Morgunblaðið - 02.03.1989, Blaðsíða 21

Morgunblaðið - 02.03.1989, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. MARZ 1989 21o Ríkisforsjá er vondur kostur eftirHalldór Blöndal Lausnarorðið nú er „hlutabréfa- sjóður". Hann hefur m.a. verið rétt- lættur af forsætisráðherra með því, að á sl. ári hafí helmingur eigin fjár í sjávarútvegi gufað upp í halla- rekstri. Og sama þróunin hefur hald- ið áfram á þessu ári. Ég er sammála forsætisráðherra um, að nauðsynlegt sé að þjóðfélagið búi vel að sjávarút- veginum. En það verður ekki gert nema á einn hátt. Með því að sjávar- útvegurinn hafí rekstrargrundvöll, skili hagnaði. Hugsunin á bak við hlutabréfa- sjóðinn er sú, að milli 10 og 20 fyrir- tæki í sjávarútvegi sameini þetta tvennt: Þau skuldi of mikið til þess að vera rekstrarhæf og þau séu burð- arásinn í byggðarlaginu. Lán úr At- vinnutryggingasjóði útflutnings- greina séu ekki talin koma að haldi ein og sér fyrir þessi fyrirtæki, en einstaklingar og fyrirtæki eru ófús að leggja nýtt fé til sjávarútvegsins eins kalt og andað hefur til hans frá stjómvöldum upp á síðkastið. Sum af þeim fyrirtækjum, sem hér um ræðir, eiga fyrir skuldum og hefðu auðvitað ekki þurft á fyrir- greiðslu af þessu tagi að halda ef ástandið í landinu væri eðlilegt. Ef sjávarútvegurinn hefði fengið í sinn hlut það sem honum ber. Frystihúsin í Ólafsfírði eru mjög glöggt dæmi um fyrirtæki, þar sem það var á mörkunum hvort Atvinnutrygginga- sjóðurinn skuldbreytti eða ekki. Það ber að athuga að Ólafur bekk- ur var erlendis í endurbyggingu fyrstu átta eða níu mánuði ársins 1987 meðan afkoman í sjávarútveg- inum var enn góð eða viðunandi. Það ásamt vaxandi hráefnisskorti í frysti- húsusnum olli því, að þau risu ekki undir hallarekstrinum á árinu 1988. Þau hafa nú verið lokuð í hálft ár meðan ríkisstjórnin hefur verið að gera upp við sig hvort og hvemig hún hygðist mæta erfíðleikum sjáv- arútvegsins en eins og allir vita fara jafnvel skuldlítil fyrirtæki illa i svo langri rekstrarstöðvun. Ég tel mig mega fullyrða, að hrað- frystihúsin með Utgerðarfélagi Ólafsfjarðar hefðu fengið skuldbreyt- ingu, ef eins hefði verið staðið að málum nú og gert var fyrir útgerðina 1984. Þá vom aðgerðimar almennar og sjávarútveginum tryggður rekstr- argmndvöllur, — þ.e. það þótti mark- mið í sjálfu sér að fyrirtækin gætu skilað hagnaði, græddu. Reynslan hefur sýnt að þá var rekin rétt pólitík. Nú em hagnaður og gróði bannorð eins og ævinlega þegar Alþýðu- bandalagið stendur að ríkisstjóm. Það vekur auðvitað tortryggni í sambandi við Atvinnutryggingasjóð- inn og Hlutabréfasjóðinn að einungis útvaldir gæðingar ríkisstjómarinnar skuli móta stefnuna og framkvæma hana. Það sýnir, að ríkisstjórnin telur sér nauðsynlegt áð geta haft áhrif á niðurstöðuna, þegar um viss fyrir- tæki er fjallað. Fjárhags- og viðskiptanefnd efri deildar átti fund með fulltrúum sjáv- arútvegsins um Hlutabréfasjóðinn m.a. Þá kom það fram hjá Áma Benediktssyni framkvæmdastjóra Félags sambandsfrystihúsa að allt eigið fé væri uppurið hjá fyrirtækjum í sjávarútvegi. Ágúst Einarsson út- gerðarmaður, sein sæti á í stjóm Sambands fískvinnslustöðvanna, taldi, að nauðsynlegt væri að lækka raungengi krónunnar um 10% a.m.k. Aðrar upplýsingar sem nefndinni bámst vom í samræmi við þetta. Við