Morgunblaðið - 22.08.1987, Blaðsíða 1

56 SÍÐUR OG LESBÓK
187. tbl. 75. árg.
LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1987
Prentsmiðja Morgnnblaðsins
Tékkóslóvakía:
Nítján ár frá
innrás Var-
sjárbanda-
lagsins
Vín, Reuter.
í GÆR minntust Tékkar þess að
nítján ár eru liðin frá þvi að her-
ir Varsjárbandalagsins réðust inn
í bandalagsríki sitt og bundu
enda á vorið í Prag. Helstu stjórn-
arleiðtogar, þar á meðal Alexand-
er Dubcek, voru þá hnepptir i
varðhald og hafa síðan verið í
eiginlegu stofufangelsi. Auk þess
féll fjöldi manns í ónáð í hreins-
unum, sem sigldu í kjölfarið.
Meðal þeirra, sem minntust inn-
rásarinnar voru mannréttinda-
samtökin Charta ’77 og málgagn
kommúnistaflokksins, Rude
Pravo.
Mannréttindasamtökin Charta ’77
sendu frá sér áskorun til stjómvalda
um að herir Sovétríkjanna í landinu
yrðu látnir hverfa til síns heima og
að pólitískum föngum yrði sleppt.
„21. ágúst er ekki liðin tíð í vomm
hugum, heldur eilífur dagur og
áhrifa innrásarinnar gaetir enn þann
dag í dag,“ sagði í tilkynningu sam-
takanna.
I Tékkóslóvakíu gætir lítið þeirra
breytinga til aukins fijálsræðis, sem
Mikhail Gorbachev, aðalritari sov-
éska kommúnistaflokksins, telur
vænlegastar til framþróunar kom-
múnistaheimsins.
Málgagn tékkneska kommúnista-
flokksins, Rude Pravo, minntist í
gær innrásar Varsjárbandalagsins
undir forystu Sovétríkjanna, til þess
að stöðva „Vorið í Prag“. I grein í
blaðinu var sagt að aðgerðin hefði
verið nauðsynleg til þess að tryggja
sigurgöngu sósíalismans.
„Styrkur flokksins á þessum erfíð-
leikatímum lá í tengslum hans við
alþýðuna og í bandalagi hans og
samvinnu við önnur sósíalísk ríki."
Blaðið sagði að innrásin hefði átt
sér stað vegna þess að „gagnbylting-
aröflin vildu ekki manneskjulegan
sósíalisma, eins og múgæsingar-
seggir þeirra héldu fram, heldur
niðurrif sósíalismans.
Hagsmuni eins sósíalistaríkis er
ekki hægt að slíta frá hagsmunum
heimssósíalismans, bætti Rude
Pravo við.
IBLIÐ VIÐRINU A AKUREYRI
Morgunblaðið/Sverrir
Taka Hollendingar þátt
í tundurduflaslæðingu?
Vonast eftir stuðningi Vestur-Evrópusambandsins
Haag, Brilssel, Reuter.
Hollendingar kváðust í gær
reiðubúnir að taka þátt í að slæða
tundurdufl á Persaflóa að því
tilskildu, að flest aðildarríki
V estur-E vrópusambandssins
styddu það. Belgíustjórn vill
einnig íhuga þetta mál og hafa
um það samvinnu við önnur Evr-
ópuríki.
„Við krefjumst ekki einróma
samþykkis aðildarríkjanna en von-
umst að sjálfsögðu eftir sem
mestum stuðningi," sagði talsmað-
ur hollenska utanríkisráðuneytisins
í gær en í fyrrakvöld lýsti Hans van
den Broek, utanríkisráðherra Hol-
Færeyjaheimsókn Vigdísar forseta:
„Formsatriði heimsóknarinn-
ar skipta okkur engu máli“
- segir Atli Dam, lögmaður Færeyja
FÆREYSKA blaðið 14. septem-
ber hefur varpað fram þeirri
spurningu hvort væntanleg
heimsókn Vigdísar Finnboga-
dóttur, forseta íslands, til
Færeyja um mánaðamótin
verði opinber eða óopinber
heimsókn. Telur blaðið að þar
sem Margrét Danadrottning
verði ekki á staðnum hljóti
heimsóknin að vera óopinber.
Margrét er, sem kunnugt er,
einnig þjóðhöfðingi Færeyinga en
það var færeyska landstjórnin
sem bauð Vigdísi til Færeyja.
Morgunblaðið hafði samband
við Atla Dam, lögmann Færeyja,
í gær og spurði hann hvort mögu-
legt væri að um væri að ræða
brot á lögunum um ríkjasamband
Færeyja og Danmerkur. Dam tók
því fjarri og skýrði frá því að land-
stjórnin hefði í samræmi við
sambandslög og siðareglur látið
danska utanríkisráðuneytið um
að koma heimboðinu á framfæri
við forsetann. Hann bætti því við
að Margréti drottningu hefði verið
kunnugt um boð landstjómarinn-
ar og verið því mjög hlynnt.
Dam var spurður hvort heim-
sóknin væri opinber eða óopinber.
„Landstjómin bauð einfaldlegá
Vigdísi til landsins til að staðfesta
og styrkja vináttutengsl þjóðanna.
Formsatriði heimsóknarinnar
skipta okkur engu máli í því sam-
bandi," sagði Atli Dam.
lands, yfir öllum að óvörum, að
stjómin væri í grundvallaratriðum
reiðubúin til að senda tundurdufla-
slæðara inn í Persaflóa. Aðildarríki
Vestur-Evrópusambandsins, sem er
vamarsamtök, eru Frakkland, Bret-
land, Ítalía, Vestur-Þýskaland,
Belgía, Holland og Luxemborg.
Til þessa hafa Hollendingar ekki
viljað senda tundurduflaslæðara til
Persaflóa nema í samvinnu við liðs-
afla á vegum Sameinuðu þjóðanna
en van den Broek segir nú, að á
þeim vettvangi verði ekkert aðhafst
og því verði Evrópuríkin að leggja
sitt af mörkunum til að tryggja
fijálsar siglingar um Persaflóa.
Talsmaður belgíska utanríkis-
ráðuneytisins sagði í gær, að stjóm-
in vildi ræða um þátttöku í
tundurduflaslæðingu á Persaflóa í
samvinnu við önnur Evrópuríki en
kvað of snemmt að segja af eða á
um hana. Tvö aðildarríkja Vestur-
Evrópusambandsins, Frakkar og
Bretar, hafa þegar sent tundur-
duflaslæðara en Italir hafa ákveðið
að gera það ekki. Vestur-þýska
stjómarskráin bannar öll umsvif
hersins utan vamarsvæðis NATO
og Luxemborg, sem er landlukt,
hefur engan sjóher.
Spánn:
Taka þátt í flotaæf-
ingum NATO-ríkja
Madrid, Reuter.
SÍÐAR í mánuðinum mun
spænski herinn í fyrsta sinn taka
þátt í sameiginlegum heræfing-
um Atlantshafsbandalagsríkj-
anna. Skýrði talsmaður utanrík-
isráðuneytisins frá því í gær.
Spænski sjóherinn tekur þátt í
flotaæfingum NATO á Norður-
Atlantshafi, „Ocean Safari“ eins og
þær nefnast, og mun leggja til sjö
herskip og einn kafbát auk flugvéla.
Þátttaka Spánveija markar nokk-
ur tímamót því að til þessa hafa
þeir ekki verið með í hemaðarlegu
samstarfi í NATO vegna deilunnar
við Breta um yfirráðin yfir Gíbraltar.
Sjá grein á bls. 20.