Morgunblaðið - 13.07.1988, Page 39

88
8861 ÍJUl. ,8Í MUOAQtraiVGIM .GIGAJSKUOflOM
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. JÚLÍ 1988
39
■gggp®®®®®
Erþörf á frekari J§|
E 05
*o e
»
u. to
C3
Fiskeldi á íslandi:
„Þurfum að skapa okkur ímynd,
sem framleiðendur hágæðavöru“
- segir Hermann Ottósson hjá Útflutningsráði
ÚTFLUTNINGSRÁÐ íslands og Landbúnaðarráðuneytið gáfu nýlega
út skýrslu um stefnumótun og áætlanagerð í fiskeldi hér á landi.
Höfundur skýrslunnar er Hermann Ottósson, og var hún lokaritgerð
hans til MBA prófs við Verslunarháskólann í Arósum.
í skýrslunni er fjallað um stöðu
fiskeldis á íslandi og horfur í fram-
leiðslu og sölumálum hjá helstu
samkeppnisaðilum okkar. Lögð er
áhersla á nauðsyn stefnumótunar
og áaetlanagerðar til langs tíma.
Morgunblaðið tók Hermann Ottós-
son tali, en hann hefur nýverið tek-
ið við stöðu markaðsrannsóknar-
stjóra hjá Útflutningsráði.
Neytandinn fellir hinn
endanlega dóm
Hermann var fyrst spurður
hvernig staða fískeldisins væri hér
á landi . Hann svaraði á þá leið,
að Íslendingar væru góðir framleið-
endur, en þyrftu að læra að mark-
aðssetja vöru sína. „Fiskurinn er
hins vegar misjafn eftir framleið-
endum," sagði hann. „Það eru eng-
ir gæðastaðlar til hér á landi og
þess vegna er ekki hægt að fylgja
gæðakröfum eftir. Og meðan engir
staðlar eru til, reyna menn að selja
allt sem þeir framleiða, hvemig sem
gæðin kunna að vera. Það getur
haft alvarlegar afleiðingar, því 1
slæm sending af físki getur skemmt
fyrir 20 góðum. Þess vegna er það
grundvallaratriði að koma upp
gæðamati í greininni. En gæðamál-
in eru nú í athugun og árangurs
af því starfí er að vænta innan
skamms.
Hermann sagði að uppbyggingin
í fískeldinu hefði frekar einkennst
af kappi en forsjá. „Menn hafa
ekki alltaf gætt nægiléga vel að
því, að það er neytandinn, sem fell-
ir hinn endanlega dóm yfír vör-
unni. Þess vegna þarf að skipu-
leggja framleiðsluna með tilliti til
óska hans og þarfa. Það er ekki
nóg að íjárfesta í framleiðslutækj-
um, það þarf líka að íjárfesta I
markaðnum. Við getum gert það
með markaðsrannsóknum, sem eru
forsenda árangurs í sölumálum."
Hafbeitarlaxinn er einstök
vara
Hermann telur útlitið á alþjóðleg-
um mörkuðum fyrir eldisfísk að
mörgu leyti slæmt, og segir verð-
fall fyrirsjáanlegt vegna fram-
leiðsluaukningar. „Þessi staða
neyðir okkur til að bregðast við
með einhverjum hætti. Við hljótum
að athuga hvað samkeppnisaðilar
okkar eru að gera, en um leið verð-
um við að fínna í hvetju sérstaða
okkar er fólgin. Reyndar getum við
framleitt alveg einstaka vöru, sem
er hafbeitarlaxinn. Forsenda haf-
beitarinnar er bann við laxveiðum
í sjó, sem er í gildi hér, en ekki í
samkeppnislöndum okkar. Strand-
eidi hefur líka ótvíræða kosti á ís-
landi," bætti Hermann við. „Hér
getum við notað nær dauðhreinsað-
an sjó og þurfum ekki að gefa físk-
inum nein lyf. Þetta er að vísu dýr
framleiðsluaðferð, en kaupendur
sækjast eftir þessari vöru. En þess
ber líka að geta, að víða um landið
er ræktaður mjög góður kvíalax."
Verðum að leggja rækt við
ímyndina
í_ skýrslunni bendir Hermann á,
að íslendingar séu ekki samkeppn-
isfærir við aðra hvað verðið varðar,
til þess sé framleiðslukostnaðurinn
alltof hár. Þess í stað vill hann að
við keppum á sviði gæða og þjón-
ustu. „Við eigum að höfða til þeirra,
sem vilja hágæðavöru, og eru til-
búnir til að greiða hátt verð fyrir
hana. Það er tryggasti kaupenda-
hópurinn. Þetta er hátekjufólk, sem
vill skapa sér vissa sérstöðu og
reynir að sanna sig með ákveðnu
hegðunarmynstri. Þess vegna sæk-
ist það til dæmis eftir matvælum,
sem eru ekki á hvers manns borð-
um.
En til þess að ná þessum mark-
aði verðum við að kynna afurðir
okkar á réttan hátt. Samkeppnin
er gífurlega hörð og við þurfum að
skapa okkur ímynd sem góðir,
traustir framleiðendur hágæðavöru.
