Morgunblaðið - 24.11.1988, Page 51

88ei aaaMavöM us auoAauTMMia .aiaAjaMuoaoM O^,
MORGUNBLAf)g>rFIMMTPDAGUR-247l^ÓVEMBER-1988 ..--- --.......... .................... 5r.
Tekið í nikkuna á loftinu á Hlíðarenda.
að bíllinn væri klár og að ég mætti
sækja hann. Ég fór til Reykjavíkur
eh þegar ég ætlaði að fara að fá
bflinn afhentan þá var mér tilkynnt
að ég fengi hann ekki. Allir jeppar
áttu að fara á öskufallssvæðið við
Heklu, en Heklugos stóð þama sem
hæst. Ég var nú ekki ánægður með
það að búið væri að kalla mig alla
leið til Reykjavíkur og svo ætti ég
ekki að fá bflinn. Ég fór því á fund
Jóhanns Josepssonar, sem var
formaður nýbyggingarráðs, og
sagði honum sögu mína. Jóhann
hlustaði á mig. Tók síðan upp
símann og hringdi eitt símtal. Þeg-
ar hann hafði lokið símtalinu sneri
hann sér að mér og sagði, þú getur
farið og náð í bflinn. Það gekk eft-
ir og ég flutti hann heim til Eyja
með fyrsta skipi," sagði Júlli og
sigurbros færðist yfír andlit hans.
Júlli opnaði vélarhlífína og fór
eitthvað að sýsla með skiptilykli í
vélarrúminu. „Ég er að tengja
geyminn, því ég verð alltaf að taka
annan pólinn af svo að hann verði
ekki rafmagnslaus, þegar hann
stendur svona. Það leiðir líklega
eitthvað út í honum,“ sagði Júlli
þegar hann dró höfuðið undan vél-
arhlífínni. Hann sveiflaði sér síðan
inn í jeppann og gerði sig líklegan
til að gangsetja hann. Bensíninu
var pumpað duglega og síðan start-
aði Júlli. Vélin rauk í gang og eftir
smá skrölt malaði hún með ótrúlega
þíðu hljóði. Ég settist upp í jeppann
og Júlli ók stuttan hring um ná-
grennið. Allt var í stakasta lagi,
enda bfllinn með fulla skoðun og
ekki annað að merkja en að tals-
vert væri eftir af þreki í bílnum
ennþá. Júlli sagði að hann hafí oft
farið á bflnum til Reykjavíkur og
eitt sinn ók hann á honum til Akur-
eyrar til þess að taka þátt í golfmóti.
Við renndum aftur í hlað og Júlli
ók bílnum inn í bflskúr. Drap á
honum og togaði hressilega í hand-
bremsuna. Síðan vatt hann sér að
nýju undir vélarhlífína og tók
geymasambandið af. Virðulegi
hringlaga kílómetrateljarinn í fá-
brotnu mælaborði bílsins sýndi
62.136,8 km eftir bflferð okkar
Júlla.
Júlli sagði að hann notaði bílinn
ekki mikið nú orðið en þó renndi
hann sér í bæjartúr við og við. „Ég
set hann þó alltaf reglulega í gang
einu sinni í viku, þó að ég fari ekk-
ert á honum," bætti hann síðan
við. Hann sagði að varla væri hægt
að segja að bíllinn hafí bilað. „Það
hefur verið svo lítið að það er varla
orð á því gerandi og ef eitthvað
hefur komið uppá þá hafa þeir
Tommi Sæsi og Sigutjón verið fljót-
ir að kippa því í liðinn,“ sagði Júlli.
Hann sagði að mest hafí hann sjálf-
ur ekið bílnum, en þó hafi Hafsteinn
bróðir hans stundum fengið að taka
í. I Vestmannaeyjagosinu 1973 óku
þó fleiri bflnum því að Hjálparsveit
skáta fékk þá bílinn lánaðan og
notuðu þeir hann allan gostímann.
