Morgunblaðið - 06.11.1988, Page 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. NÓVEMBER 1988
eftir Kristínu Marju Baldursdóttur
ítalska er alveg einstaklega skemmtilegt
tungumál, það er að segja þegar ítalir tala
hana. Þá eru menn svona lifandi, lyfta oft
öxlum, nota augu og hendur, og tóna
setningarnar þannig að þær f ara hátt upp, en
hrynja svo mjúklega niður í endanum.
Dálítið f rábrugðin íslenskunni sem er ætíð
töluð í þessum værðarlega tóni, hvort sem
menn eru að tjá ást sina eða tala um veðrið.
Og ekki er mikið um hreyf ingar og látbragð
hjá f slendingum, þvi þeir hafa oftast hendur
í vösum og horf a í suður og austur þegar þeir
tala við náungann.
Menn
F
ekki
aldir
upp
við það hér á landi að vera með
einhvem kjánaskap og tilburði þeg-
ar talast er við. Enda fer maður
alveg hjá sér þegar fólk er að flíka
tilfínningum sínum svona hvers-
dagslega.
Því er það mikið undrunarefni
að ítalskan skuli eiga svona miklum
vinsældum að fagna hjá þessari
stillilegu þjóð.
Það er ósköp eðlilegt að menn
skuli vera orðnir hundleiðir á ensk-
unni enda enginn friður fyrir henni,
og danskan ekkert sérlega spenn-
andi, nema að fólk vilji ganga með
kartöflu í kokinu svona dags dag-
lega til að ná framburðinum. Þýsk-
an ætti kannski að henta íslensku-
mælandi fólki vel, en sá er gallinn,
að henni fylgja engar handahrejrf-
ingar eða söngl sem er nauðsynlegt
þegar menn vilja vera ástríðufullir.
En þessi skyndilegi áhugi íslend-
inga fyrir ítölskunni, og reyndar
öllu sem ítalskt er, vekur undmn
manna.
ítalska er nú kennd við átta skóla
í borginni, og teljast nemendur vera
samtals 210, en auk þess verður
hún kennd á námskeiðum við Há-
skóla íslands eftir áramót. En að-
sókn var mjög góð sl.vor, stunduðu
þá 40 nemendur ítölskunám og
komust færri að en vildu.
Skólastjóri Tómstundaskólans,
Vilborg Harðardóttir, segist hafa
spurt nemendur skólans sem stunda
nám í ítölsku hvers vegna þeir hefðu
þennan áhuga fyrir málinu, og kom
í ljós að margar ástæður lágu þar
að baki, en þó bar hæst aukin við-
skipti milli landanna. En Ítalía hef-
ur verið mikið í sviðsljósinu í sam-
bandi við hönnun og stjómun fyrir-
tækja, sagði Vilborg, og fólk
kannski áttað sig á því að það
gæti komið sér vel að tala málið.
Einnig væri ítalska vinsæl hjá fólki
sem hefði áhuga fyrir söng.
Pizzur o g pasta
Það er ekki einungis hið hljóm-
fagra og tilfínningaríka tungumál
ítala sem á vinsældum að fagna
meðal íbúa norðursins, hin suðræna
matargerðarlist hefur hrifíð þá svo,
að soðna ýsan og súrmaturinn beij-
ast nú hart fyrir tilverurétti sínum.
En sú hrifning er vel skiljanleg,
þvi helmingur íslensku þjóðarinnar
er að drepast í maganum og má
þar að sjálfsögðu kenna streitu um,
en saltkjötið, bjúgun, kótilettumar
og hamsatólgin eru líka sökudólg-
ar. Því höfum við gripið ítalska
matinn fegins hendi, sem er léttur
og góður og þar að auki ódýrari.
Svo erum við miklu fljótari að elda
hann sem er mikill kostur, því hér
á landi gildir það að vera snöggur.
Nú munu vera um tíu veitingahús
í borginni sem sérhæfa sig í þessum
sígilda ítalska mat, og segja kunn-
ugir að þar sé fullt út úr dyrum
bæði kvölds og morgna. Þar sitja
sem sagt menn í þessu notalega
andrúmslofti og borða pizzur, pasta
og núðlur, og dreypa á rauðvíni um
leið og þeir horfast í augu yfir
kertaljósi og ljúfri tónlist. Þá verður
hjartað meyrt og menn reyna að
segja eitthvað fallegt til að falla
betur inn í umhverfíð.
