Morgunblaðið - 23.03.1989, Blaðsíða 36

36 C
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. MARZ 1989
Að nenna og ætla
Ljósmynd/BS
Hljómsveitin Strax hélt tón-
leika f Bretlandi fyrir skemmstu
og eftir skamma dvöl hór á landi
hélt sveitin til Bandaríkjanna í tíu
daga tónleikaferð. Önnur utanför
er svo fyrirhuguð til Bretlands í
aprfl til tónleikahalds og samn-
ingaviðraaðna varðandi útgáfu-
mél. Strax hélt miðnæturtónlelka
f Tunglinu til að kynna nýjan gítar-
leikara og f tilefni af væntanleg-
um vesturvíking laugardags-
kvöldið 4. mars sl.
Rokksíðuútsendari náði tali af
Jakob Magnússyni, sem leiðir
Þar sem
engin æð
er undir...
Þeir voru margir sem
töldu að Pink Floyd heyrði
sögunni til eftir að Roger
Waters sagði skilið við
sveitina eftir plötuna The
Final Cut. Waters, sem var
einn stofnanda sveitarinn-
ar árið 1965, varð leiðtogi
sveitarinnar eftir að Syd
Barret fór endaniega yfir-
um fyrir tuttugu árum.
Það var Waters sem gaf
hljómsveitinni stefnu og tónlist-
inni innihald með myrkum text-
um sínum sem voru á meðal
þess besta og persónulegasta
sem heyrst hefur i bresku poppi
og rokki. Ekki má þó vanmeta
framlag annarra sveitarmeð-
lima og segja má að það hafi
allir átt sinn þátt í að gera Pink
Floyd að einni helstu öndvegis-
sveit bresks gáfumanna-
popp/rokks. Það sagði því sitt
um tónlistarlegan metnað
David Gilmores, þegar hann
ákvað að halda sveitinni úti
undir sama nafni eftir að Wat-
ers hætti. Fyrsta platan eftir
að Waters hætti hét því lýsandi
nafni A Momentary Lapse of
Reason (Stundarbrjálæði) og í
kjöifar hennar hélt sveitin i
heimsreisu með miklum glamúr
og tækniundrum. Afrakstur
þeirrar ferðar var (auk mikils
fjár) tvær tónleikaplötur sem
gefnar voru út seint á síðasta
ári undir nafninu Delicate So-
und of Thunder. Á þeim plötum
er að finna margan fagran tón-
inn og hljómburður er allur með
ólíkindum, sé tekið mið af því
að um tónleikaplötu er að
ræða. Lögin á plötunni eru að
uppistöðu lög eftir Gilmore, en
einnig eru lög frá mektardögum
sveitarinnar.
Þessar plötur eru plötur Gil-
more fyrst og fremst og þaö
ber mikið á honum sem gítar-
leikara, sem er vonlegt því
hljómsveitin er hans hugarfóst-
ur síðan Waters hætti. Ekki
bæta þeir sveitarmeðlimir
neinu við gömlu lögin í flutningi
sínum, það er frekar að þeir
dragi úr, og hvapð nýju lögin
varöar þá er þreytandi að
hlusta samfleytt á útpælda
samhengislausa gitarfrasa, þó
þeir séu leiknir af töluveröri
íþrótt. Um Pink Floyd Davids
Gilmore má segja að þar sem
engin æð er undir, er ekki von
að blæði og aulalegir textar
bjarga engu sem vonlegt er.
Kannski myndi maöur ekki
dæma sveitina jafn hart ef hún
héti bara David Gilmore og fé- ■
!agar, en Pink Floyd undir hans
stjórn er sálarlaus vél, sem
ýkir allt neikvætt í þeirri tónlist
sem sveitin leikur og bætir
engu við. Umslagiö er eitt besta
dæmið um algeran skort á
smekkvísi sem um getur. Sjáið
það og sannfærist.
sveitina, stuttu fyrir tónleikana í
Tunglinu. Jakob var í fyrstu ekki á
því að ástæða væri að segja sér-
staklega frá Bretlandsförinni eða
væntanlegri Bandaríkjaför en fóllst
á viðtal að lokum.
Hvernig var að spila f Bret-
landi?
Það kom upp með þriggja sólar-
hringa fyrirvara að við þurftum að
finna okkur nýjan gítarleikara og
það setti okkur nokkuð út af lag-
inu. (fyrstu reyndum við að fresta
ferðinni, en það gekk ekki, því
búið var að auglýsa og fastsetja
alla tónleika. Það sannaðist svo
hið fornkveðna að maður kemur í
manns stað því við fengum tii liðs
við okkur Kristján Edelstein, sem
kunni skil á einhverjum af þeim
lögum sem við vorum með á dag-
skrá og var undra fljótur á ná tök-
um á þeim lögum sem hann þekkti
ekki. Það fór samt svo að fyrstu
þrennir tónleikar sveitarinnar ein-
kenndust af miklum taugaóstyrk
og menn létu þau orð falla að
hræðslan hefði skinið úr hverju
andliti á sviðinu. Það var afar
óþægilegt að stíga upp á svið við
þessar aöstæður sem vonlegt er.
