Morgunblaðið - 25.03.1988, Blaðsíða 1

96 SIÐURB/C
71.tbl.76. árg.
FÖSTUDAGUR 25. MARZ 1988
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Morgunblaðið/Sverrir
Brauðmolar þegnir í blíðunni í borginni ígær
Sovézki herrnn tekur
sér stöðu í Jerevan
Moskvu. Reuter.
Fundur Shultz og
Shevardnadze:
Mðar
hægt
Fara viðræðurn-
ar um Afganistan
út um þúfur?
Washington. Reuter.
GEORGE Shultz og Eduard
Shevardnadze, utanrikisráðherr-
ar risaveldanna, náðu litlum ár-
angri í helztu deilumálum
ríkjanna á þriggja daga fundi
sinum í Moskvu.
„Við höfum nær eingöngu
fengizt við erfið mál og viðkvæm.
Ég veit ekki hvort okkur tekst að
útkljá þau,“ sagði Shultz í gær.
Átti hann við málefni Afganistans,
Nicaragua og hugsanlega helm-
ingsfækkun langdrægra kjamorku-
flauga.
Sovétmenn höfiiuðu tillögu
Bandaríkjamanna um að risaveldin
hættu aðstoð við afganska skæru-
liða annars vegar og stjómina í
Kabúl hins vegar í þijá mánuði frá
þeim degi sem Sovétmenn hæfu
heimflutning innrásarheija sinna.
Aðstoð Sovétmanna við leppstjóm-
ina í Kabúl er sagt eina óleysta
ágreiningsefnið í Genfarviðræðun-
um um lausn Afganistandeilunnar.
Talið er að Bandaríkjamenn muni
reyna að koma fram með nýja
málamiðlun, en BBC-fréttastofan
sagði í gærkvöldi að viðræðumar
kynnu að vera að fara út um þúfur.
Shultz sagði að ekkert hefði mið-
að í deilunni um geimvamaáætlun
Bandaríkjamanna, en ríkin ynnu þó
að gerð sérstaks samnings til þess
að jafna ágreining um túlkun gagn-
fiaugasamningsins, svokallaðs AB-
M-samkomulags, frá árinu 1972.
Shevardnadze sagðist ekki geta
fullyrt að samkomulag um fækkun
langdrægra kjamafiauga yrði frá-
gengið fyrir leiðtogafund risaveld-
anna í Moskvu 29. maí til 2. júní
nk. „Ef pólitlskur vilji er fyrir hendi
og sérfræðingar okkar vinna vel
þá ætti að vera hægt að undirrita
samkoinulag um flaugamar í
Moskvu," sagði hann.
SOVEZKI herinn tók sér stöðu á
götum Jerevan i gær og lög-
reglumenn frá öðrum Sovétlýð-
veldum hafa verið fluttir til borg-
arinnar til þess að fylgja eftir
banni við mótmælafundum, að
sögn armenskra andófsmanna. Á
morgun eru fyrirhugaðar meiri-
háttar mótmælaaðgerðir í Jere-
van en í gær bönnuðu armensk
yfirvöld fjöldafundi i lýðveldinu
og er ákvörðunin talin eiga eftir
að draga dilk á eftir sér.
Skýrt var frá því í Moskvu í
gærkvöldi að stjómmálaráð
sovézka kommúnistaflckksins hefði
samþykkt sérstaka umbótaáætlun
fyrir Nagomo-Karabakh, armenska
svæðið í Azerbajdzhan sem Armen-
ar vilja að sameinað verði Armeníu.
Lýtur áætlunin að umbótum í iðn-
aði, húsnæðismálum og félagsmál-
um og íbúar héraðsins fá að horfa
á armenskt sjónvarp. Heitið er auk-
inni útgáfu armenskra bóka í hérað-
inu og armenskir minnisvarðar
verða reistir að nýju, að sögn
TASS-fréttastofunnar.
Að sögn blaðafulltrúa yfirvalda
í Armeníu verður að sækja um leyfí
fyrir öllum mótmælafundum með
10 daga fyrirvara, samkvæmt nýj-
um lögum, sem öðluðust gildi í gær.
Þar með eru fyrirhugaðir fjölda-
fundir í Jerevan, höfuðborg Arm-
eníu, ólöglegir, þar sem aðstand-
endur þeirra hafa ekki sótt um leyfí
fyrir þeim. Menn, sem barizt hafa
fyrir því að Nagomo-Karabakh í
Azerbajdzhan verði sameinað Arm-
eníu, hafa hvatt til fundanna á
morgun. Þá rennur út frestur, sem
yfirvöldum var gefinn til úrbóta,
eftir að Míkhaíl Gorbatsjov lofaði
að taka mál Armeníumanna til sér-
stakrar athugunar. í fyrradag til-
kynnti Moskvustjómin að hún yrði
ekki við kröfum Armeníumanna um
sameiningu Nagomo-Karabakh við
Armeníu
Sjá „Yfirlýsing ... “ á bls. 32.
Óeirðimar á her-
teknu svæðunum:
Forkólfar
handteknir
Jerúsalem, Reuter.
ÍSRAELAR sögðust i gær hafa
handtekið meinta forkólfa
óeirðaseggja á hernumdu svæð-
unum, vesturbakka árinnar Jórd-
an og Gaza.
Að sögn ísraelska dómsmálaráð-
herrans eru forkólfamir félagar
ýmissa hryðjuverkasamtaka og
skæruliðasveita Frelsisfylkingar
Palestfnumanna (PLO).
Róstur jukusttil muna á svæðun-
um í gær og felldu hermenn tvo
Palestlnumenn I Balata-flótta-
mannabúðum á vesturbakkanum.
Sjá „Áætlun Bandaríkjamanna
um frið...“ á bls. 14.
Sovétríkin:
Flotaumsvif á úthöf-
unum drag’ast saman
London. Reuter.
London, Reuter.
Efnahagsvandi heima fyrir
kann að hafa leitt til þess að
Sovétmenn hafa dregið úr
flotaumsvifum sinum á heims-
höfunum, segir í nýjasta tölur
blaði Jane’s Defence Weekly.
Tímaritið vitnar í leyniskýrslu
bandaríska flotans og segir að
verulega hafi dregið úr æfingum
sovéska flotans á úthöfunum.
Flotinn hefur fært út kvíamar
jafnt og þétt undanfama þijá ára-
tugi en nú virðist sem æfingamar
séu fremur haldnar nærri heima-
ströndum.
Flotaumsvif Sovétmanna á
heimshöfunum drógust saman um
6% árið 1987 I samanburði við
næsta ár á undan. Æfingum hef-
ur nú fækkað stöðugt undanfarin
þijú ár. Að sögn Jane’s Defence
Weekly er nú svo komið að sov-
éski flotinn er vart hæfur til að
mæta hinum bandaríska ef til
átaka kæmi. „Breytingin endur-
speglar eftiahagsvanda, aukna
áherslu á hlutverk flotans I tak-
mörkuðum aðgerðum og kröfuna
um að mæta auknum umsvifum
Bandaríkjaflota nærri strönd Sov-
étríkjanna," segir I vikuritinu.
Ennfremur segir að kafbátar
Sovétmanna búnir kjamorku-
vopnum sigli ekki lengur nærri
Bandaríkjunum heldur haldi sig I
vaxandi mæli nærri Evrópu til að
vega upp á móti útrýmingu með-
al- og skammdrægra fiauga á
landi I samræmi við INF-sáttmála
risaveldanna.