Morgunblaðið - 18.05.1989, Side 12

12
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. MAÍ 1989
ÁKVEÐIÐ hefur verið að efna til menningarhátíðar á Austurlandi
í samvinnu við sveitarstjórnir í Austurlandskjördæmi sumarið 1989.
Hátiðin hefst 19. maí og henni lýkur 20. ágúst.
11 sveitarfélög tilnefndu aðila í
samstarfsnefnd sem hefur tekið
þátt í undirbúningnum í samvinnu
við menntamálaráðuneytið. Sér-
stök hátíðarnefnd hefur séð um
undirbúning á hveijum stað.
Menningarhátíðir hafa verið
haldnar á vegum menntamála-
ráðuneytisins á Akureyri 1986,
ísafirði 1987 og á Sauðárkróki
1988, en voru þá eingöngu haldn-
ar í einu sveitarfélagi í kjördæm-
inu.
Tilgangur þessara hátíða er
m.a. að varpa ljósi á margs konar
menningarstarfsemi í fjórðungn-
um og vera hvatning til athafna
í þeim efnum. Sveitarfélögin
munu ennfremur nota þetta tæki-
færi til að skiptast á menningar-
dagskrám sem þau hafa undirbúið
sérstaklega fyrir hátíðina.
Menningarstofnanir í
Um 25 konur deyja árlega úr bijóstakrabbameini;
Reykjavík koma með atriði: Þjóð-
leikhúsið mun sýna Bílaverkstæði
Badda eftir Ólaf Hauk Símonar-
son og Listasafn íslands verður
með sýningar á verkum austfir-
skra listamanna í eigu safnsins.
Þessar sýningar verða á Djúpa-
vogi, Höfn í Homafirði, á Egils-
stöðum, en sýningin þar verður
viðamesta sýning listasafnsins
utan Reykjavíkur til þessa, og í
Neskaupsstað, en um þær mundir
eru 60 ár liðin síðan bærinn fékk
kaupstaðarréttindi.
(Úr fréttatilkynningu)
Frá fræðslufúndi, sem haldinn var í tengslum við aðalfund Krabbameinsfélags íslands og í tilefni af 25
ára afmæli Leitarstöðvar Krabbameinsfélagsins.
k 30% með röntgenmyndatökum
INNLENT
Landsvirkjun:
150 milljóna til-
boð í stjómhús
OPNUÐ hafa verið tilboð hjá
Landsvirkjun í byggingu
stjómhúss við Blönduvirkjun.
Stjómhúsið er þriggja hæða
steinsteypt bygging, alls um
1.350 fermetrar að flatarmáli. í
því verður stjómherbergi, ro-
fasalur, verkstæði, geymslur
o.fl. Skila skal húsinu að mestu
leyti fullfrágengnu með loft-
ræstibúnaaði, raflögn, pípulögn
og innréttingum.
Verkið nær einnig til þess að
gera undirstöður fyrir spenna
og háspennubúnað utanhúss og
að ganga frá lóð við húsið.
Gert er ráð fyrir að húsið verði
steypt upp að mestu á þessu
ári, en verkinu verði lokið að
fullu á næsta ári. Alls bárust sex
tilboð í verkið auk eins frávikstil-
boðs, sem hér segir:
Byggingarfélagið Hlynur hf.
og Trésmiðjan Borg hf., Sauðár-
króki, 151.250.505, Hagvirki
hf., Hafnarfírði, 179.445.000,
Fossvirki, Reykjavík,
168.666.447, S.H. Verktakar,
Hafnarfirði, 126.941.671, frá-
viksboð 124.441.671, ísberg sf.,
Reylqavík, 116.371.662, Tré-
smiðjan Stígandi hf., Blönduósi,
129.985.284. Kostnaðaráætlun
ráðunauta: 170.571.000.
Tilboðin verða nú könnuð nán-
ar með tilliti til útboðsgagna og
borin endanlega saman. Að þvi
búnu mun stjóm Landsvirkjunar
taka afstöðu til þeirra.
