Morgunblaðið - 23.12.1987, Síða 55

t-
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 23. DESEMBER 1987
55
Minning:
Þorlákur Björnsson
frá Eyjarhólum
Fæddur 23. desember 1899
Dáinn 14. nóvember 1987
Þann 14. nóvember síðastliðinn
lést á Selfossi Þorlákur Bjömsson
frá Eyjarhólum í Mýrdal. Hann var
fæddur á Varmá í Mosfellssveit á
Þorláksmessu, 23. desember, 1899,
og hefði því orðið 88 ára í dag.
Þorlákur var af Bólstaðarhlíðar-
ætt og af ætt Síðupresta og voru
foreldrar hans Bjöm Einar Þorláks-
son bóndi og hreppstjóri á Varmá
og kona hans, Anna Jónsdóttir.
Bjöm var kunnur athafnamaður á
sínum tíma og má nefna að hann
setti á stofn Alafossverksmiðjuna í
Mosfellssveit. Hann var sonur séra
Þorláks Stefánssonar prests á Und-
irfelli í Vatnsdal og konu hans,
Sigurbjargar Jónsdóttur.
Anna var dóttir Jóns Hjörleifs-
sonar bónda í Eystri-Skógum undir
Eyjafjöllum Jónssonar bónda þar
og Guðrúnar Magnúsdóttur. Þor-
lákur átti tvo yngri bræður er báðir
lifa. Þeir em Jón Bjömsson fyrrum
skrifstofustjóri, búsettur í
Reykjavík, og Stefán Bjömsson
fyrrverandi skipstjóri, sem býr í
Kópavogi. Systir þeirra, Elísabet,
dó í bemsku. Faðir Þorláks lést
árið 1904 og fluttist móðir hans
þá með syni sína bamunga austur
að Drangshlíð undir Eyjaijöllum,
en þar bjuggu systir hennar og
mágur. Þar ólst Þorlákur upp til
fullorðinsára ásamt bróður sínum,
Stefáni, en Jón ólst upp hjá móður-
bróður sínum í Eystri-Sólheimum.
Þorlákur lagði stund á margvísleg
störf frá unga aldri. Auk starfa við
landbúnað stundaði hann róðra frá
Sólheimasandi og var á vélbátum
frá Vestmannaeyjum. Hann tók
jafnframt þátt í markaðsferðum
vegna útflutnings á hrossum á ár-
unum 1924 til 1926. Þorlákur
stundaði búfræðinám að Hvanneyri
og að því loknu stundaði hann störf
á því sviði í Danmörku. Um tíma
var Þorlákur háseti á þýskum tog-
umm við veiðar hér við land og
sótti með þeim á veiðislóðir allt
norður í Hvítahaf. Var sagt að hann
hafi náð góðu valdi á þýskri tungu
af samvistum við skipsfélaga. Eftir
það var hann nokkur ár á togumm,
sem gerðir vom út frá Reykjavík.
Á þeim tíma eða árið 1927 festi
Þorlákur kaup á Eyjarhólum í
Mýrdal og hóf búskap þar og fylgdi
móðir hans honum þangað. Síðustu
ár ævi sinnar bjó hún í Reykjavík
og lést hún árið 1948. Þorlákur
kvæntist 3. júní 1937 Ingibjörgu
Indriðadóttur. Hún er fædd 3. ágúst
1910 á Breiðabólsstað í Vatnsdal.
Þorlákur og Ingibjörg eignuðust 8
böm og em þau talin hér í aldurs-
röð: Anna Margrét, Bjöm Einar,
Indriði Haukur, Guðrún Steina,
Þórólfur, Ingólfur Helgi, Nanna og
Þórarinn.
Öll em þau á lífi nema Þórólfur,
sem lést fýrir nokkmm ámm. Auk
þess ólu þau upp Gunnar, son Ingi-
bjargar, sem einnig er látinn fyrir
allmörgum ámm. Afkomendur Þor-
láks og Ingibjargar em 32 á lífi.