Imyndin skiptir miklu máli og það
má ekki gleyma að leggja rækt við
hana. Við gerum okkur til dæmis
oft í hugarlund, að allir viti hve
landið okkar er hreint og laust við
mengun. En það er misskilningur,
og því þarf að auglýsa það. Við
verðum að kynna sérstöðu okkar
og möguleika. Það fólk, sem við
eigum að reyna að höfða til býr við
mengun á heimaslóðum og sækist
þess vegna eftir þeim vörum, sem
það telur að séu heilnæmar."
Öflug samtök framleiðenda
í máli Hermanns kom fram, að
hann telur góða möguleika á því
að ná til þessara kaupenda, bæði í
Bandaríkjunum og Vestur-Evrópu.
„Og til þess að hámarka verðgildi
eldisfísksins ættum við að koma
okkur upp fullvinnslustöðvum f ein-
hveiju landi Evrópubandalagsins,
annað hvort alfarið á eigin vegum,
eða með 50% aðild útlendinga. Með
því móti gætum við hunsað tolla-
múra bandalagsins.“
Hermann lagði á það mikla
áherslu, að skipuleggja þyrfti físk-
eldið betur en gert er í dag. „Þessi
atvinnugrein er vel fallin til skipu-
lagningar og allir hagsmunaaðilar
verða að standa vel saman, til að
auðvelda vinnu við útflutninginn.
Ég er þeirrar skoðunar, að stofna
beri öflug samtök framleiðenda, til
dæmis í líkingu við þau, sem nor-
skir fískeldismenn hafa með sér.
Starf þeirra ætti að beinast að
gæðamálunum og samstarfí við
útflytjendur, auk þess sem sam-
ræma þarf stefnuna í sjálfum út-
flutningnum. í því sambandi vil ég
Erindi um landsráðstefnu
sovéska kommúnistaflokksins
Morgunblaðið/Bjami
„Næsti áratugur verður á margan hátt áratugur fiskeldis,“ segir
Hermann Ottósson, markaðsrannsóknarstjóri Utflutningsráðs.
nefna, að mikið hagræði væri af
því, að allur eldisfískurinn yrði seld-
ur erlendis undir sama vörumerk-
inu.“ ,
Áratugur fiskeldis
Hermann sagði enn fremur, að
sér virtist skilningur vera að vakna
hér á landi á nauðsyn markaðsrann-
sókna og skipulegrar markaðssetn-
ingar. „Með því að kanna hug neyt-
enda er hægt að sjá, hvers konar
afurð er hagkvæmast að framleiða.
I fískeldinu er mögulegt að stjóma
framleiðslunni með hliðsjón af þess-
um upplýsingum. Af þeim sökum
tel ég að hlutur fískeldisins muni
aukast mikið í samanburði við físk-
veiðamar. Ég hef viljað orða það
þannig að næsti áratugur verði á
margan hátt áratugur fiskeldis. Við
Islendingar höfum nú tækifæri til
að ná verulegum árangri á þessu
sviði, ef við nýtum okkur þau tæki-
færi sem við höfum vegna land-
gæða og annarra aðstæðna,“ sagði
Hermann Ottósson að lokum.
ÁTAKILANDGRÆÐSLU
LAUGAVEG1120.105REVKJAVÍK
SÍMI: (91)29711
Hlauparaiknlngur 251200
Búnaðartwnklnn Hetlu
Barnastrigaskór
Verð: 890.-
Stærðir: 22-34.
Litir: Bleikt, blátt,
grænt, hvítt.
5% staðgreiðsluafsláttur.
Póstsendum samdægurs
"ML Sh
± VELTUSUNDI2.
w*
VELTUSUNDI2.
KRINGWN
21212 KMHeNM S. 689212.
Sérblöð
Á LAUGARDÖGUM
Fimmtudagskvöldið 14. júlí kl. 20.30, mun Viktor Horikov, fyrsti
sendiráðsritari við sovéska sendiráðið í Reykjavík, flytja erindi um
19. landsráðstefnu KFS í húsakynnum MIR, Menningartengsla ís-
lands og Ráðstjórnarríkjanna, Vatnsstíg 10.
Ræðir hann um meginumræðu-
efni ráðstefnunnar, niðurstöður
hennar og viðhorfín að henni lok-
inni. Einnig svarar hann fyrirspurn-
um fundarmanna. Kaffíveitingar
verða á boðstólum. Aðgangur er
öllum heimill meðan húsrúm leyfír.
Eins og kunnugt er af fréttum
lauk Qögurra daga landsráðstefnu
Kommúnistaflokks Sovétríkjanna
fyrir nokkrum dögum í Moskvu.
Ráðstefna þessi þótti merkur við-
burður í sögu flokks og sovésks
samfélags, ekki síst vegna þeirrar
opinskáu umræðu sem þar átti sér
stað. í lokaræðu sinni í þinghöllinni
í Kreml, þar sem ráðstefnan var
haldin, sagði Mikhafl GorbatsjoVj
aðalritari miðstjórar KFS, m.a.: „I
þessari þinghöll hafa ekki farið
fram slíkar umræður, og ég held
að ég víki ekki langt frá sannleikan-
um þó ég segi að ekkert þessu líkt
hafí gerst í þessu landi í næstum
sex áratugi."
A uglýsingar í Lesbók með ferðablaði
þurfa aðhafa borist auglýsingadeild fyrir
kl. 16.00 á föstudögum, viku fyrir
birtingu og í menningarblaðið fyrir kl. 16.00
á miðvikudögum.
blaé allra landsmanna
(Fréttatilkynning)