Okkur óx þó ásmegin eftir því sem
á leið og síðustu þrennir tónleik-
arnir voru afbragð, því þá var sveit-
in búin að spila sig saman og við
gátum farið að slaka á á sviðinu
og njóta þess að vera að spila.
Tónlistin sem þið leikið er ekki
dæmigerð bresk eða bandarisk
popp- eða rokktónlist. Verða
gerðar einhverjar breytingar á
tónlistinni til að ganga betur á
alþjóðamarkaði?
Það er rétt að við erum ekki
dæmigerð bresk eða bandarísk
hljómsveit, en það skiptir ekki svo
miklu máli og forgangsröðinni í
tónlistinni verður ekki breytt. Það
sem skiptir mestu máli er lagið,
svo kemur söngurinn og á eftir
Bubbi Morthens hefur undan-
farið unnið að tuttugustu plötu
sinni með Christian Falck, sem
gerði með honum plötuna Frelsi
til sölu. Þeim til aðstoðar hefur
verið Hilmar Örn Hilmarsson, sem
sinnt hefur hljóðgerflum og
„samplerum", auk þess sem hann
hefur lagt til hugmyndir og inn-
blástur varðandi útsetningarnar.
Einnig hefur sænski ásláttarleik-
arinn Johann lagt sitt af mörkum.
Plötuvinnunni lauk 5. mars sl. og
Rokksíðan greip það tækifæri að fá
að heyra lokaafurðina og ná tali af
Bubba og Christian áður en hinn
síðarnefndi hverfur aftur til Svíþjóð-
ar.
Hvenær ákváðuð þið að gera
þessa plötu?
Bubbi: Við fórum að velta því
fyrir okkur að gera saman plötu
þegar ég var úti í Sviþjóð siðasta
haust og lokaákvörðunin var tekin
í nóvember.
Christian: Okkur langaði að gera
saman plötu án nokkurra skuld-
bindinga; án þess að það væri ein-
hver vokandi yfir okkur. Okkur lang-
aði einnig að gera plötu sem væri
ekki eins útsett og Frelsi til sölu,
en hún var unnin það mikið að sitt-
hvað á henni dó.
Bubbi: Við vinnum þessa plötu á
óvenjulegan hótt fyrir mig, því ég
kem með lög og texta sem Christ-
ian gerir nánast það sem hann vill
við. Ég sá hvað hann gat gert þeg-
ar við geröum saman Frelsið og
vissi því að ég þyrfti ekki að hafa
áhyggjur af neinu. Það má segja
að þetta hafi veriö líkt því og hljóm-
sveit væri að gera plötu, frekar en
að unnin hafi verið sólóplata.
Christian: Þegar við unnum
Frelsið langaði mig líka til þess að
\
Strax i Tunglinu.
kemur allt hitt.
Við höfum ekki fundið okkur ein-
hvern tískustraum til að berast
við gerðum saman plötu sem væri
villtari og um leið áhugaverðari, en
ég hlustaði of mikið á það sem
aðrir sögðu um það hvernig Frelsið
ætti að vera og fór of mikið eftir
því. Núna kemur allt af sjálfu sér
og það er svo miklu meira líf í tón-
listinni og hún er svo miklu
skemmtilegri.
Hvaö með frekara samstarf eft-
ir aö platan er búin?
Bubbi: Það er svo margt eftir að
ræða varðandi framtíðina.
Christian: Við gætum eins tekið
upp á því að gera eitthvað allt ann-
að. Þessi plata er bara það sem
okkur langaði að gera í augnablik-
inu.
Bubbi: Það er eins líklegt aö við
eigum aldrei eftir aö gera aðra plötu
saman. Sennilega eigum við eftir
að vinna þessa plötu fyrir enskan
markað og þá veröur að meta fram-
haldið af því. Það verður þó ekki
fyrr en í fyrsta lagi eftir fimm til sex
mánuði.
Christian: Kannski er það besta
við þessa plötu að við höfum ekki
verið bundnir af því að þurfa að
geta spilað lögin á tónleikum; við
höfum ekki þurft að gera neitt; við
höfum ekki þurft að taka tillit til
neinna markaðssjónarmiða eða
þarfa útgáfuaðila. Það hefur gert
andrúmsloftið léttara á plötunni og
tónlistina betri.
Hvernig er svo platan?
Bubbi: Mér finnst þetta vera
besta plata sem ég hef komiö ná-
lægt um dagana.