„Þeir hafa farið vel með hann strák-
amir því að 'hann lét ekkert á sjá
við þetta," sagði Júlli.
Við höfðum nú svalað forvitni
okkar varðandi þennan merkilega
bíl og héldum því til dyra. „Hann
lifir mig er ég nú hræddur um,“
sagði Júlli allt í einu upp úr eins
manns hljóði og varð hugsi, er hann
leit stoltur til bílsins um leið og við
gengum út úr bílskúrnum hjá hon-
um.
Sjómaður í 40 ár
Við gengum fram fyrir húsið hjá
Júlla og þegar við stöldruðum við
á lóðinni fórum við að ræða um
uppruna hans. Hann sagðist vera
fæddur 1903. Pabbi hans kom úr
Landeyjunum eri mamma hans úr
Mýrdalnum. „Ég var fæddur á
Hrauni en flutti hingað að Hlíðar-
enda 1903. Pabbi byggði þetta hús.
Hann réri með Þorsteini í Laufási
og þeir fiskuðu svo mikla löngu á
vertíðinni að hann gat byggt húsið
fyrir vertíðarhýruna," sagði Júlli.
Stóran part ævi sinnar, eða 40
ár, var Júlli til sjós. Lengst af var
hann vélstjóri hjá Gísla á Amarhóli
á Víkingi, sem var 15 tonna bátur,
og var hann eigandi að honum með
Gísla. Eftir að hann hætti sjó-
mennsku þá hóf hann störf í Lifrar-
samlagi Vestmannaeyja, þar sem
hann starfaði meðan starfsþrek
entist, eða í 20 ár.
Tonn af kartöflum
Stórir og miklir kartöflugarðar
eru í lóðinni á Hlíðarenda. Julli set-
ur niður í þá á hvetju ári og fær
yfírleitt góða upþskeru. Hann sagði
að það væri búið að setja niður í
þessa sömu garða í yfir 80 ár og
það hafí aldrei komið nein ónáttúra
í þá. Aðspurður sagði hann að upp-
skeran í ár hafí verið frekar léleg.
„Það kom tonn upp úr þessu hjá
mér í fyrra en ég hugsa að það
hafí ekki verið nema helmingur á
við það nú,“ sagði hann. Hann sagð-
ist gefa vinum og kunningjum mest
af uppskerunni því hann stæði í
þessu ánægjunnar vegna.
Eftir að hafa gengið um lóðina
hjá Júlla og spjallað um garðrækt-
ina og mannlífíð fómm við upp á
loft á Hlíðarenda með honum.
íþróttamaður í fremstu röð
Það leyndi sér ekki á mununum
sem í herbergi Júlla eru að hann
hefur verið íþróttamaður í fremstu
röð. Verðlaunapeningar hanga á
veggjum og alls kyns gripir standa
í hillunum hjá honum. A vegg hang-
ir skjal sem lýsir Júlla heiðursfélaga
í Knattspymufélaginu Tý. Á komm-
óðunni liggur gljáfægð kringla
ásamt styttu af kringlukastara.
Aðal íþróttagrein Júlla var kringlu-
kast og var hann íslandsmeistari í
þeirri grein á árunum 1933-1935,
en auk kringlunnar þá keppti hann
eitthvað í sleggjukasti. Júlli hefur
verið golfáhugamaður um árabil og
ekki er langt síðan hann sást síðast
munda kylfurnar á golfvellinum í
Eyjum.
Harmonikkan þanin
Við settumst niður í herberginu
hjá Júlla og hann dró upp gömlu,
tvöföldu Hohner-harmonikkuna
sína. Þegar hann hafði gefíð nokkra
tóna með henni, sagði hann að hann
væri nú farinn að stirðna í spila-
mennskunni. Á árum áður lék hann
fyrir dansi á þjóðhátíðum og öðrum
skemmtunum auk þess sem hann
tók lagið í góðra vina hópi. Þrátt
fyrir að Júlla fyndist hann vera
farinn að stirðna þá gat ég ekki
greint það, þegar hann þandi hvert
lagið á fætur öðru á nikkuna. Það
hýmaði yfír karli og eflaust hefur
honum verið hugsað til einhverra
skemmtilegra stunda, þegar dans-
inn dunaði við undirspil hans og
söng bjargfuglsins í Heijólfsdal.
