Morgunblaðið - 21.08.1988, Qupperneq 54

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. AGUST 1988
54
Morgxtnblaðið
á djasshátíð
í Austurríki
MARGIR djassáhugamenn eiga sér þann draum heitastan að komast á stóra djass-
hátíð. A slíkum hátíðum koma jafnan fram fjölmargir heimsþekktir hljómlistarmenn
og tónleikarnir standa oft látlaust yfir frá morgni og langt fram á nótt í nokkra
daga. Blaðamaður Morgunblaðsins sótti slíka djasshátíð í Austurríki fyrr í sumar.
Hátíðin var haldin í Wiesen sem er smábær skammt fyrir utan Vínarborg.
Donald Byrd á trompett og Junior Cook á tenórsaxafón.
Umhverfí djasshátíðar-
innar í Wiesen var
ekki ósvipað Atlavík
og raunar minnti
margt í Wiesen á úti-
hátíð í Atlavík nema hvað drykkju-
skapur var hverfandi.
Hátíðin var á fallegum stað, tré
og runnar í litlu dalverpi. Svæðið
var vandlega afmarkað og inni var
ótalmargt fólk, léttklætt í steikjandi
hitanum. Þar gat að líta söluskúra,
matsölustaði, plötubúð, minjagripa-
sölur og mýmargt fólk, allt með
sama áhugamál, djass.
Sjálfir tónleikamir voru haldnir
undir risastóru tjaldi og þar gátu
4000 manns setið. Margir kusu þó
að sitja í sólinni fyrir utan tjaldið,
• sjá minna en heyra jafnvel.
Fyrsta dag hátíðarinnar, föstu-
daginn 8. júlí, voru Horace Silver,
Jean Luc Ponty og Chuck Mangione
á meðal þeirra sem fram komu.
Beðið eftir Abdullah
Ibrahim
"V

Dagskrá laugardagsins hófst
með tónleikum feðganna Chico og
Von Freeman. Feðgamir leika báð-
ir á saxafóna og ekki var að sjá
að þeim þætti erfitt að vera fyrstir
á dagskrá þennan laugardag. Gamli
maðurinn stal senunni á köflum og
sonur hans, Chico, færði sig þá úr
sviðsljósinu og fylgdist brosandi
með tilþrifum föður síns. Sérstaka
athygli vakti leikni píanistans sem
heitir Kirk Lightsey. Aðrir hljóð-
færaleikarar voru Donald Pate á
bassa og Victor Lewis á trommur.
Margir hátíðargesta biðu eftir-
væntingarfullir eftir bandarískum
píanóleikara frá Suður-Afríku,
Abdullah Ibrahim. Ibrahim fæddist
árið 1934 í Höfðaborg. Á unglings-
árunum söng hann í kirkjukór og
kynntist þar bandarískri tónlist í
gegnum sálma og kirkjuleg söng-
lög. Frá sjö ára aldri lærði hann á
píanó og byijaði aðeinsl2 ára gam-
all _að semja tónlist.
Á strætum heimaborgar sinnar
drakk Ibrahim í sig tónlist úr öllum
heimshornum, allt frá malaysiskum
ljóðum upp í Afríkutónlist og þetta
einkennir tónlist hans í dag. í Jó-
hannesarborg heyrði hann ungur
að árum lög eftir Duke Ellington
og T helonius Monk og þar með
var tónlistarleg framtíð hans ráðin.
Abdullah Ibrahim var 25 ára
gamall er hann yfirgaf Suður-
Afríku vegna kynþáttaaðskilnaðar-
stefnunnar. Hann flutti til Zurich
og hitti þar Duke Ellington. Elling-
ton likaði tónlist Ibrahims og gaf
út plötu með honum sem varð met-
söluplata („Duke E llington pres-
ents AbduIIah Ibrahim“). Ibrahim
heimsótti föðurland sitt nokkrum
sinnum en það varð sífellt erfiðara
fyrir hann eftir því sem hann varð
frægari. Árið 1970 ákvað hann að
koma ekki aftur heim fyrr en
ástandið breyttist.
Þó að Ibrahim hafi áhyggjur af
ástandi mála í Suður-Afríku hefur
Hljómsveit feðganna Chico og Von Freeman.
tónlist hans til að bera rósemd og
fegurð eins og fram kom á tónleik-
unum. Stór hluti dagskrárinnar
voru lög Ibrahims úr nýrri franskri
kvikmynd sem heitir Chokolad.
Ibrahim sýndi engin sérstök tilþrif
við píanóið en lét aðra hljóðfæra-
leikara spreyta sig. Sérstaka eftir-
tekt vakti altósaxistinn Vincent
Herring.