Chistian: Mér finnst þetta líka
vera það besta sem ég hef gert,
en það má ekki gleyma framlagi
Hilmars og Johanns, sem hafa báð-
ir átt þátt í því að gera þessa plötu
að því sem hún er.
með og erum ekki að leita okkur
að slíku, en við ætlum okkur að
fara inn á alla hugsanlega markaði
Önnur plata Los Lobs, Will the
Wolf Survive, vakti á hljómsveit-
inni töluverða athygli og næsta
plata, By the Light of the Moon,
var til aö auka enn hróður hljóm-
sveitarinnar. Sveitin náöi svo loks
þeirri athygli sem hún átti skilda
með mexíkanska þjóðlaginu La
Bamba f útsetningu Richie Va-
lens. Það heföi því sennilega ekki
komiö nokkrum á óvart þó sveitin
heföi haldið áfram á þeirri braut
sem þar var mörkuö f átt aö enn
frekari frægð.
Það kom aftur á móti skemmti-
lega á óvart þegar sveitin sendi frá
sér síðustu plötu sína, La psitola
y le corazón, að hljómsveitin hafði
ieitað aftur tii rótanna; til mexí-
kanskrar þjóðlagatónlistar með
spæsnkum textum og sent frá sér
sína bestu plötu frá upphafi og
eina af bestu plötum síðasta árs.
Lögin á plötunni eru flest gömul
mexíkósk þjóðlög eða lög eftir
aðra; tónlist sem hefur alla tíð
á okkar eigin forsendum. Það er
til áheyrendahópur fyrir okkur ekki
síður en aðrar hljómsveitir og það
er bara að hitta á þann hóp. Mark-
aðurinn er þarna og þetta er því
spurning um hvort við ætlum og
nennum að eltast við hann.
Nennið þið og ætlið þið?
Það er ekkert sem bendir til
annars en að það fylgi fullur hugur
máli hjá okkur öllum og það er
vissulega skemmtilegt að glíma við
það að komast áfram ef það er á
brattan að sækja.
Hvað varðar síðan fjöldavin-
sældirnar, þá er það betra þegar
til lengri tíma er litið að ná til minni
hóps áheyrenda með þá tónlist
sem okkur finnst gaman að spila;
að ná til áheyrenda sem halda
tryggð við hljómsveitina og sem
gefa okkur svigrúm til aö gera það
sem okkur langar að gera. Undan-
farið hefur.hljómsveitin færst fjær
miðjunni í tónlistinni sem hefur
haft góð áhrif á .okkar eigin and-
legu vellíðan; okkur líður betur að
spila þessa tónlist en þá tónlist
sem við spiluðum áður. Þetta þýð-
ir auðvitað að væntanlegur áheyr-
endahópur verður eitthvað minni,
en um leið traustari og gefur okkur
meira svigrúm upp á framtíðina.
Suma dreymir um að komast
áfram til að öðlast peninga og
völd, en aðrlr hafa allt annað í
huga.
Það sem er á bak við okkar
sókn eftir frægð er fyrst og fremst
það að hafa eitthvað apparat til
að geta gert það sem okkur langar
til að gera, en ekki endilega að
afla mikils fjár. Það er ekkert laun-
ungarmál að við seljum ekki marg-
ar plötur á Islandi og þegar við
fórum að færa tónlistina í þá átt
sem við vildum helst þá minnkaði
um leið markaður okkar hér á
landi. íslandsmarkaður getur verið
mjög gjöfull og góður ef þú ert
reiðubúinn að einbeita þér að hon-
um. Þú getur farið í hverja ferðina
á fætur annarri um landið og aflað
fjár ef þú ert reiðubúinn að taka
upp tólf gömul íslensk bítlalög á
hverju vori eða um hver jól, eða
semja skátasöngva á hverju ári og
gantast með þá.
verið snar þáttur í tónlist hljóm-
sveitarinnar og gefið henni nauð-
synlega breidd. Textarnir fjalla um
ástina og þá helst um óendur-
goldna ást eða missi og til marks
um það hvað hljómsveitin stendur
föstum fótum í þjóðlegri hefð er
eitt af frumsömdu lögunum á plöt-
unni, Estoy sentado aquí, þar sem
tónlistin gæti eins verið þjóðlag
og textinn gæti verið hvaða þjóð-
kvæði sem er um einmanaleika og
ástina. Hljóðfærasláttur er óraf-
magnaður og einkar skemmtilegur
og lög eins og El Canelo og El
gusto eru tónlistarlegar og texta-
legar perlur; El Canelo reyndar
eitt besta lag sem kom út á síðasta
ári. Ekki eru miklar líkur á að La
pistola y el corazón eigi eftir að
ná viðlíka sölu og platan La
Bamba, en félagarnir í Los Lobos
hafa sýnt að þeir hreykja sér af
uppruna sínum og eru meiri menn
fyrir vikið og merkari tónlistar-
menn.
Höfum ekki þurft að
gera neitt
S I Ð A N
Afturtilupprunans