En það eru ekki allir sem sætta
sig við svona þykjustu umhverfí,
því íslendingar flykkjast hundrað-
um saman til Ítalíu, og frá Sam-
vinnuferðum/Landsýn fóra til að
mynda tólf hundrað íslendingar
þangað með leiguflugi sl. sumar.
Sagði Tómas Tómasson sölustjóri
hópferða, að Ítalía væri nú land
múmer tvö á óskalistanum hjá þeim,
aðeins Spánn hefði ennþá vinning-
inn. Og til Ítalíu sælq'a helst fjöl-
skyldur, og fólk sem vill skoða hina
frægu staði sem sagan fjallar um.
Tómas sagðist álíta margar
ástæður fyrir þessum mikla áhuga
fyrir Ítalíu, en þar væri nú einu
sinni nafli heimsins og bæði saga
og menning heillandi og spennandi,
auk þess sem ítalir væra bæði
skemmtilegir og miklir smekkmenn.
Angiirvært útlit
í Austurstræti
Hinn látlausi glæsileiki ítalskrar
hönnunar virðist líka falla íslend-
ingum vel í geð, hvort sem um
húsgögn eða fatnað er að ræða.
Sérstaklega er fatnaðurinn vinsæll
hjá fólki á öllum aldri og mörg
ítölsk merki vel þekkt hér á landi.
Stundum hvarflar að manni að
sjálft ítalska útlitið sé ekki síður
vinsælt, því varla er hægt að fletta
tískublaði án þess að rekast á þessi
þungu, dökku, dreymandi augu ít-
ala og þennan angurværa svip sem
minnir á fyrri tíma og fær menn
til að klökkna. Svo er bara orðið
mjög algengt að sjá þetta angur-
væra útlit í miðju Austurstræti,
þótt augun séu kannski blá og nef-
ið aðeins rauðara í norðanáttinni.
En viðskiptin við ítali hafa auk-
ist jafnt og þétt undanfarin fimm
til tíu ár að sögn Ragnars Borg
aðalræðismanns Itala á íslandi, og
kæmi þar einkum til gott' vöruverð
og hönnun, ásamt greiðari flutning-
um, styttri flutningstíma og lægri
flutningsgjöldum. Sagði hann að
þar mætti ef til vill finna_ skýringu
á þessum áhuga fyrir Ítalíu, en
benti þó á að hér væra mörg atriði
sem legðust á eitt með að gera land
og þjóð svona áhugaverð.
Töluverður skyldleiki er með
ítölum og íslendingum í sambandi
við viðskipti, pg líkar mönnum vel
að versla við ítali þegar þeir kynn-
ast þeim, sagði Ragnar. Hann sagð-
ist þó ráðleggja þeim sem hygðust
stofíia til viðskipta við ítali, að fara
í eigm persónu og tala við þá, því
ítalir vilja sjá þá menn sem þeir
versla við, svo þeir geti skoðað þá
og dæmt.
Italir byggja viðskipti sín á öðr-
um granni en við og ganga eignir
og fyrirtæki í erfðir og haldast því
oft innan fjölskyldunnar þar sem
tengsl era sterk, og benti Ragnar
t.d. á langan kvöldverð sem senni-
lega ætti sinn þátt í að styrkja fjöl-
skylduböndin.
Því má skjóta hér inn í að sér-
fræðingar í viðskiptaheiminum hafa
komist að raun um að þeim þjóðum
vex sífellt ásmegin á efnahagssvið-
inu þar sem fjölskyldubönd era
sterkasta stoðin í samfélaginu.
En ítalskar kvikmyndir og sjón-
varpsþættir njóta nú sífellt meiri
vinsælda, og sagði Ragnar, að það
sem við sjáum af lífi Itala þar, sé
einfaldlega líf þeirra í hnotskum.
Heillandi samheldni
En hvers vegna skyldu nú íslend-
ingar sækjast eftir að tala tungu-
mál þar sem þeir geta notað augu
og hendur og tónað af tilfínningu?
Er það eingöngu til að geta verslað
við ítali, eða er norræna blóðið eitt-
hvað að hitna?
kynnumst við lífi ítala í
gegnum bækur og kvik
myndir, og
í