Morgunblaðið - 13.07.1988, Blaðsíða 32

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. JÚLÍ 1988
Sænskur fjallaleiðangur:
Fann hærri fjöll en
hæsta fjall Grænlands
Leiðangursmennirnir á Grænlandi, frá vinstri: Lars Ogenhag frá
Svíþjóð, Peter Herzog frá Austurríki, Ingemar Olsson leiðangurs-
stjóri frá Svíþjóð, Helge Bardseth frá Noregi og Mark Jenkins frá
Bandaríkjunum.
Tekjumissir bæjarsjóðs
tvær til þrjár millj. kr.
vegna einkaleyfis Flugleiða
HÓPUR fjallgöngumanna sem
kallar sig „Sweedish-Greenland
Expedition 1988“ gekk nú í byij-
.. un júlí á tvö fjöll á Grænlandi
sem eru hærri en Gunnbjarnar-
fjall, sem hingað til hefur verið
talið hæsta fjall á Grænlandi, eða
3.708 metrar. Upphaflegt mark-
mið hópsins var að ganga á
Gunnbjarnarfjall og gera í leið-
inni kvikmynd um klifið á Græn-
landi, en þegar markmiðinu var
náð uppgötvuðu fjallagarparnir
hærri toppa í grenndinni. Því var
afráðið að kanna þá nánar og
mæla. Gengið var á fjall í norð-
vesturátt frá Gunnbjarnarfjalli,
um 15 km leið, sem mældist 3.780
metrar á hæð og síðan héldu
þeir áfram um 5 km og gengu á
3.790 metra hátt fjall.
%■ Flugfélag Norðurlands hf. flutti
hópinn til Watkins-fjallgarðsins á
Austur-Grænlandi með Twin Ott-
er-vél félagsins búna skíðum. Lent
var á skriðjökli við rætur Gunn-
bjamarfjalls 2. júli sl. og þaðan var
haldið í leiðangurinn. „Ég hóf undir-
búning ferðarinnar fyrir tveimur
árum. í fyrstunni ætluðum við með
skipi frá ísafirði til Grænlands-
strandar, en vegna hafíss urðum
við að hætta við þá ætlun okkar
og brugðum á það ráð að fá Flugfé-
- lag Norðurlands hf. til að feija okk-
ur og verð ég að segja að þar eru
færir flugmenn á ferð. Sjálfur er
ég flugstjóri svo ég veit hvað ég
er að tala um,“ sagði Ingemar Ols-
son, leiðangursstjóri hópsins, á
blaðamannafundi er hann hélt eftir
komuna til Akureyrar. „Þessi upp-
götvun okkar er mikill sigur fyrir
okkur og hef ég nú þegar tilkynnt
dönskum og grænlenskum yfirvöld-
um um þetta. Grænland er tiltölu-
lega óklifið því aðeins þrisvar hefur
verið farið upp á Gunnbjamarfjall
til þessa, fyrst árið 1935, síðan
1971 og 1987. Einnig fór hópur af
TILLAGA sú er lá fyrir bæjar-
stjómarfundi í gær varðandi af-
nám einkaleyfis Flugleiða á flug-
leiðinni Akureyri—Reykjavík—
Akureyri var dregin til baka af
flutningsmönnum hennar. Þess í
-ptað vom samþykktar samhljóða
með ellefu greiddum atkvæðum
þrjár tillögur þessu máli viðkom-
andi í bæjarstjórn Akureyrar í
gær.
Upphaflegu tillöguna fluttu bæj-
arfulltrúar Alþýðuflokks, Gísli Bragi
Hjartarson og Bjöm Jósef Arnviðar-
son, auk Heimis Ingimarssonar bæj-
arfulltrúa Alþýðubandalags og Úlf-
hildar Rögnvaldsdóttur bæjarfull-
trúa Framsóknarflokks. Tillagan var
var áskorun bæjarstjórnar á sam-
gönguráðuneytið að nema úr gildi
einkaleyfí Flugleiða til áætlunar-
flugs á flugleiðinni Akureyri—
Reykjavík—Akureyri.
Fjórmenningarnir drógu tillögu
þessa til baka á fundi bæjarstjórnar
í gær og komu með nýja sem var
samþykkt samhljóða og er þannig:
„Bæjarstjóm Akureyrar beinir þeim
tilmælum til samgönguráðuneytisins
að nú þegar fari fram könnun á því
stað árið 1969, en sneri við. Við
erum því fjórði hópurinn sem geng-
ur á fjallið," sagði Ingemar og
Mark .Jenkins, einn af leiðangurs-
mönnunum, bætti við að það
ánægjulegasta við þetta væri sú
staðreynd að fyrri leiðangrarnir
hefðu augljóslega verið að klífa
bandvitlaus §011.
