Morgunblaðið - 22.08.1987, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1987
27
Efra borð flugvélarvængs er lengra en hið neðra og því er
loftstraumurinn hraðari við efra borðið. Þar sem loftþrýst-
ingurinn við efra borðið er lægri myndast lyftikraftur
yfir vængnum.
Flugmaðurinn getur breytt lögun vængsins með væng-
börðunum. Þannig eykst loftstraumurinn við efra borðið og
þar með lyftikrafturinn.
y>
Reuter
Hugsanleg orsök
flugslyssins í
Detroit
Sérfræðingar bandarísku flugmála-
stofnunarinnar segja að svo virðist
sem flugmönnum DC-9 þotunnar,
sem fórst nærri flugvellinum í
Detroit í Bandaríkjunum á mánu-
dag, hafi láðst að setja vængbörð
flugvélarinnar í rétta stöðu í flug-
taki. Hafi þeir ekki sett vængbörð
þotunnar niður en með því móti
eykst ljrftikrafturinn í flugtaki. 154
fórust er farþegaþotan skall niður
á hraðbraut skammt frá flugvellin-
um og er þetta annað mesta flugslys
í sögu Bandaríkjanna.
STOLPI
Vinsæli tölvuhugbúnaðurinn
Átta alsamhæfð tölvukerfi sem
ganga á yfir 20 tölviitegundir.
•FJÁRHAGSBÓKHALD •SKULDUNAUTAR
• LÁNARDROTTNAR •LAUNAKERFI
• BIRGÐAKERFI •VERKBÓKHALD
• SÖLUNÓTUKERFI •TILBOÐSKERFI
Þú getur byrjað smátt og bætt við kerfum og stækkað fyrirtækiö án
þess að eiga það á hættu að „sprengja" kerfin því við bjóðum:
• LITLA STÓLPA fyrir minnstu fyrirtækin.
•STÓLPA fyrir flest fyrirtæki.
• STÓRA STÓLPA fyrir fjölnotendavinnslu.
Látum aflt fylgja með í „pakka“ ef óskað er, s.s. tölvur, prent-
ara, pappír, disklinga, húsgögn, kennsla og góða þjónustu.
Sala
Markaðs- og söluráðgjöf,
Björn Viggósson,
Ármúla 38, 10é Rvk.,
sími 91-687466.
Hönnun hugbúnaður
Kerfisþróun,
Kristján Gunnarsson,
Ármúla 38, 108 Rvk.,
sími 91-688055.
Noregur:
Krabbameinsvaldur í áfengi
Osló, frá Jan Erik Laure, fréttaritara Morgunblaðsins.
NÆR allt áfengi sem selt er í
Noregi inniheldur krabba-
meinsvaldandi efnið ethyl-
carbamat. Magnið af efninu er
mismunandi eftir áfengisteg-
undum en hefur mælst mest í
vínum frá norðurhluta Spánar
og í bandarísku viskii.
Norska Áfengisverslunin hefur
undanfarið staðið fyrir rannsókn-
um þar að lútandi og lítur málið
mjög alvarlegum augum. Áfengis-
verslunin hefur óskað eftir því frá
heilbrigðisyfirvöldum að þau setji
efri mörk á magn ethylcarbamats
í áfengi. Svar hefur ekki borist
en rætt hefur verið um að banna
sölu á einstaka áfengistegundum.
Efnið verður til við gerjun vínsins
og ber mest á því í vínum af stein-
ávöxtum eins og kirsuberjum og
plómum. Einnig hefur mælst mik-
ið af efninu í bandarísku bour-
bon-viskíi.
Um það bil 250 Norðmenn
deyja árlega úr krabbameini
vegna áfengisneyslu en ekki er
ljóst hvort ethylcarbamat á sök á
því. Rannsóknir hafa sýnt að ef-
nið er mjög krabbameinsvaldandi.
Prófessor Olav Hilmar Iversen
sem rannsakað hefur virkan efnis-
ins segir að það auki líkur á
krabbameini í húð, lifur og eitlum.
Hann vill ekki skelfa um of þá
sem gaman hafa af því að fá sér
í glas: „í flösku af rauðvíni eru
jú 1500 ólík efni og enginn veit
hve hættuleg sum þeirra eru.“
I Kanada er lögbundið hámark
efnisins í léttvíni 30 ppb
(míkrógrömm í lítra) og í sterku
víni 400 ppb. í Svíþjóð er hámark-
ið 400 ppb fyrir bæði létt og sterk
vín. í Noregi hafa engin mörk
verið sett en Áfengisverslunin
miðar við 800 ppb.
Ekkert hámark á
*
Islandi
Morgunblaðið leitaði til Hö-
skuldar Jónssonar forstjóra
Áfengis- og tóbakverslunar ríkis-
ins og spurði hann um reglur hér
á íslandi varðandi ethylcarbamat
í áfengi. Hann sagði ekkert hám-
ark vera lögfest um magn efnisins
í útseldu áfengi en fylgst væri vel
með því hvað gerðist í þessum
efnum erlendis. Hér væru yfirleitt
til sölu sömu tegundir og_ í ná-
grannalöndunum og tækju Islend-
ingar þátt í samnorrænu
rannsóknarstarfi varðandi hættu-
leg efni í áfengi.
Jón Gíslason hjá Hollustuvernd
ríkisins kvaðst ekkert hafa heyrt
um skaðsemi ethylcarbamatsins
en taldi rétt að vera á varðbergi
vegna þessa.
Að sögn Jóns Edwalds starfs-
manns Áfengisverslunarinnar
finnst efnið ekki í áfengi sem
framleitt er úr hreinum vínanda
svo sem eins og ákavíti og vodka.
LAUGARAS=
frumsýnir
jStfiksæSS'

Sýnd í sal Akl. 3 — 5 — 7 — 9og11