Morgunblaðið - 31.10.1989, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1989
13
Aukin verkefoi sveitarfélaga
eftir Birgi ísl.
Gunnarsson
Á síðasta Alþingi voru sam-
þykkt lög um verkaskiptingu ríkis
og sveitarfélaga. Jafnframt var
breytt lögum um tekjustofna sveit-
arfélaga til að_ auðvelda nýja
verkaskiptingu. í sumar ritaði ég
nokkrar greinar hér í blaðið til að
skýra efni þessara laga. Um sam-
þykkt þeirra var góð samstaða á
Alþingi, enda gerðu þau verka-
skiptingu þessara stjórnvalda
skýrari og einfaldari í mörgum
greinum.
Fleiri verkefioi fóru
tilríkisins
Það er þó ljóst að við þessa
breytingu voru í raun fleiri verk-
efni færð til ríkisins en til sveitar-
félaganna. Við fækkun sameigin-
legra verkefna tók ríkið að sér
viðameiri og kostnaðarsamari
verkefni, en sveitarfélögin önnur
sem ekki hafa kostað jafnmikið
fé. Hugmyndin um að efla sjálf-
stæði sveitarfélaganna, færa vald-
ið út í héruðin og draga úr miðstýr-
ingu náðist ekki nema að litlu leyti
fram við þessa lagasetningu. Hér
var því fyrst og fremst um áfanga
að ræða.
Því er nauðsynlegt að hefja nú
þegar skipulega vinnu við breytta
verkaskiptingu ríkis og sveitarfé-
laga þar sem markmiðið verði að
• sveitarfélögin fái aukin verkefni.
Jafnframt þarf að flytja tekju-
stofna frá ríki til sveitarfélaga.
Hvaða verkefiii?
• En hvaða verkefni koma til
greina? Hér skulu nefnd þijú sem
athuga þarf sérstaklega. Lengi
hafa verið uppi hugmyndir um það
að skipta heilbrigðisþjónustu í tvö
svið, það er rekstur sjúkrahúsa og
heilsugæslu. Rekstur sjúkrahúsa
yrði þá viðfangsefni ríkisins, en
heilsugæslan tilheyrði sveitarfé-
lögunum. Það var hugmynd þeirr-
ar nefndar sem framvarp ríkis-
stjórnarinnar byggðist á. Frá
þessu var síðan horfið og aðallega
af tveimur ástæðum: Víða úti um
land væri rekstur sjúkrahúss og
heilsugæslustöðvar svo samofinn
að þar yrði ekki greint á milli. Og
aðstaða sveitarfélaga í þessum
efnum væri svo mismunandi að
óverjandi væri að leggja þung út-
gjöld á sum sveitarfélög en önnur
slyppu. Ofan í þessi vandamál
þarf sérstaklega að fara og kanna
hvort ekki er unnt að finna leið
Kristján Guð-
mundsson end-
urkjörinn for-
maður Óðins
AÐALFUNDUR Málfundafélags-
ins Óðins var haldinn 17. október
sl. Nokkrar breytingar urðu á
stjórn félagsins og voru eftirtald-
ir kosnir: Kristján Guðmundsson
formaður, Málhildur Angantýs-
dóttir varaformaður, Sveinn As-
geirsson ritari, Stefán Þ. Gunn-
laugsson gjaldkeri, Björgvin
Hannesson vararitari og Guð-
björn Tómasson varagjaldkeri. Á
aðalfundinum var samþykkt eft-
irfarandi yfirlýsing:
„Aðalfundur Óðins, haldinn
þriðjudaginn 17. október 1989,
skorar á Steingrím Hermannsson
forsætisráðherra að segja tafar-
laust- af sér, fyrir sig og stjóm sína,
efna til nýrra kosninga og forða
þannig íslensku þjóðinni frá yfirvof-
andi þjóðargjaldþroti sem nú stefnir
í undir forystu Ólafs Ragnars
Grímssonar fjármálaráðherra."
Á aðalfundinum flutti Vilhjálmur
Þ. Vilhjálmsson borgarfulltrúi ræðu
um málefni borgarinnar og stjórn-
málaástandið í dag.
til að flytja heilsugæsluna yfir á
sveitarfélögin.
Grunnskólinn og löggæslan
Stofnkostnaður grunnskóla er
nú að öllu leyti kominn á sveitarfé-
lögin og rekstur að hluta. Athuga
þarf rækilega hvort ekki er rétt
að flytja rekstur grunnskólans
- með öllu yfir á sveitarfélögin.
Hlutverk ríkisins í málefnum
grunnskólans yrði þá fyrst og
fremst að móta stefnu, hafa eftir-
lit og vinna þróunar- og rannsókn-
arstörf.
Löggæslan er enn eitt verkefni
sem til greina kemur að sveitarfé-
lögin yfirtaki. Stór hluti löggæsl-
unnar er stað- og svæðisbundin
og því eðlilegt að sveitarstjórnir
fari með þau mál eihs og tíðkast
víða í heiminum. Ríkislögregla
verður auðvitað að starfa til að
sinna verkefnum sem snerta landið
í heild. Ég tel að þetta mál eigi
að taka upp af mikilli alvöru.
Þingsályktunartillaga
Til að fylgja eftir þeim hugleið-
ingum sem hér eru settar á blað
hef ég, ásamt nokkrum þingmönn-
um Sjálfstæðisflokksins, flutt á
Alþingi svo hljóðandi þingsálykt-
unartillögu:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að hefja nú þegar í
samvinnu við Samband ísl. sveitar-
félaga skipulega vinnu við undir-
búning lagafrumvarpa um aukin
„Því er nauðsynlegt að
heQa nú þegar skipu-
lega vinnu við breytta
verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga þar sem
markmiðið verði að
sveitarfélögin fái aukin
verkefiii.“
verkefni sveitarfélaga og samsvar-
andi tilfærslu tekjustofna frá
ríkinu."
Höfundur er einn af
alþingismönnum SjálfstæðisHokks
fyrir Reykjavíkurkjördæmi.
Birgir ísl. Gunnarsson
M ISUZU x
GEmini
4
Kh I I UK blLL I-
&
A OTRULEGU VERÐI
31/2 ÁRS LÁNSTÍMI!- V
Gríptu tældfærió
Vió selpm síóustu GEMINI bílana
af árg. 1989 meó stórkostlegum afslætti
Við lánum hluta kaupverðs eða jafnvel
allt í 372 ár*.
Hagstæð bankalán án affalla.
Vetrarhjólbarðar fylgja öllum bílunum.
Verð innifelur ryðvörn, skráningu og
vetrarhjólbarða.
*Fasteignaveð er nauðsynlegt ef allt kaupverð er lánað.
Dæmi um verð Verðlista- Afsl.: Verð:
(í þús. kr.) verð: nú
GEMINI LT1,3 L, 4d.,5gíra,vökvast., 775 75 699
útvarp/segulb. GEMINI LT 1,5 L, 3 d., 5 gíra, vökvast., útvarp/segulb. 841 85 756
GEMINI LT1.5L, 4d., sjálfsk., vökvast., útvarp/segulb. 933 95 838
ÍTÍ
BíLVANGURsf
Höfðabakka 9, símar 687300 - 674000 (bein lína)