Ingemar kvað slíkar ferðir mikið
§árhagsspursmál fyrir sig persónu-
lega því ferðin hefði kostað samtals
170.000 danskar krónur. Hann
hefði tekið 120.000 króna bankalán
til sex ára og ef markmiðið hefði
ekki náðst, væru þetta gjörsamlega
glataðir ijármunir. „Nú geri ég mér
hinsvegar miklar vonir úr því við
uppgötvuðum hærri fjöll en það sem
hvort eðlilegt sé að ný skipan á flug-
leiðinni Akureyri—Reykjavík verði
tekin upp þegar núverandi flug-
rekstrarleýfi rennur út. Gerð verði
úttekt á þeirri þjónustu, sem nú er
veitt, og kannað hvort félagið gefí
fleiri flugrekstraraðilum kost á að
þjóna þessum markaði. í því sam-
bandi verði sérstaklega tekið tillit
til atvinnumála á Akureyri. Bæjar-
stjórn óskar eftir að eiga aðild að
þessari úttekt.“
Auk þessarar tillögu var sam-
þykkt önnur tillaga frá bæjarfulltrú-
um Alþýðubandalags, Heimi Ingi-
marssyni og Sigríði Stefánsdóttur,
sem er þannig: „Bæjarstjórn felur
atvinnumálanefnd að undirbúa til-
lögur varðandi flugsamgöngur til og
frá Akureyri. Nefndin fjalli bæði um
innanlands- og utanlandsflug og
hafí í huga hagsmuni bæjarbúa,
ferðamanna og bæjarsjóðs." Þriðja
tillagan, sem samþykkt var sam-
hljóða, kom frá Sigurði Jóhannssyni
fulltrúa Framsóknarflokks og er hún
á þessa leið: „Bæjarstjórn Akureyrar
samþykkir að skora á Flugleiðir hf.
að taka upp nánara samstarf við
Flugfélag Norðurlands hf. með það
fyrir augum að auka starfsemi þess
talið var hæsta fjall Grænlands og
komum við til með að fylgja þessum
leiðangri vel eftir með greinaskrif-
um og kvikmynd, sem við ætlum
að gera um leiðangurinn."
Alls gengu fímmmenningamir
um 150 km leið og hafði hver þeirra
um sig um 45 kg farangur með-
ferðis. Þeir félagarnir tóku upp
þriggja klukkustunda myndefni á
þeim níu dögum sem ferðin tók og
verður myndin unnið að miklu leyti
í upptökuveri í Oslo sem Helge
Bardseth, einn leiðangursmann-
anna, rekur þar. Ingemar sagði að
íslandi yrðu gerð nokkur skil í
myndinni, ekki síst vegna vaskrar
frammistöðu Flugfélags Norður-
lands hf. við erfíðar aðstæður.
á flugleiðinni Akureyri—
Reykjavík—Akureyri og stefnt verði
að því fyrirkomulagi að fyrsta flug-
ferð hvers dags frá Akureyri til
Reykjavíkur geti hafist fyrr en nú
er.“ Þess má geta að einkaleyfi Flug-
leiða á leiðinni rennur út í árslok
1989.
Magnús Gamalíelsson hf. á Ól-
afsfirði hefur nýlega sett á fót
rækjuvinnslu, en hingað til hefur
rækjuvinnsla ekki verið til staðar
á Ólafsfirði þó leyfi hafi verið
fyrir henni á annað ár.
Svavar B. Magnússon fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins sagði í
samtali við Morgunblaðið að tvær
pillunarvélar væru í húsinu og væri
afkastagetan um 400 kg á klukku-
tímann á hvora vél. Hluti af húsa-
kosti og frystikerfí hraðfrystihússins
ÆTLA má að tekjumissir bæjar-
sjóðs Akureyrar vegna einka-
leyfis Flugleiða hf. á leiðinni
Akureyri—Reykjavík nemi á bil-
inu tvær til þrjár milljónir
króna.