Merkilegnr karl
Við Sigurgeir kvöddum Júlla og
þökkuðum honum fyrir þessa
skemmtilegu stund sem við vorum
búnir að eiga með honum. Þegar
við læddumst niður brakandi stig-
ann á Hlíðarenda þá dunuðu í eyr-
um okkar Ijúfir nikkutónar úr
gömlu nikkunni hans Júlla, sem er
líklega ennþá eldri en bfllinn hans
og er hann nú ekkert unglamb.
Við Sigurgeir héldum út í
haustblíðuna og eftir að við höfðum
gengjð þöglir og hugsi um stund
sagði Sigurgeir: „Mikið skrambi er
hann nú merkilegur karl hann
Júlli." Ég samsinnti því og varð um
leið hugsað til þess hvflík rós það
væri í hnappagat hvers bæjarfélags
að eiga kvisti sem hann í lífstré
sínu.
TEXTI: Grímur Gíslason
MYNDIR: Sigurgeir Jónasson
þá í Hafnarfjörð. Þar hafa þau búið
síðan, og síðast að Lækjarkinn 24.
Árið 1953 ræður Svenni sig hjá
Hval hf., sem skipstjóri á einum
af hvalbátunum. Þá var oft keyrt
í Hvalfjörðinn með bömin, til að
heimsækja pabba. Þetta starf
stundaði hann til ársins 1973, eða
í 20 ár.
Björg og Svenni eignuðust fjögur
böm. Þau em Sæunn Sveinbjörg
fædd 2. júní 1943, búsett í Hafnar-
fírði, gift Vigfúsi Ármannssyni
stýrimanni og eiga þau 3 böm.
Matthiidur Vigdís fædd 20. maí
1945, búsett á Neskaupstað, gift
Haraldi Jörgensen verkstjóra og
eiga þau 4 böm. Þórður Yngvi
fæddur 4. júní 1948, búsettur í
Vestmannaeyjum giftur Guðmundu
Hjörleifsdóttur og eiga þau 4 böm.
Bjami Ólafur fæddur 9. október
1961, búsettur í Hafnarfírði. Hann
á einn son.
Fyrstu kynni mín af þeim hjónum
voru fyrir rúmum 20 árum. Tauga-
óstyrk, ung stúlka er boðin í mat
á gamlárskvöld. Þetta var óþarfa
hræðsla, því þau tóku mér eins og
ég væri þeirra eigin dóttir. Hefur
sú umhyggja og ástúð í minn erarð
ekkert breyst. Oft var Björg búin
að stríða mér í sambandi við okkar
fyrsta búskaparár. Ég flyt inn á
heimili þeirra í október 1968, þá
langt gengin með okkar fyrsta bam.
Þar átti Inga Björg eftir að eyða
sínu fyrsta ári. Þegar hún er 3
mánaða vildi ég flytja í leiguíbúð,
því mér fannst ómögulegt að vera
svona inn á heimili hjá öðmm. Jæja,
við flytjum, — en viti menn, eftir
aðeins 3 mánuði, fömm við aftur
inn á þeirra heimili og sagði Björg
oft við mig að svona hefði verið
gott að vera hjá tengdamömmu.
Fyrstu búskaparár okkar bjugg-
um við í Hafnarfirði og var gott
að geta leitað til tengdamömmu ef
eitthvað bjátaði á. Það var sama
hvort það var matargerð, eða
vandamál gærdagsins. Ég kom
aldrei að tómum kofanum hjá henni.