Þorlákur og Ingibjörg bjuggu í
Eyjarhólum til ársins 1969 að þau
létu búið í hendur Bjöms, sonar
síns. Þau fluttust síðar að Selfossi,
þar sem þau hafa búið til þessa
dags. Á búskaparárum sínum í
Eyjarhólum gegndi Þorlákur
margvíslegum störfum fyrir sveit-
arfélag sitt og félagasamtök. Hann
sat í niðuijöfnunamefnd og skóla-
nefnd og var fulltrúi á búnaðar-
þingum og gegndi fleiri trúnaðar-
störfum. — Þorlákur hafði skoðanir
Mýrdælinga og Austur-Eyfellinga.~
Ekki er ósennilegt að kynni Þorláks
af Sindra hafí skapað þann mikla
áhuga sem hann hafði alla tfð á
hestum, hestamennsku og hesta-
rækt.
Þekking og næmni Þorláks var
slík að haft var á orði meðal hesta-
manna að fáir hafí verið honum
fremri að meta og dæma óráðin
hestefni, og munu margir hafa orð-
ið til þess að leita ráða hjá honum
í þeim efnum. Eitt er víst að hann
hafði ákveðna skoðun á því, hvaða
kostum bæri að sækjast eftir og
hvað skyldi forðast í hrossarækt
og hverra leiða væri helst að leita
til að ná settum markmiðum. Ekki
er vafi á því, að sá metnaður, sem
Þorlákur og hans líkar báru í bijósti
í ræktun reiðhestsins hér á árum
áður, þegar vegur hans var hvað
minnstur, er sá grunnur, sem
hrossarækt í dag byggist á og nýt-
ur góðs af. Þorlákur stundaði
hestamennsku til æviloka og hafði
af henni óblandna ánægju. Fór
hann meðal annars í tvígang ríðandi
um hálendið til Norðurlands eftir
að hann var kominn á níræðisaldur
og mun ekki hafa tafíð fyrir ferðafé-
lögum sínum.
Þorláki kynntist ég ekki fyrr en
hann var orðinn háaldraður. Kom
Kveðjuorð:
Guðjón Pálsson,
Vestmannaeyjum
Fæddur 10. maí 1936
Dáinn 20. nóvember 1987
Þegar við förum að vitkast og
horfa fram á veginn vitum við lítið
hvert straumur lífsins ber okkur.
Eitt vitum við öll að eitt sinn skal
hver deyja. Leið sumra verður löng,
aðrir ná miðjum aldri. Vinur okkar
og frændi, Guðjón Pálsson, sem við
systkinin minnumst hér, var fæddur
í Reykjavík 10. maí 1936. Dáinn
20. nóvember 1987. Hann var son-
ur hjónanna Páls Guðjónssonar,
trésmíðameistara frá Nefsholti, og
Jónínu Guðjónsdóttur frá Skarði á
Landi. Þau fluttu til Reykjavíkur
er þau stofnuðu heimili sitt og hafa
búið þar síðan.
Er Gaui hafði lokið bama- og
unglinganámi fór hann í Stýri-
mannaskólann og er hann hafði
lokið námi þar fór hann á sjóinn,
en sjórinn og sjómennskan áttu hug
hans allan sem lífsstarf, en heimilið
og allir ástvinir hans áttu hitt allt.
Arfurinn sem hann hafði með sér
úr heimahúsum og hann hlaut við
móður- og föðurkné entist honum
vel.
Allir samferðamenn hans á
lífsleiðinni bera honum vel söguna.
Gaui var vel gefínn og ávaxtaði vel
sitt pund. Hann var þéttur á velli
og þéttur í lund, staðfastur og
æðrulaus.
Við systkinin minnumst þess
þegar Gaui 7 ára að aldri kom á
heimili foreldra okkar í Götu í Holt-
um til sumardvalar. Hann kom með
farfuglunum á vorin og fór er þeir
fóru að æfa ungana sína til flugs
áður en þeir lögðu upp í langferðina
til framandi landa. Gaui kom ævin-
lega með bros og birtu með sér.
Hann var sérstaklega fallegur og
hugljúfur drengur. Eins og fyrr
segir var hann sérstaklega æðru-
laus.
