið álit á Lýðræðislega
sameiningarflokknum, sem er
sterkasta stjómarandstöðuaflið. Á
fimmtudag sagði hann: „Því miður
skortir stjórnarandstöðuna hæfni
til þess að fara með stjóm lands-
ins. Hún æpir aðeins sömu slagorð-
in um lýðræði, en hefur enga burði
til þess að verða ráðandi flokkur."
Fellibylurá Filippseyjum
Reuter
Fellibylurinn Betty gekk yfir Filippseyjar á fímmtu-
dag og lék skip, sem lágu við festar í höfninni fyrir
utan Manila illa eins og sjá má á þessari mynd.
Að minnsta kosti níu manns létu lífið og mörg þús-
und misstu heimili sín í fellibylnum.
Reagan vill láta reyna á
Mið-Ameríku-sáttnmlami
Ovíst hvort látið verður af stuðningi við skæruliða í Nicaragua
Santa Barbara, New York, San Salvauior,
RONALD Reagan Bandaríkjafor-
seti hefur lýst yfir því að hann
ætli að láta reyna á friðaráætlun-
ina, sem forsetar fimm Mið-
Ameríkuríkja samþykktu á fundi
í Guatemala í síðustu viku. Aftur
á móti segja aðstoðarmenn forset-
ans að enn gæti farið svo að hann
Reuter.
falist eftir nýrri aðstoð við skæru-
liða í Nicaragua.
„Við ætlum að reyna þessa áætlun
til þrautar, halda raunverulega sam-
ingafundi og gera almennilega
tímaáætlun," sagði Reagan á
fimmtudag. „Kjörorð okkar er: lát-
um reyna á lýðræðið."
Reagan lét orð þessi falla í bænum
North Platte í Nebraska, þar sem
hann nam staðar á för sinni til Santa
Barbara í Kalifomíu.
Hægri menn hafa gagnrýnt frið-
aráætlunina og finna henni það helst
til foráttu að ekki sé farið fram á
að kúbanskt og sovéskt starfslið
Sovétríkin:
Flokksblað lýsir hörmuleg-
um aðstæðum í vinnubúðum
Moskvu, Reuter.
SOVÉSKA dagblaðið Sovietskaya Rossiya , sem gefið er út af
Kommúnistaflokknum, birti í gær grein um ástandið í sovéskum
vinnubúðum. Þar er sagt frá ömurlegum aðstæðum fanganna,
alvarlegum sjúkdómum og unglingum sem séu látnir þræla alla
vikuna við hina ömurlegustu iðju og kunna varla að þvo sér.
Opinskáar lýsingar af þessu tagi eru afar sjaldgæfar i sovéskum
blöðum og það að Sovietskaya Rossiya birtir þessa grein þykir
enn ein vísbending um að stjórnvöld séu aðeins að slaka á klónni,
enda er þar gefið í skyn að stjórnun búðanna sé ábótavant.
Blaðið segir frá fangabúðum í
Leningrad. Þar sem því er lýst
hvemig afbrotamennimir, sem
flestir em unglingar, þramma frá
vinnusvæðunum framhjá
gaddavírsgirðingunum til íbúðar-
skálanna undir ströngu eftirliti
varðanna, segir höfundur greinar-
innar, sem _ kallar sig A.
Markovich: „í augum þeirra er
ekkert að sjá nema leiða og upp-
gjöf.“
í greininni í Sovietskaya Rossi-
ya segir einnig að fongunum sé
gert að hlýða reglum búðanna út
í ystu æsar, en þó skipað að vinna
á sunnudögum — sem eiga sam-
kvæmt reglunum að vera einu
frídagar þeirra. Búðastjómin mun
hafa gripið til þessa ráðs til þess
að reyna að framfylgja áætlun
Sovétstjómarinnar um fram-
leiðslumagn á boltum, skrúfum
og öðrum vamingi, sem fangamir
smíða.
„Það er óskiljanlegt að þrátt
fyrir það, sem virðist vera afar
strangt eftirlit með hreinlæti og
heilbrigði í búðunum, skuli koma
þar upp smitsjúkdómar, og þeir
meira að segja mjög skæðir,"
bætir Markovich við.
Hann segir einnig frá því að
föngunum sé gert erfitt fyrir-að
samlagast þjóðfélaginu á ný.