Þorleifur Þór Jónsson atvinnu-
málafulltrúi bæjarins hefur gert
lauslega athugun á þessu. Hann
sagði tölur þessar mjög gróflega
reiknaðar enda væri ekki nákvæm-
lega hægt að henda reiður á hvern-
ig útkoman væri fyrir bæjarsjóð
ef Flugfélag Norðurlands hf. sæti
alfarið að rekstrinum. Ljóst væri
þó að útkoma bæjarsjóðs vænkað-
ist heldur.
„Flugleiðir hf. greiddu á árinu
1987 rúmlega 50.000 krónur í
aðstöðugjöld til bæjarsjóðs Akur-
eyrar á meðan Flugfélag Norður-
lands hf. greiddi rúmlega 280.000
krónur. Útsvar þeirra átján starfs-
manna, sem starfa hjá Flugleiðum
á Akureyrarflugvelli, er áætlað
hafa numið í fyrra 1,2 millj. kr. á
meðan útsvar 24 starfsmanna
Flugfélags Norðurlands er áætlað
hafa numið á árinu 2,8 millj. Við-
skipti Akureyrarbæjar eingöngu
við Flugleiðir á árinu námu um
einni milljón króna.
í fyrra ferðuðust 106.000 far-
þegar með Flugleiðum á leiðinni
Akureyri—Reylgavík—Akureyri.
Má því ætla að fyrirtækið hafi
fengið í kassann um 318 millj. kr.
miðað við farmiðaverð þá. Því er
ekki fjarri lagi að Reykjavíkurborg
hafí fengið rúma milljón sé miðað
eingörigu við aðstöðugjöld, 0,33%,
og ekki tekið tillit til útsvars
starfsmanna," sagði Þorleifur.
Hann bætti því við að þetta væri
var tekinn undir rækjuvinnsluna og
starfa þar 12 til 14 manns á einni
vakt sem stendur. Þrír heimabátar
eru í viðskiptum við rækjuvinnsluna,
Sigurfari, Guðvarður og Snæbjörg.
Stofnun rækjuvinnslu á Ólafsfirði
hefur lengi verið í bígerð og hefur
leyfi frá sjávarútvegsráðuneytinu
verið fyrir hendi í nokkur ár. Það
var fyrirtækið Sæver sem hélt leyf-
inu, en kemur ekki til með að nýta
sér það þar sem fyrirtækið stendur
mjög höllum fæti og verður að öllum
aðeins ein hlið málsins, en margir
samverkandi þættir yrðu teknir til
athugunar áður en fullmótaðar til-
lögur kæmu fram í máli þessu.
30. fjórðungsþing
Lífið o g
fréttir
af lands-
byggðinni
Þrítugasta fjórðungsþing
Norðlendinga verður haldð á
Húnavöllum 2. og 3. september
nk. Helstu mál þingsins að þessu
sinni verða lífið á landsbyggðinni
og landsbyggðin í fréttum.
Þingið verður sett föstudaginn 2.
september kl. 13.00. Þá verður lesin
upp skýrsla Valtýs Sigurbjarnarson-
ar formanns, Askels Einarssonar
framkvæmdastjóra og gestir flytja
ávörp. Jóhanna Sigurðardóttir fé-
lagsmálaráðherra flytur ræðu og
síðan verða flutt þijú framsöguerindi
sem bera yfírskriftirnar „Kostir
landsbyggðar", „Þýðing lands-
byggðar" og „Menning landsbyggð-
ar“. Einnig verða flutt þijú fram-
söguerindi um landsbyggðina í frétt-
um sem bera yfirskriftimar „Staða
Ríkisútvarpsins", „Fjölmiðlar frá al-
mennu sjónarmiði" og „Fjölmiðlun á
Norðurlandi“.
líkindum tekið til gjaldþrotaskipta á
næstu vikum. Að sögn Svavars hef-
ur næg vinna verið í verksmiðjunni
síðan starfsemin hófst og hefur ver-
ið unnið á einni vákt frá 7 til 19
þann mánuð sem liðinn er. Hinsveg-
ar er möguleiki á að skipta vöktum
upp í tvær til þijár ef meiri afli
berst. Svavar sagði litla reynslu
komna á vinnsluna ennþá, en þrátt
fyrir lágt markaðsverð á rækju þessa
dagana vonuðust menn til að verðið
breyttist til batnaðar.
Einkaleyfi Flugleiða hf.:
Fyrri tillaga dregin til baka og
þijár aðrar samþykktar í staðinn
Magnús Gamalíelsson hf. Ólafsfirði:
Setur á fót rækjuvinnslu