Fyrsta sumarið sem Gaui var
heima í Götu var þar annar drengur
frá Reykjavík, en hann var eldri en
Gaui. Það hagaði þannig til að
engjastykki nokkurt var langt frá
bænum, og var það alltaf tilhlökkun
bama þegar farið var að heyja þar.
Nú var tíma þannig háttað að Gaui
þurfti að fara heim því skóli var
að byija fyrir böm á hans aldri.
Þegar Gaui er að búa sig til heim-
farar segir eldri drengurinn: „Gaui
nú verður farið út í Stykki á morg-
un.“ Þá segir Gaui með slíkri ró
og jafnaðargeði: „Það gerir ekkert
til, ég kem aftur næsta sumar."
Gaui stofnaði heimili sitt í Vest-
mannaeyjum. Árið 1960 giftist
hann Elínborgu Jónsdóttur og eign-
uðust þau tvö böm, Eyjólf, sem
fetar í fótspor föður síns og er skip-
stjóri, og Önnu, sem stundar nám.
Það er táknrænt, Gaui og Gullberg-
ið. Gull er gæfunnar tákn og bergið
sú trausta stoð sem byggt er á.
Guð blessi Gullbergið hans Gauja
og soninn sem nú hefur tekið við
því. Við biðjum þess að hann megi
ávallt fleyta því heilu í höfn með
gulltryggðan afla. Við biðjum Guð
að styrkja ykkur og blessa.
Elínborg, Eyjólfur, Anna, Jóna,
Palli, Helga og Sólveig. Guð blessi
ykkur minningamar um góðan
dreng.
Ég vil enda þessi minningarorð
með versi úr jólasálmi Stefáns frá
Hvítadal.
Guð er eilíf ást,
engu hjarta er hætt.
Ríkir eilíf ást,
sérhvert böl er bætt.
Lofið Guð, sem gaf,
þakkið hjálp og hlíf.
Tæmt er húmsins haf,
allt er ljós og líf.
Systkinin frá Götu
m
\ / WMa íslenskar getraunir
y ■■■ (þróttamiöstöðinni v/Sigtún • 104 Heykjavík ■ ístand • Sími 84590
GETRAUNAVIIMIMINGAR!
17^ leikvika - 19. desember
1987
Vinningsröð: X12-2 1 1-1X1-121
1. vinnlngur 12 réttir, kr. 126.286,-
42057(4/11) 44955(4/11) 126780(6/11)
127196(6/11) 227849(8/11) 232794(9/11)
2. vlnnlngur 11 réttlr kr. 973,-
5 42332 47045 51170 125040* 127805+ 231032 236982
145 42414 47105 51171 125105 127809 231035 235653
675 42423 47186 51181 125182 127819+ 231425 235658
950 42453 47334 95072 125368 127962 231651 235728
1025 42575 47404 95106 125374 127966 231653 235729
2158 42582 47666 95108 125422+ 127973 231720+ 235731
2876 42895 47712 95277 125498 127979 231933 235738*
2948 42952 47781 95282* 125525 127982* 232211 235739
4077 43232 47822 95327 125524 202205 232226 237016+
4193 43234 48222 95346 125535 210550* 232377 237021
6651 43242 48230 95381* 125859* 224715 232658+ 237029*
6864 43622 48356* 95501+ 125878 224700 232688 237031
7525 43636 48515 95606 125881 224811 232795 237145+
40146 43794 48726+ 95877+ 126061 224816 232891+ 583265
40154 43841 48753* 96144 126071 225104 232902 583290
40197 43950 48852 96179 126160* 225665+ 232968* 583294*
40260 43951 48868 96303 126370* 227169 232978 583295
40433 44250 49226 96371 126406 227387 233661 583285
40501 44261 49246 96423+ 126446 227462 234440 599202*
40541 44262 49341 96779 126616 227780 234445 647888
40593 44541 49345 96890 126799 228108 234473 649821
40606 44603 49471 97210 126896 228495 234607
40919 45124 49540 97406 126932+ 228877 234755 T00725
41243 45130 49992 97432 126941+ 229769* 234845 T00728
41398 45516 50080 97478 126968 229772 234850+ T00736*
41435 45608 50492 97536 127117 229779 235227 T00746*
41513* 45842 50493 97919 127133*+ 229907* 235960 T00747
41592 46331 50598 97977 127138 230088 236172*
41600 46405-f 50730 98021 127148+ 230394 236803 úr 14. viku:
41840 46479+ 50732 98035 127261 230397 236958 126867*
41995 46735 50929 98258 127476 230416* 236959
42037 46743*+ 51136+ 98301 127606 230534+ 236972 úr 16. viku:
42137 46760 51148 98337 127650 230758* 236975* 95030
42299 46847 51166 98606 127721 230852 236978 * = 2/11
á flestu því, sem snerti mannlífíð.