- segir Baldur F. Sigfósson, yfírlæknir röntgendeildar Krabbameinsfélagsins
Bijóstakrabbamein er algengast krabbameina og hefúr tíðni þess
farið vaxandi síðustu áratugi. Það telur nú um fjórðung allra krabba-
meina kvenna. Arin 1981-86 greindust að jafhaði rúmlega 90 tilfelli
árlega á Islandi og um 25 konur deyja úr sjúkdómnum árlega, marg-
ar á besta aldri.
Þetta kom meðal annars fram í
ávarpi Baldurs F. Sigfússonar, yfir-
læknis Röntgendeildar Krabba-
meinsfélags Islands, á fræðslu-
fundi, sem haldinn var fyrir nokkm
í tengslum við aðalfund KÍ og 25
ára afmæli Leitarstöðvar KÍ. Rönt-
genmyndataka af bijóstum er sú
aðferð, sem gefið hefur hvað besta
raun í greiningu sjúkdómsins. Með
myndatöku má fínna mun minni
æxli en við þreifíngu, einkum ef
þau liggja djúpt eða erfitt er að
þreifa bijóstin. Meira en helmingur
æxla, sem greinast á þennan hátt,
finnast ekki við þreifingu. Athugan-
ir hafa leitt í ljós að hægt er að
lækka dánartölu um og yfir 30%
með notkun röntgentækni við grein-
ingu bijóstakrabbameins. Þá hefur
hlutfallsleg fjölgun lítilla æxla, sem
finnast við hópskoðun með bijósta-
myndatöku, orðið til þess að mun
fleiri konum býðst takmörkuð
skurðaðgerð, sem gengur undir
nafninu fleygskurður, í stað þess
að missa allt bijóstið, að sögn Bald-
urs.
Skipuleg hópskoðun með bijósta-
myndatöku á Islandi mun vera hin
fyrsta sem nær til heillar þjóðar.
Hinn 2. nóvember 1987 hófst í
Leitarstöð KÍ skipuleg, samræmd
leit að legháls- og bijóstakrabba-
meini, þar sem öllum konum 40-69
ára, svo og 35 ára, var boðin
bijóstamyndataka á röntgendeild-
inni. Aðrar konur allt frá tvítugu
eru skoðaðar með þreifíngu, en
sendar í myndatöku eða töku
stungusýnis, ef tilefni gefst. Úti á
landi var farið að bjóða upp á
bijóstamyndatöku á síðasta ári.
Notað er meðfærilegt röntgentæki,
sem sent er á milli staða. Röntgen-
deild Fjórðungssjúkrahúss Akur-
eyrar fékk eigið bijóstamyndatöku-
tæki að gjöf frá Krabbameinsfélagi
Akureyrar og nágrennis og sér hún
um leitina í Eyjafírði. Á heildina
litið virðist fyrsta reynsla hópskoð-
unar lofa góðu, að sögn Baldurs.
Hinsvegar segir hann að þátttaka
mætti vera betri, einkum meðal
kvenna yfír fímmtugt, eigi kostnað-
ur og fyrirhöfn að skila umtalsverð-
um árangri í formi lækkunar dánar-
tölu.
Um það bil 11.600 konur voru
rannsakaðar með bijóstamynda-
töku á sl. ári auk rúmlega 200
kvenna, sem leituðu sjálfar eftir
skoðun vegna grunsamlegra ein-
kenna í bijóstum.
Kópavogur:
Tveir listamenn
fá starfslaun bæjar-
listamanns Kópavogs
STARFSLAUN bæjarlistamanns Kópavogs voru afhent í þriðja sinn
11. maí síðstliðinn, á afmæli bæjarins. Að þessu sinni hlutu þau þeir
Sigurður Bragason óperusöngvari og Hjörtur Pálsson rithöfiindur.
Að lokinni afhendingu söng Samkór Kópavogs undir stjórn Stefáns
Guðmundssonar lagið í Kópavogi eftir Sigfús Halldórsson, heiðurs-
listamann bæjarins, við texta eftir Böðvar Guðmundsson.