Djassað á kuðunga
Lester Bowie nýtur mikilla vin-
sælda í Austurríki enda var honum
vel fagnað er hann steig á sviðið á
eftir Abdullah Ibrahim. Lester
Bowie „Brass Fantasy“ er sérstök
hljómsveit að því leyti að þar eru
eingöngu blásturshljóðfæri ef
trommur eru undanskildar. Það var
með ólikindum hvað þessu hljóm-
sveit náði upp mikilli stemningu á
meðal áhorfenda. Hún flutti allt frá
gömlum sígildum lögum og upp í
nýjustu popplög í djassútsetning-
um. Hámarki náði hún við flutning
lagsins Saving all my love for you“
sem Whitney Houston gerði frægt.
Túbuleikarinn Bob Stewart fór á
kostum og leikni hans á túbuna var
slík að yfirleitt var ekki hægt að
heyra annað en að þar væri þaul-
vanur kontrabassaleikari á ferð.
Básúnuleikarinn Frank Lacy hvíldi
sig öðru hvoru á básúnunni og lék
þá á kuðunga af öllum tegundum
við mikla kátínu hátíðargesta.
Herra Hi-De-Ho enn í fullu
fjöri
Aldursforseti djasshátíðarinnar í
Wiesen var Cab Calloway. Áttatíu
og eins árs hoppaði hann eins og
unglingur á sviðinu og dansaði
steppdans við misfellulausan undir-
leik 13 manna stórsveitar sinnar.
Gamli maðurinn þurfti þó að hvíla
sig eftir nokkur lög og þá kom til
sögunnar dóttir hans, Chris
Calloway. Hún sýndi með góðum
söng að hún á meira skilið en að
felast í skugga föður síns.
Cab Calloway er einn af frum-
heijum djasstónlistarinnar og
merkilegur m.a. fyrir það að hann
hafði aldrei annað en röddina sína
á meðan flestir aðrir stórsöngvarar
voru einnig frábærir hljóðfæraleik-
arar. Cab Calloway söng í þeim
fræga Cotton Club eins og þeir vita
sem sáu samnefnda kvikmynd. Árið
1934 fór hann fyrstu hljómleika-
ferðina til Evrópu og hann varð svo
frægur að George Gershwin samdi
hlutverk í söngleiknum Porgy og
Bess sérstaklega fyrir hann. Fyrir
marga voru tónleikar Cab
Calloway, eða herra Hi-De-Ho eins
og hann er stundum kallaður, há-
punktur djasshátíðarinnar í Wiesen.
Donald Byrd endaði dagskrá
laugardagsins. Þessi 56 ára gamli
trompettleikari hefur spilað með
mörgum af skærustu stjömum
djassins. Nefna má Monk, Coltrane,
Count Basie, Sonny Rollins, Charlie
Parker og Miles Davis. Tónlistarfer-
ill Byrds hófst er hann var 16 ára
og lék í gagnfræðaskólahljómsveit
undir stjórn Lionel Hampton. Átján
ára gekk hann í herinn þar sem
hróður hans barst víða og tækifæri
gáfust til að spila með þekktum
tónlistarmönnum.
Donald Byrd átti fremur náðuga
stund á meðan á hljómleikum hans
stóð. Erfiðið lenti að mestu á tenór-
saxistanum Junior Cook sem er
ekki eins frægur og Byrd og verður
því að sýna allt sem hann kann við
sem flest tækifæri.
Peter Erskine á sviði
Því fylgdi óneitanlega sérstök
tilfinning að sjá hinn eina og sanna
Peter Erskine á sviði í upphafi dag-
skrár á sunnudeginum. Með honum
voru engir aukvisar, Marc Johnson
á kontrabassa og John Scofield og
Bill Frisell á rafmagnsgítara.
Hljómsveitin þeirra heitir „Bass
Desires" enda stofnuð af Marc Jo-
hnson. Hann lærði á kontrabassa í
ríkisháskóla Texasfylkis og gaf út
sína fyrstu plötu aðeins 19 ára
gamall. Síðan hefur vegur hans
vaxið fljótt í djassinum og hann
hefur m.a. leikið með Bill Evans,
Stan Getz, Woody Herman og John
Lewis.
John Scofíeld er án efa einn
þekktasti rafmagnsgítarleikari í
heiminum. Hann útskrifaðist úr
Berklee í Boston árið 1975 og árið
síðar gerðist hann liðsmaður í djass-
rokkhljómsveit Billy Cobham. Á
árunum 1983-1985 lék Scofíeld
með Miles Dav is og var lengi mest
áberandi hljóðfæraleikari hans eins
og heyra má á plötunni Decoy.
Allir djassáhugamenn þekkja
Peter Erskine. Hann lék m.a. með
1 ■! J IILJ .1 . I I