Morgunblaðið - 02.03.1989, Blaðsíða 19

þessu ári má nefna aðgerðir til þess
að hefta útbreiðslu alnæmis, sam-
vinnuverkefnis á sviði hátæknilegr-
ar sjúkrahússþjónustu, námskeið
fyrir fólk sem starfar við félagslega
þjónustu og athugun á skipan
lífeyrismála á Norðurlöndum. Fyrir
nokkrum árum veitti ráðherra-
nefndin fé til þróunar upplýsinga-
kerfis fyrir heilsugæslu á Islandi.
Umrætt kerfi hefur nú verið tekið
í notkun á flestum heilsugæslu-
stöðvum landsins.
Eftiahags- og iðnaðarmál
Þótt ekki tækist að koma á nor-
rænu tollabandalagi, NORDEK, um
1970, hefur samvinna Norðurlanda
í efnahags- og iðnaðarmálum síðan
aukist ár frá ári. Árið 1985 var
samþykkt norræn efnahagsáætlun,
„Norðurlönd á vaxtarbraut; áætlun
um bætta efnahagsþróun og fulla
atvinnu". Tók hún til áranna
1986-88. Höfuðmarkmið þessarar
áætlunar var að stuðla að auknum
hagvexti og tryggja fulla atvinnu á
Norðurlöndum með því að auka
samstarf landanna á ýmsum svið-
um.
Þetta samstarf á sviði iðn- og
tækniþróunar var m.a. aukið með
því að hækka fjárframlög til Nor-
ræna iðnþróunarsjóðsins (Nordisk
Industrifond). Norræni fjárfesting-
arbankinn (Nordiska Investerings-
banken) veitti jafnframt aukin lán
til fjárfestingar í samgöngu- og
flutningakerfum landanna og aukið
samstarf á útflutningssviðinu var
auðveldað með eflingu Norræna
verkefnaútflutningssjóðsins (Nord-
iska projektinvesteringsfonden).
Innan ramma þessara efnahags-
áætlunar var komið á fót sérstökum
sjóði fyrir vestlæg Norðurlönd, Þró-
unarsjóði Vestur-Norðurlanda
(Vástnordfonden) og eru aðalstöðv-
ar hans í Reykjavík.
Tillögur um nýja efnahagsáætlun
Norðurlanda, sem nær til áranna
1989-92, voru samþykktar á fundi
fjármálaráðherra landanna í Kaup-
mannahöfn í nóvember í haust.
Áætlunin beinist að því að styrkja
efnahagslíf Norðurlanda, ryðja úr
vegi viðskiptahömlum milli land-
anna og efla þannig sameiginlegan
markað þeirra. Þá er lögð áhersla
á að undirbúa Norðurlönd undir
aukna samkeppni í kjölfar sameig-
inlegs markaðar Evrópubandalags-
ins 1992. Fjallað verður um þessa
nýju efnahagsáætlun á þingi Norð-
urlandaráðs sem nú er haldið í
Stokkhólmi.
Við mótun áætlunarinnar var af
íslands hálfu lögð megináhersla á
sérstakar aðgerðir til þess að efla
útflutningsiðnað og styrkja rann-
sóknar- og þróunarstarfsemi á ýms-
um sviðum, þar á meðal sameigin-
legar rannsóknir Norðurlandanna á
nýtingu fiskistofna og auðlindum
sjávar.
Stofnun Norræna fjárfestingar-
bankans, Norræna iðnþróunar-
sjóðsins, Norræna verkefnaútflutn-
ingssjóðsins og fleiri stofnana á
sviði efnahags- og iðnaðarmála hef-
ur þannig á síðustu árum átt dijúg-
an þátt í að efla norrænt samstarf,
ekki aðeins á milli ríkisstjóma land-
anna og opinberra stofnana, heldur
einnig, og ekki síður, á milli fyrir-
tækja í löndunum.