umræðumar í deildinni var for- sætisráðherra með sínar vanalegu vangaveltur og sló því m.a. fram, að 6,5% hagnaður væri á saltfísk- verkun sem er auðvitað algjörlega út í bláinn. En viðbrögð forsætisráð- Fer inn á lang flest heimili landsins! herra sýna, hversu erfitt það er að fá ríkisstjómina til að taka erfíðleik- ana í sjávarútveginum álvarlega. Enginn vafí er á því, að tilvist Hlutabréfasjóðsins ógnar heilbrigð- um rekstri í sjávarútvegi. Með fram- lögum úr Hlutabréfasjóði hefur ríkis- stjómin annars vegar það markmið að hressa upp á fyrirtæki í eigu sam- vinnuhreyfíngarinnar, en þau standa mörg mjög illa um þessar mundir. Hins vegar hyggst ríkisstjómin troða sér bakdyramegin inn í þau fyrir- tæki, sem fram að þessu hafa verið rekin af einstaklingum og eiga mörg margra áratuga sögu að baki. Ósví- fnin lýsir sér m.a. í því, að þeir sem leggja hlutabréfasjóðnum til fé eiga engu að fá að ráða um það, hveijir verði fulltrúar sjóðsins í stjómum fyrirtækjanna. Um það munu berast dagskipanir úr forsætisráðuneytinu hveiju sinni. Eðlilegra hefði verið og komið í „Enginn vafi er á því, að tilvist Hlutabréfa- sjóðsins ógnar heil- brigðum rekstri í sjáv- arútvegi. Með fi*amlög- um úr Hlutabréfasjóði hefur ríkisstjórnin ann- ars vegar það markmið að hressa upp á fyrir- tæki í eigu samvinnu- hreyfingarinnar, en þau standa mörg mjög illa um þessar mundir.“ veg fyrir tortryggni, ef Atvinnu- tryggingarsjóður og Hlutabréfasjóð- ur hefðu lotið stjórn Byggðastofnun- ar, þar sem sjóðimir eru hvort eð er hýstir vegna þeirrar þekkingar sem þar er á málefnum sjávarútvegs- ins. Stjóm Byggðastofnunar er þing- kjörin og hefur aldrei sett pólitíska fulltrúa í stjómir þeirra fyrirtækja, þar sem hún er hluthafí. Síðast en ekki síst er hollt að hafa í huga, að þau fyrirtæki í sjávarút- vegi, sem hafa bjargast fram að þessu, sjá nú fram á vaxandi erfið- leika framundan af því að taprekst- urinn er skipulagður af ríkisstjóm- inni með rangri gengisskráningu og ósvífnum skattahækkunum. Um leið og búið er að lyfta þeim fyrirtækjum upp með ríkisframlögum, sem nú standa höllustum fæti, færast önnur niður og koma í þeirra stað. Það verður síðan hlutskipti forráðamanna þeirra að mynda næstu biðröð í Hlutabréfasjóðnum og svo koll af kolli, nema ríkisstjómin fari frá, — nema ríkisstjómin hrökklist frá völd- Halldór Blöndal um. En það er önnur saga og miklu fallegri. Höfundur er varaformaður þing- Bokks SjálfstæðisBokksins. SÖLUMADURINN KEMUR í HEIMSÚKN TIL YKKAR MEÐ SÝNISHORN 0G BÆKLINGA! Ertu að hugsa um að endurnýja eldhús- eða baðinnréttinguna, skápana í svefnherberginu, parketið, dúkinn í eldhúsinu eða eitthvað annað. Hringdu þá í síma 8 20 33 og við sendum þér sölumann okkar heim til þín, til skrafs og ráðagerða, án nokkurra skuldbindinga. Sölumaðurinn kemur á staðinn með bækl- inga, sýnishorn og góð ráð. Láttu hann taka mál, reikna út og setja upp fyrir þig greiðslu- áætlun sem þér er að skapi. Hjá okkur færðu allar byggingavörur frá A til Z á einum og sama staðnum. Og svo bjóðum við þér að dreifa greiðslum á allt að 24 mánuði. Pantaðu sölumanninn heim til þín strax í dag, hann finnur fyrir þig hagkvæma lausn. V Opið laugardag kl. 9-5. BETRI ÞJÓNUSTA- BETRI SKILMÁLAR.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.