Eftir að við flytjum til Vestmanna-
eyja komu þau í heimsókn á hveiju
sumri meðan heilsa hennar leyfði.
Við vomm líka oft á ferðinni og
þá var alltaf gist í Lækjarkinninni.
Þegar við hringdum til að boða
komu okkar var það alltaf hennar
fyrsta verk að spyija hvort börnin
kæmu líka. Ef svo var dreif hún í
að hafa heitar skonsur handa
Hjölla, því það kunni sko enginn
að baka skonsur nema Björg amma.
Oft þurfti ég að fara til Reykjavík-
ur út af innkaupum í verslun sem
ég var með, ásamt annarri. Var þá
hringt til að athuga með gistingu.
Það var sama hvort Mattý eða
Rósa vom með, alltaf var velkomið
að fá að vera. Heitur matur tilbúinn
þegar heim var komið að kveldi,
og stjanað við okkur á allan hátt.
Höfðu þær báðar á orði að þau hjón
væm alveg einstök, og sérstaklega
hlýlegt að koma til þeirra. Fyrir
rúmu ári síðan fékk Björg þann
sjúkdóm, sem að lokum sigraði.
Þurfti hún því oft að dvelja á sjúkra-
húsum langtímum saman. En hún
var aldrei ein. Svenni var alltaf til
staðar. Börnin hennar reyndu að
létta undir með henni eins og hægt
var. Ég held að það sé á engan
hallað þó ég nefni sérstaklega elstu
dótturina Sæunni og hennar fjöl-
skyldu. Hún var alltaf tilbúin að
gera allt sem í hennar valdi stóð
fyrir mömmu sína. Bömin hennar
vom óþreytandi að heimsækja hana
og nafna hennar, Björg, hefur verið
afa sínum innan handar, og ömmu
sinni kær vinur. Var samband
þeirra mjög sérstakt og náið. Við
sem ijær vomm sendum Sæunni
og hennar fjölskyldu bestar þakkir.
Góðan vin eignaðist Björg í sínum
veikindum. Það var Sigurður Áma-
son læknir á Landspítalanum. Gaf
Sigurður sér alltaf tíma til þess að
tala við Björgu. Hann heimsótti
hana einnig eftir að hún vár lögð
inn á St. Jósefsspítala í Hafnar-
fírði. Era honum' færðar bestu
þakkir frá fjölskyldu Bjargar.
Læknum og starfsfólki öllu á St.
Jósefl82sspítala em einnig færðar
bestu þakkir fyrir þeirra umönnun
og hlýju. Undir það síðasta átti
Björg þá ósk heitasta að fá að sjá
fyrsta langömmubamið sitt, sem
fæddist í Vestmannaeyjum 21.
október 1988. Heimsótti hún
langömmu sína aðeins 3 vikna göm-
ul. Þó mjög hafí verið af henni dreg-
ið gat hún haft hana í örmum sér
og talað til hennar. Ég veit að þetta
veitti henni mikla gleði. Élsku
Svenni minn. Ég veit að þetta er
erfíður tími fyrir þig. Aðeins vant-
aði 3 daga upp á að árin ykkar
saman yrðu 47. Minningamar áttu
um yndislega eiginkonu, bömin
minnast ástríkrar og góðrar móður,
bamabörn bestu ömmu sem hugs-
ast getur. Ég veit að minningamar
eigum við, þær getur enginn frá
okkur tekið, minningar sem ylja
okkur á köldum vetrarkvöldum. Eg
bið Guð að styrkja og styðja þig,
elsku Svenni minn. Við vitum að
hún er komin í betri heim, þar sem
hvorki er kvöl né sorg. Tengdamóð-
ur minni vil ég þakka fyrir árin
okkar'saman.
Blessuð sé minning Bjargar
Bjömsdóttur.
Margs er að minnast
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Maigs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þverri tregatárin strið.
(Vald. Briem)
Guðmunda Hjörleifsdóttir