Ungum manni, sem er í þann
veginn að ljúka refsivist sinni í
búðunum, hefur verið meinuð inn-
ganga í herinn. „Pilturinn er á
leið út á meðal fólks á ný og vill
axla einhveija ábyrgð," segir höf-
undurinn. „Hann vill gegna
herþjónustu og vera þannig jafn-
oki jafnaldra sinna, en honum er
bannað það.“
Markovich vitnar í stjómmála-
fræðslustjóra búðanna, Alexander
Sukalo. Sukalo segir:„Við reynum
að endurmennta þá [fangana], að
þjálfa þá til vinnu og kenna þeim
hvað mönnum beri að gera — að
byggja upp, ekki rífa niður. En
sumum þeirra, sem em hér, verð-
um við að kenna að þvo sér, sofa
við rúmföt, skipta um nærföt einu
sinni í viku og að halda á skeið."
Sukhalov segir að hann hafi
viljað bæta tengslin milli fang-
anna og yfirmanna búðanna og
meira að segja skrifað álitsgerð
um það, en búðaforingjamir hafi
tekið henni fálega. „Þeir segja:
„Þú ert borgari á meðal okkar
[hermannanna], varst kallaður til
starfa eftir að hafa lokið prófi við
háskólann þinn og hefur engan
skilning á því við hvað við þurfum
að glíma. Þú skalt bara gera eins
og þér er sagt,““ vitnar stjóm-
málakennarinn í yfirmenn sína.
Að lokum kemur í blaðinu fram
álit yfírmanns fangabúðastjóma
í Leningrad-héraði, Alexanders
Sekhovs. Hann segir: „Við rekum
fangelsi, ekki heilsuhæli. Við buð-
um engum inn fyrir gaddavírinn,
svo allt þetta tal um slæman að-
búnað er lýðskmm. Nemendur
okkar em glæpamenn, sem hafa
fengið réttlátan dóm, og þeir vita
það.“
Yfirfullur skáli f sovéskum fangabúðum.
Fangar við grjótnám. Einungis handverkfæri
eru notuð við slíkt í vinnubúðunum. Myndimar
era teknar 1977.
verði kvatt brott frá Nicaragua.
Einnig em þeir ósáttir við að skæm-
liðum í Nicaragua sé ekki gert hátt
undir höfði.
Reagan sagði að Bandaríkjamenn
yrðu að vera reiðubúnir til að vinna
með þeim sem vildu frið í Mið-
Ameríku en bætti síðan við: „það
verður að vera í samræmi við hags-
muni þeirra, sem beijast fyrir frelsi
í Nicaragua."
Reagan minntist ekki á aðstoð
Bandaríkjamanna við skæmliða í
Nicaragua. Aftur á móti sagði How-
ard Baker, starfsmannastjóri Hvíta
hússins, að forsetinn myndi ákveða
30. september hvort hann ætlaði að
fara fram á meira fé handa skæmlið-
um en þær hundrað milljónir dollara,
sem veita á fram að þeim degi.
Stuðningsmenn friðaráætlunarinnar
hafa farið þess á leit við forsetann
að hann biðji ekki um umframað-
stoð. Sagði Baker að það ylti á því
hvort raunvemlegur árangur næðist
í Mið-Ameríku.
Varaforseti Nicaragua
Sergio Ramirez, varaforseti Nic-
aragua, sagði í viðtali, sem birtist í
dagblaðinu New York Times í gær,
að stjóm landsins væri reiðubúin til
að veita aftur fullt pólitískt frelsi
og afnema öll höft af fjölmiðlum,
ef Bandaríkjamenn hættu að aðstoða
skæmliða í Nicaragua. „Það er ekki
hægt að halda frið ef gagnbyltingar-
menn halda áfram hernaðarbrölti og
Bandaríkjamenn halda áfram að
styðjaþá,“ sagði Ramirez. „Ef Reag-
an bindur ekki enda á aðstoðina
gerir hann út af við áætlunina."
Kvað Ramirez stjóm sína vera að
undirbúa nauðsynlegar reglugerðir
og tilskipanir til þess að uppfylla
skilyrði samkomulagsins og bætti
við að hún yrðu reiðubúinn til að
gera svo 7. nóvember. Lokafrestur
samkomulagsins miðar við þann
dag.
Sagði Ramirez að þeir hópar, sem
legðu niður vopn, fengju full pólitísk
réttindi.
Jose Napoleon Duarte, forseti E1
Salvador, lagði Mið-Ameríku sátt-
málann fyrir þingið í San Salvador
í gær. Skömmu áður höfðu skæmlið-
ar vinstri manna skotið niður þijá
lögreglumennn í höfuðborginni og
sært tvo aðra. Duarte sagði að frið-
ur væri í seilingarfjarlægð og bætti
við: „Verði aftur á móti engin breyt-
ing á getur enginn unnið, en víst
er að allir tapa."