Sem dæmi um áhrif þessarar
þróunar á íslandi má nefna auknar
lánveitingar Norræna fjárfestinga-
bankans til opinberra aðila og at-
vinnufyrirtækja. Samkvæmt árs-
skýrslum bankans árið 1907 námu
lán til íslands á því ári samtals
36,9 milljónum SDR, sem er al-
þjóðleg mynteining og samsvarar á
núgildandi gengi tæpum 2,5 millj-
örðum íslenskra króna. Þá má jafn-
framt nefna, að ísland hefur tengst
yfír 40 verkefnum Norræna verk-
efnaútflutningssjóðsins frá því
hann var stofnaður árið 1982. Einn-
ig veitir Norræna ráðherranefndin
árlega Qármagn til sérstakra
byggðaverkefna á vestlægum Norð-
urlöndum, og nemur framlagið í ár
rúmum 24 milljónum íslenskra
króna.
Niðurlag
Hér að framan hefur verið gerð
grein fyrir nokkrum þáttum nor-
rænnar samvinnu og skýrð upp-
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. MARZ 1989
O I
19
bygging og starfsemi Norðurlanda-
ráðs og Norrænu ráðherranefndar-
innar. Vonandi hefur þetta varpað
nokkru ljósi á hlutverk og sam-
skipti þessara aðilja og hvemig
unnið er að málum á norrænum
vettvangi. Einhveijum kann ef til
vill að finnast þetta flókið skipulag.
Hins vegar er erfítt að sjá hvemig
hjá því verður komist, ef fylgja á
settum reglum og nýta á þá miklu
sérfræðilegu þekkingu sem Norð-
urlöndin búa yfír til hagsbóta fyrir
löndin öll. Auk þess verður þetta
opinbera samstarf Norðurlanda til
þess að auka samskipti og sam-
vinnu á fjölmörgum öðrum sviðum
og til að styrkja þá samkennd sem
ávallt hefur búið með þjóðum land-
anna.
Samanburður á því hveijum við
veitum til Norræns samstarfs og
hvað við fáum út úr því, sýnir að
fjárhagslega fá íslendingar ríflega
aftur í einu eða öðru formi það sem
lagt er fram. Mörg rök hníga að
því að íslendingar geti með skipu-
legri aðgerðum aukið hlutdeild sína
frá því sem nú er, til að mynda
hvað varðar rannsóknir og vísindi
og samvinnu háskóla og kennslu-
stofnana.
Öflug norræn samvinna í efna-
hagsmálum svo og á öðrum sviðum
getur auðveldað löndunum að búa
sig undir þá auknu samkeppni sem
vænta má í kjölfar sameiginlegs
markaðar Evrópubandalagsins árið
1992. Þetta ber að hafa í huga
þegar rætt er um breyttar áherslur
í samskiptum íslands við önnur lönd
og þá sérstaklega takmarkanir á
þátttöku okkar í norrænu samstarfí.
Höfundar eru starfsmenn Nor-
rænu ráðherranefhdarinnar í
Kaupmannahöfh.
aoar
FÆRIBANDA-
MÓTORAR
= HÉÐINN =
VÉLAVERSLUN SlMI 624260
SÉRFRÆÐIPJÓNUSTA - LAGER
NY SMURÞJÓNUSTA
„FYRIR
CITROEN OG SAAB
AUKIN ÞJÓNUSTA Á BIFREIÐAVERKSTÆÐUM GLOBUS
Globus hefur nú opnað smurstöð fyrir Citroén
og Saab bifreiðar á verkstæðum sínum að
Lágmúla 5.
Smurstöðin er opin alla virka daga á
verkstæðistíma. Hægt er að hringja og panta
tíma eða líta við þegar leiðin liggur nálægt
Lágmúlanum og fá afgreiðslu á meðan beðiðer.
Verðið hjá okkur er það sama og á
venjulegum smurstöðvum þrátt fyrir að allir
starfsmenn Globus verkstæðanna séu
sérþjálfaðir í viðhalds- og viðgerðarþjónustu
á Citroén og Saab bifreiðum.
Við minnum Citroén og Saab eigendur einnig
á fyrirbyggjandi kílómetraskoðanir og
örugga viðgerðar- og varahlutaþjónustu Globus.
GLOBUS VERKSTÆÐIN - FAGLEG
ÞJÓNUSTA FYRIR CITROEN OG SAAB
Gbbusi
Lágmúla 5, Sími 681555
m:
ARGUS/SÍA