Á fundum og mannamótum mun
hann hafa verið óragur að láta álit
sitt í ljós á málefnum, ef honum
fannst við liggja. Hann hafði óvenju
gott vald á íslenskri tungu, flutti
mál sitt á skörulegan hátt svo eftir
var tekið og sá gjaman spaugilegu
hliðamar.
í lífí og starfí Þorláks á Eyjar-
hólum munu dýralækningar hafa
verið snar þáttur. Hann var sjálf-
menntaður á því sviði, en náði að
afla sér mikillar þekkingar með því
að nýta sér reynslu sína og lesa
allt, sem hann komst yfír um' þau
efni. Natni og nærfæmi vom hon-
um í blóð borin og kemur því ekki
á óvart, að hann var mjög farsæll
og eftirsóttur í þessum störfum.
Hann þjónaði bændum í Mýrdal og
undir Eystri-Eyjafjöllum sem dýra-
læknir áratugum saman.
Þorlákur var víðkunnur hesta-
maður og átti alla tíð góða reið-
hesta. Af þeim öllum bar
gæðingurinn Sindri sem hann eign-
aðist á fyrstu búskaparámm sínum.
Margar skemmtilegar sögur sagði
hann mér af skiptum sínum við
þennan afburðahest, sem auk fá-
gætra hæfileika var afar vitur.
Seinna meir var Sindri þessi nafn-
gjafí hestamannafélags þeirra
hann mér fyrir sjónir sem ákafíega
vel gerður maður. Hann var afburða
minnugur og skýr í hugsun og átti
auðvelt með að koma orðum að
hugsunum sínum. Eftirminnilegar
verða ætíð margar ferðir í hans
fylgd um Suðurland, þegar hann
með sinni hljómmiklu röddu lýsti
staðháttum, tengdi ömefni við
ýmsa atburði í fomsögum, dró sumt
í efa en staðfesti annað með rök-.
vísi og sannfæringu.
Framkoma Þorláks var þannig,
að allir voru jafíiir í hans augum.
Traustvelqandi festa í röddinni og
skrumlaust málfar hans vakti virð-
ingu. Eðlislæga kurteisi sýndi hann
bömum sem fullorðið fólk væri og
kunnu þau vel að meta.
Þorlákur hafði augun opin fyrir
fegurð í lífinu, lifði og naut lífsins
í fullri reisn til hinsta dags er hann
mætti örlögum sinum af æðruleysi
og karlmennsku.
Fjölmenn minningarathöfn um
Þorlák var haldin í Selfosskirkju,
þar sem hestamenn stóðu heiðurs-
vörð með gæðingum sínum. Að
henni lokinni var hann jarðsettur í
Mýrdal, á þeim slóðum, sem hann
kaus að renna sitt lífshlaup.
Margir munu minnast og sakna
góðs vinar.
Sveinn Björnsson
Kœrufrestur er tll mánudagsins 11. Janúar 1988 kl. 12.00 á hádegl.
ISLENSKA
SPÁDÓMSBÓKIN
Frábær bók
um SPILASPÁ, LÓFALESTUR og BOLLASPÁ.
Fæst í öllum bókaverslunum
og einnig póstsend í pöntunarsíma
62 34 33.
Útgáfufélagið BR©S
f