Sigurður Bragason hlýtur starfs-
laun frá 1. júlí til 31. desember
næstkomandi. Hann lauk prófi frá
Tónlistarskóla íslands vorið 1978
og frá Söngskólanum í Reykjavík
1981, en stundaði síðan framhalds-
nám á Ítalíu. Fyrir síðustu jól gaf
hann út hljómplötu, en hann hefur
Landsþing St. Georgs-skáta
13. landsþing St. Georgsgildanna á íslandi var haldið á Akureyri
30. apríl sl. í umsjá gildisins á Akureyri. Mörg mál voru á dagskrá
þingsins en hæst bar þó umræður um Norðurlandaþing sem haldið
verður í Reykjavík í júlí 1990.
Rúmlega 100 manns úr öllum
gildum landsins sátu þingið. Bjöm
Stefánsson landsgildismeistari,
Guðni Jónsson varalandsgildis-
meistari og Elsa Kristinsdóttir rit-
ari gáfu ekki kost á sér til áfram-
haldandi setu í stjóm og voru þeim
færðar þakkir fyrir vel unnin störf.
í stjóm voru kosin: Áslaug Frið-
riksdóttir, Reykjavík, landsgildis-
meistari, Hörður Zophaníasson,
Hafnarfírði, varalandsgildismeist-
ari, Garðar Fenger, Reykjavík,
Sonja Kristensen, Keflavík, Aðal-
geir Pálsson, Akureyri, Jón Bergs-
son, Hafnarfírði, Hilmar Bjartmarz,
Reykjavík.
einnig sungið í óperam þar á meðal
Töfraflautunni eftir Mozart og Tos-
ca eftir Puccini. Sigurður fær
starfslaunin til að undirbúa tónleika
með verkum eftir Verdi, Donizetti
og Bellini, sem ráðgert er að flytja
bæði hér heima og erlendis. Einnig
mun hann æfa hlutverk í óperu, sem
íslenska hljómsveitin flytur á næsta
ári.
Hjörtur Pálsson hlýtur starfslaun
frá 1. janúar til 30. júní 1990.
Hann lauk kandídatsprófí í íslensk-
um fræðum frá Háskóla íslands
1972, en hefur síðan auk fastra
starfa sem blaðamaður og dag-
skrárstjóri ríkisútvarpsins um ára-
bil, lagt stund á ljóðagerð og rit-
störf í ríkum mæli og tekið virkan
þátt í bókmennta- og menningar-
lífí. Eftir hann liggja fjórar fram-
samdar ljóðabækur, eitt rit um
sagnfræði og auk þess hefur hann
þýtt mikinn fjölda skáldverka, bæði
í bundnu máli og óbundnu. Hjörtur
fær starfslaun til að vinnan að ljóða-
gerð.
Ólafúr Davíðsson, framkvæmdastjóri Félags íslenskra iðnrekenda,
(t.v.) og Kristinn Björnsson, framkvæmdastjóri Nóa-Síríusar, ásamt
tveimur af starfsmönnum Ora í Kópavogi. Á milli þeirra er auglýs-
ingaspjald sem FÍI hefiir látið útbúa.
Félag íslenskra iðnrekenda:
Auglýsingaspjöld sett upp
í verslunum og fyrirtælgum
FÉLAG íslenskra iðnrekenda hefúr látið útbúa þrjár gerðir af auglýs-
ingaspjöldum sem sett verða upp í verslunum, söluturnum og iðnfyr-
irtækjum. Spjöldunum, er ætlað að koma boðskap Félags íslenskra
iðnrekenda á framfæri við verslunarfólk, neytendur og starfsmenn
i iðnaði.
Ungmennafélög aðstoða FÍI við
að dreifa auglýsingaspjöldunum á
landsbyggðinni. Á spjöldunum er
boðskapurinn til neytenda sá að
með því að velja íslenskt sé stuðlað
að atvinnu hérlendis. Verslunarfólk
er hins vegar hvatt til að velja
íslenskri gæðavöra þann sess sem
henni beri í verslunum og starfs-
menn iðnfyrirtækja era hvattir til
vandvirkni, þar sem íslensk gæða-
vara verði til með þeirra vinnu.
Hægt er að lækka dánartíðni um
Menningarhátíð
á Austurlandi